Αρτάβανος Α΄ της Παρθίας
Αρτάβανος Α’ | |
---|---|
Αργυρό τετράδραχμο π. 127/6 π.Χ., 31 χλστ., 16,01 γραμ. Εμπρός όψη: κεφαλή με μακρύ γένειο φέρει διάδημα. Πίσω όψη: η Δήμητρα επί θρόνου (με τρίτωνες) κρατεί Νίκη και κέρας αφθονίας, επιγρ. ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΜΕΓΑΛΟΥ. Κόπηκε στη Σελεύκεια επί τού Τίγρητος. | |
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | 2ος αιώνας π.Χ. Παρθική Αυτοκρατορία |
Θάνατος | 124 π.Χ. Παρθική Αυτοκρατορία |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | μονάρχης |
Οικογένεια | |
Τέκνα | Μιθραδάτης Β΄ της Παρθίας Σανατράκης της Παρθίας |
Γονείς | Πριαπάτιος των Πάρθων |
Αδέλφια | Φραάτης Α’ της Παρθίας Μιθριδάτης Α΄ της Παρθίας |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Αρτάβανος Α΄ της Παρθίας(σε παλαιότερες πηγές αναφέρεται λανθασμένα Αρτάβανος Β΄, παρθικά: 𐭍𐭐𐭕𐭓 Ardawān)[1] ήταν βασιλιάς των Πάρθων από την Δυναστεία των Αρσακιδών της Παρθίας (128 π.Χ.-124 π.Χ.).[2] Ο Αρτάβανος Β΄ ήταν ο μικρότερος γιος του βασιλέως των Πάρθων Πριαπάτιου, διαδέχθηκε τον ανεψιό του Φραάτη Β΄. Το σύντομο διάστημα της βασιλείας του έληξε με την πτώση του σε μάχη εναντίον των Γιουετσί ενός Ασιατικού λαού από τα ανατολικά, τον διαδέχθηκε ο γιος του Μιθριδάτης Β΄ της Παρθίας. Το όνομα του είναι Περσικής προέλευσης και μεταφράζεται ως "η δόξα του Άρτα".[3]
Βασιλεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Την εποχή που ανέβηκε στον θρόνο πρέπει να ήταν ήδη ηλικιωμένος αφού ο πατέρας του είχε πεθάνει πριν από 48 χρόνια.[2] Από τις αρχές του 2ου αιώνα π.Χ. οι Αρσακίδες υιοθέτησαν την διαδοχή τους από την Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία σαν απευθείας απόγονοι των Αχαιμενιδών. Ο γενάρχης της δυναστείας Αρσάκης Α΄ της Παρθίας ήταν απ΄ευθείας απόγονος από πατέρα του βασιλιά της Περσίας Αρταξέρξη Β΄.[4] Ο δεύτερος αδελφός του Αρτάβανου Αρταξέρξης Β΄ της Περσίας ήταν ο πρώτος Αρσακίδης βασιλιάς που υιοθέτησε τον τίτλο των Αχαιμενιδών "Βασιλεύς των βασιλέων".[4][5] Ο ίδιος ωστόσο όσο και ο προκάτοχος του Φραάτης Β΄ απέφευγαν να χρησιμοποιούν τον τίτλο "Βασιλεύς των Βασιλέων", προτίμησαν τον τίτλο "Μέγας βασιλεύς".[6]
Ο τίτλος του γενάρχη της δυναστείας Αρσάκης Α΄ χρησιμοποιήθηκε από τον ίδιο και όλους τους απογόνους του ώστε να τον τιμήσουν για τα κατορθώματα του.[7][8] Ο Αρτάβανος Β΄ χρησιμοποίησε επιπλέον τον τίτλο "Φιλέλληνας" με στόχο να κερδίσει την υποστήριξη των Ελλήνων υπηκόων του.[9][10] Οι πρώτοι Αρσακίδες βασιλείς χρησιμοποιούσαν την Ελληνιστική μορφή στα νομίσματα τους, ο Αρτάβανος Β΄ τα άλλαξε με στόχο να δείξει την Περσική καταγωγή των Πάρθων.[11] Το Ελληνιστικό διάδημα των προκατόχων του εξακολουθούσε να το φοράει αλλά ταυτόχρονα είχε πολύ μακριά γενειάδα σε μίμηση των Αχαιμενιδών βασιλέων.[12] Η περίοδος της βασιλείας του ήταν παρακμή για την αυτοκρατορία των Πάρθων. Ο προκάτοχος του έπεσε σε μάχη απέναντι στις ανατολικές φυλές Σάκες και Γουετσί, ο ίδιος ηττήθηκε και αναγκάστηκε να τους πληρώσει φόρο υποτέλειας.[2] Ο Ασπασίνης που είχε δημιουργήσει πρόσφατα το πριγκιπάτο της Χαρακηνής στην νότια Μεσοποταμία βρήκε την ευκαιρία να ανεξαρτητοποιηθεί από τους Πάρθους. Ο Αρτάβανος Β΄ μπόρεσε να καταλάβει ωστόσο μερικά τμήματα της Μεσοποταμίας όπως φαίνεται από τα νομίσματα που κόπηκαν προς τιμή του (125 π.Χ.).[2][13] Οι νομαδικές φυλές στα ανατολικά αποτελούσαν μεγάλο κίνδυνο για την Παρθική αυτοκρατορία από την εποχή που ήταν βασιλιάς ο παππούς του Αρσάκης Β΄ της Παρθίας. Ο ανεψιός και προκάτοχος του Φραάτης Β΄ έπεσε σε μάχη εναντίον τους, έπεσε και ο ίδιος σε μάχη εναντίον των Γουετσί (124 π.Χ.).[2][14] Τον διαδέχθηκε ο γιος του Μιθριδάτη Β΄ ο οποίος όχι μόνο νίκησε τους νομάδες αλλά επέκτεινε την Παρθική αυτοκρατορία δυτικά και την έκανε παντοδύναμη.[2][15]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Schippmann (1986a)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Schippmann 1986a, σσ. 647–650
- ↑ Dandamayev 1986, σσ. 646–647
- ↑ 4,0 4,1 Dąbrowa 2012, σ. 179
- ↑ Schippmann 1986b, σσ. 647–650
- ↑ Shayegan 2011, σσ. 41–42
- ↑ Dąbrowa 2012, σ. 169
- ↑ Kia 2016, σ. 23
- ↑ Curtis 2007, σ. 11
- ↑ Dąbrowa 2012, σ. 170
- ↑ Curtis 2007, σ. 15
- ↑ Curtis 2007, σ. 9
- ↑ Shayegan 2011, σ. 111
- ↑ Justin, xli. 42
- ↑ Frye 1984, σ. 213
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Curtis, Vesta Sarkhosh (2007), "The Iranian Revival in the Parthian Period", in Curtis, Vesta Sarkhosh and Sarah Stewart (ed.), The Age of the Parthians: The Ideas of Iran, vol. 2, London & New York: I.B. Tauris & Co Ltd., in association with the London Middle East Institute at SOAS and the British Museum.
- Dandamayev, M. A. (1986). "Artabanus (Old Persian proper name)". Encyclopaedia Iranica, Vol. II, Fasc. 6.
- Dąbrowa, Edward (2012). "The Arsacid Empire". In Daryaee, Touraj (ed.). The Oxford Handbook of Iranian History. Oxford University Press.
- Frye, Richard Nelson (1984). The History of Ancient Iran. C.H.Beck.
- Kia, Mehrdad (2016). The Persian Empire: A Historical Encyclopedia [2 volumes]: A Historical Encyclopedia.
- Schippmann, K. (1986a). «Artabanus (Arsacid kings)». Encyclopaedia Iranica, Vol. II, Fasc. 6, σσ. 647–650. http://www.iranicaonline.org/articles/artabanus-parth.
- Schippmann, K. (1986b). "Arsacids ii. The Arsacid dynasty". Encyclopaedia Iranica, Vol. II, Fasc. 5.
- Shayegan, M. Rahim (2011). Arsacids and Sasanians: Political Ideology in Post-Hellenistic and Late Antique Persia. Cambridge University Press.
- Justin, Epitome of Pompeius Trogus, xli, 2