Αγιά Σοφιά (συνοικία Πειραιά)
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η Αγιά Σοφιά είναι συνοικία και περιοχή της 5ης Κοινότητας του Δήμου Πειραιά, που συνορεύει βόρεια με τη Νίκαια, νότια με τη βιομηχανική συνοικία Παπαστράτος με όριο τις παλιές σιδηροδρομικές γραμμές, ανατολικά με την Παλαιά Κοκκινιά και δυτικά με τα Ταμπούρια. Είναι περιοχή με στενούς μονοδρομημένους δρόμους με μεγάλες κλίσεις λόγω του λόφου Βώκου που βρίσκεται στα βόρεια. Στην Αγία Σοφία υπάρχει η μεγάλη ιδιωτική κλινική Παναγία η Οδηγήτρια, που λειτουργεί από το 1953, ένα από τα μεγαλύτερα διαγνωστικά και θεραπευτικά κέντρα στην Ελλάδα, με σύγχρονες εγκαταστάσεις, εξωτερικά ιατρεία και μονάδα εντατικής θεραπείας. Στις 10 Οκτωβρίου 2022 άρχισε να λειτουργεί στην περιοχή ο σταθμός μετρό Μανιάτικα.
Θέση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Βορειοδυτικά: Νίκαια Αττικής | Βόρεια: Λόφος του Βώκου | Βορειοανατολικά: Νίκαια Αττικής |
| Δυτικά: Ταμπούρια | Αγιά Σοφιά | Ανατολικά: Παλαιά Κοκκινιά |
| Νοτιοδυτικά: Παπαστράτος | Νότια: Παπαστράτος | Νοτιοανατολικά: Λεύκα |
Ετυμολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η συνοικία λέγεται και Μανιάτικα λόγω του ότι οι κάτοικοι κατάγονται κυρίως από τη Μάνη. Η συνοικία της Αγιά Σοφιάς αποτελεί ισχυρή εκλογική δύναμη στον Πειραιά με την εκλογή Μανιατών βουλευτών και τοπικών αρχών ( Νικόλαος Μανωλάκος, Βασίλειος Μιχαλολιάκος, Πέτρος Μαντούβαλος, Παναγιώτης Μελάς, Χρήστος Αγραπίδης κ.ά.)
Οι Μανιάτες που εγκαταστάθηκαν στην Αγία Σοφία, απασχολούνταν κυρίως με τη λατόμευση και τα καμίνια για ασβέστη που δημιουργήθηκαν πλησίον του λόφου του Βώκου, αλλά και σε λιμενικές εργασίες, σε βιομηχανίες και βιοτεχνίες οι οποίες "άνθιζαν" στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού αιώνα στη ζώνη του λιμανιού καθώς και στις σιδηροδρομικές εγκαταστάσεις.
Μεταξύ των ετών 1898 και 1902 ανεγέρθηκε στην περιοχή ο ομώνυμος Ιερός Ναός της Αγίας Σοφίας, μιας τρισυπόστατης βασιλικής μετά τρούλου, με δαπάνη του Δήμου Πειραιά. Ο ναός φέρεται να πήρε το όνομα αυτό προς τιμήν της συζύγου του τότε Δημάρχου Πειραιώς Τρύφωνος Μουτζόπουλου (ή Μουτσόπουλου).
Κινηματογράφος Καλιφόρνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το μεγαλύτερο αξιοθέατο της περιοχής είναι ο ιστορικός Κινηματογράφος Καλιφόρνια που λειτουργεί από το 1930, έχει δώσει και το όνομα του στη γύρω από αυτόν περιοχή. Στις 10 Μαρτίου 1950 είχαμε το τραγικό γεγονός της πυρκαγιάς που εκδηλώθηκε την ώρα λειτουργίας του κινηματογράφου με αποτέλεσμα τον θάνατο 8 ανθρώπων και τον τραυματισμό 26. Ο κινηματογράφος εξακολουθούσε να λειτουργεί μέχρι το 1984 περιστασιακά άλλοτε σαν θερινός και άλλοτε ως χειμερινός, στη συνέχεια περιήλθε στον Δήμο Πειραιώς σαν περιουσιακό στοιχείο ο οποίος αποκατέστησε τις ζημιές από την πυρκαγιά του 1950. Σήμερα δημιουργεί εντύπωση παλιού νεοκλασικού κτιρίου μέσα στην κεντρική αγορά της συνοικίας στον πεζόδρομο της οδού Παλαμηδιού.
Επώνυμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αλέκος Τζανετάκος: ηθοποιός
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- "Ο Πειραιεύς του άλλοτε", Πάνου Λώζου, 1987
- "Πειραϊκό Λεύκωμα", Στ. Καραμπερόπουλος, Εκδόσεις Κοινωνικής, Πειραιάς, 2010
- Κινηματογράφοι του Πειραιά και των γύρω δήμων, Χαρίλαος Πατέρας, Συλλογές, Αθήνα 2012
