Γραφιστική
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο όρος γραφιστική (Αγγλικά graphic design) αναφέρεται σε μια επαγγελματική ειδικότητα που ανήκει στις γραφικές τέχνες. Διάφορες μέθοδοι χρησιμοποιούνται για να συντεθούν εικόνες, λέξεις και σύμβολα, έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια οπτική αναπαράσταση των ιδεών και των μηνυμάτων. Ένας γραφίστας μπορεί να χρησιμοποιήσει τυπογραφία, εικαστικές τέχνες και τεχνικές διάταξης σελίδας για να παράγει το τελικό αποτέλεσμα. Η γραφιστική συχνά αναφέρεται τόσο στη διαδικασία σχεδιασμού, μέσω της οποίας επιτυγχάνεται η επικοινωνία, όσο και στα προϊόντα (σχέδια) που παράγονται.
Οι συνήθεις χρήσεις του γραφικού σχεδίου περιλαμβάνουν εφημερίδες, περιοδικά, διαφημίσεις, σχεδιασμό γραμματοσειρών και συσκευασίες προϊόντων. Για παράδειγμα, ένα πακέτο μπορεί να περιλαμβάνει ένα λογότυπο ή άλλο έργο τέχνης, οργανωμένο κείμενο και καθαρά στοιχεία σχεδίου, όπως τα σχήματα και το χρώμα που ενοποιούν το κομμάτι. Η σύνθεση είναι ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της γραφιστικής, ιδίως όταν χρησιμοποιεί τα προϋπάρχοντα υλικά ή διαφορετικά στοιχεία.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ενώ η γραφιστική ως τεχνοτροπία έχει μια σχετικά πρόσφατη ιστορία, οι ομοιάζουσες με τη γραφιστική δραστηριότητες ξεπερνούν την ιστορία της ανθρωπότητας: από τo σπήλαιo του Λασκό (Lascau) ως τη στήλη του Τραϊανού της Ρώμης, τα εικονογραφημένα χειρόγραφα του Μεσαίωνα, τα εκθαμβωτικά νέον της Γκίνζα.
Τόσο σε αυτή τη μακρά ιστορία όσο και στη σχετικά πρόσφατη έκρηξη της οπτικής επικοινωνίας κατά τον 20ό και 21ο αιώνα υπάρχει πολλές φορές μια θολή διάκριση και σύμπλευση της διαφημιστικής τέχνης, της γραφιστικής και των καλών τεχνών. Σε τελική ανάλυση, μοιράζονται πολλά από τα ίδια στοιχεία, τις θεωρίες, τις αρχές, τις πρακτικές και τις γλώσσες και μερικές φορές τον ίδιο ευεργέτη ή πελάτη. Στη διαφημιστική τέχνη, ο απώτερος στόχος είναι η πώληση των αγαθών και υπηρεσιών. Στο γραφικό σχέδιο η ουσία είναι να αποδοθεί τάξη στις πληροφορίες, μορφή στις ιδέες, έκφραση και αίσθημα σε εκθέματα που δηλώνουν την ανθρώπινη εμπειρία.
Η έλευση της τυπογραφίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Tang (618-906) μεταξύ του 4ου και του 7ου αιώνα μ.Χ. κόπηκαν τεμάχια ξύλου (πρώτες σφραγίδες) για να εκτυπώσουν πάνω σε κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και αργότερα για να αναπαραχθούν βουδιστικά κείμενα. Μια βουδιστική γραφή που τυπώθηκε τα 868 είναι το πρώτο γνωστό τυπωμένο βιβλίο. Στις αρχές του 11ου αιώνα, μακρύτεροι πάπυροι και βιβλία παρήχθησαν με τη χρήση κινητού τύπου εκτύπωσης, κάνοντας τα βιβλία ευρέως διαθέσιμα κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Song. Κάποια στιγμή κοντά στα 1450, η πρέσα εκτύπωσης του Γουτεμβέργιου έκανε τα βιβλία ευρέως διαθέσιμα στην Ευρώπη. Ο σχεδιασμός του βιβλίου του Άλδου Μανούτιου ανέπτυξε τη δομή του βιβλίου που θα γινόταν το θεμέλιο του δυτικού εκδοτικού σχεδίου. Αυτή η εποχή της γραφιστικής ονομάζεται Ανθρωπιστική ή Παλαιά Σχολή.
Ανάδειξη της βιομηχανίας σχεδιασμού
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στα τέλη του 19ου αιώνα η Ευρώπη, ιδίως στο Ηνωμένο Βασίλειο, το ρεύμα άρχισε να διαχωρίζει τη γραφιστική από τις καλές τέχνες. Ο Πιέ Μοντριάν είναι γνωστός ως ο πατέρας της γραφιστικής. Ήταν υπηρέτης των καλών τεχνών, αλλά η χρήση των δικτύων του ενέπνευσε το σύγχρονο σύστημα δικτύων που χρησιμοποιούνται σήμερα στην διαφήμιση, εκτύπωση και τη διάταξη διαδικτύου.
Το 1849 ο Χένρι Κόουλ (Henry Cole) έγινε μία από τις μεγαλύτερες δυνάμεις στην εκπαίδευση του σχεδιασμού στην Μεγάλη Βρετανία, ενημερώνοντας την κυβέρνηση για τη σημασία του σχεδιασμού στην δική του Εφημερίδα Σχεδιασμού και Κατασκευών. Οργάνωσε τη Μεγάλη Έκθεση ως μια γιορτή της σύγχρονης βιομηχανικής τεχνολογίας και Βικτοριανού σχεδιασμού. Από το 1981 μέχρι το 1896 οι εκδόσεις William Morris' Kelmscott Press δημοσίευσαν βιβλία που είναι μερικά από τα πιο σημαντικά γραφιστικά προϊόντα του κινήματος των καλών τεχνών και των πρακτικών τεχνών και έκανε μια πολύ προσοδοφόρα επιχείρηση από τη δημιουργία βιβλίων μεγάλης στυλιστικής (υφολογικής) φινέτσας και την πώλησή τους στους πλούσιους για πριμοδότηση. Ο Morris απέδειξε ότι υπήρχε μια αγορά για δουλειές γραφικού σχεδίου, από μόνη της, και βοήθησε να πρωτοπορήσει (αναδειχθεί) ο διαχωρισμός του σχεδιασμού από την παραγωγή και τις καλές τέχνες. Το έργο της Kelmscott Press χαρακτηρίζεται από την εμμονή του στα ιστορικά στυλ (ύφη). Αυτός ο ιστορικισμός, ωστόσο, ήταν σημαντικός, καθώς έμελε να είναι η πρώτη αξιόλογη αντίδραση στην ξεπερασμένη (μπαγιάτικη) κατάσταση της γραφιστικής του 19ου αιώνα. Το έργο του Morris μαζί με το υπόλοιπο κίνημα του Ιδιωτικού Τύπου, επηρέασαν άμεσα την Αρτ Νουβό (νέα τέχνη) και είναι έμμεσα υπεύθυνο για τις εξελίξεις του γραφικού σχεδίου στις αρχές του 20ου αιώνα, γενικά.
Ο σχεδιασμός του 20ού αιώνα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το ποιος έπλασε τον όρο «γραφικό σχέδιο» φαίνεται να προκαλεί μια διαμάχη. Έχει αποδοθεί στον Richard Guyatt, τον Βρετανό σχεδιαστή και ακαδημαϊκό, αλλά μια άλλη πηγή προτείνει τον William Addison Dwiggins, έναν Αμερικανό σχεδιαστή βιβλίων στις αρχές του 20ού αιώνα. Η σήμανση στο Μετρό του Λονδίνου είναι ένα κλασικό παράδειγμα σχεδιασμού της σύγχρονης εποχής και χρησιμοποιείται μια γραμματοσειρά που σχεδιάστηκε από τον Edward Johnston το 1916. Τη δεκαετία του 1920, ο σοβιετικός κονστρουκτιβισμός εφάρμοσε την «πνευματική παραγωγή» σε διάφορους τομείς της παραγωγής. Η κίνηση είδε την ατομικιστική τέχνη ως άχρηστη στην επαναστατική Ρωσία και έτσι κινήθηκε προς τη δημιουργία αντικειμένων για χρηστικούς σκοπούς. Σχεδίασαν κτίρια, θεατρικές παρουσιάσεις, αφίσες, υφάσματα, ρούχα, έπιπλα, λογότυπα, μενού κλπ. Ο Jan Tschichold κωδικοποίησε τις αρχές της μοντέρνας τυπογραφίας στο βιβλίο του του 1928, Νέα Τυπογραφία. Αργότερα, καταδίκασε τη φιλοσοφία που υιοθέτησε σε αυτό το βιβλίο ως φασιστική, αλλά παρέμεινε πολύ επηρεαστική.
Οι τυπογράφοι που έχουν επιρροές από τον Tschichold και τη σχολή Μπάουχαους, όπως οι Herbert Bayer και ο Laszlo Moholy-Nagy, και ο El Lissitzky είναι οι πατέρες του γραφικού σχεδίου όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Εισήγαγαν τεχνικές παραγωγής και στυλιστικές συσκευές που χρησιμοποιήθηκαν σε όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Τα επόμενα χρόνια είδαν τη γραφιστική του μοντέρνου ύφους να κερδίζει ευρεία αποδοχή και εφαρμογή. Μια εκρηκτική μεταπολεμική αμερικανική οικονομία καθιέρωσε μια μεγαλύτερη ανάγκη για γραφικό σχέδιο, κατά κύριο λόγο στη διαφήμιση και τη συσκευασία. Η μετανάστευση από τη γερμανική σχολή σχεδίου του Μπάουχαους στο Σικάγο το 1937, έφερε έναν μαζικής παραγωγής μινιμαλισμό στην αμερική, πυροδοτώντας μια άγρια φωτιά μοντέρνας αρχιτεκτονικής και σχεδιασμού. Στα αξιοσημείωτα ονόματα του μοντέρνου σχεδίου στα μέσα του αιώνα, συμπεριλαμβάνονται ο Adrian Frutiger, σχεδιαστής των τυπογραφικών στοιχείων Univers & Frutiger, ο Paul Rand ο οποίος από τα τέλη της δεκαετίας του 1930 μέχρι και το θάνατό του το 1996 πήρε της αρχές της Μπάουχαους και τις εφήρμοσε στη δημοφιλή διαφήμιση και το σχεδιασμό λογοτύπου, βοηθώντας να δημιουργηθεί μια μοναδική αμερικανική προσέγγιση στον ευρωπαϊκό μινιμαλισμό ενώ καθίσταται ένας από τους βασικούς πρωτεργάτες του υποσυνόλου της γραφιστικής, γνωστού ως εταιρική ταυτότητα. Και ο Josef Müller-Brockmann, ο οποίος σχεδίασε αφίσες με ένα σοβαρό αλλά πιο προσεγγίσιμο τρόπο, τυπικό της περιόδου των δεκαετιών 1950 και 1970.
Εφαρμογές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από την οδική σήμανση ως τις τεχνικές σχηματικές παραστάσεις, από υπομνήματα επαγγελματικών χώρων ως τα εγχειρίδια αναφοράς, το γραφικό σχέδιο ενισχύει τη μεταφορά γνώσης. Η αναγνωσιμότητα ενισχύεται από τη βελτίωση της οπτικής παρουσίασης του κειμένου. Ο σχεδιασμός μπορεί επίσης να συνδράμει στην πώληση ενός προϊόντος ή μιας ιδέας μέσω της αποτελεσματικής οπτικής επικοινωνίας. Εφαρμόζεται σε προϊόντα και στοιχεία της ταυτότητας της εταιρίας, όπως τα λογότυπα, τα χρώματα, η συσκευασία και το κείμενο. Μαζί, αυτά ορίζονται ως διακριτικά προϊόντος (μάρκα). Αυτά καθίστανται όλο και πιο σημαντικά για το φάσμα των υπηρεσιών που μπορούν να παρέχονται από πολλούς γραφίστες, μαζί με την εταιρική ταυτότητα. Ενώ οι όροι συχνά χρησιμοποιούνται αδιάκριτα, η μάρκα συνδέεται πιο στενά με το διακριτικό σήμα ή την εμπορική ονομασία ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας, δεδομένου ότι η εταιρική ταυτότητα μπορεί να έχει μια ευρύτερη έννοια που αφορά τη δομή και το ήθος της εταιρείας καθώς και την εξωτερική της εικόνα. Οι γραφίστες συχνά αποτελούν μέρος μιας μεγαλύτερης ομάδας που εργάζεται στην εταιρική ταυτότητα και τις εργασίες φίρμας. Άλλα μέλη αυτής της ομάδας μπορεί να είναι οι εμπορικοί επαγγελματίες, οι σύμβουλοι επικοινωνίας και οι εμπορικοί συγγραφείς.
Εγχειρίδια έχουν σχεδιαστεί για να παρουσιαστούν θέματα όπως η γεωγραφία, η επιστήμη και τα μαθηματικά. Αυτές οι εκδόσεις έχουν διατάξεις που παρουσιάζουν τις θεωρίες και τα διαγράμματα. Ένα κοινό παράδειγμα γραφικών που χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση είναι τα διαγράμματα της ανθρώπινης ανατομίας. Η γραφιστική εφαρμόζεται στη διάταξη και μορφοποίηση του εκπαιδευτικού υλικού, καθιστώντας πιο κατανοητές τις πληροφορίες που περιέχονται σε αυτό. Η γραφιστική εφαρμόζεται στη βιομηχανία της ψυχαγωγίας στη διακόσμηση, τα σκηνικά και την αφήγηση οπτικών ιστοριών. Άλλα παραδείγματα σχεδιασμού για λόγους ψυχαγωγίας περιλαμβάνουν μυθιστορήματα, κόμικ, τίτλους αρχής και τίτλους τέλους σε ταινίες, και προγράμματα και στηρίγματα επί σκηνής. Αυτό θα μπορούσε, επίσης, να περιλαμβάνει έργα τέχνης που χρησιμοποιούνται για t-shirts και άλλα είδη screen print προς πώληση.
Από επιστημονικά περιοδικά ως τη μετάδοση ειδήσεων, η παρουσίαση των απόψεων και των γεγονότων είναι συχνά εμπλουτισμένη με γραφικά και στοχαστικές συνθέσεις των οπτικών πληροφοριών – γνωστά ως σχεδιασμό πληροφορίας. Οι εφημερίδες, τα περιοδικά, τα ιστολόγια, η τηλεόραση και οι ταινίες ντοκιμαντέρ μπορούν να χρησιμοποιούν τη γραφιστική για ενημέρωση και ψυχαγωγία. Με την έλευση του διαδικτύου, οι σχεδιαστές πληροφορίας με εμπειρία σε διαδραστικά εργαλεία όπως το Adobe Flash χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για να παρουσιάσουν το ιστορικό των ειδήσεων.
Κατάρτιση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μια εργασία γραφιστικής μπορεί να περιλαμβάνει τη σχηματοποίηση και την παρουσίαση των υφιστάμενων κειμένων και είτε προϋπάρχουσες εικόνες, είτε εικόνες που αναπτύχθηκαν από το γραφίστα. Για παράδειγμα, μια ιστορία εφημερίδας, αρχίζει με τους δημοσιογράφους και τους φωτορεπόρτερ και στη συνέχεια γίνεται δουλειά του γραφίστα για να οργανώσει τη σελίδα σε μια λογική διάταξη και να καθορίσει εάν θα πρέπει να απαιτηθούν και άλλα γραφικά στοιχεία. Σε ένα άρθρο περιοδικού ή διαφήμιση, συχνά ο γραφίστας ή ο καλλιτεχνικός διευθυντής θα αναθέσει στους φωτογράφους ή τους εικονογράφους να δημιουργήσουν πρωτότυπα κομμάτια μόνο για να ενσωματωθούν στη διάταξη του σχεδιασμού. Η σύγχρονη πρακτική σχεδιασμού επεκτάθηκε στο μοντέρνο υπολογιστή, για παράδειγμα στη χρήση των WYSIWYG διεπαφών χρήστη, που συχνά αναφέρονται ως διαδραστικός σχεδιασμός ή σχεδιασμός πολυμέσων.
Εικαστικές Τέχνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Για να μπορούν εφαρμοστούν σε ένα σχέδιο οποιαδήποτε γραφικά στοιχεία, αυτά πρέπει να προέρχονται από μέσα δεξιοτήτων εικαστικής τέχνης. Αυτά τα γραφικά συχνά (αλλά όχι πάντα) αναπτύσσονται από έναν γραφίστα. Οι εικαστικές τέχνες περιλαμβάνουν έργα τα οποία είναι κυρίως οπτικά στη φύση , χρησιμοποιώντας οτιδήποτε, από παραδοσιακά μέσα μέχρι τη φωτογραφία ή την τέχνη που παράγει ένας υπολογιστής. Οι αρχές της γραφιστικής μπορούν να εφαρμοστούν σε κάθε γραφικό στοιχείο τέχνης ατομικά, καθώς και για την τελική σύνθεση.
Τυπογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τυπογραφία είναι η τέχνη, η επιδεξιότητα και οι τεχνικές σχεδιασμού γραφής, που τροποποιούν τους χαρακτήρες γραφής και την οργανώνουν. Αυτές οι επιγραφές (χαρακτήρες) δημιουργούνται και τροποποιούνται με τη χρήση μια ποικιλίας τεχνικών εικονογράφησης. Η ρύθμιση της γραφής είναι η επιλογή των τυπογραφικών στοιχείων, το μέγεθος σημείου, το μήκος γραμμής, το διάστιχο (απόσταση γραμμής) και η απόσταση των γραμμάτων. Η τυπογραφία γίνεται από στοιχειοθέτες, συνθέτες, τυπογράφους, γραφίστες, καλλιτεχνικούς διευθυντές και γραμματειακούς υπαλλήλους. Μέχρι την Ψηφιακή εποχή, η τυπογραφία ήταν ένα εξειδικευμένο επάγγελμα. Η ψηφιοποίηση διεύρυνε την τυπογραφία στις νέες γενιές των οπτικών σχεδιαστών και των ερασιτεχνών.
Διάταξη σελίδας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η διάταξη σελίδας είναι το τμήμα του γραφικού σχεδίου που αφορά στη ρύθμιση και την επεξεργασία του ύφους των στοιχείων (περιεχομένου) σε μια σελίδα. Αρχίζοντας από τις πρώτες φωτισμένες σελίδες σε χειροποίητα αντίτυπα βιβλίων του Μεσαίωνα και προχωρώντας ως το πολύπλοκο μοντέρνο περιοδικό, καθώς και τις διατάξεις καταλόγων, ο κατάλληλος σχεδιασμός μιας σελίδας, είναι εδώ και καιρό υπό διερεύνηση στο έντυπο υλικό. Σε έντυπα μέσα, τα στοιχεία συνήθως αποτελούνται από τη γραφή (κείμενο), τις εικόνες (φωτογραφίες) και περιστασιακά γραφικά που απεικονίζουν χώρο για στοιχεία που δεν είναι τυπωμένα με μελάνι όπως η κοπή με λεπίδα ή λέιζερ, σφραγίδες ταινίας ή ανάγλυφη εκτύπωση για τυφλούς (όπως π.χ. η λεγόμενη γραφή Braille).
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με την τέχνη χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |