Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ένωση Ελλήνων Μουσουργών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ένωση Ελλήνων Μουσουργών
ΣυντομογραφίαEEM
Ίδρυση8 Ιουνίου 1931, πριν 93 έτη (1931-06-08)
ΙδρυτήςΑλέκος Αλμπέρτης, Αθανάσιος Αργυρόπουλος, Στέφανος Βαλτετσιώτης, Μάριος Βάρβογλης, Σπυρίδων Καίσαρης, Μανώλης Καλομοίρης, Αλέκος Κόντης, Κώστας Γιαννίδης, Νικόλαος Λάβδας, Διονύσιος Λαυράγκας, Δημήτρης Μητρόπουλος, Ανδρέας Νεζερίτης, Τιμόθεος Ξανθόπουλος, Σταύρος Προκοπίου, Αιμίλιος Ριάδης, Δημήτριος Ρόδιος, Γεώργιος Σκλάβος και Νίκος Χατζηαποστόλου
ΈδραΜέγαρο Μουσικής Αθηνών, Ελλάδα
ΠρόεδροςΙωσήφ Παπαδάτος
ΑντιπρόεδροςΛεόντιος Χατζηλεοντιάδης,
Ελένη Σκάρκου
Γενικός ΓραμματέαςΙάκωβος Κονιτόπουλος
ΤαμίαςΛεωνίδας Κανάρης
Ιστότοποςeem.org.gr

Η Ένωση Ελλήνων Μουσουργών (συντομογραφία: ΕΕΜ) είναι ένα ιστορικό σωματείο που ιδρύθηκε το 1931 από Έλληνες συνθέτες. Σκοπός του σωματείου, όπως αναγράφεται στο καταστατικό ίδρυσής του, είναι να προστατεύει, αλλά και να προάγει την ελληνική μουσική δημιουργία. Άλλος εξίσου σημαντικός σκοπός ήταν η ανάπτυξη αλληλεγγύης μεταξύ των μελών της Ένωσης, καθώς και η περιφρούρηση των πνευματικών τους δικαιωμάτων.

Η λειτουργία της Ένωσης συνεχίζεται ως σήμερα χωρίς να έχει διακοπεί ούτε κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, ούτε καν την περίοδο της κατοχής. Οι πρώτες απόπειρες για τη δημιουργία ενός σωματείου συνθετών είχαν ξεκινήσει από το 1916, από τους συνθέτες Σπύρο Σαμάρα, Γεώργιο (Τζώρτζη) Λαμπελέτ, Μανώλη Καλομοίρη, Θεόφραστο Σακελλαρίδη, Δημήτρη Λιάλιο και Διονύσιο Λαυράγκα. Η Ένωση Ελλήνων Μουσουργών υπό την τιμητική προεδρία του Σπύρου Σαμάρα, ανακοίνωσε στον Τύπο της εποχής την ίδρυσή της και την πρώτη της Συναυλία (εφ. Εστία, 26 Απριλίου 1916) με κείμενο που υπέγραφε ο Γραμματέας της Μανώλης Καλομοίρης. 15 περίπου χρόνια αργότερα, κάλεσμα σε όλο το μουσικό δυναμικό της εποχής στάλθηκε από τον Λαυράγκα και τον Καλομοίρη στις 7 Φεβρουαρίου του 1931. Πράγματι υπήρξε δυναμική ανταπόκριση και έτσι στις 12 Φεβρουαρίου του ίδιου έτους, υπεγράφη το πρακτικό ίδρυσης της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών.

Το πρακτικό της ίδρυσης υπέγραψαν με αλφαβητική σειρά οι συνθέτες: Αλέκος Αλμπέρτης, Αθανάσιος Αργυρόπουλος, Στέφανος Βαλτετσιώτης, Μάριος Βάρβογλης, Σπύρος Καίσαρης, Μανώλης Καλομοίρης, Αλέκος Κόντης, Αλέκος Κυπαρίσσης,Γιάννης Κωνσταντινίδης, Νικόλαος Λάβδας, Διονύσιος Λαυράγκας, Δημήτρης Μητρόπουλος, Ανδρέας Νεζερίτης, Τιμόθεος Ξανθόπουλος, Κωνσταντίνος Παπαδημητρίου, Σταύρος Προκοπίου, Αιμίλιος Ριάδης, Δημήτρης Ρόδιος, Γεώργιος Σκλάβος, Ιωάννης Φραγκόπουλος, Νίκος Χατζηαποστόλου και Ιωάννης Ψαρούδας. Η ίδρυση της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών επισημοποιήθηκε τελικά στις 8 Ιουνίου του 1931, με απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών.

Το πρακτικό της ίδρυσης.

Τα πρώτα πέντε χρόνια το σωματείο υπολειτουργεί, αλλά σιγά σιγά οι συνθέτες αρχίζουν να αναπτύσσουν την απαραίτητη αλληλεγγύη που θα τους επιτρέψει να δρουν και να επεμβαίνουν δυναμικά στα πολιτιστικά θέματα της χώρας. Στα βιβλία των πρακτικών και των γενικών συνελεύσεων καταγράφονται οι διοργανώσεις συναυλιών και άλλων καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, οι προσπάθειες για ιατρική περίθαλψη και συνταξιοδότηση των συνθετών, οι αγώνες για την κατοχύρωση αλλά και απόδοση των πνευματικών δικαιωμάτων των μουσικών έργων, τα αιτήματα προς την πολιτεία για κρατικές επιχορηγήσεις, οι ενέργειες για να εκδοθούν δίσκοι και παρτιτούρες και τέλος οι προκηρύξεις διαγωνισμών, καθώς και οι συμμετοχές σε πανελλήνια αλλά και διεθνή συνέδρια.

Αξίζει να αναφερθεί ότι οι πρώτες κινήσεις για την κατοχύρωση των πνευματικών δικαιωμάτων των συνθετών, έγιναν από τον Δημήτρη Λεβίδη, ο οποίος υπήρξε και πρόεδρος της Ένωσης από το 1945 έως τον Ιούνιο του 1947. Επίσης, κατά τη μεταπολεμική περίοδο δημιουργήθηκε κάποια πόλωση στο χώρο των συνθετών, με αφορμή τα διαφορετικά μουσικά ρεύματα που άρχισαν να διαμορφώνονται και να επικρατούν στην Ελλάδα. Πάντως, παρά τις κατά καιρούς διαμάχες και έντονες αντιπαραθέσεις, στην Ένωση συμπεριλήφθηκε τελικά σχεδόν ολόκληρο το μουσικό δυναμικό της χώρας.

Πρόεδροι, μέλη των εκάστοτε Διοικητικών Συμβουλίων, αλλά και απλά μέλη, υπήρξαν οι σημαντικότεροι Έλληνες συνθέτες: Διονύσιος Λαυράγκας, Μανώλης Καλομοίρης, Αντίοχος Ευαγγελάτος, Θόδωρος Αντωνίου, Γιάννης Ιωαννίδης, Σόλων Μιχαηλίδης, Γιάννης Α. Παπαϊωάννου, Θεόφραστος Σακελλαρίδης, Μενέλαος Παλλάντιος, Λεωνίδας Ζώρας, Αλέκος Ξένος, Δημήτρης Δραγατάκης, Γιάννης Κωνσταντινίδης (Κώστας Γιαννίδης), Αττίκ (Κλέων Τριανταφύλλου), Γιώργος Σισιλιάνος, Μάνος Χατζιδάκις, Μίκης Θεοδωράκης, Μιχάλης Αδάμης, Γιάννης Χρήστου, Ιάννης Ξενάκης, Γιάννης Μαρκόπουλος, Μίμης Πλέσσας, Γιάννης Α. Παπαϊωάννου, Νίκος Μαμαγκάκης, Αργύρης Κουνάδης, Θάνος Μικρούτσικος και πάρα πολλοί άλλοι.

Το 1989 (και για πολλά έτη) ανέλαβε πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών ο Θόδωρος Αντωνίου. Η Ένωση αριθμεί πλέον περίπου εκατόν είκοσι μέλη και έχει επεκτείνει κατά πολύ τις δραστηριότητές της αλλά και τις συνεργασίες της. Στους σημαντικότερους χώρους εκδηλώσεων συγκαταλέγονται το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, όπου γίνονται εκτός από τις συνηθισμένες συναυλίες, τα Εργαστήρια για νέους συνθέτες, το Ωδείο Φίλιππος Νάκας, όπου συνήθως φιλοξενούνται εναλλάξ οι δύο Πανελλήνιοι Διαγωνισμοί Σύνθεσης προς τιμήν του Γιάννη Α. Παπαϊωάννου και του Δημήτρη Δραγατάκη, καθώς και το Ινστιτούτο Γκαίτε και το αμφιθέατρο της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης.

Έχει συνεργασθεί καλλιτεχνικά με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, την Εθνική Λυρική Σκηνή, το Ελληνικό Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου και με άλλους φορείς για τη διεξαγωγή συναυλιών, μουσικών αφιερωμάτων και διαγωνισμών σύνθεσης.

Η Ένωση συνεργάζεται στενά με τη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος «Λίλιαν Βουδούρη» για μουσικολογικά ζητήματα, καθώς και για θέματα αρχειακού υλικού. Επίσης, από τον Νοέμβριο του 2003 και για 13 περίπου έτη, εξέδιδε ένα διμηνιαίο περιοδικό, το "μουσικής Πολύτονον" το οποίο φιλοξενεί συνεντεύξεις, μουσική επικαιρότητα ελληνική αλλά και ξένη, μουσικολογικές έρευνες, πολυσέλιδα αφιερώματα και οτιδήποτε αφορά στη διεθνή αλλά και εγχώρια μουσική δημιουργία.

Από τον Φεβρουάριο του 2023, το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών απαρτίζεται από τους: Ιωσήφ Παπαδάτο (πρόεδρο), Ιάκωβο Κονιτόπουλο (γενικό γραμματέα και υπεύθυνο γενικού προγραμματισμού), Λεόντιο Χατζηλεοντιάδη (α' αντιπρόεδρο και υπεύθυνο διεθνών σχέσεων της ΕΕΜ), Ελένη Σκάρκου (β΄ αντιπρόεδρο και εκπρόσωπο της Ένωσης στην Ε.Λ.Σ.), Λεωνίδα Κανάρη (ταμία), Μαρία-Χριστίνα Κριθαρά (ειδική γραμματέα), Χρήστο Αναστασίου (έφορο) και τα μέλη Βασίλη Κίτσο και Μιχαήλ Κεφάλα.

  • Τα 75 Χρόνια της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών. 1931 - 2006 Από το Χρονικό στην Ιστορία. Απόστολος Κώστιος PANAS MUSIC, Παπαγρηγορίου - Νάκας ISBN 978-960-7554-46-8
  • Η Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος «Λίλιαν Βουδούρη»

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]