Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βαζούλ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βαζούλ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση10ος αιώνας
Θάνατος1037[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΟυγγαρία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςKatun of Bulgaria[2]
ΤέκναΑνδρέας Α΄ της Ουγγαρίας
Μπέλα Α΄ της Ουγγαρίας
Λεβέντε
ΓονείςΜιχαήλ της Ουγγαρίας και Adelaide of Poland, the White[3]
ΑδέλφιαΛαδίσλαος ο Φαλακρός
ΟικογένειαΟίκος των Άρπαντ
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμααρχηγός φυλής (από 10ος αιώνας)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Βαζούλ (Vazul, 990 - 1037) μέλος του Οίκου των Άρπαντ και εγγονός του Τάκσονυ της Ουγγαρίας ήταν Μέγας Πρίγκιπας της Ουγγαρίας.[4] Την μόνη πληροφορία που έχουμε είναι ότι ο ξάδελφος του και ιδρυτής του Βασιλείου της Ουγγαρίας Στέφανος Α΄ της Ουγγαρίας τον φυλάκισε και κατόπιν τον τύφλωσε στην Νίτρα. Οι σύγχρονοι ιστορικοί όπως ο Γκιόργκι Γκιόρφι δεν αποκλείουν το γεγονός να έχει διατελέσει τα πρώτα χρόνια Δούκας της Νίτρας. Ο Βαζούλ ήταν ο προπάτορας όλων των βασιλέων της Ουγγαρίας που κυβέρνησαν μετά το 1046.

Η τύφλωση του Βαζούλ όπως παριστάνεται στα "Πεφωτισμένα Χρονικά"

Ο Βαζούλ ήταν γιος του Μιχαήλ της Ουγγαρίας, το μικρότερου γιου του μεγάλου Πρίγκιπα Τάκσονυ.[5][6] Το όνομα της μητέρας του δεν έχει επιβεβαιωθεί, σύμφωνα με τον Γκιόργκι Γκιόρφι ήταν πριγκίπισσα από την Βουλγαρία, συγγενής του τσάρου Σαμουήλ της Βουλγαρίας.[6][7] Η ημερομηνία που γεννήθηκε δεν έχει επιβεβαιωθεί, το 997 σύμφωνα με τον Γκιόρφι "ήταν ακόμα παιδί".[8] Το όνομα του προκύπτει από το Ελληνικό "Βασίλειος", αυτό επιβεβαιώνει ότι βαπτίστηκε χριστιανός σύμφωνα με τα Βυζαντινά τυπικά.[9] Ο Γκιόργκι Γκιόρφι διαβάζοντας τα Χρονικά κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Βαζούλ είχε διατελέσει δούκας της Νίτρας.[10] Σύμφωνα με τα "Πεφωτισμένα Χρονικά" ο βασιλιάς Άγιος Στέφανος τον φυλάκισε στο φρούριο της Νίτρας "για να διορθώσει την νεανική του επιπολαιότητα και πλεονεξία".[11][12] Ο Σλοβάκος ιστορικός Γιαν Στάινχουμπελ βεβαιώνει ότι ο Βαζούλ είχε χωρίς αμφιβολία διατελέσει Δούκας της Νίτρας, διαδέχθηκε τον αδελφό του Λαδίσλαο τον Φαλακρό λίγο πριν το 1030.[5] Ο Γιαν Στάινχουμπελ αναφέρει επίσης ότι τόσο ο Βαζούλ όσο και ο μεγαλύτερος αδελφός του είχε αποδεχτεί την επικυριαρχία του βασιλιά της Πολωνίας Μιέσκο Β΄ Λάμπερτ.

Ο Άγιος Στέφανος της Ουγγαρίας κατέλαβε του Δουκάτο (1031), τον συνέλαβε και τον φυλάκισε.[13] Την θεωρία που γράφουν τα "Πολωνο-Ουγγρικά Χρονικά" ότι το Δουκάτο της Νίτρας ήταν υποτελές τον 11ο αιώνα στην Πολωνία ο Γκιόργκι Γκιόρφι την απορρίπτει παντελώς.[14] Ο μόνος γιος και διάδοχος του Αγίου Στεφάνου Άγιος Εμέρικ της Ουγγαρίας πέθανε σε νεανική ηλικία από ατύχημα σε κυνήγι (1031).[15][16] Ο Βαζούλ ήταν ο πλησιέστερος συγγενής και ο νόμιμος διάδοχος του θρόνου αλλά ο Άγιος Στέφανος όρισε διάδοχο τον ανεψιό του Πιέτρο.[17] Ο Πιέτρο που καταγόταν από την Δημοκρατία της Βενετίας, ήταν γιος της αδελφής του Στεφάνου Α΄ Γκριμέλντας και του Δόγη της Βενετίας Οττόνε Ορσεόλο. Ο Βαζούλ αντέδρασε έντονα στην απόφαση αλλά τυφλώθηκε στην φυλακή με διαταγή του βασιλιά Στεφάνου.[15][18] Μερικοί συγγραφείς με βάση αντιμαχόμενες πληροφορίες σχετικά με την δυναστεία του αναφέρουν ότι πραγματικά ο Άγιος Στέφανος είχε στόχο να ορίσει διάδοχο του τον Βαζούλ.[19] Οι εχθροί ωστόσο του Βαζούλ, ιδιαίτερα η βασίλισσα Γκίζελα της Ουγγαρίας που τον μισούσε σχεδίασαν την τύφλωση του Βαζούλ ώστε να μην πραγματοποιηθεί η διαδοχή.[9][20] Ο Σίμον οφ Κέζα έγραψε ότι οι συνωμότες έστειλαν έναν "διαβολικό άνδρα", ο οποίος αφού πήγε στην Νίτρα "του έβγαλε τα μάτια και του γέμισε τα αυτιά του με μόλυβδο" πριν φτάσει ο απεσταλμένος του βασιλιά.[20]

Είχε τα εξής τέκνα:

  1. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p22131.htm#i221309. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. p22131.htm#i221309. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  3. 3,0 3,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  4. Sinor 1959, σ. 41
  5. 5,0 5,1 Steinhübel 2011, σ. 21
  6. 6,0 6,1 Kristó & Makk 1996, σ. 1
  7. Györffy 1994, σ. 72
  8. Györffy 1994, σ. 85
  9. 9,0 9,1 Veszprémy 1994, σ. 721
  10. Györffy 1994, σ. 169
  11. The Hungarian Illuminated Chronicle (ch. 45.69), σ. 107
  12. Györffy 1994, σ. 377
  13. Steinhübel 2011, σσ. 21-23
  14. Györffy 1994, σσ. 107-108, 162
  15. 15,0 15,1 Kristó 2001, σ. 31
  16. Györffy 1994, σσ. 168-169
  17. Kontler 1999, σσ. 58–59
  18. Györffy 1994, σ. 170
  19. Györffy 1994, σσ. 169-170
  20. 20,0 20,1 Kristó 2001, σ. 33
  • Simon of Kéza: The Deeds of the Hungarians (Edited and translated by László Veszprémy and Frank Schaer with a study by Jenő Szűcs) (1999). CEU Press.
  • The Hungarian Illuminated Chronicle: Chronica de Gestis Hungarorum (Edited by Dezső Dercsényi) (1970). Corvina, Taplinger Publishing.
  • Engel, Pál (2001). The Realm of St Stephen: A History of Medieval Hungary, 895–1526. I.B. Tauris Publishers.
  • Györffy, György (1994). King Saint Stephen of Hungary. Atlantic Research and Publications.
  • Györffy, György (2000). István király és műve [=King Stephen and his Work] (in Hungarian). Balassi Kiadó.
  • Kordé, Zoltán (1994). "Taksony". In Kristó, Gyula; Engel, Pál; Makk, Ferenc (eds.). Korai magyar történeti lexikon (9-14. század) [=Encyclopedia of the Early Hungarian History (9th-14th centuries)] (in Hungarian). Akadémiai Kiadó. σ. 659.
  • Kristó, Gyula; Makk, Ferenc (1996). Az Árpád-ház uralkodói [=Rulers of the House of Árpád] (in Hungarian). I.P.C. Könyvek.
  • Sinor, Denis (1959). A History of Hungary. A. Praeger.
  • Steinhübel, Ján (2011). "The Duchy of Nitra". In Teich, Mikuláš; Kováč, Dušan; Brown, Martin D. (eds.). Slovakia in History. Cambridge University Press. σσ. 15–29.
  • Veszprémy, László (1994). "Vazul". In Kristó, Gyula; Engel, Pál; Makk, Ferenc (eds.). Korai magyar történeti lexikon (9-14. század) [=Encyclopedia of the Early Hungarian History (9th-14th centuries)] (in Hungarian). Akadémiai Kiadó. σσ. 721–722.