Φραγκολεβαντίνοι
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Φραγκολεβαντίνοι ή απλώς λεβαντίνοι (τουρκικά: levantenler) ονομάζονταν οι δυτικοί από την Ευρώπη και αργότερα και την Αμερική που είχαν μεταναστεύσει και ζούσαν μόνιμα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία για οικονομικούς και κυρίως εμπορικούς λόγους. Οι φραγκολεβαντίνοι σταδιακά αυξήθηκαν σε πληθυσμό και πλούτισαν λόγω των διομολογήσεων, οι οποίες έδιναν σε υπηκοόυς δυτικών χωρών σημαντικές διευκολύνσεις στο εμπόριο και παραχώρηση προστασίας, με καθεστώς ετεροδικίας. Η πρώτη φορά που δόθηκε διομολόγηση ήταν το 1535 από τον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή στο Γάλλο βασιλιά Φραγκίσκο τον Α΄.
Οι πρώτοι φραγκολεβαντίνοι ήταν κυρίως Ιταλοί και Γάλλοι έμποροι (εξ ου και το όνομα) αλλά όσο δίνονταν περισσότερες διομολογήσεις σταδιακά άρχιζαν να εγκαθίστανται Άγγλοι, Αυστριακοί, Ολλανδοί, Αμερικάνοι και άλλοι, καθώς και Ρωμιοί κοσμοπολίτες που επαναπατρίζονταν. Οι φραγκολεβαντίνοι ανήκαν στην άρχουσα τάξη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ήταν συγκεντρωμένοι κυρίως στα κοσμοπολίτικα λιμάνια της Ανατολής όπως τη Κωνσταντινούπολη, τη Θεσσαλονίκη, τη Σμύρνη, την Αλεξάνδρεια και τη Βυρητό. Ιδιαίτερα από τα χρόνια του τανζιμάτ μέχρι την εδραίωση της Τουρκικής Δημοκρατίας (1839-1923) απολάμβαναν αναρίθμητα προνόμια και οφέλη. Οι λεβαντίνοι συνήθως συγκεντρώνονταν στους δικούς τους μαχαλαδες, που ονομάζονταν "φραγκομαχαλάδες", με αποτέλεσμα σήμερα τόσο στην Τουρκία όσο και στην Ελλάδα να υπάρχουν σε πολλές πόλεις συνοικίες με αυτό το όνομα. [1] Οι λεβαντίνοι έχουν αφήσει πίσω τους, ιδιαίτερα στις πόλεις που προαναφέρθηκαν, πολλά κτίρια σπουδαίας αρχιτεκτονικής αξίας. Όταν η Μεγάλη Βρετανία κατέλαβε την Παλαιστίνη κατά την τελευταία φάση του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου, μερικοί από τους νέους κυβερνήτες προσάρμοσαν τον όρο Λεβαντίνοι υποτιμητικά, αναφερόμενοι στους κατοίκους μικτής αραβικής και ευρωπαϊκής καταγωγής και στους Ευρωπαίους (συνήθως Γάλλους, Ιταλούς, ή Έλληνες) που «είχαν γίνει ιθαγενείς» και είχαν υιοθετήσει τοπικές ενδυμασίες και έθιμα.
Οι φραγκολεβαντίνοι προσπάθησαν να προστατέψουν τα προνόμια που απολάμβαναν υπό οθωμανικό καθεστώς τόσο από τους Έλληνες όσο και από τους Νεότουρκους. Τα επόμενα χρόνια σταδιακά μετανάστευσαν από τις πρώην Οθωμανικές χώρες η αφομοιώθηκαν. Σήμερα ο όρος είναι κυρίως ιστορικός και δε χρησιμοποιείται για τις σύγχρονες κοινότητες Ευρωπαίων μεταναστών στην Ανατολή. Ορισμένοι από τους απόγονους των Λεβαντίνων συνεχίζουν να ζουν στην Κωνσταντινούπολη (ως επί το πλείστον στις περιοχές Μπέηογλου (Beyoğlu ή Πέραν) και Νισάντασι (Nişantaşı) και στη Σμύρνη (ως επί το πλείστον στις περιοχές του Μπουρνόβα (Bornova) και του Βουτζά (Buca).