Φορητό ηλιακό ρολόι των Φιλίππων

Το φορητό ηλιακό ρολόι των Φιλίππων (π. 250-350 μ.Χ). Το έκθεμα εκτίθεται στο Τεχνολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

Το φορητό ηλιακό ρολόι των Φιλίππων αποτελεί ένα εύρημα της αρχαιολογικής ανασκαφής του 1965 του καθηγητή Στυλιανού Πελεκανίδη στους Φιλίππους της Μακεδονίας, στο Οκτάγωνο των Φιλίππων. Χρονολογείται μεταξύ 250 και 350 μ.Χ, με βάση την ανάλυση των επιγραφικών του στοιχείων και των αρχαιολογικών ευρημάτων. Η χρονολόγηση, ωστόσο, μπορεί να γίνει μόνο κατά προσέγγιση καθώς δε βοηθάνε η θέση εύρεσης, η στρωματογραφία, και τα ανασκαφικά δεδομένα. Ο τόπος κατασκευής του θεωρείται η Αλεξάνδρεια. Παρουσιάζει κοινά στοιχεία (αλλά και διαφορές ως προς το σχήμα του) με τους τρεις βασικούς τύπους των ηλιακών ωρολογίων που αναφέρει ο Βιτρούβιος, που έχουν αναπτυχθεί στον ελληνικό κόσμο. Αποτελείται από τρεις δακτυλίους που μπορούν να περιστραφούν κατά 360°. Εκτός από τη δυνατότητα υπολογισμού της ώρας μπορεί να προσδιορίσει το αζιμούθιο και το ύψος του ήλιου ή κάποιου άλλου αστέρα.