Αλέξ Μπούντα

Αλέξ Μπούντα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	7 Σεπτέμβρη 1910; Ελμπασάν
Θάνατος	7 Ιουλίου 1993; Τίρανα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Αλβανικά
Σπουδές	Πανεπιστήμιο της Βιέννης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	Ιστορικός
Εργοδότης	Πανεπιστήμιο των Τιράνων
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	μέλος του κοινοβουλίου της Αλβανίας
	δεδομένα

Ο Άλεξ Μπούντα (αλβανικά: Aleks Buda, Ελμπασάν, Οθωμανική Αυτοκρατορία, 7 Σεπτεμβρίου 1910 - Τίρανα, Αλβανία, 7 Ιουλίου 1993) ήταν επιφανής Αλβανός ιστορικός και ακαδημαϊκός του 20ού αιώνα. Αν και οι σπουδές του ήταν πάνω στον τομέα της φιλολογίας, εν τούτοις αναδείχτηκε ως ένας από τους κύριους εκπροσώπους της αλβανικής ιστοριογραφίας κατά τη διάρκεια της κομμουνιστικής περιόδου^[3].

Βιογραφία

Γεννήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου^[4] του 1910 στο Ελμπασάν^[5] της σημερινής Αλβανίας, το οποίο εκείνη την εποχή υπαγόταν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ήταν γόνος οικογένειας εμπόρων και αναφέρεται ως εβραϊκής καταγωγής^[4]. Πραγματοποίησε τις εγκύκλιες σπουδές του στο εξωτερικό, αρχικά σε δημοτικό σχολείο του Λέτσε της Ιταλίας και κατόπιν σε γυμνάσιο στο Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας^[3]^[5]. Το 1930 εισήχθη στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, σπουδάζοντας φιλοσοφία και φιλολογία, χωρίς ωστόσο να αποφοιτήσει^[3]. Επιστρέφοντας στην πατρίδα του εργάστηκε ως καθηγητής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στα Τίρανα και στην Κορυτσά. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Μπούντα συμμετείχε στην αλβανική Εθνική Αντίσταση μέσα από τις τάξεις του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου Αλβανίας (αλβανικά: LANÇ), ασχολούμενος με τον πολιτικό τομέα της οργάνωσης^[5].

Μεταπολεμικά ανέλαβε αρχικά τη διεύθυνση της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Αλβανίας^[4]^[5], ενώ διετέλεσε και μέλος της Λαϊκής Συνέλευσης^[4]. Το 1972 ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Αλβανικής Ακαδημίας Επιστημών, καθώς και ο πρώτος πρόεδρος της^[3]^[6]. Η τοποθέτηση του Μπούντα στην προεδρία αναφέρεται ως προσωπική επιλογή του δικτάτορα της χώρας, Εμβέρ Χότζα^[7]. Το ίδιο έτος ήταν το μοναδικό άτομο που συμμετείχε με την ιδιότητα του ιστορικού στο Αλβανικό Συνέδριο Ορθογραφίας που διεξήχθη στα Τίρανα. Έλαβε μια σειρά τίτλων όπως 'Δάσκαλος του λαού' και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Αυστρίας τον τίμησε με το "Μεγάλο Χρυσό Μετάλλιο" (1990).

Απεβίωσε στα Τίρανα^[8], στις 7 Ιουλίου του 1993^[4].

Έργο

Αν και η ειδικότητά του ήταν η λογοτεχνία, ο Μπούντα σταδιοδρόμησε στην κομμουνιστική Αλβανία ως ιστορικός. Μάλιστα αναφέρεται ως ο θεμελιωτής της μεταπολεμικής αλβανικής ιστοριογραφίας^[9]. Επιπλέον χαρακτηρίζεται ως υπεύθυνος για την κατεύθυνσή της προς τάσεις που αφενός υποστήριζαν την αυτοχθονία των Αλβανών και αφετέρου διακρίνονταν από «ξενοφοβία»^[7].

Το 1976, στο πλαίσιο της συμμετοχής του στην Εθνική Συνδιάσκεψη Εθνογραφικών Μελετών, επιτέθηκε στις σύγχρονες θεωρίες και τάσεις του εξωτερικού κατακρίνοντας αυτές ως καπιταλιστικής και ρεβιζιονιστικής προέλευσης.

Το έργο του Μπούντα αναφέρεται ως αντιπροσωπευτικό των αλβανικών θέσεων σχετικά με την προέλευση του αλβανικού έθνους. Στηριζόμενος στη θεωρία περί προέλευσης των Αλβανών από τους Ιλλυριούς, υποστήριξε πως οι Αλβανοί ανήκουν στους παλαιότερους κατοίκους των Βαλκανίων και της Ευρώπης. Συνέγραψε μαζί με άλλους ιστορικούς την «Ιστορία της Αλβανίας τόμος Ι» και ήταν συγγραφέας αρκετών μελετών για διαφορετικές περιόδους της αλβανικής ιστορίας.

Ο Μπούντα ανήκε σε μια μικρή ομάδα διανοουμένων στους οποίους το κομμουνιστικό καθεστώς επέτρεψε την πρόσβαση στην ξένη βιβλιογραφία για την προετοιμασία νέων ιδεολογικών και θεωρητικών οδηγιών.

Εργογραφία

Κάποια έργα του Μπούντα είναι:

Historia E Popullit Shqiptar, Etc. (Botim i Dytë.-Stefanaq Pollo Dhe Aleks Buda-redaktorë Përgjegjës.)
Kuvendi I i Studimeve Ilire: Tiranë 15-20 shtator 1972
Konferenca kombetare e studimeve per Lidhjen Shqiptare te Prizrenit, 1878-1881: (12-28 gershor 1978)

Παραπομπές

↑ «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 026758105. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2020.
↑ CONOR.SI. 154568035.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 Bezha, Anastas (2021). «The Trajectory of the Albanian Historiography: Between the Austrian Albanologie (Volkskunde) and the Communist Albanologie (National-Stalinism/Etnographiya)». Études Sur La Région Méditerranéenne 31: 133. https://ojs.bibl.u-szeged.hu/index.php/mediterran_tanulmanyok/article/view/34771/33815.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 Elsie, Robert (2010). Historical Dictionary of Albania (β΄ έκδοση). Lanham / Toronto / Plymouth, UK: Scarecrow Press. σελ. 58.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Συλλογικό (2008). Fjalor enciklopedik shqiptar. Botim i ri. V. 1. Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë. σελ. 315.
↑ «Historiku». akad.gov.al (στα Αλβανικά). Akademia e Shkencave e Shqipërisë. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2022.
↑ ^7,0 ^7,1 Mishkova, Diana (2017). «Academic Balkanisms: Scholarly Discourses of the Balkans and Southeastern Europe». Στο: Roumen Daskalov,, Tchavdar Marinov, επιμ. Entangled Histories of the Balkans - Volume Four: Concepts, Approaches, and (Self-)Representations. Leiden, Netherlands: BRILL. σελ. 87.
↑ Συλλογικό (2008). V. 1. σελ. 316.
↑ Hysa, Armanda (2010). «Ethnography in Communist Albania. Nationalist Discourse and Relations with History». Στο: Keber, Katarina, επιμ. Historièni seminar 8. Ljubljana: Založba ZRC. σελ. 111.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[42bad9f364b85e72d24e60c12dfe75714d984823-1] «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 026758105. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2020.

[2fbfe6e2877b5cdde55db5c2988613b03456d099-2] CONOR.SI. 154568035.

[:0-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 Bezha, Anastas (2021). «The Trajectory of the Albanian Historiography: Between the Austrian Albanologie (Volkskunde) and the Communist Albanologie (National-Stalinism/Etnographiya)». Études Sur La Région Méditerranéenne 31: 133. https://ojs.bibl.u-szeged.hu/index.php/mediterran_tanulmanyok/article/view/34771/33815.

[:1-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 Elsie, Robert (2010). Historical Dictionary of Albania (β΄ έκδοση). Lanham / Toronto / Plymouth, UK: Scarecrow Press. σελ. 58.

[:2-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Συλλογικό (2008). Fjalor enciklopedik shqiptar. Botim i ri. V. 1. Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë. σελ. 315.

[6] «Historiku». akad.gov.al (στα Αλβανικά). Akademia e Shkencave e Shqipërisë. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2022.

[:3-7] 7,0 ^7,1 Mishkova, Diana (2017). «Academic Balkanisms: Scholarly Discourses of the Balkans and Southeastern Europe». Στο: Roumen Daskalov,, Tchavdar Marinov, επιμ. Entangled Histories of the Balkans - Volume Four: Concepts, Approaches, and (Self-)Representations. Leiden, Netherlands: BRILL. σελ. 87.

[8] Συλλογικό (2008). V. 1. σελ. 316.

[9] Hysa, Armanda (2010). «Ethnography in Communist Albania. Nationalist Discourse and Relations with History». Στο: Keber, Katarina, επιμ. Historièni seminar 8. Ljubljana: Založba ZRC. σελ. 111.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]