Nordisk familjebok
Το Nordisk familjebok (= «Νορδικό οικογενειακό βιβλίο») είναι εγκυκλοπαίδεια γραμμένη στη σουηδική γλώσσα, που εκδιδόταν σε τυπωμένες εκδόσεις από το 1876 μέχρι[1] το 1993 και σήμερα είναι πλήρως διαθέσιμη σε ψηφιακή μορφή στο διαδίκτυο μέσα από το Πρόγραμμα Ρούνεμπεργκ στο Πανεπιστήμιο του Λινσέπινγκ. Οι παλαιότερες εκδόσεις της, που έχουν καταστεί ελεύθερες πνευματικών δικαιωμάτων, παραμένουν σημαντικά έργα αναφοράς, ιδίως στη Φινλανδία και στη Φινλανδική Βικιπαίδεια.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Nordisk familjebok ξεκίνησε όταν ο εκδότης Κρίστιαν Γκέρναντ (Christian Gernandt, 1831-1906) από την πόλη Χάλμσταντ προσέλαβε το 1874 έναν συντάκτη, τον γλωσσολόγο Νιλς Λίντερ (Nils Linder, 1835-1904) προκειμένου να εκδώσουν μια εξάτομη εγκυκλοπαίδεια.[2] Ο Λίντερ κατάρτισε ένα σχέδιο για το έργο, όρισε τη συντακτική ομάδα και δημιούργησε έναν ευρύτερο κύκλο ειδικών και σημαντικών ανθρώπων των γραμμάτων, που υπέβαλαν προτάσεις για λήμματα, τα έγραψαν και τα αναθεωρούσαν. Κατόπιν, υπό τη διεύθυνση του Λίντερ, τα λήμματα τροποποιούνταν έτσι ώστε να γίνουν όσο το δυνατό πιο τυπικά, ομοιόμορφα και ακριβή. Πολλή προσοχή δόθηκε στα σουηδικά και τα φινλανδικά θέματα, για τα οποία έλειπαν συχνά πηγές και πρότυπα, οπότε χρειαζόταν να γίνει εκτεταμένη και χρονοβόρα ερευνητική εργασία. Ως αποτέλεσμα, το αρχικό χρονικό πλάνο για την έκδοση του έργου δεν άργησε να εγκαταλειφθεί.
Η πρώτη έκδοση εκδόθηκε τελικώς σε 20 τόμους, από το 1876 έως το 1899, και είναι γνωστή ως η «έκδοση της Ιντούν» επειδή έφερε στα εξώφυλλα των τόμων μια απεικόνιση της σκανδιναβικής θεάς Ιντούν (αρχ. Ίδουν), θεότητας της ανοίξεως και της ανανεώσεως.[3][4] Ειδικότερα οι πρώτοι δέκα τόμοι περιλαμβάνουν υλικό που δεν επανεμφανίσθηκε στις μεταγενέστερες εκδόσεις. Παράδειγμα τέτοιου υλικού είναι το τέλος του λήμματος για το Βερολίνο (που περιλαμβάνεται στον β΄ τόμο, ο οποίος κυκλοφόρησε[5] το 1878), όπου ο συγγραφέας συζητεί τη δημόσια ηθική στην πόλη, χαρακτηρίζοντάς την χαμηλού επιπέδου. Ο συγγραφέας συνεχίζει λέγοντας ότι υπάρχει πολύ μικρό ενδιαφέρον για τα θρησκευτικά θέματα και καταλήγει συμπεραίνοντας: «με όλες αυτές τις συνθήκες μαζί, κάποιος δύσκολα μπορεί να αποφύγει τη σκέψη μελλοντικών απειλητικών κινδύνων».[6]
Ο Λίντερ ήταν συντάκτης έως το 1880, οπότε τον διαδέχθηκε ο λεξικογράφος Γιον Ροζέν (John Rosén, 1844-1910), πρώτος αρχειοθέτης των Εθνικών Αρχείων της Σουηδίας, και ακολούθησαν οι Τέοντορ Βέστριν και Μπ. Φ. Όλσον.[1]
Η δεύτερη έκδοση, γνωστή με την κοινή ονομασία Uggleupplagan, δηλαδή «έκδοση της κουκουβάγιας», εξαιτίας της απεικονίσεως μιας κουκουβάγιας, του πτηνού της σοφίας, στα εξώφυλλα των τόμων της. Κυκλοφόρησε από το 1904 μέχρι το 1926 σε 38 τόμους και είναι το πλέον συμπεριληπτικό εγκυκλοπαιδικό έργο που εκδόθηκε ποτέ στη σουηδική γλώσσα.[3][4] Περισσότερα από 20.000 λήμματα της Swedish Wikipedia βασίζονται στην έκδοση αυτή.[1]
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Simonsen, Maria (9 August 2021), Nordisk familjebok, http://snl.no/Nordisk_familjebok, ανακτήθηκε στις 15 January 2022
- ↑ «Nordisk familjebok». runeberg.org (στα Σουηδικά). 1876. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022.
- ↑ 3,0 3,1 «Nordisk familjebok». Runeberg.org. 30 Δεκεμβρίου 1876. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ 4,0 4,1 «Alphabetic catalog by title». Runeberg.org. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ «Nordisk familjebok». Runeberg.org. 30 Δεκεμβρίου 1876. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ Οι 8-9 τελευταίες γραμμές [https://runeberg.org/nfab/0169.html στη δεξιά στήλη (322), πάνω από το λήμμα «Berlin, Nils Johan» (το Berlin είναι και σουηδικό επώνυμο).
