Ελληνικό Μετρό

Αυτό το λήμμα αφορά την ανώνυμη κατασκευαστική εταιρία. Για το μετρό της Αθήνας, δείτε: Μετρό Αθήνας. Για το υπό κατασκευή μετρό της Θεσσαλονίκης, δείτε: Μετρό Θεσσαλονίκης. Για την πρώην εταιρία λειτουργίας που ενσωματώθηκε στη Σταθερές Συγκοινωνίες, δείτε: Αττικό Μετρό Εταιρεία Λειτουργίας.

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΤΡΟ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.

Λογότυπο (2023-)
Εμπορική επ.	Ελληνικό Μετρό
Νομική μορφή	Ανώνυμη Εταιρεία
Κλάδος	σιδηροδρομικές μεταφορές, κατασκευή, urban and suburban passenger land transport και passenger transport
Ίδρυση	6 Αυγούστου 1991
Έδρα	Μεσογείων 191-193, Αθήνα, Ελλάδα
Σημαντικά πρόσωπα	Νικόλαος Ταχιάος - Πρόεδρος Νικόλαος Κουρέτας - Διευθύνων Σύμβουλος
Προϊόντα	rail infrastructure, tram infrastructure και τρένο
Κύκλος εργασιών	3.184.411,38 (2023)
Καθαρά έσοδα	-190.269.012,21 (2023)
Σύνολο ενεργητικού	5.521.377.940,97 (2023)
Υπάλληλοι	379 (2023)
Μητρική	Κυβέρνηση της Ελλάδας
Ιστότοπος	https://emetro.gr
δεδομένα ()

Η Ελληνικό Μετρό (Ελληνικό Μετρό Μονοπρόσωπη Α.Ε.), πρώην Αττικό Μετρό, είναι ελληνικό νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας και με μοναδικό μέτοχο της εταιρείας το Ελληνικό Δημόσιο. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1991 με τo Νόμο 1955/1991, έχει ως έδρα την Αθήνα και απασχολεί 379 άτομα στο σύνολό της (τέλη 2023).

Σκοπός και ευθύνη της εταιρείας είναι κυρίως η μελέτη, κατασκευή, οργάνωση, διοίκηση και ανάπτυξη του δικτύου αστικού σιδηροδρόμου (μετρό) της Περιφέρειας Αττικής και της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης, καθώς και του δικτύου Τραμ σε όλη την επικράτεια, πλην του δικτύου του ΟΣΕ.

Ειδικεύεται στην σχεδίαση των δικτύων μέσων σταθερής τροχιάς, την μελέτη και την παράλληλη ενσωμάτωση αυτών στον λειτουργικό πολεοδομικό ιστό, την επίβλεψη της κατασκευής των κατάλληλων υποδομών, την προετοιμασία των λειτουργικών συστημάτων ώστε να μπορούν να συνεχίζεται απρόσκοπτα η λειτουργία των σιδηροδρομικών δικτύων από τις εταιρείες λειτουργίας των μέσων μαζικής μεταφοράς. Αρμοδιότητα της εταιρείας απότελεί και η προμήθεια συρμών και παράδοσή τους στη ΣΤΑΣΥ για το δίκτυο του μετρό και του τράμ.

Ευθύνη λειτουργίας, εκμετάλλευσης και συντήρισης των Μέσων Σταθερής Τροχιάς (ΜΣΤ) μετρό και τράμ έχει ο ΟΑΣΑ μέσω της θυγατρικής του ΣΤΑΣΥ στην Αθήνα, και η ιδωτιική εταιρεία THEMA (με εποπτεία του ΟΣΕΘ) στην Θεσσαλονίκη.

Η ίδρυση της εταιρείας αποτέλεσε πρότυπο για δημόσιες εταιρείες μελέτης, κατασκευής, επίβλεψης και διαχείρισης δημοσίων έργων που ιδρύθηκαν μεταγενέστερα, όπως η Εγνατία Οδός Α.Ε. το 1997 και η Δημόσια Επιχείρηση Ανέγερσης Νοσηλευτικών Μονάδων Α.Ε. (ΔΕΠΑΝΟΜ) όπως μετεβλήθη η νομική μορφή της το 1999.

Το Μάιο του 2023, μετονομάστηκε σε Ελληνικό Μετρό για να συμπεριλάβει και το Μετρό Θεσσαλονίκης, ενάμιση χρόνο πριν τα προγραμματισμένα εγκαίνιά του για τις 30 Νοεμβρίου 2024.

Μεγάλο έργο της εταιρείας σε εξέλιξη, είναι η κατασκευή του Μετρό Θεσσαλονίκης και της Γραμμής 4 του μετρό της Αθήνας.

Ιστορικό υπόβαθρο

Η Αττικό Μετρό ιδρύθηκε με νομοθετικό διάταγμα το 1991 (Ν. 1955/1991) επί Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Στέφανου Μάνου και αποτελεί νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με μορφή αvώvυμης εταιρείας και έχει ως μοναδικό μέτοχο της εταιρείας το Ελληνικό Δημόσιο. Από την ιδρυτική πράξη της εταιρείας, διαφαίνεται ότι το 49 % των μετοχών της εταιρείας μπορούν να μεταβιβαστούν ελεύθερα σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα και μπορούν να εισαχθoύv στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Στην νομοθετική διάταξη υπάρχει πρόβλεψη συγχώνευσης με άλλον δημόσιο φορέα, αρκεί το ελληνικό δημόσιο να διατηρήσει την κυριότητα της εταιρείας και η έδρα της να βρίσκεται εντός της περιφέρειας Αττικής. Με την ψήφιση της νομοθετικής πράξης, η Αττικό Μετρό αναλαμβάνει την μελέτη, κατασκευή, λειτουργία και διαχείριση των μέσων σταθερής τροχιάς στους νομούς Αττικής και Θεσσαλονίκης, εκτός από το σιδηροδρομικό δίκτυο που ανήκει και διαχειρίζεται ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος, καθώς εγκρίνεται η υπογραφή της σύμβαση μεταξύ του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και την ανάδοχο κοινοπραξία "Ολυμπιακό Μετρό". Το 1998, ιδρύθηκε η εταιρεία λειτουργίας του δικτύου του μετρό των Αθηνών Αττικό Μετρό Εταιρεία Λειτουργίας, που εποπτεύεται από την Αττικό Μετρό.

Τον Ιούνιο του 2011, η θυγατρική της εταιρείας Αττικό Μετρό Εταιρεία Λειτουργίας ενσωματώθηκε στις Σταθερές Συγκοινωνίες Α.Ε. (ΣΤΑΣΥ Α.Ε.), σχηματίζοντας έναν ενιαίο οργανισμό των μέσων σταθερής τροχιάς της πόλης της Αθήνας, που περιλαμβάνει την λειτουργία και την διαχείριση των δύο γραμμών της Αττικό Μετρό, της γραμμής των Ηλεκτρικών Σιδηρόδρομων Αθηνών - Πειραιώς (Η.Σ.Α.Π.) και του τροχιόδρομου (ΤΡΑΜ ΑΕ).

Από τον Μάρτιο του 2012, οι αρμοδιότητες της εταιρείας διευρύνθηκαν με την υλοποίηση αστικών παρεμβάσεων, που περιλαμβάνουν αναπλάσεις δημοσίων χώρων με πεζοδρομήσεις και κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, καθώς και την ανάθεση εκπόνησης μελετών για λογαριασμό τρίτων μελετών συγκοινωνιακών έργων, οργάνωσης και διαχείρισης μεταφορών και συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα με σκοπό την οικονομική αυτοτέλεια του οργανισμού.

Μεταξύ άλλων, η Αττικό Μετρό προγραμματιζόταν να αναλάβει διαχειριστικό ρόλο στο σχεδιαζόμενη επέκταση του τροχιόδρομου της Αθήνας διαμέσου της οδού Πανεπιστημίου προς τα Πατήσια με την ταυτόχρονη πεζοδρόμηση της οδού, έργο που τελικά ματαιώθηκε.

Διατελέσαντες Πρόεδροι

• Ραφαήλ Μωυσής (1991 - 1994)
• Λεωνίδας Κίκηρας (1994 - 14/2/2002)
• Γιάννης Χρυσικόπουλος (14/2/2002 - Μάιος 2004)
• Γιώργος Γιαννής (Μάιος 2004 - 16/4/2010): εμπνευστής του σχεδίου των 8 γραμμών μετρό της Αθήνας που κατατέθηκε στις 13 Απριλίου 2009.
• Χρήστος Τσίτουρας (16/4/2010 - 1/3/2016)
• Γιάννης Μυλόπουλος (1/3/2016 - 18/9/2019)
• Νίκος Ταχιάος (18/9/2019 - 27/6/2023)
• Νίκος Κουρέτας (27/6/2023 - σήμερα)

Δείτε επίσης

• Μετρό Αθήνας
  • Αττικό Μετρό Εταιρεία Λειτουργίας
  • Τραμ Αθήνας
• Μετρό Θεσσαλονίκης

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημη ιστοσελίδα Αττικό Μετρό Α.Ε.