Ένγκελχαρντ (μυθιστορία)
 Απεικόνιση του Κόνραντ φον Βύρτσμπουργκ | |
| Συγγραφέας | Κόνραντ φον Βύρτσμπουργκ |
|---|---|
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1273 |
| Μορφή | μυθιστόρημα |
| δεδομένα () | |
Ένγκελχαρντ (γερμανικά: Engelhard) είναι ιπποτική μυθιστορία του Κόνραντ φον Βύρτσμπουργκ που πιθανότατα γράφτηκε γύρω στο 1273/74, ένα από τα τελευταία αυλικά μυθιστορήματα της Γερμανικής λογοτεχνίας του Μεσαίωνα. Αποτελείται από 6504 στίχους και αναφέρεται σε δύο ιστορίες: στην πιστή φιλία μεταξύ του Ένγκελχαρντ και του Ντίτριχ και στον έρωτα του Ένγκελχαρντ και της Ένγκελτρουντ.[1]
Το θέμα βασίζεται σε έναν ευρέως διαδεδομένο μεσαιωνικό θρύλο περί φιλίας και θυσίας, όπως έχει καταγραφεί σε λογοτεχνικά έργα του 12ου και 13ου αιώνα, η παλαιότερη καταγεγραμμένη εκδοχή του οποίου είναι το Amicus et Amelius ένα λατινικό ποίημα που συνέθεσε γύρω στο 1090 ο Γάλλος μοναχός Ραούλ Τορταίρ, το οποίο ο ίδιος ο συγγραφέας αναφέρει στον πρόλογο ως το λατινικό πρωτότυπο που μετέφρασε. [2] [3]
Το βασικό μοτίβο του έργου είναι η πίστη. Στον πρόλογο και στον επίλογο, γίνεται αναφορά στην αξία της πίστης και πώς ο Θεός την ανταμείβει.
Υπόθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η οικογένεια του Ένγκελχαρντ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο πατέρας του Ένγκελχαρντ είναι ευγενής από τη Βουργουνδία, αλλά χωρίς σημαντική περιουσία. Έχει δέκα παιδιά, ανάμεσά τους και ο Ένγκελχαρντ, ο οποίος για να μην αποτελεί οικονομικό βάρος, αποφασίζει να αφήσει την οικογένειά του και καταφεύγει για υπηρεσία στην αυλή του βασιλιά Φρουότε της Δανίας.[4]
Το ταξίδι του Ένγκελχαρντ / γνωριμία του Ντίτριχ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο πατέρας του Ένγκελχαρντ του δίνει τρία μήλα για το ταξίδι. Σε όποιον προσφέρει ένα μήλο και αυτός το μοιραστεί μαζί του, θα έχει περάσει τη δοκιμασία, αλλά όποιος φάει το μήλο μόνος του δεν είναι κατάλληλος για φίλος. Ο τρίτος άντρας που συναντά ο Ένγκελχαρντ στο δρόμο του μοιράζεται το μήλο μαζί του. Επιπλέον, το ξεφλουδίζει και δείχνει έτσι στην αυλική του παιδεία. Είναι ο Ντίτριχ. Οι δύο νεαροί μοιάζουν πολύ, φορούν διαφορετικά ρούχα και έχουν διαφορετικά άλογα, αλλά κατά τα άλλα φαίνονται ίδιοι. Αναγνωρίζονται ως αδελφικοί φίλοι και δίνουν όρκο φιλίας. Έτσι συνεχίζουν μαζί τον δρόμο για τον βασιλιά της Δανίας.
Άφιξη στη βασιλική αυλή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ένγκελχαρντ και ο Ντίτριχ φτάνουν στην αυλή του βασιλιά Φρουότε και ζητούν να γίνουν δεκτοί στην υπηρεσία του βασιλιά. Γίνονται δεκτοί και προστίθενται στον κατάλογο των μελών της αυλής, όπου γίνονται πολύ αγαπητοί λόγω της αρετής και των ικανοτήτων τους. Ο στενός δεσμός τους παραμένει αδιάσπαστος.
Ένγκελτρουντ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο βασιλιάς έχει μια κόρη, την Ένγκελτρουντ, που είναι όμορφη και μορφωμένη, με όλα τα χαρακτηριστικά μιας ευγενούς κυρίας. Υποβάλει τους δύο νεαρούς σε δοκιμασίες για την αρετή και την πίστη τους και ερωτεύεται τον Ένγκελχαρντ, αλλά ο έρωτάς της είναι κρυφός και ανομολόγητος.
Η αναχώρηση του Ντίτριχ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μια μέρα, ένας αγγελιοφόρος φέρνει μήνυμα στον Ντίτριχ ότι ο πατέρας του πέθανε και η μητέρα του, η δούκισσα της Βραβάντης, του ζητά να επιστρέψει για να κυβερνήσει το δουκάτο. Ούτε ο Ένγκελχαρντ ούτε ο βασιλιάς γνώριζαν ότι ο Ντίτριχ ήταν πρίγκιπας. Ο Ντίτριχ προσκαλεί τον Ένγκελχαρντ να πάει μαζί του αλλά αυτός αρνείται. Θέλει να παραμείνει στον βασιλιά και να γίνει ιππότης, έτσι αποχωρίζονται δακρυσμένοι. Μετά την επιστροφή του, ο Ντίτριχ γίνεται ένας επιτυχημένος ηγεμόνας που οι υπήκοοί του τον έχουν σε μεγάλη εκτίμηση.
Ρίτσιερ της Αγγλίας / Ο Ένγκελχαρντ γίνεται θαλαμηπόλος της Ένγκελτρουντ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά την αναχώρηση του Ντίτριχ, ο Ένγκελχαρντ συνεχίζει να κερδίζει την εύνοια του βασιλιά. Όλοι στην αυλή τον εκτιμούν, εκτός από τον ανιψιό του βασιλιά, τον Ρίτσιερ της Αγγλίας, που τον ζηλεύει. Ο Ένγκελχαρντ γνωρίζει τον φθόνο του, αλλά δεν τον νοιάζει. Η βασίλισσα πεθαίνει και η θλίψη της Ένγκελτρουντ, μαζί με τον κρυφό έρωτά της για τον Ένγκελχαρντ, γίνεται πιο έντονη. Για να τη διασκεδάσει, ο βασιλιάς διορίζει τον Ένγκελχαρντ ως θαλαμηπόλο της, επειδή: «Μπορεί να διαβάζει και να γράφει, να παίζει άρπα και να τραγουδά, να χορεύει εξαιρετικά καλά ώστε να σας προσφέρει ψυχαγωγία κάθε ώρα.» Ο Ένγκελχαρντ καταλαβαίνει ότι η Ένγκελτρουν τον αγαπά και ανταποκρίνεται. Αλλά δεν ομολογεί τον έρωτά του γιατί πιστεύει ότι είναι πολύ κατώτερος από την πριγκίπισσα.
Η εξομολόγηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ένγκελχαρντ τελικά αποκαλύπτει τον έρωτά του στην Ένγκελτρουντ, αλλά αυτή τον απορρίπτει γιατί βλέπει την τιμή της να κινδυνεύει. Η απόρριψη αρρωσταίνει τον Ένγκελχαρντ τόσο, που όλοι πιστεύουν ότι θα πεθάνει. Η Ένγκελτρουντ αποφασίζει να τον βοηθήσει και του λέει ότι ο πατέρας της θέλει να τον στείλει σε ένα τουρνουά ως ιππότη του. Αν νικήσει, του υπόσχεται να τον συναντήσει κρυφά. Με αυτή την υπόσχεση, ο Ένγκελχαρντ αναρρώνει. Λίγο αργότερα ο βασιλιάς χρίζει ιππότες τον Ρίτσιερ και τον Ένγκελχαρντ.
Τουρνουά στη Νορμανδία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ένγκελχαρντ πηγαίνει σε τουρνουά ιπποτών στη Νορμανδία. Εκεί είναι άγνωστος, αλλά φοράει μια πλεξούδα γύρω από το κράνος του ως ένδειξη ότι αγωνίζεται για μια κυρία. Στο τουρνουά, ο Ένγκελχαρντ νικά τον ευγενή αντίπαλό του και επιστρέφει με επιτυχία στην αυλή του βασιλιά.
Η μυστική συνάντηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ένγκελχαρντ εκπλήρωσε την απαίτηση της πριγκίπισσας και της υπενθυμίζει την υπόσχεσή της να τον συναντήσει. Όταν ο Ένγκελχαρντ φτάνει στο πάρκο την καθορισμένη ώρα, η Ένγκελτρουν τον περιμένει και τον οδηγεί σε ένα μέρος που έχει ετοιμάσει όπου θα είναι ανενόχλητοι. Εκεί περνούν μαζί μια ερωτική βραδιά. Όμως, τους βλέπει ο Ρίτσιερ, που ξεσπά θυμωμένος. Η τιμή της Ένγκελτρουντ και η ζωή του Ένγκελχαρντ βρίσκονται σε κίνδυνο, έτσι αποφασίζουν να αρνηθούν τη συνάντησή τους μπροστά στον βασιλιά.
Η προδοσία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εν τω μεταξύ, ο Ρίτσιερ ενημερώνει τον βασιλιά, ο οποίος, θυμωμένος και απογοητευμένος από τον Ένγκελχαρντ που ήταν ο αγαπημένος του στην αυλή, τον φυλακίζει. Ο Ένγκελχαρντ αρνείται την κατηγορία αλλά ο Ρίτσιερ συνεχίζει να τον κατηγορεί και τον προκαλεί να αποδείξει την αθωότητά του σε μονομαχία. Ο βασιλιάς συμφωνεί: ο Θεός θα αφήσει αυτόν που λέει την αλήθεια να κερδίσει. Ο αγώνας προγραμματίζεται να γίνει σε έξι εβδομάδες.
Ο Ένγκελχαρντ ζητά βοήθεια από τον Ντίτριχ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ένγκελχαρντ φοβάται ότι θα χάσει στη μονομαχία επειδή είπε ψέματα και στην πραγματικότητα είναι ένοχος. Αποφασίζει να απευθυνθεί στον Ντίτριχ. Παίρνει την άδεια του βασιλιά να εγκαταλείψει την αυλή για λίγο και ταξιδεύει στον Ντίτριχ στη Βραβάντη. Εκεί, ζητά από τον Ντίτριχ να αγωνιστεί στη θέση του. Ο Ντίτριχ συμφωνεί. Καθώς μοιάζουν πολύ, δεν έχουν παρά να ανταλλάξουν ρούχα για να ολοκληρώσουν την αντιστροφή ρόλων. Έτσι ο Ντίτριχ ταξιδεύει πίσω στον βασιλιά και ο Ένγκελχαρντ μένει στη Βραβάντη αναλαμβάνοντας τις υποχρεώσεις του Ντίτριχ.
Η μονομαχία / Ο γάμος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Λίγο μετά την άφιξη του Ντίτριχ, γίνεται η μονομαχία. Μετά από μια μακρά και σκληρή μάχη, ο Ντίτριχ κόβει το αριστερό του χέρι του Ρίτσιερ. Αλλά πριν τον σκοτώσει, ο βασιλιάς τερματίζει τον αγώνα, ανακηρύσσει τον Ντίτριχ νικητή και του δίνει σύζυγο την Ένγκελτρουντ. Μετά τον γάμο, ο Ντίτριχ ταξιδεύει πίσω στη Βραβάντη και ανταλλάσσουν ρόλους με τον Ένγκελχαρντ, ο οποίος επιστρέφει στην αυλή της Δανίας ως σύζυγος της Ένγκελτρουντ. Μετά από λίγο, ο βασιλιάς Φρουότε πεθαίνει και ο Ένγκελχαρντ γίνεται ο νέος βασιλιάς της Δανίας. Τώρα έχει δύο παιδιά.
Η ασθένεια του Ντίτριχ/Το όνειρο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ντίτριχ μετά την επιστροφή του αρρωσταίνει από λέπρα και κανένας γιατρός δεν μπορεί να τον θεραπεύσει. Παρατηρεί ότι η γυναίκα του και οι υπήκοοί του τον αποφεύγουν και απομονώνεται σε ένα σπίτι στην ερημιά, αισθάνεται τόσο άσχημα που θέλει να πεθάνει. Ένας άγγελος εμφανίζεται στον ύπνο του και του λέει ότι θα θεραπευτεί από το αίμα των παιδιών του Ένγκελχαρντ. Ο Ντίτριχ δεν εξετάζει αυτή τη λύση αλλά όταν τα πράγματα χειροτερεύουν, αποφασίζει να ταξιδέψει στον φίλο του και να μιλήσει μαζί του.
Συνομιλία και απόφαση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ντίτριχ δεν αναφέρει στον Ένγκελχαρντ το όνειρο για πολύ καιρό. Μόνο όταν τον ρωτά αν υπάρχει θεραπεία για τη ασθένειά του, του το αποκαλύπτει. Ο Ένγκελχαρντ παλεύει με τον εαυτό του, αλλά καταλήγει στην απόφαση ότι οφείλει στον Ντίτριχ αυτή τη θυσία από πίστη στη φιλία τους.
Φόνος / Θεραπεία / Θαύμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ένγκελχαρντ πηγαίνει στο δωμάτιο όπου κοιμούνται τα παιδιά του. Κλαίει και λιποθυμά τρεις φορές, στη συνέχεια φιλάει τα παιδιά του, τους κόβει τα κεφάλια με το σπαθί του και φέρνει το αίμα τους στον Ντίτριχ, ο οποίος αμέσως θεραπεύεται. Όταν ο Ένγκελχαρντ επιστρέφει στο παλάτι του, βρίσκει τα παιδιά του ζωντανά. Ο Θεός έκανε θαύμα, τα παιδιά έχουν μόνο μια ουλή στον λαιμό τους. Όλοι ζουν ευτυχισμένοι για πολύ καιρό.[5]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ . «degruyter.com/document/Konrad von Würzburg».
- ↑ . «jstor.org/The Legend of Amicus and Amelius».
- ↑ . «researchspace.auckland.ac.nz/The Engelhard of Konrad von Würzburg: its structure and its sources».
- ↑ Hartmut Kokott: Konrad von Würzburg. Ein Autor zwischen Auftrag und Autonomie. 1989, S. 44.
- ↑ Konrad von Würzburg: Engelhard/Oettli, Peter H. - In: Interpretationen. Mittelhochdeutsche Romane und Heldenepen S. 373-390