Θετικός και αρνητικός αθεϊσμός
| Αθεϊσμός |
|---|
Αρνητικός αθεϊσμός, (ή αδύναμος αθεϊσμός ή μαλακός αθεϊσμός), είναι κάθε είδους αθεϊσμόυ στο οποίο ο άνθρωπος δεν πιστεύει στην ύπαρξη κάποιας θεότητας αλλά δεν ισχυρίζεται ρητώς πως δεν υπάρχει καμιά θεότητα. Ο Θετικός αθεϊσμός (ή και δυνατός αθεϊσμός ή και σκληρός αθεϊσμός) πάλί το είδος του αθεϊσμού όπου προστίθεται καταφατικά ότι θεότητες δεν υπάρχουν.[1][2][3]
Οι όροι αρνητικός και θετικός αθεϊσμός χρησιμοποιήθηκαν από τον Antony Flew το 1976 και έχουν εμφανιστεί στο έργο του Τζορτζ Σμιθ [4] και στα έργα του Μάικλ Μάρτιν από το 1990.[5]
Πεδιο εφαρμογής
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Επειδή υπάρχει μεγάλο εύρος στο νόημα το οποίο λαμβάνει η λέξη θεός, είναι πιθανόν κάποιος να είναι θετικός/δυνατος αθεϊστής σε ορισμένους συγκεκριμένους όρους για τον θεό, ενώ να είναι αρνητικός/αδύνατος για άλλους. Για παράδειγμα, ο Θεός στον κλασσικό θεϊσμό, πολλές φορές θεωρείται παντοδύναμός, πανταχού παρον, πανάγαθος, ο οποίος ενδιαφέρται για τους ανθρώπους. Κάποιος μπορεί να είναι σίγουρος πως δεν υπάρχει μια τέτοια θεότητα, ωστόσο για άλλες θεότητες, να μην μπορεί να δηλώσει κατηγορηματικά ότι δεν υπάρχουν.[6][7]
Υπό την κατηγορία του αρνητικού αθεϊσμού, εντάσσονται οι αγνωστικιστές αθεϊστές. Ορισμένοι γνωστοί άθεοι όμως, όπως ο Ρίτσαρντ Ντόκινς αρνούνταουται τον όρο. Στο έργο του Η περί θεού Αυταπάτη, περιγράφει το φάσμα της πιθανότητας ύπαρξης του θεού, και κατατάσσει την πίστη των ανθρώπων από «πολύ ψηλή» και «πολύ χαμηλή» ως αγνωστικιστές και αφήνει τον όρο σκληρός αθεϊστής για όσους ισχυρίζονται πως δεν υπάρχει θεός.[8]. Στον αρνητικό αθεϊσμό, ο φιλόσοφος Anthony Kenny διαχωρίζει μεταξυ τους αγνωστικιστές, οι οποίοι δεν ξέρουν αν υπάρχει θεός και όσους έχουν θεολογική αγνωσία οι οποίοι θεωρούν κάθε ερώτηση για τον θεό ως χωρίς νόημα καθώς δεν μπορούν να γνωρίζουν τι περιέχει ο όρος θεός.[9]
Εναλλακτικά νοήματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Jacques Maritain χρησιμοποίησε τον όρο αρνητικος/θετικός αθεϊσμός από το 1949, αλλά με διαφορετικό νόημα, καθώς μιλούσε αυστηρά ως καθολικός απολογιτής.[10]
Ο Goparaju Ramachandra Rao (1902–1975), γνωστότερος ως Gora, ήταν Ινδός ακτιβιστής κατά του συστήματος των καστών, και αθεος. Πρότεινε την χρήση την όρου θετικός αθεϊσμός σαν φιλοσοφική στάση ζωής στο βιβλίο του του Θετικός αθεϊσμός (1972).[11]
Παρόμοια, η αθεϊστική κοινότητα του Ώστιν χρησιμοποίησε τον όρο θετικός αθεϊσμός για να παρακάμψει την αρνητική εικόνα που δίνανε στον αθεϊσμό θρησκευόμενοι, ιδίως στους χώρους λατρείας.[12]
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Flew 1976, σελ. 14:In this interpretation an atheist becomes: not someone who positively asserts the non-existence of God; but someone who is simply not a theist. Let us, for future ready reference, introduce the labels 'positive atheist' for the former and 'negative atheist' for the latter
- ↑ Martin 2006.
- ↑ «Definitions of the term "Atheism"». Ontario Consultants on Religious Tolerance. 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2010.
- ↑ Atheism, Ayn Rand, and Other Heresies - an excerpt; George H. Smith; 1990
- ↑ Martin, Michael (1990). Atheism: A Philosophical Justification. Temple University Press. σελ. 26. ISBN 0-87722-943-0. "negative atheism, the position of not believing a theistic God exists" / "positive atheism: the position of disbelieving a theistic God exists"; p. 464: "Clearly, positive atheism is a special case of negative atheism: Someone who is a positive atheist is by necessity a negative atheist, but not conversely".
- ↑ The Case Against God - en excerpt; George H. Smith; 2003
- ↑ «Are You a Negative Atheist?».
- ↑ Η περί θεού Αυταπάτη, pp. 50–51
- ↑ Kenny, Anthony (2006). «WORSHIPPING AN UNKNOWN GOD». Ratio 19 (4): 441–453. doi:. ISSN 0034-0006. https://archive.org/details/sim_ratio_2006-12_19_4/page/441.
- ↑ Maritain, Jacques (July 1949). «On the Meaning of Contemporary Atheism». The Review of Politics 11 (3): 267–280. doi:. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2005-11-13. https://web.archive.org/web/20051113062053/http://www.nd.edu/Departments/Maritain/jm3303.htm. «By positive atheism I mean an active struggle against everything that reminds us of God – that is to say, anti-theism rather than atheism – and at the same time a desperate, I would say heroic, effort to recast and reconstruct the whole human universe of thought and the whole human scale of values according to that state of war against God.».
- ↑ Robyn E. Lebron (Ιανουαρίου 2012). Searching for Spiritual Unity...Can There Be Common Ground?. CrossBooks. σελ. 532. ISBN 978-1-4627-1262-5. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2013.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ What is Positive Atheism?; Positive Atheism Magazine; November, 1998
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Flew, Antony (1976). «The Presumption of Atheism». The Presumption of Atheism, and other Philosophical Essays on God, Freedom, and Immortality. New York: Barnes and Noble. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Οκτωβρίου 2005.
- Martin, Michael (2006). The Cambridge Companion to Atheism. Cambridge University Press. ISBN 0-521-84270-0.