Βιρμανοί
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Οι Βιρμανοί (αγγλ. Bamar people) είναι η κυρίαρχη εθνότητα στη Μιανμάρ (πρώην Βιρμανία ή Μπούρμα). Οι Βιρμανοί ζουν κυρίως στο λεκανοπέδιο του ποταμού Ιραβάντι και ομιλούν τη βιρμανέζικη γλώσσα, που είναι η επίσημη γλώσσα της Μιανμάρ. Τα έθιμα των Βιρμανών και η ταυτότητά τους είναι συνδεδεμένα με την ευρύτερη βιρμανέζικη κουλτούρα. Από το όνομα των Βιρμανών, που αποτελούσαν και αποτελούν την πλειονότητα στη Mιανμάρ, έλαβε το παλαιότερο όνομά της (Βιρμανία) ολόκληρη η χώρα, η οποία όμως αποτελείται και από άλλες εθνότητες-μειονότητες, που αναφέρονταν συλλογικά ως Βιρμανοί πριν τη μετονομασία της χώρας σε Μιανμάρ, χωρίς να ανήκουν όμως στην εθνότητα αυτή καθαυτή των Βιρμανών.
Εθνικές καταβολές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Βιρμανοί ομιλούν μια σινοθιβετιανή γλώσσα (πιο άμεσα συνδεδεμένη με τη θιβετιανή γλώσσα και πολύ λιγότερο με την κινεζική). Κατά τη διάρκεια της τελευταίας χιλιετίας, ο βιρμανέζικος πολιτισμός έχει σε μεγάλο βαθμό αντικαταστήσει/απορροφήσει τον προηγούμενο της εθνότητας των Μον (αυστροασιατική εθνότητα), καθώς και τις υπόλοιπες σινοθιβετιανές κουλτούρες των παλαιών πόλεων-κρατών της εθνότητας Πιου, οι οποίες κυριαρχούσαν πριν στην περιοχή.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Βιρμανοί κατάγονται από την περιοχή του Θιβέτ. Πριν από 3.000 χρόνια (περίπου στα 1000 π.Χ.), ξεκίνησαν να μεταναστεύουν στον νότο. Τον 15ο αιώνα μ.Χ., οι Βιρμανοί εγκαταστάθηκαν τελικώς στο βόρειο τμήμα της κοιλάδας του ποταμού Ιραβάντι. Η περιοχή αυτή κυριαρχείτο προηγουμένως από την εθνότητα των Πιου, οι οποίοι όμως ηττήθηκαν το 832 μ.Χ. από το Βασίλειο του Ναντσάο (που είχε κέντρο την επαρχία Γιουνάν της σημερινής Κίνας). Οι Πιου, εθνολογικώς κοντινοί με τους Βιρμανούς, λόγω της εξίσου σινοθιβετιανής καταγωγής τους, γρήγορα αφομοιώθηκαν από αυτούς, όταν οι τελευταίοι κατέφτασαν στην περιοχή. Το πρώτο βιρμανέζικο κράτος υπήρξε το Bασίλειο του Παγκάν, το οποίο σύμφωνα με την παράδοση ιδρύθηκε το 849. Τον 11ο αιώνα, οι Βιρμανοί κατέκτησαν την επικράτεια της αυστροασιατικής καταγωγής εθνότητας των Μον (Κάτω Βιρμανία, η μετέπειτα Βρετανική Βιρμανία, περιλαμβάνει το λεκανοπέδιο του ποταμού Ιραβάντι και τις παράκτιες περιοχές). Η επαφή τους με την εθνότητα των Μον υπήρξε καθοριστική, καθώς οι Βιρμανοί υιοθέτησαν από τους Μον τη λατρεία του Βουδισμού, και ειδικώς του κλάδου Θεραβάντα αυτού. Το Βασίλειο του Παγκάν κατέρρευσε το 1287 λόγω των εισβολών των Μογγόλων.
Στη συνέχεια οι Σαν (μία από τις μειονότητες στη Μιανμάρ σήμερα, αποτελεί εθνότητα της ομάδας εθνών Τάι) ίδρυσαν το 1364 το Βασίλειο της Άβα, που κυριάρχησε στην Άνω Βιρμανία, και στο οποίο η πλειοψηφία του πληθυσμού ήταν Βιρμανοί (υποτελείς της μειονότητας των Σαν). Εντούτοις, υφίστατο την περίοδο εκείνη ένα μικρό και ανεξάρτητο βιρμανέζικο βασίλειο, το Βασίλειο του Ταουνγκού, που ιδρύθηκε το 1372. Τον 16ο αιώνα, οι βασιλιάδες του Ταουνγκού κατάφεραν να κυριεύσουν ταυτόχρονα τις επικράτειες των Μον και του βασιλείου της Άβα. Αργότερα, οι Βιρμανοί ενεπλάκησαν σε πόλεμο με τους Σιαμέζους (σημερινούς Ταϊλανδούς), τους οποίους οδήγησαν σε μερική κατάρρευση του βασιλείου τους προς το τέλος του 16ου αιώνα. Ένα βιρμανέζικο βασίλειο που περιείχε το λεκανοπέδιο της Βιρμανίας επανιδρύθηκε ταχύτατα, αλλά έως το 1629 η ισχύς του είχε πλέον εξασθενήσει. Το 1740, οι Μον επανέκτησαν την ανεξαρτησία τους, κυριεύοντας έπειτα το Βασίλειο της Άβα (υπό βιρμανέζικη τότε εξουσία, μετά την παλαιότερη ήττα των Σαν). Οι Βιρμανοί όμως ίδρυσαν το 1752 μια νέα δυναστεία υπό έναν πρώην αρχηγό χωριού, τον Αλαουνγκπάγια (δυναστεία Κονμπαούνγκ) και κατάφεραν να κατακτήσουν ξανά τη χώρα των Μον. Με τον καιρό, οι Βιρμανοί αφομοίωσαν την πλειοψηφία της εθνότητας των Μον και σήμερα αποτελούν τη μεγαλύτερη σε πληθυσμό και επιρροή εθνότητα στο λεκανοπέδιο της Βιρμανίας (σημερινής Μιανμάρ).
Γλώσσα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η βιρμανέζικη, η επίσημη γλώσσα της Μιανμάρ, ομιλείται από την εθνότητα των Βιρμανών, αλλά και από πολλές μειονότητες της χώρας. Ο πυρήνας του λεξιλογίου της αποτελείται από σινοθιβετιανής προέλευσης λέξεις, αλλά πολλοί γλωσσικοί όροι που σχετίζονται με τον Βουδισμό, τις τέχνες, επιστήμες και θεσμούς της κυβέρνησης, προέρχονται από ινδοευρωπαϊκές γλώσσες (γλώσσα Πάλι και Αγγλική γλώσσα). Τα αγγλικά εισήχθησαν τον 19ο αιώνα όταν οι Βιρμανοί αρχικώς ήρθαν σε επαφή με τους Βρετανούς ως εμπορικό κράτος και συνέχισαν να αναπτύσσονται υπό την επακόλουθη αποικιακή βρετανική διακυβέρνηση.
Θρησκεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πλειονότητα των Βιρμανών είναι ακόλουθοι του κλάδου Θεραβάντα του Βουδισμού. Στα περισσότερα χωριά υπάρχουν βουδιστικοί ναοί. Τα παιδιά συνήθιζαν να εκπαιδεύονται στα γράμματα από μοναχούς, πριν εισαχθεί ο θεσμός των κοσμικών σχολείων. Οι δε χριστιανοί ιεραπόστολοι άσκησαν μικρή επίδραση στους Βιρμανούς παρά τη δημοφιλία των ιεραποστολικών σχολείων στις πόλεις της χώρας.
Ο όρος «Βιρμανός» καμιά φορά συνηθίζεται να αναφέρεται τόσο στην εθνική βιρμανέζικη ταυτότητα όσο και στην πρακτική του Βουδισμού που ακολουθείται στη χώρα, με όλα τα επιμέρους ιδιόμορφα τοπικά χαρακτηριστικά της. Υπάρχουν όμως και Βιρμανοί μουσουλμάνοι, οι οποίοι διεκδικούν τη βιρμανέζικη πολιτιστική κληρονομιά σε όλα τα θέματα εκτός της θρησκείας.