Χούγκο Μπαλ
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Χούγκο Μπαλ | |
|---|---|
 | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Hugo Ball (Αγγλικά) |
| Γέννηση | 22 Φεβρουαρίου 1886[1][2][3] Pirmasens[4] |
| Θάνατος | 14 Σεπτεμβρίου 1927[1][2][5] Sant'Abbondio[6] και Gentilino[4] |
| Αιτία θανάτου | Καρκίνος του στομάχου |
| Τόπος ταφής | Sant'Abbondio Cemetery in Gentilino |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γερμανία[7][4] |
| Ιδιότητα | μεταφραστής, ποιητής[8][4], θεατρικός σκηνοθέτης, συγγραφέας[8][4], φιλόσοφος[9], θεατρικός συγγραφέας[4], ηθοποιός[4], σκηνοθέτης[4] και δραματουργός[4] |
| Σύζυγος | Emmy Hennings[10][4] |
| Κίνημα | ντανταϊσμός |
| Όργανα | πιάνο |
| Καλλιτεχνικά ρεύματα | ντανταϊσμός |
| Σημαντικά έργα | Karawane, Hermann Hesse, Flight out of time και Byzantinisches Christentum: Drei Heiligenleben |
| Υπογραφή | |
 | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Χούγκο Μπαλ (Hugo Ball, 22 Φεβρουαρίου 1886 - 14 Σεπτεμβρίου 1927) ήταν Γερμανός καλλιτέχνης και ποιητής. Αποτέλεσε έναν από τους ιδρυτές του ντανταϊστικού κινήματος στη Ζυρίχη.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στη γερμανική πόλη Pirmasens και ανήκε σε μία Καθολική οικογένεια με έξι παιδιά. Σπούδασε κοινωνιολογία και φιλοσοφία στα πανεπιστήμια του Μονάχου και της Χαϊδελβέργης (1906-1907), ενώ το 1910 εγκαταστάθηκε στο Βερολίνο προκειμένου να ασχοληθεί με την ηθοποιΐα και παρακολούθησε μαθήματα στη δραματική σχολή του Max Reinhardt. Αργότερα εργάστηκε ως βοηθός του Reinhardt στη σκηνοθεσία θεατρικών παραστάσεων ενώ το 1913 ανέλαβε ο ίδιος σκηνοθέτης σε θέατρο του Μονάχου. Στο Μόναχο γνώρισε και την ποιήτρια Έμμυ Χένινγκς, την οποία παντρεύτηκε.
Το 1915 και κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου πολέμου, εγκαταστάθηκε στην ουδέτερη Ζυρίχη και όπως χαρακτηριστικά έγραψε ο Χανς Ρίχτερ: "[...] οδηγημένος και βασανισμένος, ίσως από τη συνείδησή του, έγινε ο καταλύτης που συνένωσε γύρω του όσα στοιχεία έμελλαν τελικά να γεννήσουν το Νταντά"[1]. Το 1916 εγκαινίασε το Καμπαρέ Βολταίρ, έναν χώρο αφιερωμένο στην καλλιτεχνική ψυχαγωγία αλλά και τόπο δημιουργίας της πρώτης ντανταϊστικής ομάδας στη Ζυρίχη.
Σε ότι αφορά στο προσωπικό, καλλιτεχνικό του έργο, ο Μπαλ είναι περισσότερο γνωστός ως ο δημιουργός μίας νέας μορφής τέχνης, αυτής των ηχητικών ποιημάτων αλλά και εν γένει για τη συνεισφορά του στο είδος της αφηρημένης ποίησης. Τα ηχητικά ποιήματα αποτελούσαν ουσιαστικά έργα που συνδύαζαν την ποιητική με τη μουσική σύνθεση, περιλαμβάνοντας όμως στίχους χωρίς πραγματικές λέξεις ή νόημα και προορισμένα κυρίως να απαγγέλλονται δημόσια. Ο ίδιος ο Μπαλ στήριζε τη σύλληψή του στην ιδέα πως "το επόμενο βήμα για την ποίηση είναι να αποβάλλει τη γλώσσα, όπως η ζωγραφική απέβαλε το αντικείμενο". Τα αφηρημένα ηχητικά ποιήματα του Μπαλ βρήκαν αργότερα μιμητές και συνεχιστές, ενώ κατά τη δεκαετία του 1940 εξελίχθηκαν στον γαλλικό λετρισμό. Από το συγγραφικό του έργο ξεχωρίζουν ακόμα το βιβλίο του Κριτική της γερμανικής διανόησης (Zur Kritik der deutschen Intelligenz), όπου αναλύει το πνευματικό κλίμα στη Γερμανία την εποχή εκείνη, καθώς και η βιογραφία του για τον Έρμαν Έσσε (Herman Hesse: Sein Leben und sein Werk).
Η συμμετοχή του Μπαλ στο ντανταϊστικό κίνημα διήρκεσε περίπου δύο χρόνια και θεωρείται πιθανό πως διαφωνούσε με την τροπή που έπαιρνε η ομάδα των ντανταϊστών υπό την καθοδήγηση του Τριστάν Τζαρά. Ο ίδιος σημείωνε σχετικά με αυτό στα ημερολόγια του: "Εξέτασα τον εαυτό μου και δεν θα μπορούσα να καλωσορίσω το χάος". Εργάστηκε για ένα διάστημα στη Βέρνη ως δημοσιογράφος στην Freie Zeitung αλλά στη συνέχεια αποσύρθηκε στο καντόνι του Τιτσίνο στην Ελβετία, όπου έζησε μία θρησκευτική και φτωχική ζωή, έχοντας αποκηρύξει τη δράση των νεανικών του χρόνων.
Πέθανε το 1927 στο χωριό Σαν Αμπόντιο του Τιτσίνο. Μετά το θάνατό του, δημοσιεύτηκαν τα ημερολόγιά του με τον τίτλο Flucht aus der Zeit (Φυγή από το χρόνο), τα οποία καλύπτουν χρονικά την περίοδο της ζωής του από το 1913 έως το 1921 και το τέλος της ανάμιξης του με το ντανταϊσμό.
Έργα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Die Nase des Michelangelo, 1911
- Flametti oder Vom Dandysmus der Armen (Μυθιστόρημα), 1918
- Zur Kritik der deutschen Intelligenz, 1919
- Byzantinisches Christentum, 1923
- Die Folgen der Reformation, 1924
- Hermann Hesse. Sein Leben und sein Werk (Βιογραφία), 1927
- Die Flucht aus der Zeit (Aphorismen), 1927
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Hugo Ball, Flight Out of Time, University of California Press, Berkley, 1996
Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12139866j. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ «Hugo Ball» (Ολλανδικά) 214187.
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 118506234. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2024.
- ↑ «Hugo Ball». (Ολλανδικά) RKDartists. 214187.
- ↑ www
.surrealismcentre .ac .uk /papersofsurrealism /journal6 /acrobat%20files /articles /lewerpdf .pdf. - ↑ LIBRIS. 26 Μαρτίου 2018. c9prslww5sl5s9m. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018.
- ↑ 8,0 8,1 The Fine Art Archive. cs
.isabart .org /person /18848. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021. - ↑ Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2019.
- ↑ (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 1 Νοεμβρίου 2017. 500313817. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2021.
- ^ Χανς Ρίχτερ, Νταντά: Τέχνη και Αντι-Τέχνη, Υποδομή (1983)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
