Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γκέρτι Κόρι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γκέρτι Κόρι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση15  Αυγούστου 1896[1][2][3]
Πράγα[1][4][5]
Θάνατος26  Οκτωβρίου 1957[1][2][3]
Glendale[6] ή Σαιντ Λούις[7]
Αιτία θανάτουmyelofibrosis και νεφρική ανεπάρκεια[1]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
ΚατοικίαΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Χώρα πολιτογράφησηςΚισλεϊθανία
Τσεχοσλοβακία
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (από 1928)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[8]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Καρλ Φέρντιναντ[1]
German University in Prague Medical School[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταβιοχημικός[1]
ψυχολόγος
ιατρός
χημικός
φυσιολόγος
ερευνητής
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον στο Σαίντ Λίουις[1]
Οικογένεια
ΣύζυγοςΚαρλ Φέρντιναντ Κόρι (1920–1957)
ΓονείςOtto Radnitz
ΑδέλφιαCharlotte Schrötter-Radnitz
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Νόμπελ Ιατρικής και Φυσιολογίας (1947)[9][10][1]
National Women's Hall of Fame (1998)[11]
μετάλλιο Ολίν-Γκάρβαν (1948)[12]
Women in Technology Hall of Fame (1997)[13]
μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Γκέρτι Κόρι (Gerty Theresa Cori, 15 Αυγούστου 189626 Οκτωβρίου 1957) ήταν Εβραία βιοχημικός αυστριακής-ουγγρικής-αμερικανικής καταγωγής, που το 1947 έγινε η τρίτη γυναίκα — και πρώτη Αμερικανίδα — που κέρδισε βραβείο Νόμπελ, και η πρώτη γυναίκα που κέρδισε το Νόμπελ στην Φυσιολογία ή Ιατρική, για τον ρόλο της στην ανακάλυψη του γλυκογόνου.

Η Κόρι γεννήθηκε στην Πράφα (τότε στην Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία, σήμερα στην Τσεχία). Το Γκέρτι δεν ήταν ψευδώνυμο αλλά μάλλον το όνομα ενός αυστριακού πολεμικού πλοίου. Μεγάλωσε σε μια εποχή όπου οι γυναίκες δεν είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην επιστήμη και είχαν ελάχιστες ευκαιρίες για εκπαίδευση. Ωστόσο η ίδια έγινε αποδεκτή στην ιατρική σχολή, όπου συνάντησε τον μελλοντικό της σύζυγο Καρλ Φέρντιναντ Κόρι στο μάθημα ανατομίας και τον οποίο το 1920 με την αποφοίτησή τους παντρεύτηκε. Λόγω των αρκετά άσχημων συνθηκών στην Ευρώπη, το ζευγάρι μετανάστευσε στις ΗΠΑ το 1922. Η Κόρι συνέχισε την έρευνα στην ιατρική επιστήμη, σε συνεργασία με το εργαστήριο του συζύγου της. Οι μελέτες της δημοσιεύθηκαν τόσο σε συνεργασία με τον σύζυγό της όσο και ατομικά. Αντίθετα από τον σύζυγό της, η ίδια δυσκολεύθηκε να λάβει μόνιμη ερευνητική θέση, ενώ όσες θέσεις κατέλαβε τής παρείχαν μια πενιχρή αμοιβή. Ο σύζυγός της επέμενε να συνεχίσουν τη συνεργασία τους, παρόλο που τα ερευνητικά κέντρα στα οποία εργάστηκε τον αποθάρρυναν να προχωρήσει σε μια τέτοια ενέργεια.

Με τον σύζυγό της Καρλ και τον Αργεντίνο γιατρό Μπερνάρδο Ουσάυ, η Γκέρτι Κόρι έλαβε το Βραβείο Νόμπελ το 1947 για την ανακάλυψη του μηχανισμού με τον οποίο το γλυκογόνο - παράγωγο της γλυκόζης - διασπάται σε γαλακτικό οξύ και επανασυντίθεται στο σώμα, όπου αποθηκεύεται ως πηγή ενέργειας. Προσδιόρισαν επίσης τον καταλύτη εστέρα. Το 2004 η Γκέρτι και ο Καρλ Κόρι έλαβαν το βραβείο National Historic Chemical Landmark ως αναγνώριση του έργου τους για τον μεταβολισμό των υδατανθράκων.

Το 1957 η Κόρι πέθανε μετά από δεκαετή μάχη με τη μυελοσκλήρυνση. Εργάστηκε στο ερευνητικό εργαστήριο του συζύγου της μέχρι το τέλος της ζωής της. Έλαβε αναγνώριση για τα επιτεύγματά της μέσω των πολλαπλών βραβείων που έλαβε καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής της.


33.[14]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Marilyn Bailey Ogilvie: «The Biographical Dictionary of Women in Science» (Αγγλικά) Routledge. 16  Δεκεμβρίου 2003. σελ. 292. ISBN-13 978-1-135-96342-2. ISBN-10 0-415-92038-8.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6mg9q1s. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 7771742. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 «Studenti pražských univerzit 1882–1945» 1373857861001707.
  5. d:Q108725016. vademecum.nacr.cz/vademecum/permalink?xid=85db3f69-589d-48de-8e87-57ca69841e60&scan=74acc3b3e1cc5dedaa915d4502081d60. σελ. 189.
  6. www.timesnewspapers.com/webster-kirkwoodtimes/features/glendale-honors-nobel-prize-winners/article_eae27c9b-ee8f-5679-af01-1a95b1acb270.html.
  7. www.nytimes.com/1957/10/27/archives/dr-gerty-t-cori-biochemist-dead-nobel-prizewinner-in-1947-with.html.
  8. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. nlk20000079406. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  9. www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1947/cori-gt-bio.html.
  10. www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/.
  11. www.womenofthehall.org/inductee/gerty-theresa-radnitz-cori/.
  12. www.acs.org/content/acs/en/funding-and-awards/awards/national/bytopic/francis-p-garvan-john-m-olin-medal.html. Ανακτήθηκε στις 27  Αυγούστου 2017.
  13. www.witi.com/halloffame/.
  14. «Extraordinary Professor: JJ Thomson and his Nobel Prize Factory». 6 Απριλίου 2015. 

Πρότυπο:Library resources box

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]