Όλγκα Χεπνάροβα
| Όλγκα Χεπνάροβα | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Olga Hepnarová (Τσεχικά) |
| Γέννηση | 30 Ιουνίου 1951[1] Πράγα[2] |
| Θάνατος | 12 Μαρτίου 1975[2] Φυλακή Πανκράτς[2] |
| Αιτία θανάτου | απαγχονισμός |
| Συνθήκες θανάτου | θανατική ποινή |
| Χώρα πολιτογράφησης | Τσεχοσλοβακία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Τσεχικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ποινική κατάσταση | |
| Κατηγορίες εγκλήματος | διακινδύνευση[3] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Όλγκα Χεπνάροβα (τσεχικά: Olga Hepnarová, 30 Ιουνίου 1951 – 12 Μαρτίου 1975) ήταν Τσεχοσλοβάκα δολοφόνος, η οποία στις 10 Ιουλίου 1973 σκότωσε 8 άτομα με ένα φορτηγό στην Πράγα. Η Χεπνάροβα καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε το 1975 - η τελευταία γυναίκα που εκτελέστηκε στην Τσεχοσλοβακία.
Ιστορικό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Όλγκα Χεπνάροβα γεννήθηκε στις 30 Ιουνίου 1951, στην Πράγα, από Τσέχους γονείς. Ο πατέρας της ήταν τραπεζικός υπάλληλος και η μητέρα της οδοντίατρος. Η Χεπνάροβα ήταν ένα συνηθισμένο παιδί, αλλά αργότερα ανέπτυξε ψυχιατρικά προβλήματα, τα οποία εκδηλώθηκαν σε αδυναμία επικοινωνίας με τους ανθρώπους. Το 1964, έκανε απόπειρα αυτοκτονίας με υπερβολική δόση φαρμάκων. Πέρασε ένα χρόνο σε ψυχιατρική πτέρυγα σε ένα νοσοκομείο στο Οπαζάνι,[4] όπου ξυλοκοπήθηκε και κακοποιήθηκε μετά από απόπειρα απόδρασης. Οι ειδικοί την ανακήρυξαν «ούτε ομοφυλόφιλη, ούτε ετεροφυλόφιλη» και δεν διαγνώστηκε ψυχική ασθένεια.[5] Η Χεπνάροβα αργότερα εργάστηκε σε διάφορες δουλειές, αλλά συνήθως απολυόταν λίγο μετά την πρόσληψη, μεταξύ άλλων όταν εκπαιδεύτηκε ως βιβλιοδέτης στην Πράγα και στη συνέχεια εργάστηκε στο Χεπ για ένα χρόνο πριν επιστρέψει στην Πράγα. Κατέληξε να εργάζεται ως οδηγός φορτηγού. Σταδιακά έχασε την επαφή της με την οικογένειά της, ιδιαίτερα με τον πατέρα της και τη μεγαλύτερη αδερφή της. Αγόρασε μια καλύβα στο χωριό Μπζέζοβα-Ολέσκο, από όπου πήγαινε στη δουλειά. Αργότερα πούλησε την καλύβα και αγόρασε ένα αυτοκίνητο Trabant με τα χρήματα που είχε λάβει.[4]
Εμπρηστική επίθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο πατέρας της Χεπνάροβα κληρονόμησε ένα αγρόκτημα στο χωριό Ζάμπροντι, το οποίο η οικογένεια χρησιμοποιούσε για διακοπές. Το πρωί της 7ης Αυγούστου 1970, χρησιμοποιώντας ένα μπουκάλι βενζίνη, η Χεπνάροβα έβαλε φωτιά στην θύρα του σαλονιού. Ήλπιζε ότι η φωτιά θα έφτανε στο άχυρο μέσω ενός κοιτώνα και θα κατέστρεφε το οικόπεδο. Η αδερφή της και οι δύο ένοικοι - ένα παντρεμένο ζευγάρι άνω των 75 ετών - κοιμόταν στο σπίτι εκείνη την ώρα. Ξύπνησαν και κατάφεραν να σβήσουν έγκαιρα τη φωτιά. Η τελική ζημιά ήταν 50 κορόνες. Η Χεπνάροβα δεν ήταν ύποπτη για το έγκλημα. Είχε πλησιάσει τη φάρμα με τα πόδια το βράδυ αφού πήρε ταξί από το Νάχοτ. Ομολόγησε την πράξη της κατά τη διάρκεια μιας ψυχιατρικής εξέτασης το 1973. Ως κίνητρο ανέφερε ότι το ακίνητο είχε γίνει αιτία χρηματικών διαφορών μεταξύ των γονιών της.[6]
Επίθεση με φορτηγό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα].jpg)
Η Χεπνάροβα άρχισε να σχεδιάζει την επίθεση με φορτηγό περίπου έξι μήνες νωρίτερα. Πίστευε ότι όλοι οι άνθρωποι προσπαθούσαν να την πληγώσουν. Είπε ότι την είχαν χτυπήσει στο δρόμο χωρίς λόγο και κανείς δεν τη βοήθησε. Αρνήθηκε να γίνει μια άγνωστη αυτοκτονία και ήθελε να τη θυμούνται.[6]
Τα αρχικά της σχέδια περιελάμβαναν τον εκτροχιασμό ενός τρένου εξπρές ή την πυροδότηση ενός εκρηκτικού μηχανισμού σε ένα δωμάτιο γεμάτο κόσμο, αλλά αποφάσισε ότι αυτά ήταν πολύ απαιτητικά τεχνικά και αντ΄ αυτού αποφάσισε να κάνει μαζικούς πυροβολισμούς: σχεδίαζε να αποκτήσει ένα αυτόματο πυροβόλο όπλο και να πυροβολήσει ανθρώπους στο Πλατεία του Βάτσλαβ. Γράφτηκε στο ρινγκ σκοποβολής στο Σβάζαρμ. Αλλά άλλαξε γνώμη και για αυτήν την επιλογή: φοβόταν ότι μπορεί να σκοτωθεί αμέσως, και η εύρεση ενός τέτοιου όπλου φαινόταν επίσης δύσκολη. Τελικά αποφάσισε να χρησιμοποιήσει ένα όχημα ως όπλο της.[6]
Από τις 11 Ιανουαρίου έως τις 10 Ιουλίου 1973, η Χεπνάροβα έζησε στο δωμάτιο 502 στο σημερινό Penzion Malešice, το οποίο χρησίμευε ως ξενώνας για την επιχείρηση Επικοινωνιών της Πράγας. Στις 9 Ιουλίου, έφυγε για μια τελευταία ματιά στο εξοχικό της και μετά εγκατέλειψε το Trabant αυτοκίνητό της, με το οποίο ήταν έντονα συνδεδεμένη. Την επόμενη μέρα, στις 10 Ιουλίου, ολοκλήρωσε με επιτυχία μια δοκιμαστική διαδρομή για να αποδείξει ότι ήταν σε θέση να ελέγξει τον συγκεκριμένο τύπο φορτηγού που ήθελε να νοικιάσει.[6]
Στις 1:30 μ.μ., η Χεπνάροβα οδήγησε το φορτηγό της, ένα Praga RN, από την οδό Υπερασπιστών της Ειρήνης (σήμερα Μιλάντα Χοράκοβα) στην Πλατεία Στρόσμαϊερ (Strossmayerovo náměstí) στην περιοχή της Πράγας 7, όπου οδήγησε το φορτηγό της στο πεζοδρόμιο και σε μια ομάδα περίπου 25 ατόμων που περίμενε στη στάση του τραμ. Αφού το όχημα σταμάτησε αυθόρμητα, μάρτυρες προσπάθησαν να τη βοηθήσουν γιατί νόμιζαν ότι είχε χάσει τον έλεγχο του οχήματος λόγω τεχνικής βλάβης. Ωστόσο, η Χεπνάροβα παραδέχτηκε αμέσως ότι είχε σκόπιμα εμβολίσει το πλήθος. Τρεις άνθρωποι πέθαναν αμέσως, άλλοι τρεις πέθαναν αργότερα την ίδια μέρα, δύο μέσα σε λίγες ημέρες (όλοι ηλικίας από 60 έως 79 ετών) και δώδεκα άνθρωποι τραυματίστηκαν αλλά επέζησαν.[6]
Πριν από την επίθεση, η Χεπνάροβα είχε στείλει μια επιστολή σε δύο εφημερίδες, τη Svobodné slovo και την Mladý svět, εξηγώντας τις ενέργειές της ως εκδίκηση για το μίσος που ένιωθε ότι στράφηκε εναντίον της από την οικογένειά της και τον κόσμο. Η επιστολή ελήφθη δύο ημέρες μετά τη δολοφονία.[6][7][8]
Είμαι μονάχη. Μια κατεστραμμένη γυναίκα. Μια γυναίκα που καταστράφηκε από ανθρώπους... Έχω μια επιλογή – να αυτοκτονήσω ή να σκοτώσω άλλους. Επιλέγω ΝΑ ΞΕΠΛΗΡΩΣΩ ΤΟΥΣ ΜΙΣΗΤΕΣ ΜΟΥ. Θα ήταν πολύ εύκολο να φύγουμε από αυτόν τον κόσμο ως ένα άγνωστο θύμα αυτοκτονίας. Acta non verba. Η κοινωνία είναι πολύ αδιάφορη, δικαίως. Η ετυμηγορία μου είναι: Εγώ, η Όλγκα Χεπνάροβα, το θύμα της κτηνωδίας σας, σας καταδικάζω σε θάνατο.
Σύλληψη και καταδίκη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατά τη διάρκεια της έρευνας, η Χεπνάροβα επιβεβαίωσε ότι η πρόθεσή της ήταν να σκοτώσει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους. Οι ψυχολλογοι τη βρήκαν πλήρως συνειδητοποιημένη για τις πράξεις της και δεν εξέφρασε τη λύπη της. Σχεδίασε τις ενέργειές της, καθώς έλαβε υπόψη τον κατηφορικό δρόμο μέχρι τη στάση του τραμ, κάτι που της επέτρεψε να κερδίσει ταχύτητα για τον μέγιστο αριθμό θανάτων. Η επίθεση ήταν η δεύτερη απόπειρά της, καθώς ένιωθε ότι δεν υπήρχε αρκετός κόσμος στην πρώτη της απόπειρα. Η Χεπνάροβα ζήτησε να εκτελεστεί.[9] Στις 6 Απριλίου 1974, η Χεπνάροβα καταδικάστηκε σε θάνατο για φόνο από το Δημοτικό Δικαστήριο. Η ποινή επικυρώθηκε από ανώτατα δικαστήρια και το Ανώτατο Δικαστήριο επανεπικύρωσε την ποινή σε δημόσιο κίνδυνο με την ίδια ποινή. Μετά από αρκετές ψυχιατρικές εξετάσεις, η Χεπνάροβα κρίθηκε ποινικά υπεύθυνη για τις πράξεις της και ο πρωθυπουργός της Τσεχοσλοβακίας, Λουμπομίρ Στρόουγκαλ, αρνήθηκε να της δώσει χάρη.[6][10]
Εκτέλεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Χεπνάροβα εκτελέστηκε με απαγχονισμό στις 12 Μαρτίου 1975 στη Φυλακή Πανκράτς, στην Πράγα. Ήταν η τελευταία γυναίκα που εκτελέστηκε στην Τσεχοσλοβακία και μια από τις τελευταίες με απαγχονισμό.[11] Υπάρχουν διαφωνίες για το πώς ο Χεπνάροβα αντιμετώπισε τον θάνατο. Κάποιες αναφορές λένε ότι ήταν ήρεμη, ενώ άλλες λένε ότι έγινε υστερική και άρχισε να ουρλιάζει και να εκλιπαρεί για τη ζωή της και ότι οι φρουροί έπρεπε να την σύρουν στην αγχόνη.[4]
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1991, ο Μπόχουμιλ Χράμπαλ δημοσίευσε το Ponorné říčky, στο οποίο περιγράφει τις τύψεις που ένιωσε ένας δήμιος από το Πανκράτς επειδή έστειλε μια «όμορφη κυρία» που ονομαζόταν Όλγκα στην αγχόνη.[12]
Το τσέχικο μυθιστόρημα Oprátka za osm mrtvých του Ρόμαν Τσίλεκ (2001) αφηγείται την ιστορία της Χεπνάροβα και περιέχει μια συλλογή από σύγχρονα έγγραφα.[13]
Ταινία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Εγώ, η Όλγα (τσεχικά: Já, Olga Hepnarová) είναι τσεχοπολωνική δραματική ταινία του 2016, σε σκηνοθεσία Τομάς Βάινρεμπ και Πετρ Κάζντα. Προβλήθηκε στην ενότητα Πανόραμα στο 66ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.[14]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mzk2004148069. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (Τσεχικά) d:Q108920020. Academia, Institute of History, Czech Academy of Sciences. 2021. σελ. 489. ISBN-13 978-80-200-3275-1.
- ↑ «Olga Hepnarová 30.6.1951 - 12.3.1975». 14 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 «Olga Hepnarová - the last woman executed in Czechoslovakia». www.capitalpunishmentuk.org. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2022.
- ↑ «Miała 22 lata, gdy z zimną krwią zabiła osiem osób. Gdybym mogła, zrobiłabym to samo ponownie». gazetapl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 «Olga Hepnarova». Prolific Case Files (στα Αγγλικά). 3 Σεπτεμβρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2022.
- ↑ «Odsuzuji vás k trestu smrti přejetím. Před 45 lety Olga Hepnarová zabila autem osm lidí - Novinky.cz». www.novinky.cz (στα Τσεχικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2021.
- ↑ «Poprava Olgy Hepnarové: Nejhorší česká masová vražedkyně se úporně bránila». Dotyk (στα Τσεχικά). Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2021.
- ↑ «Olga Hepnarová 30.6.1951 - 12.3.1975 - Trial». pantharei.estranky.cz. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2022.
- ↑ «Olga Hepnarová 30.6.1951 - Finale» (στα Τσεχικά). Pantharei.estranky.cz. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2015.
- ↑ Events of the execution day
- ↑ «Motiv: Menschenhass». Radio Prague International (στα Γερμανικά). 14 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2021.
- ↑ KOSMAS.cz. Oprátka za osm mrtvých [e-kniha] - Roman Cílek | Kosmas.cz - internetové knihkupectví (στα Τσεχικά).
- ↑ «Berlinale 2016: Panorama Celebrates Teddy Award's 30th Anniversary and Announces First Titles in Programme». Berlinale. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2015.