Γκόλεμ (μυθιστόρημα)
 Εικονογράφηση του 1916 | |
| Συγγραφέας | Γκούσταβ Μέιρινκ |
|---|---|
| Τίτλος | Der Golem[1] |
| Γλώσσα | Γερμανικά |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1915 |
| Μορφή | μυθιστόρημα |
| Τόπος | Πράγα |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Γκόλεμ (γερμανικά: Der Golem) είναι ο τίτλος μυθιστορήματος του Γκούσταβ Μέιρινκ, κλασικό έργο της λογοτεχνίας του φανταστικού. Δημοσιεύτηκε από τον Δεκέμβριο του 1913 έως τον Αύγουστο του 1914 σε συνέχειες σε περιοδικό και το 1915 εκδόθηκε σε βιβλίο. Η πλοκή, χωρισμένη σε είκοσι κεφάλαια, διαδραματίζεται στα τέλη του 19ου αιώνα στη δαιδαλώδη εβραϊκή συνοικία της Πράγας. Στο επίκεντρο, με αναφορές στον θρύλο του Γκόλεμ, την Καμπάλα, τα αιγυπτιακά μυστήρια και τις ινδικές θεοσοφικές σκέψεις, βρίσκεται ο Αθανάσιος Πέρναθ, που αναζητά την ταυτότητά του.[2]
Ήταν το πρώτο μυθιστόρημα του Μέιρινκ και είχε τεράστια επιτυχία με πάνω από 145.000 πωλήσεις σε δύο χρόνια, πολλές επανεκδόσεις, μεταφράσεις σε πολλές γλώσσες και μεταφορές στον κινηματογράφο.
Συγγραφή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Γκούσταβ Μέιρινκ άρχισε να γράφει το μυθιστόρημα γύρω στο 1907 και εργάστηκε για αρκετά χρόνια. Το αρχικό προσχέδιο ήταν τόσο εκτεταμένο που χρειάστηκε να κάνει σημαντικές περικοπές για να το τελειώσει. Το μυθιστόρημα βασίζεται στον παλιό εβραϊκό θρύλο του Γκόλεμ, ενός τεχνητού ανθρώπου από πηλό, που λέγεται ότι δημιούργησε ο ραβίνος της Πράγας Ιούδας Λεβ τον 16ο αιώνα. Σύμφωνα με τον μύθο, το Γκόλεμ ζωντάνεψε όταν ένα κομμάτι χαρτί με το αληθινό όνομα του Θεού τοποθετήθηκε κάτω από τη γλώσσα του. Έγινε υπηρέτης του ραβίνου και προστάτευε τους Εβραίους. Αλλά κάθε βράδυ της Παρασκευής ο ραβίνος έπρεπε να αφαιρεί το σημείωμα. Όταν κάποτε το ξέχασε, το Γκόλεμ έκανε μεγάλες καταστροφές στο πέρασμά του - μέχρι που ο ραβίνος το κατέστρεψε. Στο έργο του Μέιρινκ, το Γκόλεμ δεν είναι υπηρέτης, αλλά ένα παράξενο ον που η περιοδική του εμφάνιση στο εβραϊκό γκέτο παραπέμπει στον Aχασβήρο, τον Περιπλανώμενο Ιουδαίο, που περιφέρεται στον κόσμο αιώνια αναμένοντας τη λύτρωσή του.
Ο Μέιρινκ, ο οποίος πέρασε τη ζωή του μελετώντας μυστικές διδασκαλίες κάθε είδους, ενσωμάτωσε μια μεγάλη ποικιλία θρησκειών και μύθων στο μυθιστόρημά του. Υπάρχουν νύξεις για τον εβραϊκό μυστικισμό καθώς και για τη λατρεία της Ίσιδας. Επιπλέον, το μυθιστόρημα περιέχει στοιχεία κλασικού γοτθικού μυθιστορήματος και τα μοτίβα του σωσία, του μυστηριώδους δωματίου ή του διάμεσου που μιλάει στον ύπνο του, στην παράδοση συγγραφέων όπως ο Έντγκαρ Άλαν Πόε και ο Ε. Τ. Α. Χόφμαν. Ταυτόχρονα, υπάρχει και αστυνομική πλοκή και μια ιστορία αγάπης. Σε ορισμένα σημεία αναφέρονται ιστορικά γεγονότα καθώς και αυτοβιογραφικά στοιχεία του συγγραφέα: όπως και ο ήρωας, ο συγγραφέας πέρασε αρκετό καιρό στη φυλακή ενώ ήταν αθώος, επίσης δεν μπορεί πλέον να βρει το διαμέρισμά του ή τους φίλους του μετά την αποφυλάκιση γιατί η συνοικία κατεδαφίστηκε, που αντιστοιχεί στην καταστροφή της καριέρας του Μέιρινκ ως τραπεζίτη μετά τις κατηγορίες.[3]
Παρουσίαση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το μυθιστόρημα επικεντρώνεται στη ζωή του Αθανάσιου Πέρναθ, ενός χαράκτη πολύτιμων λίθων που ζει στο γκέτο της Πράγας. Αλλά η ιστορία του βιώνεται από έναν ανώνυμο πρωτοπρόσωπο αφηγητή, ο οποίος, κατά τη διάρκεια ενός οραματικού ονείρου, παίρνει την ταυτότητα του Πέρναθ 33 χρόνια πριν. Αυτό το όνειρο προκλήθηκε ίσως επειδή άλλαξε κατά λάθος το καπέλο του με το καπέλο του Πέρναθ. Ενώ το μυθιστόρημα επικεντρώνεται γενικά στις σκέψεις και τις περιπέτειες του ίδιου του Πέρναθ, εξιστορεί επίσης τις ζωές, τους χαρακτήρες και τις σχέσεις των φίλων και των γειτόνων του. Ο Γκόλεμ, αν και σπάνια εμφανίζεται, είναι κεντρικό στο μυθιστόρημα ως εκπρόσωπος του πνεύματος και της συνείδησης του ίδιου του γκέτο, που ζωντανεύει από τα βάσανα και τη δυστυχία που έχουν υπομείνει οι κάτοικοί του ανά τους αιώνες.
Η ίδια η ιστορία έχει μια ασύνδετη και συχνά ελλειπτική μορφή. Η πραγματικότητα των εμπειριών του αναξιόπιστου αφηγητή τίθεται συχνά υπό αμφισβήτηση, καθώς μερικά από τα γεγονότα μπορεί να είναι απλώς όνειρο ή παραισθήσεις και άλλα μπορεί να είναι μεταφυσικά ή υπερβατικά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα έξω από τον «πραγματικό» κόσμο. Ομοίως, κατά τη διάρκεια της αφήγησης αποκαλύπτεται ότι ο Πέρναθ προφανώς υπέφερε από ψυχική κατάρρευση και νοσηλεύτηκε τουλάχιστον μία φορά, αλλά δεν θυμάται τι την προκάλεσε. Δεν είναι επίσης σε θέση να θυμηθεί την παιδική του ηλικία και το μεγαλύτερο μέρος της νιότης του, γεγονός που μπορεί να αποδοθεί ή όχι στην προηγούμενη κατάρρευσή του. Η ψυχική του σταθερότητα αμφισβητείται συνεχώς από τους φίλους και τους γείτονές του και ο αναγνώστης μένει να αναρωτιέται αν αυτά που διαδραματίζονται στην αφήγηση συνέβησαν πράγματι και μήπως ο Πέρναθ είναι η ενσάρκωση του Γκόλεμ.[4]
Κύριοι χαρακτήρες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Αθανάσιος Πέρναθ: ο φαινομενικός πρωταγωνιστής, ένας χαράκτης πολύτιμων λίθων ο οποίος, αν και ευκατάστατος, κατοικεί σε ζοφερό και φτωχό περιβάλλον στο γκέτο της Πράγας.
- Γκόλεμ: συνδέεται με τον θρύλο του Γκόλεμ του ραβίνου Ιούδα Λεβ και παρουσιάζεται σαν μια εκδήλωση της συλλογικής ψυχής των κατοίκων του γκέτο.
- Σεμάγια Χίλελ: ένας σοφός και ευγενικός Εβραίος γείτονας του Πέρναθ, αρχειοφύλακας στο εβραϊκό δημαρχείο και βαθύς γνώστης της Τορά και του Ταλμούδ. Προστατεύει και εκπαιδεύει τον Πέρναθ καθώς ο κοσμηματοποιός αρχίζει να βαδίζει στο μονοπάτι του μυστικισμού.
- Μίριαμ: Η συμπονετική και ευγενική κόρη του Χίλελ. Στο τέλος παντρεύεται με τον Πέρναθ.
- Ααρών Βάσερτρουμ: άλλος ένας γείτονας του Πέρναθ, είναι έμπορος παλιών μεταχειρισμένων ειδών και πιθανώς δολοφόνος. Είναι αποκρουστικά άσχημος και κακός, ο αντίποδας του Χίλελ, ενσαρκώνει όλα τα τότε αρνητικά στερεότυπα γύρω από τους Εβραίους.[5]
- Ροζίνα: μια 14χρονη κοκκινομάλλα πόρνη και γειτόνισσα του Πέρναθ, πιθανώς συγγενής του Βάσερτρουμ αν και κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει τι είδους. Περιγράφεται από τον Πέρναθ ως αποκρουστική, αλλά είναι αντικείμενο των επιθυμιών των ανδρών και επίσης άσπλαχνη.
- Ιγνάτιος Χάρουσεκ: ένας φθισικός, φτωχός φοιτητής Ιατρικής που τρέφει απύθμενο μίσος για τον Βάσερτρουμ και τον γιο του, τον οφθαλμίατρο Βασόρι.
- Τσβακ: μαριονετοπαίκτης, φίλος του Πέρναθ.
- Αμαντέους Λαπόντερ: συγκρατούμενος του Πέρναθ στη φυλακή. Είναι ένας υπνωτιστής που στον ύπνο του αναλαμβάνει το ρόλο διαφόρων ανθρώπων του γκέτο, επιτρέποντας στον Πέρναθ να επικοινωνήσει με τον έξω κόσμο.
- Βασόρι: είναι διάσημος οφθαλμίατρος, ένας από τους νόθους γιους του Βάσερτρουμ. Έκανε στους ασθενείς του ψευδείς διαγνώσεις καταρράκτη για να τους εγχειρίσει.
- Δρ. Σαβιόλι: ένας πλούσιος οφθαλμίατρος που νοικιάζει ένα δωμάτιο στο γκέτο, δίπλα στον Πέρναθ, όπου συναντά την ερωμένη του.[6]
- Αντζελίνα: ερωμένη του Δρ. Σαβιόλι.
- Λόιζα και Γιαρομίρ: είναι δίδυμα αδέρφια, φτωχοί 15χρονοι έφηβοι στο εβραϊκό γκέτο.
Υπόθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ιστορία-πλαίσιο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στην ιστορία-πλαίσιο στα δύο πρώτα κεφάλαια, ο ανώνυμος πρωτοπρόσωπος αφηγητής που επισκέπτεται την Πράγα στις αρχές του 20ού αιώνα, διαβάζει ένα βιβλίο για τη ζωή του Σιντάρτα Γκαουτάμα και πέφτει σε έναν ανήσυχο ύπνο. Πριν κοιμηθεί θυμάται ότι αντί για το δικό του έχει πάρει κατά λάθος το καπέλο ενός άγνωστου που στο γείσο γράφει: Αθανάσιος Πέρναθ. Γλιστρά σε έναν ονειρικό κόσμο στον οποίο, σε ένα είδος μετενσάρκωσης, ξαναζεί γεγονότα που σχετίζονται με τον Πέρναθ και έλαβαν χώρα 33 χρόνια νωρίτερα στο κατεδαφισμένο πλέον εβραϊκό γκέτο της Πράγας.
Η κύρια υπόθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο όνειρο, που αποτελεί την κύρια ιστορία και διαρκεί ένα έτος, αφηγητής πλέον είναι ο 40χρονος χαράκτης πολύτιμων λίθων Αθανάσιος Πέρναθ που έχει ξεκινήσει μια νέα ζωή μετά την απώλεια της μνήμης του. Ζει και εργάζεται στην παλιά εβραϊκή συνοικία της Πράγας σε ζοφερό και φτωχό περιβάλλον. Απέναντί του ζει ο ηλικιωμένος, αποκρουστικά άσχημος έμπορος Ααρών Βάσερτρουμ με τη 14χρονη Ροζίνα που φημολογούνταν ότι ήταν νόθα κόρη του. Η κοπέλα είναι όμορφη, πονηρή και οι άνδρες την επιθυμούν. Οι 15χρονοι δίδυμοι Λόιζα και Γιαρομίρ, τρελαίνονται γι' αυτήν.
Μια δολοπλοκία θα παρασύρει τον Πέρναθ σε μια εγκληματική ιστορία, κατηγορείται σαν δολοφόνος και φυλακίζεται. Σε μια παράλληλη πλοκή, ο μυστικιστής Χίλελ τον βοηθά να αποκτήσει πρόσβαση στο παρελθόν του και στην πορεία του προς την αυτογνωσία.
Ένας μυστηριώδης επισκέπτης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ένας άγνωστος πελάτης φέρνει στον Πέρναθ ένα παλιό βιβλίο για επισκευή. Σε ένα κεφάλαιο, ένα χρυσό αρχικό γράμμα είναι κατεστραμμένο και πρέπει να αποκατασταθεί. Κοιτάζει τη ζημιά και άθελά του διαβάζει το βιβλίο μέχρι το τέλος. Όταν σηκώνει το βλέμμα του, ο άγνωστος έχει εξαφανιστεί. Προς έκπληξή του, συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να θυμηθεί το πρόσωπο του ξένου. Από τότε, τα όρια μεταξύ πραγµατικότητας και φαντασίας θολώνουν.
Με τους φίλους του, τον μαριονετοπαίκτη Τσβακ, τον ζωγράφο Φρίσλαντερ και τον μουσικό Γιοσούα Προκόπ, ο Πέρναθ συζητά για την επίσκεψη και για τις μυστηριώδεις εμφανίσεις του Γκόλεμ κάθε 33 χρόνια στην εβραϊκή συνοικία και σύντομα υποπτεύεται ότι ο πελάτης μπορεί να ήταν ο Γκόλεμ. Ο Πέρναθ υποφέρει επανειλημμένα από ψυχικές διαταραχές και οι φίλοι του προσπαθούν να του κρύβουν το παρελθόν του: είχε τρελαθεί από έρωτα και πέρασε πολύ καιρό σε ψυχιατρείο. Εκεί, για να τον κάνουν να ξεχάσει, τον υπνώτισαν και αφαίρεσαν από τη μνήμη του το παρελθόν του. Βρέθηκε να κατοικεί σε ένα διαμέρισμα στο γκέτο της Πράγας όπου κερδίζει τα προς το ζην ως χαράκτης πολύτιμων λίθων. Οι αναμνήσεις του περιλαμβάνουν μόνο τη ζωή του εκεί.[7]
Οι άνθρωποι στο γκέτο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά την επίσκεψη, η ζωή του Πέρναθ περίπου καταρρέει. Περίεργα πράγματα που δεν μπορεί να καταλάβει συμβαίνουν και μαστίζεται από παραισθήσεις. Ένα βράδυ, πηγαίνει με τους φίλους του σε ένα καπηλειό. Ξαφνικά τον κυριεύει μια περίεργη παράλυση και δεν μπορεί πλέον ούτε να μιλήσει. Οι φίλοι τον μεταφέρουν στον γείτονά του, τον αρχειοφύλακα στο εβραϊκό δημαρχείο και μυστικιστή Σεμάγια Χίλελ, ο οποίος λέει ένα ξόρκι και η ακαμψία του Πέρναθ περνά. Ο Χίλελ του εξηγεί ότι διαβάζοντας το βιβλίο του ξένου απορρόφησε το πνεύμα της ζωής και δεν μπορεί πλέον να πεθάνει. Ο Πέρναθ γοητεύεται όλο και περισσότερο από την κόρη του Χίλελ Μίριαμ και χαράζει το πρόσωπό της σε ένα διαμάντι.
Συγχρόνως, εμπλέκεται σε μια ιστορία εκδίκησης του φτωχού φοιτητή ιατρικής Χάρουσεκ κατά του παλιατζή Ααρών Βάσερτρουμ, του οποίου είναι νόθος γιος.
- Ο Βάσερτρουμ αρχικά αποπλάνησε τη μητέρα του Χάρουσεκ και όταν έμεινε έγκυος, αν και την αγαπούσε, την πούλησε σε έναν οίκο ανοχής λόγω της φυλαργυρίας του και της διεστραμμένης απόλαυσης αυτο-βασανισμού. Επίσης, δεν συγχωρεί τον πατέρα του που αντί για αυτόν στήριξε τον άλλο γιο του, τον διάσημο οφθαλμίατρο Βασόρι και χρηματοδότησε τις σπουδές του. Όταν ο Χάρουσεκ έμαθε ότι ο Βασόρι, ως ειδικός στη χειρουργική καταρράκτη, παρότρυνε τους ασθενείς του να υποβληθούν σε μια περιττή και δαπανηρή εγχείρηση, έδωσε τις πληροφορίες του στον ανταγωνιστή οφθαλμίατρο Σαβιόλι, ο οποίος ανέφερε το γεγονός στον εισαγγελέα. Ο Βασόρι για να αποφύγει τη σύλληψη αυτοκτόνησε. Τώρα ο Χάρουσεκ κατασκοπεύει τον πατέρα του, ο οποίος δεν τον γνωρίζει, και σχεδιάζει την αυτοκτονία του παλιατζή ως ολοκλήρωση της εκδίκησής του.
- Σε απάντηση για τον θάνατο του γιου του, ο Βάσερτρουμ προσπαθεί να εκδικηθεί τον Σαβιόλι, ο οποίος έχει νοικιάσει το διπλανό διαμέρισμα του Πέρναθ, όπου συναντά την παντρεμένη κόμισσα Αντζελίνα. Απειλώντας να καταστρέψει τον γάμο και τη φήμη της, ο Βάσερτρουμ θέλει να τον οδηγήσει στην αυτοκτονία. Για να συγκεντρώσει στοιχεία, τους παρακολουθεί. Μια μέρα, η Αντζελίνα καταφεύγει στον Πέρναθ και του ζητά να την κρύψει. Στη συνέχεια του γράφει ότι γνωρίζει τον πατέρα του από παλιά - γεγονός που ενθουσιάζει τον Πέρναθ: ίσως μέσω αυτής πληροφορηθεί το παρελθόν του - και του ζητά μια μυστική συνάντηση, όπου του λέει για τον φόβο της ότι ο Βάσερτρουμ θέλει να την εκβιάσει απειλώντας να πει στον σύζυγό της για τη σχέση της, κάτι που θα οδηγούσε σε διαζύγιο και αποχωρισμό από την κόρη της. Του δίνει τα κοσμήματά της για να πληρώσει τη σιωπή του παλιατζή.
- Λόγω της κακοκαιρίας μαθαίνουν ότι η Γέφυρα του Καρόλου κατέρρευσε.
Ο Γκόλεμ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ο Πέρναθ μαζί με τον Χάρουσεκ μπαίνουν στο δωμάτιο του Σαβιόλι από μια κρυφή πόρτα που επικοινωνεί με το διαμέρισμά του, βρίσκουν τα ερωτικά γράμματα της Αντζελίνας και τα κρύβουν σε ασφαλές μέρος. Εκεί ο Πέρναθ παρατηρεί μια καταπακτή. Όταν ο Χάρουσεκ φύγει, επιστρέφει, ανοίγει την καταπακτή και κατεβαίνει σε έναν υπόγειο λαβύρινθο που διασχίζει το γκέτο. Μετά από μακριά διαδρομή μέσα από τις σκοτεινές σήραγγες, ο Πέρναθ βρίσκει τελικά μια σκάλα που οδηγεί προς τα πάνω. Από μια άλλη καταπακτή μπαίνει σε ένα δωμάτιο στο οποίο δεν υπάρχει άλλη είσοδος. Το φεγγάρι λάμπει μέσα από ένα καγκελόφρακτο παράθυρο, φωτίζοντας ένα σωρό από σκουπίδια: παλιομοδίτικα ρούχα, μια τράπουλα ταρώ. Ο Πέρναθ παίρνει την τράπουλα και την ξεφυλλίζει. Τον κυριεύει τόσο κρύο που με δυσκολία κινείται. Για να μην παγώσει, φοράει τα παλιά ρούχα πάνω από τα δικά του. Τώρα ζεσταίνεται όλο και περισσότερο. Στο φως του φεγγαριού, ο Πέρναθ συνειδητοποιεί ότι βρίσκεται στο μυστηριώδες δωμάτιο του Γκόλεμ. Καθώς ξημερώνει, ο Πέρναθ αναζητά διέξοδο μέσα από την υπόγεια διάβαση. Στο δρόμο, οι άνθρωποι τρομάζουν και τον κυνηγούν: λόγω των παλιών ρούχων του, νομίζουν ότι είναι ο Γκόλεμ. Καταφέρνει να επιστρέψει ασφαλής.
Παγίδα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ο Πέρναθ προειδοποιεί τον Βάσερτρουμ ότι γνωρίζει για τον εκβιασμό και, σε μια έκρηξη θυμού, προσπαθεί να τον μαχαιρώσει. Αλλά έτσι, ο Πέρναθ εμπλέκεται κι αυτός στη διευθέτηση των λογαριασμών του παλιατζή, που με την επόμενη ευκαιρία του στήνει μια παγίδα.
Ο Πέρναθ στον υπόγειο λαβύρινθο
- Γίνεται γνωστό ότι ο ηλικιωμένος ασφαλιστής Καρλ Ζότμαν δολοφονήθηκε και προσφέρεται αμοιβή για τον εντοπισμό του δράστη. Όπως αποδείχθηκε πολύ αργότερα, ο ανήλικος Λόιζα είδε την 14χρονη πόρνη Ροζίνα να πηγαίνει με τον Ζότμαν σε ένα κελάρι. Εκεί τον σκότωσε από ζήλια και έκλεψε το χρυσό ρολόι του που ο κωφάλαλος δίδυμος αδελφός του Γιαρομίρ πούλησε στον Βάσερτρουμ. Ο παλιατζής το χρησιμοποίησε για να ενοχοποιήσει τον Πέρναθ: του το έδωσε πρώτα για επιδιόρθωση και μετά του το χάρισε. Το ρολόι βρέθηκε στο δωμάτιό του Πέρναθ και τον συνέλαβαν.
- Στη φυλακή, ο Πέρναθ συνάντησε τον Λόιζα, ο οποίος ήταν επίσης προφυλακισμένος. Δύο μήνες αργότερα, ο Λόιζα δραπέτευσε χρησιμοποιώντας μια λίμα του Πέρναθ. Πήγε στον Βάσερτρουμ, τον σκότωσε, λήστεψε το μαγαζί του και τράπηκε σε φυγή.
- Κατά τη διάρκεια της φυλάκισης του Πέρναθ, ο Χάρουσεκ κέρδισε την εμπιστοσύνη του Βάσερτρουμ, ώστε να τον ορίσει κληρονόμο του. Ωστόσο, δεδομένου ότι ο Λόιζα απέτρεψε το σχέδιο δολοφονίας του, ο Χάρουσεκ αυτοκτονεί στον τάφο του πατέρα του και στη διαθήκη του αφήνει μέρος της περιουσίας στον Πέρναθ.
- Αφού ανακαλύφθηκε ο δολοφόνος του Ζότμαν, ο Πέρναθ αποφυλακίσθηκε τον Νοέμβριο, μετά από εννέα μήνες.
- Κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του, πολλά σπίτια κατεδαφίστηκαν για την ανακαίνιση της εβραϊκής συνοικίας και όλοι οι φίλοι του εξαφανίστηκαν. Θέλει να επιστρέψει στο διαμέρισμά του - αλλά το γκέτο δεν υπάρχει πια. Νοικιάζει έτσι ένα διαμέρισμα σε ένα από τα λίγα της γειτονιάς που στέκεται όρθιο, όπου υποτίθεται ότι βρισκόταν το μυστικό δωμάτιο του Γκόλεμ. Τα Χριστούγεννα κάθεται μόνος του στο διαμέρισμά του, όταν ξαφνικά εμφανίζεται ο Γκόλεμ. Την ίδια στιγμή ξεσπά φωτιά στο σπίτι. Σώζεται ανεβαίνοντας στη σκεπή και προσπαθώντας να κατεβεί κοιτάζει μέσα σε ένα δωμάτιο. Είναι έντονα φωτισμένο και μέσα βλέπει τη Μίριαμ και τον Χίλελ. Πανευτυχής, ο Πέρναθ προσπαθεί να κρατηθεί από το περβάζι, αλλά γλιστράει γιατί η πέτρα είναι λεία...
Η ιστορία-πλαίσιο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο αφηγητής ξυπνάει από το όνειρό του. Κοιτάζει το καπέλο που πήρε κατά λάθος νωρίτερα στον καθεδρικό ναό. Υπάρχει ένα όνομα σε αυτό: Αθανάσιος Πέρναθ. Τώρα ο αφηγητής ξεκινάει μέσα στη νύχτα για να ψάξει για τα ίχνη της ονειροφαντασίας του. Η εβραϊκή συνοικία έχει πλέον ανοικοδομηθεί. Σε μια ταβέρνα, η σερβιτόρα του λέει ότι η Γέφυρα του Καρόλου κατέρρευσε πριν από 33 χρόνια. Στη συνέχεια συναντά δύο άντρες που ξέρουν το όνομα Πέρναθ. Ο ένας του λέει ότι ο Πέρναθ ήταν τρελός. Ο άλλος τον διακόπτει: Ο Πέρναθ είναι θρυλικό πρόσωπο, δεν υπήρξε ποτέ. Αλλά κάποιοι του λένε ότι είναι ακόμη ζωντανός, σε ένα σπίτι της παλιάς πόλης. Ο αφηγητής ξεκινά και τον βρίσκει σε ένα υπέροχο κτίριο, στέκεται με τη Μίριαμ στα σκαλιά. Όταν ο Πέρναθ γυρίζει προς το μέρος του, ο αφηγητής σοκάρεται: ο άντρας είναι ο σωσίας του. Ένας υπηρέτης έρχεται στην πόρτα, παίρνει το καπέλο του κ. Πέρναθ και ευγενικά του δίνει πίσω το δικό του.[3]
Στον κινηματογράφο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- The Golem, τηλεοπτική μεταφορά των ΗΠΑ από τον Γάλλο σκηνοθέτη Ζαν Κερσμπρόν (1967).
- Golem, Πολωνική ταινία μεγάλου μήκους, 1979, κυκλοφόρησε το 1980. Σκηνοθεσία Πιότρ Σούλκιν. Η ταινία χρησιμοποιεί χαρακτήρες από το μυθιστόρημα, αλλά η πλοκή, η τοποθεσία και ο χρόνος δράσης ήταν τελείως διαφορετικά.
- Οι τρεις ταινίες Γκόλεμ του Πάουλ Βέγκενερ (Το Γκόλεμ ) δεν είναι κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος. Αναφέρονται στον ίδιο εβραϊκό θρύλο του Γκόλεμ, όπως και η ταινία του 1936 Le Golem του Ζυλιέν Ντυβιβιέ.
Μετάφραση στα ελληνικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Γκόλεμ, μετάφραση: Έρσης Λάγκε, εκδόσεις Αίολος, 2002 [8]
- Το Γκόλεμ, μετάφραση: Αντώνης Κελεσίδης, εκδόσεις Πηγή, [9]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ (Αγγλικά) ISFDB. 1225057. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2025.
- ↑ . «theguardian.com/books/booksblog/2014/jan/30/the-golem-gustav-meyrink-books».
- ↑ 3,0 3,1 . «getabstract.com/de/zusammenfassung/der-golem/».
- ↑ . «buchwurm.org/meyrink-gustav-golem-der».
- ↑ . «selidodeiktes.greek-language.gr/Λογοτεχνικά στερεότυπα του Εβραίου».
- ↑ . «jmberlin.de/der-golem-von-mystik».
- ↑ . «vsekratko.ru/index/golem/».
- ↑ . «politeianet.gr/books/meyrink-gustav-aiolos-gkolem».
- ↑ . «pigi.gr/product/vivlio-fantasias-tromou-elliniki-metafrasi-gustav-meyrink-praga-golem-ekdoseis-pigi/».
