Δυτικοποίηση
Η δυτικοποίηση (ή εκδυτικισμός), επίσης εξευρωπαϊσμός, είναι μια διαδικασία κατά την οποία οι κοινωνίες υπάγονται ή υιοθετούν το δυτικό πολιτισμό σε τομείς όπως η βιομηχανία, η τεχνολογία, η επιστήμη, η εκπαίδευση, η πολιτική, η οικονομία, ο τρόπος ζωής, το δίκαιο, οι κανόνες, τα ήθη, έθιμα, παραδόσεις, αξίες, νοοτροπία, αντιλήψεις, διατροφή, ρούχα, γλώσσα, σύστημα γραφής, θρησκεία και φιλοσοφία. Κατά τη διάρκεια της αποικιοκρατίας περιλάμβανε συχνά τη διάδοση του Χριστιανισμού.[1]
Η δυτικοποίηση έχει μια αυξανόμενη επιρροή σε όλο τον κόσμο τους τελευταίους αιώνες, με ορισμένους στοχαστές να υποθέτουν ότι η δυτικοποίηση είναι το ισοδύναμο του εκσυγχρονισμού[2], ένας τρόπος σκέψης που συχνά συζητείται. Η συνολική διαδικασία της δυτικοποίησης είναι συχνά αμφίπλευρη, καθώς οι ίδιες οι δυτικές επιρροές και συμφέροντα ενώνονται με μέρη της επηρεαζόμενης κοινωνίας, τουλάχιστον, για να γίνουν μια πιο δυτικοποιημένη κοινωνία, με υποτιθέμενο στόχο την επίτευξη μιας δυτικής ζωής ή ορισμένων πτυχών της, ενώ οι ίδιες οι δυτικές κοινωνίες επηρεάζονται από αυτή τη διαδικασία και την αλληλεπίδραση με μη δυτικές ομάδες.
Η δυτικοποίηση έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα. Αργότερα, η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ανέλαβε την πρώτη διαδικασία δυτικοποίησης καθώς επηρεάστηκε έντονα από την Ελλάδα και δημιούργησε έναν νέο πολιτισμό βασισμένο στις αρχές και τις αξίες της αρχαίας ελληνικής κοινωνίας. Οι Ρωμαίοι εμφανίστηκαν με μια κουλτούρα που εξελίχθηκε σε μια νέα δυτική ταυτότητα βασισμένη στην ελληνορωμαϊκή κοινωνία.
Η δυτικοποίηση μπορεί επίσης να συγκριθεί με τον εκπολιτισμό. Ο εκπολιτισμός είναι «η διαδικασία της πολιτισμικής και ψυχολογικής αλλαγής που λαμβάνει χώρα ως αποτέλεσμα της επαφής μεταξύ πολιτιστικών ομάδων και μεμονωμένων μελών τους». Μετά την επαφή, αλλαγές στα πολιτισμικά πρότυπα είναι εμφανείς σε έναν ή και στους δύο πολιτισμούς. Ειδικά για τις τη μη δυτικές κουλτούρες, οι ξένες κοινωνίες τείνουν να υιοθετούν αλλαγές στα κοινωνικά τους συστήματα σε σχέση με τη δυτική ιδεολογία, τον τρόπο ζωής και τη φυσική εμφάνιση, μαζί με πολλές άλλες πτυχές, και οι αλλαγές στα πρότυπα πολιτισμού μπορούν να θεωρηθούν ότι ριζώνουν, η κοινωνία «καλλιεργείται» στα δυτικά έθιμα και χαρακτηριστικά – με άλλα λόγια, δυτικοποιείται.
Το φαινόμενο της δυτικοποίησης δεν ακολουθεί κάποιο συγκεκριμένο μοτίβο στις κοινωνίες, καθώς ο βαθμός προσαρμογής και συγχώνευσης με τα δυτικά έθιμα θα εμφανιστεί σε διάφορα μεγέθη μέσα σε διαφορετικές κοινότητες.[3] Συγκεκριμένα, ο βαθμός στον οποίο η κυριαρχία, η καταστροφή, η αντίσταση, η επιβίωση, η προσαρμογή ή η τροποποίηση επηρεάζουν έναν γηγενή πολιτισμό μπορεί να διαφέρει μετά από δια-εθνικές επαφές.[4]
Δυτικός κόσμος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η «Δύση» αρχικά ορίστηκε ως ο δυτικός κόσμος. Χίλια χρόνια αργότερα, το Σχίσμα του 1054 χώρισε την Καθολική Εκκλησία και την Ορθόδοξη Εκκλησία μεταξύ τους. Ο ορισμός της Δύσης άλλαξε καθώς η Δύση επηρεάστηκε και εξαπλώθηκε σε άλλα έθνη. Ισλαμιστές και βυζαντινοί λόγιοι προστέθηκαν στον δυτικό κανόνα όταν τα αποθέματα αρχαιοελληνικής και ρωμαϊκής λογοτεχνίας ξεκίνησαν την Αναγέννηση. Ο Ψυχρός Πόλεμος επανερμήνευσε επίσης τον ορισμό της Δύσης αποκλείοντας τις χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ. Σήμερα, οι περισσότερες σύγχρονες χρήσεις του όρου αναφέρονται στις κοινωνίες στη Δύση και στους στενούς γενεαλογικούς, γλωσσικούς και φιλοσοφικούς απογόνους τους. Τυπικά περιλαμβάνονται εκείνες οι χώρες των οποίων η εθνική ταυτότητα και ο κυρίαρχος πολιτισμός προέρχονται από τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Αν και μοιράζεται ένα παρόμοιο ιστορικό υπόβαθρο, ο δυτικός κόσμος δεν είναι ένα μονολιθικό μπλοκ, καθώς υπάρχουν πολλές πολιτιστικές, γλωσσικές, θρησκευτικές, πολιτικές και οικονομικές διαφορές μεταξύ των δυτικών χωρών και πληθυσμών.
Διαδικασία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αποικισμός (1400-1970)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από το 1400 και μετά, ο εξευρωπαϊσμός και η αποικιοκρατία εξαπλώθηκαν σταδιακά σε μεγάλο μέρος του κόσμου και έλεγξαν διαφορετικές περιοχές κατά τη διάρκεια αυτής της μακράς διάρκειας πέντε αιώνων, αποικίζοντας ή υποτάσσοντας την πλειοψηφία του πλανήτη. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, δυτικοί ηγέτες και ακαδημαϊκοί προσπάθησαν να διευρύνουν τις εγγενείς ελευθερίες και τη διεθνή ισότητα. Άρχισε μια περίοδος αποαποικιοποίησης. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, στις περισσότερες αποικίες επετράπη η αυτονομία. Αυτά τα νέα κράτη υιοθέτησαν συχνά ορισμένες πτυχές της δυτικής πολιτικής, όπως ένα σύνταγμα, ενώ συχνά αντιδρούσαν ενάντια στον δυτικό πολιτισμό.
Παγκοσμιοποίηση (1970–σήμερα)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η δυτικοποίηση θεωρείται συχνά ως μέρος της συνεχιζόμενης διαδικασίας παγκοσμιοποίησης. Αυτή η θεωρία προτείνει ότι η δυτική σκέψη έχει οδηγήσει στην παγκοσμιοποίηση και ότι η παγκοσμιοποίηση διαδίδει τον δυτικό πολιτισμό, οδηγώντας σε έναν κύκλο δυτικοποίησης. Εκτός από τα κυρίως δυτικά κυβερνητικά συστήματα, όπως η δημοκρατία και το σύνταγμα, πολλές δυτικές τεχνολογίες και έθιμα όπως η μουσική, τα ρούχα και τα αυτοκίνητα έχουν εισαχθεί σε διάφορα μέρη του κόσμου και έχουν αντιγραφεί και δημιουργηθεί σε παραδοσιακά μη δυτικές χώρες.
Η δυτικοποίηση έχει αντιστραφεί σε ορισμένες χώρες μετά από πόλεμο ή αλλαγή καθεστώτος. Για παράδειγμα: η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας εξαιρουμένης της Ταϊβάν μετά το 1949, η Κούβα μετά την Επανάσταση το 1959, το Νότιο Βιετνάμ μετά την κομμουνιστική κατάληψη το 1975, το Αφγανιστάν μετά τη σοβιετική εισβολή και το Ιράν μετά την επανάσταση του 1979.[5]
Τα κύρια χαρακτηριστικά είναι ο οικονομικός και πολιτικός (ελεύθερο εμπόριο) εκδημοκρατισμός, σε συνδυασμό με τη διάδοση μιας εξατομικευμένης κουλτούρας. Συχνά θεωρήθηκε ως αντίθετο με την παγκόσμια επιρροή του κομμουνισμού. Μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ στα τέλη του 1991 και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, πολλά από τα κράτη και συμμάχους που την απαρτίζουν υπέστησαν ωστόσο δυτικοποίηση, συμπεριλαμβανομένης της ιδιωτικοποίησης της μέχρι τότε ελεγχόμενης από το κράτος βιομηχανίας.[6]
Καθώς οι συζητήσεις συνεχίζονται ακόμη, το ερώτημα εάν η παγκοσμιοποίηση μπορεί να χαρακτηριστεί ως δυτικοποίηση μπορεί να ιδωθεί από διάφορες πτυχές. Η παγκοσμιοποίηση συμβαίνει σε διάφορες πτυχές, που κυμαίνονται από την οικονομία, την πολιτική, ακόμη και τα τρόφιμα ή τον πολιτισμό. Η δυτικοποίηση θεωρείται ως μια μορφή παγκοσμιοποίησης που οδηγεί τον κόσμο να μοιάζει με τις δυτικές δυνάμεις. Το να είσαι παγκοσμιοποιημένος σημαίνει να παίρνεις θετικές πτυχές του κόσμου, αλλά η παγκοσμιοποίηση φέρνει επίσης τη συζήτηση για το να είσαι δυτικός. Η δημοκρατία, το γρήγορο φαγητό και η αμερικανική ποπ κουλτούρα μπορούν όλα να είναι παραδείγματα που θεωρούνται ως εκδυτικισμός του κόσμου.
Σύμφωνα με τη «Theory of the Globe scrambled by Social network: a new Sphere of Influence 2.0», που δημοσιεύτηκε από την Jura Gentium (Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας), ο αυξανόμενος ρόλος της δυτικοποίησης χαρακτηρίζεται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η σύγκριση με τις ανατολικές κοινωνίες, που αποφάσισαν να απαγορεύσουν τις αμερικανικές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης (όπως το Ιράν και η Κίνα με το Facebook και το Twitter), σηματοδοτεί μια πολιτική επιθυμία να αποφύγουν τη διαδικασία δυτικοποίησης των δικών τους πληθυσμών και τους τρόπους επικοινωνίας.[7]
Συνέπειες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Λόγω του αποικισμού της Αμερικής και της Ωκεανίας από Ευρωπαίους, η πολιτιστική, εθνοτική και γλωσσική σύνθεση της Αμερικής και της Ωκεανίας έχει αλλάξει. Αυτό είναι πιο ορατό σε αποικίες εποίκων όπως: Αυστραλία, Καναδάς, Νέα Ζηλανδία και Ηνωμένες Πολιτείες, και σε μικρότερο βαθμό, σε ορισμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής: Αργεντινή, Βραζιλία, Χιλή, Κόστα Ρίκα και Ουρουγουάη, όπου οι παραδοσιακοί αυτόχθονες πληθυσμοί έχουν αντικατασταθεί κυρίως δημογραφικά από μη αυτόχθονες εποίκους λόγω μεταδιδόμενων ασθενειών και συγκρούσεων. Αυτή η δημογραφική κατάκτηση στις χώρες των εποίκων έχει συχνά ως αποτέλεσμα τη γλωσσική, κοινωνική και πολιτιστική περιθωριοποίηση των αυτόχθονων πληθυσμών. Ακόμη και σε χώρες όπου παραμένουν μεγάλοι πληθυσμοί αυτόχθονων πληθυσμών ή οι αυτόχθονες πληθυσμοί έχουν αναμειχθεί σημαντικά με Ευρωπαίους αποίκους, όπως: Μεξικό, Περού, Παναμάς, Σουρινάμ, Εκουαδόρ, Βολιβία, Βενεζουέλα, Μπελίζ, Παραγουάη, Νότια Αφρική, Κολομβία, Γουατεμάλα, Αϊτή, Ονδούρα, Γουιάνα, Ελ Σαλβαδόρ, Τζαμάικα, Κούβα ή Νικαράγουα, υπάρχει ακόμα σχετική περιθωριοποίηση.
Πολλές γηγενείς γλώσσες βρίσκονται στα πρόθυρα της εξαφάνισης. Ορισμένες χώρες αποίκων έχουν διατηρήσει τις αυτόχθονες γλώσσες. Για παράδειγμα, στη Νέα Ζηλανδία, η γλώσσα Μαορί είναι μία από τις τρεις επίσημες γλώσσες, οι άλλες είναι η αγγλική και η νοηματική γλώσσα της Νέας Ζηλανδίας, ένα άλλο παράδειγμα είναι η Ιρλανδία, όπου η ιρλανδική είναι η πρώτη επίσημη γλώσσα, ακολουθούμενη από τα αγγλικά ως δεύτερη επίσημη γλώσσα.
Περαιτέρω ανάγνωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 'Bonnett, Alastair (2004). The Idea of the West: Culture, Politics, and History. Basingstoke, Hampshire; New York: Palgrave Macmillan. ISBN 1403900345. Η ιδέα της Δύσης: Πολιτισμός, Πολιτική και Ιστορία . Basingstoke, Hampshire; Νέα Υόρκη: Palgrave Macmillan. ISBN 1403900345 .
- Η παρακμή της Δύσης (1918), γραμμένο από τον Όσβαλντ Σπένγκλερ .
- The End of History and the Last Man (1992), σενάριο Francis Fukuyama .
- The Clash of Civilizations (1996), σενάριο Samuel P. Huntington .
- The Triumph of the West (1985) γραμμένο από τον ιστορικό JM Roberts του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Thong, Tezenlo. "‘To Raise the Savage to a Higher Level:' The Westernization of Nagas and Their Culture," Modern Asian Studies 46, no. 4 (July 2012): 893–918
- ↑ Hayford, Charles. «Westernization». in David Pong, ed., Encyclopedia of Modern China. Charles Scribner's Sons.
- ↑ McLeish, Kenneth. «Westernization». Bloomsbury Guide to Human Thought. Bloomsbury, London. H παράμετρος
|url=είναι κενή ή απουσιάζει (βοήθεια) - ↑ Kottak, Conrad Phillip. (2005). Window on Humanity. New York: McGraw-Hill
- ↑ Priborkin, Emily (8 April 2019). 40 Years Later: Iran after the Islamic Revolution. American University. https://www.american.edu/sis/news/20190408-40-years-later-iran-after-the-islamic-revolution.cfm. Ανακτήθηκε στις 1 August 2021.
- ↑ Consequences of the Collapse of the Soviet Union. Norwich University. 2 October 2017. https://online.norwich.edu/academic-programs/resources/consequences-of-the-collapse-of-the-soviet-union. Ανακτήθηκε στις 1 August 2021.
- ↑ Peccia, T., 2014, "The Theory of the Globe Scrambled by Social Networks: A New Sphere of Influence 2.0", Jura Gentium – Rivista di Filosofia del Diritto Internazionale e della Politica Globale, Sezione "L'Afghanistan Contemporaneo".