Ιωάννης Ε΄ της Μολδαβίας

Ιωάννης Ε΄ της Μολδαβίας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Iancu Sasul (Ρουμανικά)
Θάνατος	28  Σεπτεμβρίου 1582 Λβιβ
Αιτία θανάτου	αποκεφαλισμός
Κατοικία	Σίμπιου
Χώρα πολιτογράφησης	Ηγεμονία της Μολδαβίας
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
Γονείς	Πέτρος Δ΄ Ράρες
Αδέλφια	Ντοάμνα Κιάζνα Ρωξάνδρα Λαπουσνεάνου Στέφανος ΣΤ΄ Ράρες της Μολδαβίας Ηλίας Β΄ Ράρες της Μολδαβίας
Οικογένεια	Οίκος των ΄Μπογκντάν-Μουσάτ
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	βοεβόδας της Μολδαβίας (1579–1582)
Θυρεός

Ο Ιωάννης Ε΄ ο Σάξονας, ρουμαν.: Iancu Sasul, ή Ioan Vodă V, δηλ. βοεβόδας Ιωάννης Ε΄, (απεβ. 28 Σεπτεμβρίου 1582 στο Λβιβ) από τον Οίκο των Μπογκντάν-Μουσάτ ήταν ο νόθος γιος του Πέτρου Δ΄ Ράρες της Μολδαβίας, από τη σχέση του με τη σύζυγο του Τρανσυλβανίτη Σάξονα της Τρανσυλβανίας Γιοργκ (Ιorg, Jürgen) Βάις από το Μπρασόβ. Έγινε πρίγκιπας της Μολδαβίας μεταξύ Νοεμβρίου 1579 και Σεπτεμβρίου 1582.

Προσφορά για τον θρόνο

Γνωρίζοντας το μυστικό της καταγωγής του από τη μητέρα του, ο Ιωάννης απαρνήθηκε την κληρονομιά της θετής οικογένειάς του και μετακόμισε στην Κωνσταντινούπολη, προκειμένου να διεκδικήσει τον θρόνο τού πατέρα του. Νυμφεύτηκε τη Μαρία Παλαιολογίνα, από την οικογένεια των πρώην Βυζαντινών Αυτοκρατόρων, και εκμεταλλευόμενος την αποδυναμωμένη θέση του Μολδαβού πρίγκιπα Πέτρου Ε΄ του Χωλού, δανείστηκε χρήματα από τον Βενετό πρώην δραγομάνο και υψηλόβαθμο αξιωματούχο (sfetnic) του Πέτρου Σκιόπουλ, Μπαρτολομέο Μπρούτι, και κατάφερε να κερδίσει το αξίωμα. Ο Ιωάννης Ε΄ επωφελήθηκε επίσης από την επιρροή που άσκησε στις οθωμανικές αρχές η ετεροθαλής αδελφή του, η ντοάμνα Κιάζνα (χήρα του πρίγκιπα της Βλαχίας Mίρτσεα Ε΄ του Ποιμένα και μητέρα του Πέτρου του Νεαρού).

Βασιλεία

Η βασιλεία του πρίγκιπα σημαδεύτηκε από υπερβολική και εξαιρετικά εφευρετική φορολογία, υποκινούμενη από το αυξανόμενο χρέος και τη φιλοδοξία του να συσσωρεύσει μια αρκετά μεγάλη προσωπική περιουσία στην άκρη. Ο Ιωάννης Ε΄ επρόκειτο να μείνει στην ιστορία ως το μυαλό πίσω από τον πολύ μισητό φόρο των βοοειδών (văcărit), σύμφωνα με τον οποίο κάθε δέκατο κεφάλι βοοειδών κατασχόταν από το κράτος (το vacă στα ρουμανικά σημαίνει "αγελάδα").

Ο Μπρούτι έγινε μέρος της ακολουθίας και τοποθετήθηκε επικεφαλής των οικονομικών. Η προνομιακή του θέση εξόργισε την Κιάζνα και εκείνη υπονόμευσε τη θέση του Ιωάννη, σχηματίζοντας μια συμμαχία με δυσαρεστημένους βογιάρους. Αυτό που πρόσθεσε στην απομόνωση του Iωάννη Ε΄ ήταν οι προνομιακές επαφές του με τη Γερμανία, που προφανώς διατηρούσε για να προσφέρει ένα ασφαλές καταφύγιο σε περίπτωση ανάγκης. Όταν έλαβε είδηση για την πρόθεση της Πύλης να τον καθαιρέσει, ο Ιωάννης Ε΄ έφυγε από τη χώρα, κουβαλώντας μια τεράστια περιουσία, που λέγεται ότι χωρούσε σε 100 κάρρα (εκ των οποίων τα 40 θα ήταν γεμάτα μόνο με νομίσματα). Προσπάθησε να καταφύγει σε πρόσφατα αγορασμένα κτήματα στην Τρανσυλβανία, αλλά συνελήφθη στο πέρασμά του από την Πολωνία και αποκεφαλίστηκε στο Λβιβ.

Ο Iωάννης Ε΄ απέκτησε έναν γιο, τον Μπογκντάν τον Σάξονα (αναφέρεται το 1596) και δύο κόρες: τη Κρισοτίνα (παντρεμένη με κάποιον Αντώνιος Κατακαλός) και τη Μαρία (παντρεμένη με τον Βενετό ευγενή Τζιοβάννι Ζάνε).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Marek, Miroslav. «Muşatin family». Genealogy.EU.