Ειρήνη Συρίκαινα
| Ειρήνη Συρίκαινα | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 13ος αιώνας |
| Θάνατος | Μάρτιος 1263 |
| Αιτία θανάτου | λιθοβολισμός |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Μανουήλ Α΄ Μέγας Κομνηνός[1] |
| Τέκνα | Γεώργιος Μέγας Κομνηνός[2] Ιωάννης Β΄ Μέγας Κομνηνός Μεγάλη Κομνηνή της Γεωργίας[2] unknown daughter2 Comnene[2] |
Η Ειρήνη Συρίκαινα ήταν η τρίτη σύζυγος του Μανουήλ Α΄ της Τραπεζούντας. Πιθανώς να πρόκειται για την ίδια Ειρήνη Συρίκαινα για την οποία ο Μιχαήλ Πανάρετος αναφέρει πως λιθοβολήθηκε μέχρι θανάτου τον Σεπτέμβριο του 1332, στην διάρκεια των εκκαθαρίσεων που ακολούθησαν την άνοδο στον θρόνο του Βασιλείου Μέγα Κομνηνού.[3]
Όνομα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η αρσενική μορφή του ονόματος της οικογένειάς της θεωρείται πως ήταν «Συρίκαινος» ή «Συρικός».[4] Πιθανώς το όνομα αυτό να σχετίζεται με το νησί της Σύρου ή τους όρους Σύριος-Συρικός-Συριακός, οι οποίοι στο σύνολό τους αναφέρονται, στην ελληνική γλώσσα, στους Σύριους. Ο γεωγραφικός όρος Συρία αναφερόταν, επίσης, στις περιοχές της Κοίλης Συρίας και της Υπεριορδανίας.[5]
Αυτοκράτειρα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο πρόσωπο της Ειρήνης γίνεται μία σύντομη αναφορά στο χρονικό του Μιχαήλ Πανάρετου: «Και ο υιός του άρχοντα Μανουήλ και της κυράς Ειρήνης Συρίκαινας, ο άρχοντας Γεώργιος Κομνηνός, ανήλθε στον θρόνο και βασίλεψε για δεκατέσσερα έτη»[6] Αυτό καταδεικνύει πως ήταν μητέρα του Γεώργιου, Αυτοκράτορα της Τραπεζούντας και του Ιωάννη Β΄ της Τραπεζούντας, οι οποίοι θεωρούνται ως οι νεαρότεροι υιοί του Μανουήλ. Ο Μισέλ Κουρσανσκίς θεωρεί από την πλευρά του, πως η Ειρήνη νυμφεύθηκε τον Μανουήλ κάποια στιγμή μετά το 1253, έτος στο οποίο ο Μανουήλ απέστειλε πρεσβεία προς τον Βασιλέα Λουδοβίκο Θ΄ της Γαλλίας, ο οποίος ευρισκόταν τότε στη Σιδώνα μετά την ήττα του στην Μάχη του Φαρισκούρ, επιθυμώντας να νυμφευθεί κάποια από τις κόρες του. Η διπλωματική αυτή αποστολή εξηγείται από την ανάγκη του Μανουήλ να βρει σύζυγο, ενώ όταν ο Βασιλέας Λουδοβίκος αρνήθηκε να του δώσει το χέρι κάποιας κόρης του, ο Μανουήλ, ως συνέπεια, νυμφεύθηκε την Ειρήνη.[7]
Ο Μανουήλ απέκτησε τουλάχιστον δύο κόρες, των οποίων η μητέρα δεν αναφέρεται σε κάποια πηγή. Πιθανώς να επρόκειτο για κόρες της Ειρήνης ή κάποιας άλλης συζύγου του. Μία από τις κόρες νυμφεύθηκε τον Δημήτριο Β΄ της Γεωργίας, ενώ η άλλη νυμφεύθηκε κάποιον από τους Διδεβούλους του.[8] Παρά το ότι αναφέρεται στις σύγχρονες γενεαλογίες ως όνομα, ο όρος «Διδεβούλος» ήταν τίτλος. Σύμφωνα με το έργο The Bagrationi (Bagration) Dynasty του Κρίστοφερ Μπάιερς, οι Διδεβούλοι ήσαν «μη-κληρονομικοί ευγενείς υψηλού αξιώματος, ανώτεροι των αζναούρων, οι οποίοι συχνά ευρίσκονταν στην υπηρεσία του κράτους».[9]
Ο Πανάρετος αναφέρει πως ο Μανουήλ απεβίωσε τον Μάρτιο του 1263, ενώ τον διαδέχθηκε ο Ανδρόνικος Β΄ Μέγας Κομνηνός, ο μοναδικός γνωστός υιός του από τον γάμο του με την Άννα Ξυλαλόη, η οποία και ήταν η πρώτη του σύζυγος.[6] Βασιζόμενος σε ένα απόσπασμα των γεωργιανών Χρονικών του Σεβαστιανού, ο Άντονι Μπράιερ θεωρεί πως η Ειρήνη Συρίκαινα έπαιξε κάποιον ρόλο στην καθαίρεση του υιού της, Γεωργίου (ο οποίος έγινε Αυτοκράτορας το 1266 μετά τον θάνατο του ετεροθαλή αδερφού του, Ανδρόνικου), και ως εκ τούτου ήταν ακόμη ζωντανή τον Ιούνιο του 1280.[10]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ p21914.htm#i219139. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ Anthony Bryer, "The fate of George Komnenos, ruler of Trebizond", Byzantinische Zeitschrift, 66 (1973), p. 345
- ↑ Omega, "Thamar, the Queen of Georgia"
- ↑ «Dictionary entry:"Syria", section Ethnic names». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2016.
- ↑ 6,0 6,1 «"The Chronicle of Michael Panaretos", translated by Scott Kennedy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2016.
- ↑ Michel Kuršanskis, "L'usurpation de Théodora Grande Comnène", Revue des études byzantines, 33 (1975), pp. 198f
- ↑ Kuršanskis, "L'usurpation de Théodora", pp. 200f
- ↑ Christopher Buyers, "The Bagrationi (Bagration) Dynasty", Glossary section
- ↑ Bryer, "The fate of George Komnenos", p. 343