Χειμαδιά
Χειμαδιό ονομάζεται ο τόπος σε πεδινές περιοχές που επέλεγαν οι βοσκοί για να περνάνε τον χειμώνα με τα κοπάδια τους, έτσι ώστε να έχουν τροφή για τα ζώα και να αποφύγουν τις αντίξοες καιρικές συνθήκες των ορεινών περιοχών.[1]
Τα χειμαδιά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η μετακίνηση των κοπαδιών τον χειμώνα προς τους κάμπους ήταν μια πρακτική που χαρακτήριζε όχι μόνο τους Έλληνες βοσκούς, αλλά και τους βοσκούς του γενικότερου βαλκανικού και μεσογειακού χώρου, καθώς από αυτήν την πρακτική εξαρτιόταν η επιβίωση των κοπαδιών.[2][3]
Οι βοσκοί κατέβαζαν τα κοπάδια τους σε πεδινές εκτάσεις για να περάσουν τον χειμώνα, αλλά πρόσεχαν ώστε το μέρος που θα επιλέξουν να έχει σταθερό έδαφος, αποφεύγοντας τις ελώδεις περιοχές, ώστε να μπορούν να φτιάξουν ένα μαντρί με γερές βάσεις για να αντέξει όσο κρατήσει η διαμονή τους στην περιοχή.[4] Ως καλά χειμαδιά αξιολογούσαν κατά κύριο λόγο τους πρόποδες των λοφωδών εκτάσεων.[4]
Η διαμονή στα χειμαδιά, που αποτελούσαν τη δεύτερη κατοικία των βοσκών, διαρκούσε από 4 έως 6 μήνες, ανάλογα με την περιοχή και τις καιρικές συνθήκες της χρονιάς.[3] Ως “ορόσημο” για τις μετακινήσεις τους πολλές πληθυσμιακές ομάδες, όπως οι Σαρακατσάνοι, είχαν τη γιορτή του Αγίου Γεωργίου (για την επιστροφή στα βουνά) και του Αγίου Δημητρίου (για την κατάβαση σε πεδινές περιοχές).[2]
Η μετακίνηση στα χειμαδιά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μαζί με τα κοπάδια, η μετακίνηση συμπεριλάμβανε όχι μόνο τους βοσκούς, αλλά και τις οικογένειές τους. Μέχρι τη δεκαετία 1960-1970 η μαζική αυτή μετακίνηση γινόταν με τα πόδια. Αλόγα και ημίονοι χρησιμοποιούνταν κυρίως για τη μεταφορά της ξυλείας, σανού, προσωπικών αντικειμένων των μελών της οικογένειας,[5] καθώς και των μικρών παιδιών και ηλικιωμένων γυναικών.[6]
Το κατέβασμα στις πεδινές περιοχές γινόταν χωρίς βιασύνη, με τους νεότερους να ανοίγουν τον δρόμο για τους υπολοίπους.[6] Λόγω της πολυήμερης διάρκειας των μετακινήσεων και των καιρικών συνθηκών που συχνά ήταν δύσκολες, οι στάσεις και η διανυκτέρευση σε προσωρινά καταλύματα (τα κονάκια) ήταν απαραίτητες.[7]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Λεξικό της κοινής νεοελληνικής». www.greek-language.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ 2,0 2,1 «Από τα χειμαδιά... πίσω στα βουνά». www.penna.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ 3,0 3,1 «Τα Χειμαδιά μας - vlahokerasia digital museum». vdm-vlahokerasia.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ 4,0 4,1 Π.Ο.Σ.Σ. «Οι Σαρακατσάνοι του Κωνσταντίνου Γαλλή». www.hxwsarakatsanwn.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ «Κτηνοτροφία». photodentro.edu.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ 6,0 6,1 «Το ταξίδι των κοπαδιών των Βλάχων με τα πόδια για τα χειμαδιά». Πεμπτουσία. 10 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ «Μετακινήσεις ανθρώπων και ζώων στα πλαίσια του ημι-νομαδισμού». Πεμπτουσία. 18 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2023.