Γιαν Μικόουαϊ Σμογκουλέτσκι
| Γιαν Μικόουαϊ Σμογκουλέτσκι | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1610[1][2][3] Κρακοβία |
| Θάνατος | 1656[1][2][3] Τζάοτσινγκ |
| Χώρα πολιτογράφησης | Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία |
| Θρησκεία | Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία |
| Θρησκευτικό τάγμα | Εταιρεία του Ιησού (από 1636) |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Πολωνικά[4] |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο της Πάδοβας Collegium Hosianum Ακαδημία Λουμπράνσκι Ποντιφικό Γρηγοριανό Πανεπιστήμιο |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μαθηματικός αστρονόμος εξερευνητής πολιτικός φιλόσοφος[5] σινολόγος[6] |
| Οικογένεια | |
| Οικογένεια | d:Q63531479 |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Deputy to the Sejm of the Polish–Lithuanian Commonwealth deputy d:Q66190058 |
Ο Γιαν Μικόουαϊ Σμογκουλέτσκι (πολωνικά: Jan Mikołaj Smogulecki, 1610-1656) ήταν Πολωνός ευγενής, πολιτικός, ιεραπόστολος, μελετητής και Ιησουίτης, που πιστώνεται την εισαγωγή των λογάριθμων στην Κίνα.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Σμογκουλέτσκι γεννήθηκε το 1610 είτε στην Κρακοβία[7] ή είτε στο Σμογκούλετς (οι πηγές ποικίλλουν). Ξεκίνησε την εκπαίδευσή του περίπου το 1621 σε μια Ιησουϊτική σχολή στο Μπρανιέβο και την συνέχισε από το 1623 στην Ακαδημία Λουμπράνσκι στο Πόζναν. Αργότερα έφυγε από την Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία για να σπουδάσει στο εξωτερικό. Στα έτη 1626-29, μελέτησε μαθηματικά και αστρονομία στο Φράιμπουργκ, φιλοσοφία στη Ρώμη και δίκαιο στην Πάντοβα (όπου ήταν επίσης επίσημος εκπρόσωπος της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας).[8][8]
Με την επιστροφή του στην Πολωνία το 1630 ή το 1631 (οι πηγές ποικίλλουν), εντάχθηκε στη βασιλική αυλή και ονομάστηκε σταρόστα του Νάκουο.[8] Εκλέχθηκε βουλευτής στο Σέιμ του 1632[8] και στη συνέχεια και πάλι το 1635. Το 1636 εκλέχθηκε στο Δικαστήριο της Στέμματος. Το 1634[8] ή το 1636[7] (οι πηγές ποικίλλουν) εντάχθηκε στο Τάγμα του Ιησού, δήλωσε την πρόθεσή του να γίνει ιεραπόστολος σε μακρινές χώρες,[7] και άρχισε σπουδές θεολογίας στην Κρακοβία.[8]
Το 1640 πήγε στη Ρώμη, το 1641 έλαβε ιερωσύνη και το 1644 έλαβε μοναστικούς όρκους. Το 1645 ταξίδεψε από την Πορτογαλία (όπου αρνήθηκε την πρόσκληση να συμμετάσχει στην πορτογαλική βασιλική αυλή) στην Ιάβα, την Ινδία και την Κίνα για να γίνει ιεραπόστολος.[9][8]
Μετά από ένα ταξίδι κατά τη διάρκεια του οποίου αρρώστησε και σχεδόν πέθανε, το 1646 έφτασε στο Μακάου.[7] Σπούδασε κινεζική γλώσσα και έθιμα στην Τσιάνγκναν και το Χανγκτσόου.[7] Στη συνέχεια, μετακόμισε στη Ναντσίνγκ και υιοθέτησε το κινέζικο όνομα Μου Νι-κο.[8] Ξεκίνησε τις ιεραποστολικές του δραστηριότητες στη Ναντσίνγκ, αλλά γύρω στο 1647 ένας εμφύλιος πόλεμος τον ανάγκασε να μετακομίσει στην Τσιανγιάνγκ, στην επαρχία Φουτσιάν. Στα έτη 1648-51 εργάστηκε ως ιεραπόστολος.[9]
Δίδασκε επίσης αστρονομία και μαθηματικά, εισάγοντας λογάριθμους στην Κίνα, και ήταν πολύ σεβαστός από τους Κινέζους μελετητές.[8][9][10] Η φήμη του ως μελετητής και δάσκαλος εξαπλώθηκε, και το 1653 τον προσκάλεσε ο Αυτοκράτορας Σουντσί στην αυλή του στο Πεκίνο.
Ο Σμογκουλέτσκι ζήτησε άδεια να φύγει από την αυλή για να συνεχίσει τα ιεραποστολικά του ταξίδια.[9] Πήγε στη Μαντζουρία, στη συνέχεια στο Γιουνάν, όπου ένας άλλος εμφύλιος πόλεμος τον ανάγκασε να ταξιδέψει στο Γκουανγκτζόου. Επισκέφτηκε το νησί Χαϊνάν, και στη συνέχεια επέστρεψε στην ηπειρωτική χώρα.
Στις 17 Σεπτεμβρίου 1656 πέθανε στο Τζάοτσινγκ.[8][9]
Έργα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Έγραψε έργα για ηλιακές κηλίδες και εκλείψεις.
Ήταν δάσκαλος του κινέζικου μελετητή και αστρονόμου Σούε Φένγκζουο, ο οποίος θα ήταν ο πρώτος Κινέζος που θα δημοσίευε έργα χρησιμοποιώντας λογάριθμους.[8][9]
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μίχαου Μπόιμ, Πολωνός ιεραπόστολος στην Κίνα
- Αποστολές Ιησουιτών στην Κίνα
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 (Ισπανικά) datos.bne.es. XX1753010. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) CERL Thesaurus. Consortium of European Research Libraries. cnp01428935. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 NUKAT. n2009118608.
- ↑ «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 162418973. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2020.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2019.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2019.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Pierwsze kontakty międzykulturowe za sprawą działalności jezuitów zakonu, Jan Mikołaj Smogulecki, China Radio International - Polska, 2005-03-29 (πολωνικά)
- ↑ 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 8,10 Jacek Jędruch (1998). Constitutions, elections, and legislatures of Poland, 1493–1977: a guide to their history. EJJ Books. σελίδες 148–149. ISBN 978-0-7818-0637-4. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2011.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 Filip Klepacki, Polscy misjonarze jezuiccy w Chinach, Nowicjat Towarzystwa Jezusowego Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej (πολωνικά)
- ↑ Sylwia Witkowska (Ινστιτούτο Ανατολικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Άνταμ Μιτσκιέβιτς, Πόζναν, Βαρσοβία): "Jean-Nicolas Smogulecki, the Man Who Brought Logarithms to China".
Περαιτέρω ανάγνωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Λέσεκ Γκέσιακ (Πανεπιστημιακή Σχολή Φιλοσοφίας και Εκπαίδευσης "Ignatianum", Σχολή φιλοσοφικής, Ινστιτούτο Πολιτιστικών Μελετών, Τμήμα Εθνοτικών Μειονότητες, Κρακοβία, Πολωνία), «Γιαν Μικόουαϊ Σμογκουλέτσκι (1610-1656): Πρωτοπόρος του Διαπολιτισμικού Διαλόγου».