Αλέξανδρος της Γεωργίας

Αλέξανδρος της Γεωργίας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	ალექსანდრე (Γεωργιανά)
Γέννηση	1770 Βασίλειο του Κάρτλι και της Καχετίας
Θάνατος	1844 Ταμπρίζ
Τόπος ταφής	Ιράν
Χώρα πολιτογράφησης	Γεωργία
Θρησκεία	Γεωργιανή Ορθόδοξη Εκκλησία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	πολιτικός
Οικογένεια
Τέκνα	Ηρακλής Γρουζίνσκι
Γονείς	Ηρακλής Β΄ της Γεωργίας και Darejan Dadiani
Αδέλφια	Princess Elene of Georgia Μιριάν της Γεωργίας Αντώνιος Β΄ της Γεωργίας Βαχτάνγκ-Αλμασχάν της Γεωργίας Γεώργιος ΙΒ΄ της Γεωργίας Ιουλόν της Γεωργίας Παρναόζ της Γεωργίας Princess Anastasia of Georgia
Οικογένεια	Δυναστεία των Μπαγκρατιόνι
Σχετικά πολυμέσα

Ο Αλέξανδρος, γεωργιανά: ალექსანდრე ბატონიშვილი Αλεξάντρε μπατονισβίλι (1770–1844) ήταν Γεωργιανός βασιλικός πρίγκιπας (batonishvili) από τον Οίκο των Μπαγκρατιόνι, ο οποίος ηγήθηκε πολλών εξεγέρσεων κατά της ρωσικής κυριαρχίας στη Γεωργία. Ήταν γνωστός ως Εσκαντάρ Μιρζά ( اسکندرمیرزا) στην Περσία, τσάρεβιτς Αλεξάντρ Ιρακλίεβιτς (Царевич Александр Ираклиевич) στη Ρωσία και Αλεξάντερ Μιρζά στη Δυτική Ευρώπη.

Ήταν γιος τού προτελευταίου βασιλιά τού βασιλείου τού Κάρτλι και τού Καχέτι στην ανατολική Γεωργία, Ηρακλή Β΄, ο οποίος τού ανέθεσε διάφορα στρατιωτικά και διοικητικά καθήκοντα. Μετά το τέλος τού Ηρακλή το 1798, εναντιώθηκε στην ανάρρηση τού ετεροθαλούς αδελφού του Γεωργίου ΙΒ΄ και στο ανανεωμένο αίτημαη τού νέου βασιλιά για ρωσική προστασία. Μετά τη ρωσική προσάρτηση της Γεωργίας το 1801, ο Αλέξανδρος έφυγε από τη χώρα και πέρασε δεκαετίες σε μία σειρά από προσπάθειες να υπονομεύσει τον ρωσικό έλεγχο της πατρίδας του. Τελικά, η στήριξη τού Αλέξανδρου στην περσική ενίσχυση και στους βορειο-καυκάσιους μισθοφόρους του, τού στέρησε τη λαϊκή υποστήριξη. Μετά την ήττα της τελευταίας μεγάλης εξέγερσής του το 1812, ο Αλέξανδρος εγκαταστάθηκε οριστικά στην Περσία, όπου απεβίωσε στην αφάνεια το 1844.

Ανακωχή με τον Γεώργιο ΙΒ΄

Η μάχη στο Λόρι το 1800.

Χάρτης της εκστρατείας στο Kαχέτι το 1800.

Αγώνας κατά της Ρωσίας

Εξέγερση στο Καχέτι

Ο Omar Khan του Avary φιλοξενεί τον πρίγκιπα Αλέξανδρο, όπως το φαντάστηκε ο καλλιτέχνης Χαλίλ-Μπεκ Μουσαϋασούλ (1897–1949).

Μετέπειτα χρόνια

Η πόλη Tαμπρίζ τη δεκαετία του 1840.

Οικογένεια

Πριγκίπισσα Mαρία Αγκαμαλυάν, σύζυγος τού Αλέξανδρου. Ένας πίνακας τού Τζιόρτζιο Κοραντίνι, 1859.

Κατά τη διάρκεια της ζωής τού πατέρα του, το 1790, ο Αλέξανδρος μνηστεύτηκε με την κόρη ενός Κιρκάσιου αρχηγού από την Μεγάλη Καμπάρντα, της φυλής των Μισοστόφ. Ο Μοντέιθ την αναφέρει ως σύζυγο τού Αλεξάνδρου, αλλά η κοπέλα, που βαπτίστηκε στη Γεωργία ως Νίνο, απεβίωσε μετά την άφιξή της στην Τιφλίδα πριν από την ολοκλήρωση τού γάμου.

Ο Αλέξανδρος νυμφεύτηκε τη Μαριάμ (12 Αυγούστου 1808 – 7 Οκτωβρίου 1882), κόρη τού Αρμένιου αξιωματούχου Σαχάκ Μελίκ-Αγκαμαλιάν, το 1825 στο Εριβάν. Ο Ιρανός κυβερνήτης τού χανάτου τού Εριβάν, Χοσεΐν Χαν Σαρντάρ, διατηρούσε καλές σχέσεις με τον Σαχάκ και είχε παίξει καθοριστικό ρόλο στη διευθέτηση τού γάμου. Μέσω της μητέρας της, η Μαριάμ ήταν εξαδέλφη τού εξέχοντος Αρμένιου συγγραφέα Χατσατούρ Αμποβιάν. Το 1827 μαζί με τον γιο τους Ηρακλή, εγκαταστάθηκαν στην πατρίδα της το Εριβάν, η οποία σύντομα κατακτήθηκε από τη Ρωσία. Το 1834 η ρωσική κυβέρνηση την διέταξε να μετακομίσει στην Αγία Πετρούπολη, όπου ήταν γνωστή ως τσάρεβνα Μαρία Ισαάκοβνα Γρουζίνσκαγια (Γρουζίνσκαγια = της Γεωργίας) και έζησε με μία κρατική σύνταξη μέχρι το τέλος της το 1882. Το λείψανο της Μαριάμ μεταφέρθηκε στην Τιφλίδα και ενταφιάστηκε εκεί, στον βόρειο τοίχο τού αρμενικού καθεδρικού ναού Βανκ. Μετά την κατεδάφιση τού καθεδρικού ναού από τη σοβιετική κυβέρνηση το 1930, η μαρμάρινη ταφόπλακά της, με έναν τρίγλωσσο ρωσικό, αρμενικό και γεωργιανό επιτάφιο επίγραμμα, μεταφέρθηκε στο Κρατικό Μουσείο Ιστορίας της Γεωργίας στην Τιφλίς (τώρα Τμπιλίσι).

Ο γιος τού Αλέξανδρου, πρίγκιπας:

• Ηρακλής (18 Αυγούστου 1826 – 27 Απριλίου 1882), ακολούθησε τη σταδιοδρομία τού αξιωματικού στον ρωσικό στρατό. Από τον γάμο τού Ηρακλή με την πριγκίπισσα Tάμαρ Τσαβτσαβάτζε, έγινε ένας γιος, ο:
  • Aλέξανδρος, που απεβίωσε σε ηλικία 2 ετών το 1879. Οι κόρες του, Γιελιζαβέτα (1870–1942) και Γιεκατερίνα (1872–1917), παντρεύτηκαν τους πρίγκιπες Μαμούκα/Ματθαίο Oρμπελιάνι και Iβάν Ρατίεφ, αντίστοιχα.

Δείτε επίσης

• Πρίγκιπας Τεϊμουράζ της Γεωργίας
• Ιρανοί Γεωργιανοί

Βιβλιογραφικές αναφορές

• Atkin, Muriel (Winter–Spring 1979). «The Strange Death of Ibrahim Khalil Khan of Qarabagh». Iranian Studies (International Society for Iranian Studies) 12 (1/2): 79–107. doi:10.1080/00210867908701551. 
• Atkin, Muriel (1980). Russia and Iran, 1780–1828. University of Minnesota Press. ISBN 978-0816609246. 
• «Asiatic Intelligence. – Persia». The Asiatic Journal and Monthly Register for British and Foreign India, China, and Australasia XXIV. July–December 1827. https://books.google.com/books?id=tbRAAQAAIAAJ&q=%22alexander+mirza%22+georgian&pg=PA255. 
• Behrooz, Maziar (2013). «From confidence to apprehension: early Iranian interaction with Russia». Στο: Cronin, Stephanie, επιμ. Iranian-Russian Encounters: Empires and Revolutions Since 1800. New York: Routledge. ISBN 978-0-415-62433-6. 
• Berge, Adolf (1874). Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею. Том VI. Часть 1 (PDF) (στα Russian). Tiflis: Typography of the Chief Administration of the Viceroy of Caucasus. σελ. 595. 
• Blanch, Lesley (2004). The Sabres of Paradise: Conquest and Vengeance in the Caucasus, Revised Edition. London: I.B.Tauris. ISBN 978-1-85043-403-0. 
• Bournoutian, George. «Alexander, Prince». Alexander, Prince. 8. 
• Bournoutian, George A., σσ. 519–520. 
• Butkov, Pyotr Grigoriyevich (1869). Материалы для новой истории Кавказа, с 1722 по 1803 год, т. I (στα Russian). Tiflis: Enfyandjyants and Co. 
• Dumin, S.V. (1996). (στα Russian). Moscow: Linkominvest. 
• Gammer, Moshe (1994). Muslim Resistance to the Tsar: Shamil and the Conquest of Chechnia and Daghestan. F. Cass. ISBN 978-0-7146-8141-2. 
• Gvosdev, Nikolas K. (2000). Imperial policies and perspectives towards Georgia, 1760–1819. New York: Palgrave. ISBN 978-0-312-22990-0. 
• Hewsen, Robert H. (1980). «The Meliks of Eastern Armenia: IV: The Siwnid Origins of Xač'atur Abovean». Revue des études Arméniennes N.S. XIV: 459–470. 
• Khantadze, Shota (1961). «მასალები ალექსანდრე ბატონიშვილის ბიოგრაფიისათვის [Materials for the Biography of Prince Royal Alexander]» (στα Georgian). Sakartvelos Sakhelmtsipo Muzeumis Moambe (Tbilisi) 22-B: 239–274. 
• Lepyokhin, Mikhail (2000). (στα Russian). Moscow: Aspekt Press. ISBN 978-5-7567-0079-4. 
• Montgomery, Hugh, επιμ. (1980). Burke's Royal Families of the World, Volume 2. London: Burke's Peerage. ISBN 978-0-85011-029-6. 
• Monteith, William (1856). Kars and Erzeroum; with the campaigns of Prince Paskiewitch, in 1828 and 1829; and an account of the conquests of Russia beyond the Caucasus from the time of Peter the Great to the treaty of Turcoman Chie and Adrianople. London: Longman, Brown, Green, and Longmans. σελ. 73. alexander mirza georgian. 
• Muradyan, Paruyr (1988). (στα Russian). Yerevan: Armenian SSR Academy of Sciences. 
• Porter, Sir Robert Ker (1822). Travels in Georgia, Persia, Armenia, ancient Babylonia, &c. &c. during the years 1817, 1818, 1819, and 1820, Vol. II. London: Longman, Hurst, Rees, Orme, and Brown. 
• Potto, Vasily (1887). Кавказская война в отдельных очерках, эпизодах, легендах и биографиях. Том 2-й. Ермоловское время (PDF) (στα Russian). St. Petersburg: E. Evdokimov Typography. 
• Rayfield, Donald (2012). Edge of Empires: A History of Georgia. London: Reaktion Books. ISBN 978-1-78023-030-6. 
• Suny, Ronald Grigor (1994). The Making of the Georgian Nation (2nd έκδοση). Bloomington: Indiana University Press. ISBN 978-0-253-20915-3. 
• Tabuashvili, Apolon (2012). «Some Unknown Details about the Contradiction between Iran and Kartl-Kakheti Kingdom (1795)». Spekali (Tbilisi State University) 5. ISSN 1987-8583. http://www.spekali.tsu.ge/index.php/en/article/viewArticle/5/41. 
• Wolff, Joseph (1829). Missionary journal and memoir of the Rev. Jeseph Wolf, Vol. III. London: James Duncan. 
• Yastrebova, Olga (2018). «Collection of Persian farmāns on Russian Paper in the National Library of Russia (two first decades of the 19th century)». Στο: Regourd, Anne, επιμ. The Trade in Papers Marked with Non-Latin Characters / Le commerce des papiers à marques à caractères non-latins: Documents and History / Documents et histoire, vol. 1. Brill. σελίδες 227–246. ISBN 9789004360877.