Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιανός της Σαβοΐας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιανός της Σαβοΐας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση8  Σεπτεμβρίου 1440[1] ή 8  Νοεμβρίου 1440[2]
Γενεύη[3]
Θάνατος22  Δεκεμβρίου 1491[4][5][6]
Annecy[4][6]
Τόπος ταφήςÉglise Saint-Maurice[4][7]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααριστοκράτης[8]
φεουδάρχης[9]
Οικογένεια
ΣύζυγοςMadeleine de Brosse
ΤέκναΛουίζα της Σαβοΐας
ΓονείςΛουδοβίκος της Σαβοΐας[10][9][11] και Άννα της Κύπρου[10][11]
ΑδέλφιαΦραγκίσκος της Σαβοΐας[12]
Αμεδαίος Θ΄ της Σαβοΐας[10][12]
Φίλιππος Β΄ της Σαβοΐας[12]
Λουδοβίκος της Γενεύης[12]
Καρλόττα της Σαβοΐας[12]
Μπόνα της Σαβοΐας[12]
Μαργαρίτα της Σαβοΐας (1439-1483)[12]
Μαρία της Σαβοΐας[12]
Ιάκωβος της Σαβοΐας[12]
Pierre de Savoie[12]
Jean-Louis de Savoie[12]
Αγνή της Σαβοΐας (1445-1508)[12]
ΟικογένειαΟίκος της Σαβοΐας[10][8][9]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςKnight of the Order of the Collar[13]
Θυρεός

Ο Ιανός, γαλλ.: Janus de Genève, ιταλ.: Giano di Ginevra, (1440 Γενεύη, κομητεία της Γενεύης, δουκάτο της Σαβοΐας - Aννεσύ, 22 Δεκεμβρίου 1491), μέλος του Οίκου της Σαβοΐας, έγινε κόμης της Γενεύης, βαρόνος του Φωσινύ και του Μπωφόρ, από το 1460 μέχρι το τέλος του.

Ο Ιανός (Janus), που τον βρίσκουμε επίσης με το όνομα Ιωάννης (Jean) [14] [15], φέρει ένα μικρό όνομα που χρησιμοποιούσε ο Οίκος των Λουζινιάν-Πουατιέ [16].

Η ημερομηνία γέννησής του δεν φαίνεται να βρίσκει όλους τους μελετητές σύμφωνους. Ο γενεαλόγος του Οίκου της Σαβοΐας, Σάμουελ Γκυισενόν, δεν έδωσε κάποια [17]. Ο ιστότοπος γενεαλογίας Foundation for Medieval Genealogy (FMG) αναφέρει την 8η Σεπτεμβρίου 1440 [18] Ο Ελβετός ιστορικός Εντουάρ Μαλέ (1836) διευκρίνισε ότι «γεννήθηκε στη Γενεύη στις 8 Νοεμβρίου 1440, στις 11 π.μ.» [19]. Ασχολήθηκαν με αυτόν ιδιαίτερα οι ιστορικοί Μπροκάρ και Mαρσαί, συγγραφείς ενός έργου για την Άννα της Κύπρου (1994) [20] ή ακόμη και ο Mισέλ Ζερμαίν, συγγραφέας του γενικού έργου Personnages Illustres des Savoie (2007) [15].

Είναι γιος του Λουδοβίκου 2ου δούκα της Σαβοΐας, πρίγκιπα του Πιεμόντε, κόμη της Αόστα και του Μωριέν, και της Άννας των Λουζινιάν-Πουατιέ διεκδικήτριας της Κύπρου, κόρης του Ιανού βασιλιά της Κύπρου και τιτουλάριου βασιλιά της Ιερουσαλήμ [14] [21]. Δεν υπάρχει συμφωνία σχετικά με τη θέση του μεταξύ των αδελφών: ο Μαλέ (1836) [19], και ακολουθώντας τον οι Μπροκάρ/Μαρσαί (1994) [20] και Ζερμαίν (2007) [15] τον τοποθετούν ως 3ο παιδί και γιο του ζεύγους, όπως και ο ιστότοπος sabaudia.org [14]. Η τοποθεσία FMG τον τοποθετεί ως 8ο τέκνο και ως 6ο γιο [21].

Ο Ιανός ανατράφηκε στην αυλή του Καρόλου δούκα της Ορλεάνης [16]. Ο ιστορικός Λωράν Περιλά τον περιγράφει ως πολύ πιθανό «εκλεπτυσμένο (ίσως υπερβολικά για άνδρα), εγγράμματο και σοφό» [16] .

Ο μεγαλύτερος αδελφός του, Λουδοβίκος κόμης της Γενεύης εγκατέλειψε τον τίτλο του κόμη της Γενεύης, για να γίνει βασιλιάς της Κύπρου μετά τον γάμο του το 1459 με την Καρλόττα της Κύπρου (ανιψιά της Άννας). Ο Ιανός απέκτησε στη συνέχεια τον τίτλο και τα δικαιώματα στο φέουδο (appanage) της Γενεύης σε δύο στάδια. Πρώτον, στις 13 Φεβρουαρίου 1460 [22] στο Κιέρι [22], έγινε επίσης βαρόνος του Φωσινύ και του Μπωφόρ, κύριος των Υζίν, Φαβέρς και Γκορντάν. Δεύτερον, στις 27 Σεπτεμβρίου 1463 [22] απέκτησε πολιτική και οικονομική εξουσία επί της φεούδου του, λαμβάνοντας έτσι την άδεια να «λαμβάνει φόρο υποτέλειας από τους υποτελείς της Γενεύης, Φωσινύ και Μπωφόρ και μια πρόσοδο 6000 φλορινιών, με βάση το εισόδημα αυτών των χωρών» [16] .

Όταν ο πατέρας του απεβίωσε το 1466, ο Ιανός «έλαβε πλήρη κατοχή τού πριγκιπάτου του και μπορούσε να το κυβερνά άμεσα [3].» Ήταν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, που ο μεγαλύτερος αδελφός του, Λουδοβίκος, αφού δεν μπόρεσε να διατηρήσει τον τίτλο τού βασιλιά της Κύπρου, προσπάθησε να αμφισβητήσει την κληρονομιά τού μικρότερου αδελφού του [16] .

Ένα συμβόλαιο γάμου υπογράφηκε στις 2 Μαρτίου 1465, στο Σατώ ντε Μπωρεβουάρ, προκειμένου να νυμφευτεί την Ελένη του Λουξεμβούργου, κόρη του Λουδοβίκου του Σαιν-Πολ, αστυφύλακα (connétable) και κόμη του Σαιν-Πολ [16], , [18] [23]. Παντρεύτηκαν το επόμενο έτος [16], στη Γενεύη.[24]

Στη σύγκρουση μεταξύ του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΑ΄ της Γαλλίας και του Καρόλου του Τρομερού δούκα της Βουργουνδίας, πήρε το μέρος της Γαλλίας, αν και ο αδελφός του Φίλιππος Β΄ ο Άφοβος δούκας της Σαβοΐας έλαβε το μέρος της Βουργουνδίας. Αυτή η τοποθέτηση τού επέτρεψε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη φιλοξενία στο κάστρο τού Aνεσύ των συνομιλιών μεταξύ των Ελβετών, συμμάχων τού βασιλιά της Γαλλίας και των διπλωματών τού δούκα της Σαβοΐας, συμπεριλαμβανομένου του ανιψιού του Φιλιβέρτου Α΄, ο οποίος κατατάχθηκε μαζί με τον δούκα της Βουργουνδίας [16]. Σε αδύναμη θέση, οι της Σαβοΐας έπρεπε να εγκαταλείψουν ορισμένες θέσεις στην περιοχή του Βωντ και του κάτω Βαλαί [16].

Κατά τη διάρκεια της εξουσίας του, διέμενε όχι μόνο στο κάστρο του Aνεσύ, την πρώην πρωτεύουσα της κομητείας, αλλά και στα κάστρα της κομητείας Ντουίνγκ, που απέκτησε το 1462 [25], το Κλερμόν και το Μπονεβίλ, που χρησίμευε ως η δεύτερη πρωτεύουσα [16].

Το 1471 ίδρυσε ένα μοναστήρι των κορδηλιέρων, στο Κλυζ. Η πόλη καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1478 [16].

Η κόρη του, Λουίζα, παντρεύτηκε τον Φραγκίσκο των Σαιν-Πολ, υποκόμη του Mαρτίγκ το 1487 [16]. Η σύζυγός του Ελένη του Λουξεμβούργου απεβίωσε τον επόμενο χρόνο, στις 23 Αυγούστου 1488 [23]. Ο Ιανός της Σαβοΐας νυμφεύτηκε για δεύτερη φορά, λίγους μήνες αργότερα, τη Μαντελέν ντε Μπρος, γνωστή ως της Βρετάνης, κόρη του Ιωάννη Γ', κόμη του Παντιέβρ [18].

Το τέλος και η ταφή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Άποψη της παλαιάς εκκλησίας του Σαιν-Ντομινίκ (σήμερα αφιερωμένη στον Σαιν-Μωρίς).

Ο Ιανός όρισε τη διαθήκη του στις 22 Απριλίου 1491 στο Σατώ ντ'Ανεσύ [26] [18]. Η κόρη του Λουίζα έγινε η καθολική κληρονόμος του, σε περίπτωση που δεν έχει άρρενες απογόνους με τη δεύτερη σύζυγό του [24].

Το έτος τού τέλους του δεν είναι επακριβώς γνωστό: οι ιστορικοί αναφέρουν τα έτη 1491 και 1492. Σύμφωνα με την παράδοση, ξεκινώντας από τον Σαμουέλ Γκουισερόν (τον 17ο αι.), απεβίωσε στις 22 Δεκεμβρίου 1491 [18]. Ο μεσαιωνικός Λωράν Ριπάρ (2001) δίνει το επόμενο έτος, χωρίς να προσδιορίζει την ημέρα .

Είναι θαμμένος, σύμφωνα με την επιθυμία του, στην εκκλησία του δομινικανού μοναστηριού του Aνεσύ [18], στο παρεκκλήσιο της Nοτρ-Νταμ ντε Πιτιέ ε Σαιν-Μισέλ [16], δίπλα στη σύζυγό του Ελένη του Λουξεμβούργου, η οποία είχε αποβιώσει το 1488 [27]. Αυτό το παρεκκλήσιο κτίστηκε κατόπιν αιτήματός του στις 23 Μαΐου 1478 [27]. Ο τάφος του είναι κατασκευασμένος από μαύρο μάρμαρο, και δεν φέρει κάποια επιγραφή.

Το φέουδο της Γενεύης, Φωσινύ και Μποφώρ περιήλθε στους δούκες της Σαβοΐας.

Ο Ιανός της Σαβοΐας νυμφεύτηκε πρώτα το 1465 την Ελένη του Λουξεμβούργου (απεβ. 1488), κόρη του κόμη Λουδοβίκου του Σαιν-Πολ, με την οποία απέκτησε μια μοναχοκόρη, τη:

Νυμφεύτηκε για δεύτερη φορά, το 1488, τη Mαντελέν ντε Μπρος, κόρη του κόμη Ιωάννη Γ΄ ντε Μπρος. Δεν απέκτησαν απογόνους. [18].

Η κόρη του, Λουίζα, γεννήθηκε το 1467 [28] στο Tαλουάρ. Αυτή την "έφερε στη βάπτιση" ο επίσκοπος της Γενεύης, Ιωάννης Λουδοβίκος, αδελφός του Ιανού[24]. Ο Σαμουέλ Γκυσερόν τη λέει «μαρκησία του Μπωζέ (ή Μπαζέ), κυρία του Τοράν, Ρισεμόν, Monντροσέ, Aρμπουσινύ, Ντυίν, Κονφλάν και Κουσύ» [24]. Αυτή αρραβωνιάστηκε αρχικά στις 10 Απριλίου 1473 με τον εξάδελφό της Κάρολο Α΄, γιο του δούκα Αμεδαίου Θ΄ δούκα της Σαβοΐας [24] [28]. Ωστόσο παντρεύτηκε τελικά στις 23 Σεπτεμβρίου 1483 τον μικρότερο αδελφό του, Ιάκωβο Λουδοβίκο (Σαμπερύ 11 Ιουλίου 1470 - Τορίνο 27 Ιουλίου 1485 ), γνωστό ως μαρκήσιο ντε Γκε, χωρίς να αποκτήσουν απογόνους [2] [1].

Η Λουίζα στις 28 Νοεμβρίου 1487 παντρεύτηκε εκ νέου τον Φραγκίσκο του Σαιν-Πολ υποκόμη του Μαρτίγκ, γιο του Τιμπώ, κυρίου του Φιέν, κόμη του Μπριέν, και της συζύγου του Φιλιππίνης (ή Φιλιππότης) ντε Μελάν ντ'Επινουά, [28]. Η Λουίζα έφερε ως προίκα «τις κυριότητες των Eβιάν, Φετέρν, Moντέιγ, Βεβεΰ, Μπλοναί και Tούρ ντε Πεΰλ στο Παΰ ντε Βωντ» [24].

Η Λουίζα απεβίωσε στις 11 Μαΐου 1530 και τάφηκε, όπως οι γονείς της [1], στην εκκλησία της δομινικανής μονής του Aνεσύ [2], [3].

  1. 1,0 1,1 fmg.ac/Projects/MedLands/SAVOY.htm.
  2. 2,0 2,1 books.google.fr/books?id=EVTT4gactrkC&pg=PA31.
  3. books.google.fr/books?id=EVTT4gactrkC&pg=PA31#v=onepage&q&f=false.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Charles Cawley: «Medieval Lands». (Αγγλικά) Charles Cawley, "Medieval Lands", 2006-2020.
  5. www.google.fr/books/edition/Le_s%C3%A9jour_de_Janus_de_Savoie_en_France/aQWIFbo9M8UC?hl=fr&gbpv=1&dq=Janus+de+Savoie+22+d%C3%A9cembre+1491&pg=PA3&printsec=frontcover.
  6. 6,0 6,1 www.google.fr/books/edition/Personnages_illustres_des_Savoie/rogrAQAAIAAJ?hl=fr&gbpv=1&bsq=Janus+de+Savoie+22+d%C3%A9cembre+1491&dq=Janus+de+Savoie+22+d%C3%A9cembre+1491&printsec=frontcover.
  7. 7,0 7,1 www.academia.edu/10942557/Strat%C3%A9gie_dynastique_chez_les_Savoie_une_ambition_royale_XVI_XVIII_si%C3%A8cle_in_J_A_Chroscicki_M_Hengerer_G_Sabatier_eds_Les_fun%C3%A9railles_princi%C3%A8res_en_Europe_XVI_XVIII_si%C3%A8cle_I_Le_grand_th%C3%A9%C3%A2tre_de_la_mort_Ch%C3%A2teau_de_Versailles_Paris_2012_pp_217_235.
  8. 8,0 8,1 Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2019.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2019.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 (Αγγλικά, Γερμανικά) WikiTree. www.wikitree.com/wiki/Savoie-1223. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2019.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  12. 12,00 12,01 12,02 12,03 12,04 12,05 12,06 12,07 12,08 12,09 12,10 12,11 fmg.ac/Projects/MedLands/SAVOY.htm#Louisdied1465B.
  13. gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5420950h/f17.image.
  14. 14,0 14,1 14,2 André Palluel-Guillard. «Louis Ier». Ανακτήθηκε στις 23 février 2017.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια).
  15. 15,0 15,1 15,2 Michel Germain (2007). Personnages illustres des Savoie (στα Γαλλικά). Lyon: Autre Vue. σελ. xx. ISBN 978-2-9156-8815-3. Ανακτήθηκε στις août 2020.  More than one of |pages= και |page= specified (βοήθεια); Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια).
  16. 16,00 16,01 16,02 16,03 16,04 16,05 16,06 16,07 16,08 16,09 16,10 16,11 16,12 Laurent Perrillat (2015). «Les apanages de Genevois au Πρότυπο:S-. quelques résultats de recherches sur les institutions et les hommes». Études savoisiennes (halshs-01023760). https://halshs.archives-ouvertes.fr/halshs-01023760/document. Ανακτήθηκε στις 25 février 2017. .
  17. Samuel Guichenon (1660). Histoire généalogique de la royale maison de Savoie, justifiée par titres, fondations de monastères, manuscrits, anciens monuments, histoires et autres preuves authentiques. Livres 1-2 : ; enrichie de plusieurs portraits, sceaux, monnaies, sculptures et armoiries (στα Γαλλικά). Lyon: G. Barbier. σελ. 522.  More than one of |pages= και |page= specified (βοήθεια).
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 18,5 18,6 18,7 MedLands, σελ. Janus de Savoie (présentation en ligne).
  19. 19,0 19,1 Édouard Mallet, Documents genevois inédits pour la généalogie de la maison souveraine de Savoie, depuis le Πρότυπο:S mini- jusqu'au Πρότυπο:S-, Impr. Royale, 1836, σ. 31 (présentation en ligne).
  20. 20,0 20,1 Michèle Brocard· Catherine Marçais (1994). Anne de Chypre, duchesse de Savoie, 1418-1462. Archives vivantes (στα Γαλλικά). Yens s/Morges-St-Gingolph: Éditions Cabédita. σελ. 82. ISBN 978-2-88295-118-2.  More than one of |pages= και |page= specified (βοήθεια); Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια); Η παράμετρος |access-date= χρειάζεται |url= (βοήθεια).
  21. 21,0 21,1 MedLands, σελ. Louis de Savoie (présentation en ligne).
  22. 22,0 22,1 22,2 François Mugnier (1891). Comptes de la châtellenie de La Balme en Genevois et extraits de comptes des châtellenies de St-Genis, Seyssel et Chaumont (στα Γαλλικά). Chambéry: impr. de Ménard. σελ. 66. Ανακτήθηκε στις 13 août 2018.  More than one of |pages= και |page= specified (βοήθεια); Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια).
  23. 23,0 23,1 23,2 MedLands, σελ. Helene de Luxembourg (présentation en ligne).
  24. 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 24,5 Samuel Guichenon, Histoire généalogique de la Royale Maison de Savoie, σ. 522-526 (présentation en ligne).
  25. Chapier, Georges (2005). Châteaux savoyards. L'amateur Averti (στα Γαλλικά). Éditions La Découvrance. σελ. 316-319. ISBN 978-2-8426-5326-2.  More than one of |pages= και |page= specified (βοήθεια); Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια); Η παράμετρος |access-date= χρειάζεται |url= (βοήθεια).
  26. Max Bruchet, Étude archéologique sur le château d'Annecy, suivie des comptes de la construction et d'inventaires inédits, impr. Abry, Annecy, 120 pages, σ. 57.
  27. 27,0 27,1 Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα Ripart 2001.
  28. 28,0 28,1 28,2 MedLands, σελ. Louise de Savoie (présentation en ligne).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]