Φέρελ κύτταρο

Στη Μετεωρολογία το λεγόμενο κύτταρο Φέρελ ή Φέρελ κύτταρο (Ferrel cell), αποτελεί ένα πρότυπο - θεωρία που αφορά την περιγραφή της κυκλοφορίας των αερίων μαζών της ατμόσφαιρας των μέσων γεωγραφικών πλατών που προτάθηκε το 1856 από τον Αμερικανό μετεωρολόγο Γουΐλιαμ Φέρρελ (William Ferrel) (1817-1891).

Θεωρία

Σύμφωνα με την ανάπτυξη της θεωρίας αυτής όπου ο όρος "κύτταρο" θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως σύστημα κίνησης ανέμων, στα μέσα γεωγραφικά πλάτη των 35° μέχρι 60° στο Β. και Ν. Ημισφαίριο ο άνεμος που πνέει κοντά στην επιφάνεια του εδάφους έχει κατεύθυνση προς τους πόλους και ανατολικά, ενώ σε μεγαλύτερα ύψη της ατμόσφαιρας ο άνεμος έχει κατεύθυνση προς τον Ισημερινό και δυτικά. Η κίνηση όμως αυτή φέρεται ως αντίστροφη της κίνησης (ροής) του ανέμου που προβλέπει το κύτταρο Χάντλυ (Hadley cell).
Σημειώνεται ότι το κύτταρο Φέρελ (ως πρότυπο) ήταν το πρώτο με τη βοήθεια του οποίου επιχειρήθηκε η ερμηνεία της παρουσίας των δυτικών ανέμων στα παραπάνω γεωγραφικά πλάτη και των δύο ημισφαιρίων.

Παρά ταύτα το κύτταρο Φέρελ (ως θεωρία) δεν ικανοποιεί απόλυτα την πραγματική κατάσταση αφού προβλέπει ότι οι άνεμοι των μέσων γεωγραφικών πλατών στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας πνέουν προς τα δυτικά. Στη πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει είναι ότι οι επιφανειακοί άνεμοι που πνέουν ανατολικά γίνονται ισχυρότεροι αυξανομένου του ύψους όπου και αποκτούν την μέγιστη τιμή ταχύτητάς τους στο επίπεδο περίπου των 10 χλμ. όπου εκεί εμφανίζονται οι αεροχείμαρροι. Συνεπώς το κύτταρο Φέρελ ερμηνεύει τους επιφανειακούς ανέμους μέχρι ορισμένου ύψους όπου παρατηρείται η λεγόμενη "ζώνη μίξης" υψηλής και χαμηλής ατμοσφαιρικής πίεσης στα εν λόγω γεωγραφικά πλάτη, αποτελώντας έτσι μέρος της λεγόμενης τρικυτταρικής θεωρίας που αναπτύσσεται με τα τριών ειδών κύτταρα: Φέρελ, το κύτταρο Χάντλυ και το Πολικό κύτταρο (Polar cell).

Πηγές

• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Laroysse Britannica τομ.59ος, σελ.230.