Μετάβαση στο περιεχόμενο

Φιλίσκος ο Μιλήσιος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φιλίσκος ο Μιλήσιος
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταρήτορας

Ο Φιλίσκος ο Μιλήσιος ήταν ρητοροδιδάσκαλος του 4ου π.Χ. αιώνα, μαθητής του Ισοκράτη. Πριν ασχοληθεί με την ρητορική υπήρξε γνωστός αυλητής ("παραδοξότατος") και γι' αυτό ο Ισοκράτης τον αποκαλούσε αυλοτρύπη. Αργότερα ίδρυσε την δική του σχολή στην Αθήνα, όπου μαθήτευσαν οι ιστορικοί Τίμαιος ο Ταυρομενίτης και Νεάνθης ο Κυζικηνός.[1]

Έγραψε ένα εγχειρίδιο ρητορικής τέχνης αποτελούμενο από δύο βιβλία, την βιογραφία του Αθηναίου ρήτορα και πολιτικού Λυκούργου και μια συλλογή αποφθεγμάτων και ρητορικών παραδειγμάτων του δασκάλου του Ισοκράτη.[2] Διασώθηκε ένα επιτάφιο επίγραμμά του για τον Λυσία (από τον ψευδο-Πλούταρχο),[3] καθώς και ένα απόσπασμα κάποιου έργου του σε πάπυρο της Οξυρρύγχου.

Σύμφωνα με τον άγνωστο συγγραφέα του παπύρου αυτού (του 2ου - σημειωτέον - μ.Χ. αιώνα) ο Φιλίσκος έγραψε για την ιστορία του παιδιού που, επειδή το διεκδικούσαν ως δικό τους δυο διαφορετικές μητέρες, ο κριτής έδωσε διαταγή να το κόψουν στα δύο και η καθεμιά τους να πάρει από ένα κομμάτι του.
Το απόσπασμα αυτό, που θυμίζει προφανώς την αντίστοιχη βιβλική ιστορία του Σολομώντα (βλ. Σολομώντεια λύση), προκάλεσε ενδιαφέροντα σχόλια. Ορισμένοι μελετητές ισχυρίσθηκαν ότι η απόλυτη ομοιότητα των δύο ιστοριών αποδεικνύει πως ο Φιλίσκος (και άρα οι Έλληνες του 4ου π.Χ. αιώνα) γνώριζαν ήδη τις ιστορίες της Βίβλου.[4] Αντιθέτως κάποιοι άλλοι υποστήριξαν ότι αυτό δεν είναι καθόλου βέβαιο, επειδή η ιστορία του Φιλίσκου, όπως και η αντίστοιχη της Βίβλου, θα μπορούσαν κάλλιστα να προέρχεται από κάποια παλαιότερη - ινδική- πηγή.[5]

  1. Λεξικόν Σουίδα, λήμματα Φιλίσκος Μιλήσιος, Τίμαιος Ταυρομενίτης και Νεάνθης Κυζικηνός.
  2. William Smith, A dictionary of Greek and Roman biography and mythology (1859), Τόμος III, σελ. 294. Philiscus of Miletus
  3. J. M. Edmonds, Greek Elegy and Iambus, Volume II. perseus
  4. Joseph Mélèze Modrzejewski , Philiscos de Milet et le jugement de Salomon: la première référence grecque à la bible (Ο Φιλίσκος ο Μιλήσιος και η Σολομώντεια λύση: η πρώτη ελληνική αναφορά στην Βίβλο), Bullettino dell' Istituto di Diritto Romano "Vittorio Scialoja", ISSN 0391-1810, Nº 30, 1988, p. 571-597.
  5. E. G. Turner, The Papyrologist at Work, Durham, 1973, p. 7-14[νεκρός σύνδεσμος].