Κρακοβία
Συντεταγμένες: 50°3′41″N 19°56′14″E / 50.06139°N 19.93722°E
Κρακοβία | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
50°3′41″N 19°56′14″E | |||||
Χώρα | Πολωνία[1] | ||||
Διοικητική υπαγωγή | Βοεβοδάτο της Μικράς Πολωνίας | ||||
Διοίκηση | |||||
• δήμαρχος Κρακοβίας | Aleksander Miszalski (από 2024) | ||||
• Μέλος του/της | Δίκτυο Δημιουργικών Πόλεων[2] Σύνδεσμος Ιστορικών Πόλεων[3] Οργανισμός Πόλεων Παγκόσμιας Κληρονομιάς[4] International Cities of Refuge Network[5] | ||||
Έκταση | 327 km² | ||||
Υψόμετρο | 219 μέτρα | ||||
Πληθυσμός | 804.237 (30 Ιουνίου 2023)[6] | ||||
Ταχ. κωδ. | 30-001 | ||||
Τηλ. κωδ. | 12 | ||||
Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) | ||||
Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||||
Σχετικά πολυμέσα | |||||
Η Κρακοβία (πολωνικά: Kraków, προφέρεται: [ˈkrakuf] ( ακούστε) μεταγραφή: Κράκουφ) είναι μία από τις παλαιότερες και μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας, και η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας μετά την πρωτεύουσα Βαρσοβία, καθώς και ένα από τα πολιτιστικά, καλλιτεχνικά αλλά και τουριστικά κέντρα της χώρας. Στο παρελθόν υπήρξε πρωτεύουσα της Πολωνίας από το 1038 έως το 1569 μ.Χ. Το 2014 είχε πληθυσμό 762.508[7] κατοίκων (ή 1,4 εκατομμύρια λαμβάνοντας υπόψη τα περίχωρα της πόλης (2010)[8]).
Κατά τον 11ο αιώνα έγινε πρωτεύουσα της Πολωνίας. Γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή κατά τη δυναστεία των Γιαγκελλόνων (1386 - 1572). Κατά το 1569 αρχίζει η παρακμή της με τη μεταφορά της πρωτεύουσας στη Βαρσοβία από τον Σιγισμούνδο Γ΄. Από το 1815 μέχρι το 1846 αποτελούσε ανεξάρτητη δημοκρατία κάτω από ρωσική κυριαρχία. Το 1846 ανακτήθηκε από την Αυστρία και μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο πέρασε στην Πολωνία. Η παλαιά πόλη της Κρακοβίας έχει πλούσια αρχιτεκτονική, ως επί το πλείστον αναγεννησιακή με ορισμένα δείγματα μπαρόκ και γοτθικά. Τα παλάτια, οι εκκλησίες και τα μέγαρα της Κρακοβίας έχουν να δείξουν πλούτο χρωμάτων, αρχιτεκτονικών λεπτομερειών, βιτρώ, έργων ζωγραφικής, γλυπτών και επιπλώσεων.
Το 1978 - την χρονιά που εντάχθηκε η πόλη στα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO - ο Κάρολος Ιωσήφ Βοϊτίλα, αρχιεπίσκοπος της Κρακοβίας, ανακηρύχθηκε πάπας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας ως Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄.
Βάβελ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δίπλα στο κέντρο της Παλιάς Πόλης βρίσκεται το αρχιτεκτονικό σύμπλεγμα της Βάβελ[9] (Wawel, προφέρεται Βάβελ) ιστορικό αξιοθέατο που έχει ιδιαίτερη σημασία για τους Πολωνούς.
Ναοί
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ιστορικό Κέντρο της Κρακοβίας | |
---|---|
Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ. | |
ν | |
Τύπος | Πολιτιστικό |
Κριτήρια | iv |
Ταυτότητα | 29 |
Περιοχή | Ευρώπη και Βόρεια Αμερική |
Ιστορικό εγγραφής | |
Εγγραφή | 1978 (2η συνεδρίαση) |
Ο Καθεδρικός Ναός της Κρακοβίας (πολωνικά: Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie) αφιερωμένος στους Αγίους Στανίσλαο και Βεγκέσλαο και βρίσκεται στο Λόφο του Κάστρου Βάβελ (Wawel), πάνω από τον ποταμό Βιστούλα, που αποτελούσε επί αιώνες έδρα των βασιλέων της Πολωνίας, όταν η Κρακοβία για περισσότερα από 500 χρόνια και μέχρι το 1596 ήταν πρωτεύουσα του βασιλείου της Πολωνίας. Ο τάφος του Αγίου Στανίσλαου βρίσκεται μέσα στο κεντρικό κλίτος του ναού.
- O Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (πολωνικά: Kościół archiprezbiterialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, γνωστό και σαν kościoł Mariacki) βρίσκεται στο κέντρο της Παλαιάς Πόλης δίπλα στην Κεντρική Αγορά. Είναι χαρακτηριστική η διαφορά ύψους των δύο κωδωνοστασίων. Πίσω από την Αγία Τράπεζα υπάρχει ένα τεράστιο ξυλόγλυπτο επίχρυσο τρίπτυχο (διαστάσεων 11 επί 13 μ.). Ο ναός αποτελεί αρχιτεκτονικό, ιστορικό και θρησκευτικό αξιοθέατο. Οι ώρες σημαίνονται ζωντανά από έναν τρομπετίστα ο οποίος παίζει το Hejnał mariacki (ή Ύμνο της Κρακοβίας) από το ψηλότερο καμπαναριό (πιθανότατα σε ανάμνηση του τρομπετίστα που σκοτώθηκε εκεί όταν σήμανε συναγερμό για την επίθεση των Τατάρων το 13ο αιώνα) με τη σειρά και στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Από το 1927, στις δώδεκα η ώρα το μεσημέρι αναμεταδίδεται σε όλη την Πολωνία από το πρώτο πρόγραμμα του Εθνικού Ραδιοφωνικού Σταθμού.[10]
- Ο Ναός του Αγίου Αδαλβέρτου ή η Εκκλησία του Αγίου Βόιτσεχ (πολωνικά: Kościół św. Wojciecha ) βρίσκεται στη διασταύρωση της Πλατείας της Κεντρικής Αγοράς και της οδού Grodzka στην Παλιά Πόλη της Κρακοβίας. Η εκκλησία χτίστηκε τον 11ο αιώνα και είναι μια από τις παλαιότερες πέτρινες εκκλησίες στην Πολωνία.
- Η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα είναι μια εκκλησία στην Κρακοβία, που χτίστηκε μεταξύ 1079 και 1098. Η εκκλησία βρίσκεται στην οδό Grodzka στο ιστορικό κέντρο της πόλης και αποτελεί ίσως το καλύτερα διατηρημένο δείγμα πρώιμης ρωμανικής αρχιτεκτονικής στην πόλη της Κρακοβίας και σε ολόκληρη την Πολωνία. Το επιβλητικό κτίριο χτίστηκε με λιθόπλινθους προς τα τέλη του 11ου αιώνα και επιτελούσε και σημαντικές αμυντικές λειτουργίες, αφού χτίστηκε έξω από τα τείχη της πόλης.[11]
- Ο Ναός των Αγίων Πέτρου και Παύλου, μπαρόκ εκκλησία, η οποία βρίσκεται στην Παλιά Πόλη της Κρακοβίας. Χτίστηκε μεταξύ 1597–1619 από τον Τζοβάνι Μαρία Μπερναρντόνι, ο οποίος τελειοποίησε το αρχικό σχέδιο του Γιούζεφ Μπρίτιους.
- Η Βασιλική της Αγίας Τριάδας (πολωνικά : Bazylika Świętej Trójcy ) στην Κρακοβία, είναι μια καθολική βασιλική. Χτισμένη σε γοτθικό στιλ, στεγάζει επίσης το μοναστήρι του Τάγματος των Ιεροκήρυκων. Η ιστορία του χρονολογείται από το έτος 1223.[12]
- Ο Ναός του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης (πολωνικά: Kościół św. Franciszka z Asyżu) με τη Μονή του Τάγματος των Φραγκισκανών, βρίσκεται στην περιοχή της Παλιάς Πόλης της Κρακοβίας, Η Εκκλησία χρονολογείται από τον 13ο αιώνα.
- Ο Ναός του Αγίου Φλοριανού (πολωνικά: Kościół św. Floriana w Krakowie) είναι ιστορική εκκλησία της Κρακοβίας. Βρίσκεται στην Πλατεία Ματέικο και στο πρώην κέντρο της μεσαιωνικής πόλης Κλέπας, τώρα συνοικία της Κρακοβίας.
Πανεπιστήμιο των Γιαγκελλόνων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Πανεπιστήμιο των Γιαγκελλόνων (Uniwersytet Jagielloński ή UJ, προφέρεται ουγιότ) θεωρείται το αρχαιότερο πανεπιστήμιο της Πολωνίας. Ιδρύθηκε στις 12 Μαΐου του 1364 [13].
Μουσεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα κυριότερο μουσείο στην Κρακοβία είναι το Μουσείο Τσαρτορίσκι στο οποίο βρίσκεται ένα από τα πιο διάσημα έργα του Λεονάρντο ντα Βίντσι, Η Κυρία με την Ερμίνα. Επίσης, σημαντικό είναι το Εθνικό Μουσείο της Κρακοβίας ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία στην Πολωνία.
Αρχιτεκτονική
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στην Κρακοβία υπάρχει ποικιλία αρχιτεκτονικών ρυθμών, όπως ο γοτθικός με κύριο αντιπροσωπευτικό δείγμα τον Καθεδρικό Ναό στο Βάβελ, ο αναγεννησιακός με την Αίθουσα Υφασμάτων (Σουκιενίτσε) στην κεντρική πλατεία και το μπαρόκ με την Εκκλησία των Αγίων Πέτρου και Παύλου. Επίσης, υπάρχουν αρκετά κτήρια της Αρ Νουβό, όπως το Παλάτι της Τέχνης στην Πλατεία Στσεπάνσκι και η Οικία κάτω από την Υδρόγειο, έργα του Πολωνού αρχιτέκτονα Φραντσίσεκ Μοντσίνσκι.
Αθλητισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Βίσλα Κρακοβίας - Ποδόσφαιρο
- ΚΣ Κρακόβια - Ποδόσφαιρο
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 1400. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2018.
- ↑ en
.unesco .org /creative-cities /krakow. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2021. - ↑ www
.lhc-s .org /member _cities /index .php. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2024. - ↑ www
.ovpm .org /wp-content /uploads /2024 /03 /liste-villes-en-regle-pour-page-web12-03-2024 .pdf. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2023. - ↑ icorn
.org /city /krakow. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουνίου 2024. - ↑ stat
.gov .pl /obszary-tematyczne /ludnosc /ludnosc /ludnosc-stan-i-struktura-ludnosci-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-stan-w-dniu-30-czerwca,6,35 .html. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2023. - ↑ Στατιστική Υπηρεσία για την Κρακοβία
- ↑ «Μητροπολιτική περιοχή της Κρακοβίας» (PDF). GUS (Στατιστική υπηρεσία της Πολωνίας). Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2010. (πολωνικά, αγγλικά)
- ↑ «Ιστορία του λόφου της Βαβέλ (αγγλικά)». www.wawel.krakow.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2010.
- ↑ «Hejnał (πολωνικά και προφορικά)». www.krakow.pl. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2010.
- ↑ [https://web.archive.org/web/20071106084137/http://www.albumromanski.pl/rekonstrukcje/r-krakow-andrzej.html «.::.::.Album Roma�ski.::»]. web.archive.org. 6 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2024. replacement character in
|title=
at position 18 (βοήθεια) - ↑ Mancebo, Ivanka Garcia. «Holy Trinity Basilica - the famous church in Krakow» (στα αγγλικά). https://www.introducingkrakow.com/holy-trinity-basilica. Ανακτήθηκε στις 2024-12-26.
- ↑ «Πανεπιστήμιο των Γιαγκελλόνων (πολωνικά και προφορικά)». www.krakow.pl. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2010.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αυτό το λήμμα σχετικά με τη γεωγραφία της Πολωνίας χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |