Αλκοολικός βαθμός
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο αλκοολικός βαθμός ή αλκοολικός τίτλος κατ' όγκο ή βαθμός Gay-Lussac, (G.L.) ενός υδραλκοολικού διαλύματος, είναι μονάδα μέτρησης της κατ' όγκο περιεκτικότητας αλκοόλης σε τέτοια διαλύματα, όπως είναι για παράδειγμα τα αλκοολούχα ποτά. Ονομάζεται η ποσότητα της απόλυτης (άνυδρης) αιθανόλης (σε λίτρα) που υπάρχουν σε 100 mL του διαλύματος στους 20°C. Συμβολίζεται ως ‘% vol’.
Η ποσότητα αιθανόλης (σε mL) είναι η μάζα της αιθανόλης προς την πυκνότητά της (0.78924g/ml) στους 20°C. Ο Διεθνής Οργανισμός Μετρολογίας[1] διαθέτει αναλυτικούς πίνακες για υδραλκοολικά μίγματα διαφόρων πυκνοτήτων και θερμοκρασιών. Ο αλκοολικός βαθμός εκφράζεται επίσης και σε βαθμούς Gay-Lussac (από το όνομα του Γάλλου χημικού Ζοζέφ Λουί Γκαι-Λυσάκ), αν υπάρχει μικρή διαφορά στις μετρούμενες τιμές, καθώς ο Gay-Lussac χρησιμοποιούσε ως θερμοκρασία αναφοράς τους 15°C.
Ο αλκοολικός βαθμός εκφράζεται σε επί τοις εκατό κατ' όγκο συγκέντρωση και συμβολίζεται ομοίως με τους βαθμούς θερμομέτρου (π.χ. 90° vol.), προσδιορίζεται δε από ειδικό εργαστηριακό όργανο αραιόμετρο, που επί τούτου ονομάζεται αλκοολόμετρο.
- Ο αλκοολικός βαθμός φέρεται υποχρεωτικά με εμφανή ένδειξη σε όλα τα διακινούμενα στο εμπόριο αλκοολούχα ποτά.
Η ανάμειξη δύο υδατικών διαλυμάτων αλκοόλης διαφορετικής συγκέντρωσης προκαλεί συνήθως μεταβολή του τελικού τελικού όγκου. Η ανάμειξη απεσταγμένου νερού με διάλυμα αλκοόλης με συγκέντρωση μικρότερη από 24% vol. προκαλεί μικρή αύξηση του συνολικού όγκου, ενώ η ανάμειξη δύο αλκοολικών διαλυμάτων με συγκέντρωση μεγαλύτερη από 24% vol. προκαλεί μείωση του τελικού όγκου. Το φαινόμενο της μεταβολής του όγκου κατά την ανάμειξη ανόμοιων διαλυμάτων εξηγείται από την έννοια του όρου μερικός γραμμομοριακός όγκος.
Τυπικές συγκεντρώσεις αλκοολούχων ποτών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Συνήθης περιεκτικότητα αιθυλικής αλκοόλης σε διάφορα αλκοολούχα ποτά.
| ποτό | τυπικός αλκοολικός βαθμός |
|---|---|
| μπύρα
(χαμηλή σε περιεκτικότητα αλκοόλης) |
0.05%–1.2% |
| μπύρα | 2%–12% (συνήθως 4%–6%) |
| κρασί | 9%–16% (συνήθως 12.5%–14.5%) |
| σάκε (ποτό από ρύζι) | 15% (ή 18%–20% εάν δεν αραιωθεί πριν την εμφιάλωση) |
| τεκίλα | 32%–60% (συνήθως 40%) |
| βότκα | 35%–50% (συνήθως 40%, ελάχιστο όριο 37.5% στην Ευρωπαϊκή Ενωση) |
| μπράντυ | 35%–60% (συνήθως 40%) |
| γκράπα | 37.5%–60% |
| ρούμι | 37.5%–80% |
| ούζο | 37.5%+ |
| κασάσα | 38%–54% |
| τζιν | 40%–50% |
| ουίσκι | 40%–68% (συνήθως 40%, 43% ή 46%) |
| αψέντι | 45%–89.9% |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ International Organization of Legal Metrology