Αλφά Ρεθύμνου
Συντεταγμένες: 35°21′34.6″N 24°40′9.5″E / 35.359611°N 24.669306°E
| Αλφά | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Κρήτης |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ρεθύμνης |
| Δήμος | Μυλοποτάμου |
| Δημοτική Ενότητα | Γεροποτάμου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Κρήτη |
| Νομός | Ρεθύμνης |
| Υψόμετρο | 192 |
| Έκταση | 8,594 (η κοινότητα) |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 298 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 74052 |
| Τηλ. κωδικός | +30 28340 |
Η Αλφά είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητος του Δήμου Μυλοποτάμου στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης[1] σε υψόμετρο 192 μέτρα.[2]
Γεωγραφία - Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Αλφά και απέχει 24 χλμ. Α. από το Ρέθυμνο και 5 χλμ Δ.-ΝΔ. από το Πέραμα (έδρα του δήμου). Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 319 κατοίκους[3]. Στην τοπική κοινότητα Αλφάς ανήκουν επίσης και οι οικισμοί Καλλέργος και Σκορδίλο (ή Σκορδίλω)[4]. Παλαιότερα αναφέρεται ότι αποτελούνταν από δύο οικισμούς, την Άνω και την Κάτω Αλφά[5], όπως αναγράφει και ο Φραντσέσκο Μπαρότσι (Francesco Barozzi, P27V), ενώ στον "Καστροφύλακα" (K173) αναφέρεται ως "Alfa" με 113 κατοίκους το 1583.
Oι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τις οικοδομικές εργασίες (κυρίως χτίσιμο πέτρας), την ελαιοκαλλιέργεια, την αμπελοκαλλιέργεια και την παραγωγή κρασιών[6]. Στην Αλφά υπάρχουν 10 εκκλησίες, νηπιαγωγείο, βρεφονηπιακός σταθμός, διθέσιο δημοτικό σχολείο, παιδική χαρά, ενώ το 2013 εγκαινιάστηκαν το γήπεδο της τοπικής ομάδας ΠΑΟ Αλφάς «Γιάννης Δάνδολος» και το πνευματικό κέντρο του χωριού «Εμμανουήλ Ε. Παπαδάκης»[6].
Η Αλφά είναι γνωστή για το χαρακτηριστικό πέτρωμα της περιοχής (μαργαϊκός ασβεστόλιθος), το οποίο χρησιμοποιείται σε ολόκληρη την επαρχία Μυλοποτάμου ως οικοδομικό υλικό, καθώς αρχικά είναι σχετικά μαλακό και υφίσταται εύκολη επεξεργασία, αλλά με την πάροδο του χρόνου σκληραίνει. Το οικοδομικό αυτό υλικό έχει λάβει την ονομασία του από το όνομα του χωριού και είναι γνωστό ως "αλφόπετρα" ή "πέτρα της Αλφάς". Πολλά από τα κτίσματα της περιοχής έχουν λιθοδομή κατασκευασμένη από αλφόπετρα, μεταξύ των οποίων και το δημοτικό σχολείο στο Σκορδίλω, κατασκευής 1884, το οποίο έχει εγκαταλειφθεί από τη δεκαετία του 1950 αλλά έχει κηρυχτεί διατηρητέο μνημείο.[4][7]
Σχετικά πρόσφατα και με την ευκαιρία της διαμόρφωσης του δρόμου Αλφάς - αρχαίας Ελεύθερνας, ανακαλύφθηκαν και ανασκάφηκαν 128 τάφοι που ανήκαν στο βόρειο τμήμα του νεκροταφείου της αρχαίας Ελεύθερνας. Οι τάφοι αυτοί είναι λαξευμένοι στο χαρακτηριστικό πέτρωμα της περιοχής (αλφόπετρα) και περιείχαν κτερίσματα, όπως πήλινα αγγεία και χρυσά επιστόμια.[8] Στην περιοχή έχει, επίσης, εντοπιστεί και ρωμαϊκό κτίσμα λουτρών της ύστερης αρχαιότητας[9]
Στην Αλφά γεννήθηκε και ανατράφηκε ο φημισμένος λυράρης Κώστας Μουντάκης (1926-1991) και ο επίσης φημισμένος λυράρης και μαντιναδολόγος Γιάννης Δάνδολος[6]
Διοικητικά - Πληθυσμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα το 1925, με την παλιά του ονομασία Αλφάς, στο ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[10] Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης και το πρόγραμμα Κλεισθένης Ι μαζί με τους οικισμούς Καλλέργος και Σκορδίλο αποτελούν την κοινότητα Αλφά[11] που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Γεροποτάμου του δήμου Μυλοποτάμου και σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει 319 κατοίκους.[3]
Δείτε Κοινότητα Αλφάς
Πληθυσμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1991 | 259 (317) |
| 2001 | 315 (421) |
| 2011 | 319 (381) |
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1961 | 328 (490) |
| 1971 | 286 (375) |
| 1981 | 282 (365) |
| 1991 | 266 (324) |
| 2001 | 320 (431) |
| 2011 | 307 (372) |
(σε παρένθεση ο πληθυσμός της τοπικής κοινότητας)
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 155, τομ. 3.
- ↑ Buk.gr: Αλφά Ρεθύμνης
- ↑ 3,0 3,1 «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10885 (σελ. 411 του pdf)
- ↑ 4,0 4,1 «Υπουργείο Πολιτισμού, Ειρήνης Μαγιάφα, αρχιτέκτονος μηχανικού: Δημοτικό Σχολείο στο Σκορδίλω». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2015.
- ↑ ιστοσελίδα Δη. Σχολείου Αλφάς[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Ρεθεμνιώτικα Νέα
- ↑ «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2020.
- ↑ Υπουργείο Πολιτισμού: ΚΕ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Αρχειοθετήθηκε 2015-03-21 στο Wayback Machine.(pdf)
- ↑ Rebecca J. Sweetman: The Mosaics of Roman Crete: Art, Archaeology and Social Change, Cambridge University Press, 2013 σελ. 291
- ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2022.
- ↑ «Νόμος 4555/2018 - ΦΕΚ 133/Α/19-7-2018 ( Άρθρα 1 - 151) (Πρόγραμμα ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ) (Κωδικοποιημένος)». e-nomothesia.gr | Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2022.
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
- ↑ ΠΛ 2:602
- ↑ ΠΛΜ 7:196
- ↑ https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1981, 2006 (ΠΛΜ)
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)