Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χριστόφορος Χαραλαμπάκης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χαραλαμπάκης Χριστόφορος
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Χαραλαμπάκης Χριστόφορος (Ελληνικά)
Γέννηση1948-02-25
Ανατολή Ιεράπτερας
ΕθνικότηταΕλληνική
ΥπηκοότηταΕλληνική
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Αθηνών (έως 1971) Πανεπιστήμια Κολωνίας και Χαϊδελβέργης
ΒραβεύσειςΤακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (2022)

Ισόβιο μέλος του Ριζαρείου Ιδρύματος (2013) Παράσημο του Τιμίου Σταυρού των Αποστόλων Παύλου και Τίτου από την Εκκλησία της Κρήτης (2015)

Οφίκιο «Μέγας Άρχων Διδάσκαλος του Γένους» (2018)
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςΓλωσσολογία
Ιδιότηταγλωσσολόγος και διδάσκων πανεπιστημίου
Ακαδημαϊκός τίτλοςΓλωσσολόγος, Ομότιμος καθηγητής Γλωσσολογίας του Ε.Κ.Π.Α. και Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών

Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης (γενν. 1948) είναι διακεκριμένος Έλληνας γλωσσολόγος, ομότιμος καθηγητής Γλωσσολογίας του Ε.Κ.Π.Α. και Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.[1][2]

Γεννήθηκε στην Ανατολή Ιεράπετρας το 1948 και διαμένει στην Αθήνα.

Σπουδές και σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έλαβε το πτυχίο του το 1971 και συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμια της Χαϊδελβέργης και της Κολωνίας, όπου ανακηρύχθηκε διδάκτορας το 1976. Το 1977 ξεκίνησε να εργάζεται ως συντάκτης του Ιστορικού Λεξικού της Ακαδημίας Αθηνών και το 1983 εκλέχτηκε καθηγητής πρώτης βαθμίδας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης. Το 1993 μετακλήθηκε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου αργότερα μετακινήθηκε στον Τομέα Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας. Δίδαξε ως επισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Münster, Αθηνών, Κύπρου, Θράκης, Γρανάδας και Frederick University στην Κύπρο, και έδωσε διαλέξεις σε 42 πανεπιστήμια παγκοσμίως. Η Ιρλανδία, η οποία είχε αναλάβει την σχετική δράση, τον επέλεξε από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ως επιστημονικό υπεύθυνο (2001-2004) του καινοτόμου προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Grundtvig-Alpine, Adults Learning and Participating in Education. A Higher Education Project, με συμμετοχή 33 Πανεπιστημίων από 20 ευρωπαϊκές χώρες.

Έχει διακριθεί διεθνώς για την πολυδιάστατη προσφορά του στην εκπαίδευση και την έρευνα. Υπήρξε επιστημονικός υπεύθυνος 15 ερευνητικών προγραμμάτων και ήταν επιβλέπων καθηγητής σε 11 διδακτορικές διατριβές. Διετέλεσε Αντιπρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και του Κέντρου Εκπαιδευτικής Έρευνας, καθώς και Πρόεδρος του Ανωτάτου Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Σχολείων στις Βρυξέλλες. Χρημάτισε εθνικός εμπειρογνώμονας για τη γλωσσική τεχνολογία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αναπληρωτής εθνικός εκπρόσωπος στην Επιτροπή Παιδείας του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Το 2003, η Ολομέλεια της Ακαδημίας Αθηνών του ανέθεσε τον επιστημονικό συντονισμό του Χρηστικού Λεξικού της Νεοελληνικής Γλώσσας,[3] το οποίο εκδόθηκε το 2014. Έχει συγγράψει 15 βιβλία και περισσότερες από 200 πρωτότυπες ερευνητικές εργασίες σε διάφορους τομείς της γλωσσολογίας. Μελέτησε σε βάθος ποικίλες πτυχές των νεοελληνικών διαλέκτων και ιδιωμάτων (δημοσίευσε 65 συνολικά εργασίες), ενώ τον απασχόλησε συστηματικά η γλώσσα και το ύφος των σημαντικότερων νεοελλήνων λογοτεχνών. Είναι ή υπήρξε μέλος της εκδοτικής επιτροπής 16 επιστημονικών περιοδικών, ελληνικών και ξένων.

Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει σε τηλεοπτικές εκπομπές για το ευρύτερο κοινό ποικίλες πτυχές της ελληνικής γλώσσας.[4][5] Πολύ δημοφιλή είναι η σειρά podcast «Γλώσσα Γλώσσα» της εφημερίδας «Το Βήμα» με το δημοσιογράφο και ηθοποιό Γιάννη Διαμαντή.[6] Έχει δώσει αρκετές συνεντεύξεις σε έντυπα και ηλεκτρονικά Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας.[7] Είναι τακτικός συνεργάτης του ηλεκτρονικού περιοδικού Χάρτης.[8]

Για την προσφορά του στην επιστήμη και την εκπαίδευση η Εταιρεία Ελλήνων Συγγραφέων του απένειμε το 2015 το βραβείο πολιτισμού «Δαίδαλος». Την ίδια χρονιά τιμήθηκε από την Εκκλησία Κρήτης με το Παράσημο του Τιμίου Σταυρού των Αποστόλων Παύλου και Τίτου, ενώ το 2018 έλαβε το οφίκιο «Μέγας Άρχων Διδάσκαλος του Γένους» από το παλαίφατο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Συλλόγου το «Σπίτι της Ευρώπης Βύρων» με την ευκαιρία του εορτασμού 30 χρόνων δράσης του τού απένειμε ομόφωνα σε ειδική τελετή στις 28 Σεπτεμβρίου 2024 «Ευρωπαϊκή τιμητική Διάκριση για την σημαντική συμβολή του στην πραγματοποίηση των σκοπών του σπιτιού της Ευρώπης ‘Βύρων’ και για την γενικότερη παρουσία του στην υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Ιδέας».

Είναι παντρεμένος από το 1978 με την Ιωάννα Παπαβασιλείου, διδάκτορα φιλολογίας επίτιμη σχολική σύμβουλο φιλολόγων και πατέρας δύο ενήλικων αγοριών.


  1. «Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης νέο μέλος της Ακαδημίας Αθηνών». in.gr. 21 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2024. 
  2. «Χαραλαμπάκης Χριστόφορος». Ακαδημία Αθηνών. 12 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2024. 
  3. «Αρχικη - Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας». christikolexiko.academyofathens.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2024. 
  4. https://www.pemptousia.gr/new_videothiki-2/?person=328610. Ανακτήθηκε στις 19.10.2024. https://www.pemptousia.gr/new_videothiki-2/?person=328610. 
  5. «Τα video της κατηγορίας: Τώρα ό,τι συμβαίνει-Η μαγεία των λέξεων | WEBTV | OPEN». www.tvopen.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2024. 
  6. «Γλώσσα γλώσσα». ΤΟ ΒΗΜΑ. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2024. 
  7. Από τις τηλεοπτικές συνεντεύξεις του ξεχωρίζει η αυτοβιογραφία του στο «Μονόγραμμα», τη θρυλική εκπομπή του Γιώργου και της Ηρώς Σγουράκη (ενδεικτικό είναι το απόσπασμα από τα πρώτα χρόνια του βίου του: https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=Rk9b-lyjL4k) και η δίωρη συνέντευξή του στον Γιώργο Σαχίνη, στις 16 Ιουλίου 2016, Αντιθέσεις στην Κρήτη TV, https://www.youtube.com/watch?v=yenY9LG_P7A. Ανακτήθηκε 19 Οκτωβρίου 2024.. https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=Rk9b-lyjL4k. 
  8. «Χριστόφορος Χαραλαμπάκης». Χάρτης - Μηνιαίο περιοδικό Λόγου και Τέχνης. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2024.