Μετάβαση στο περιεχόμενο

Καβυλία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 36°36′N 5°0′E / 36.600°N 5.000°E / 36.600; 5.000

Καβυλία
ΧώραΑλγερία
Διοικητική υπαγωγήΕπαρχία Μπουίρα, Επαρχία Τιζί Ουζού, Επαρχία Μπετζάγια, Επαρχία Μπουμερντές, Επαρχία του Μπορτζ Μπου Αρερίτζ, Επαρχία Τζιτζέλ, Επαρχία Σετίφ, Επαρχία Μίλα και Επαρχία Σκικντά
Έκταση25.000 km²
Γεωγραφικές συντεταγμένες36°36′0″N 5°0′0″E
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Καβυλία (γαλλικά: Kabylie‎‎, βερβερικές γλώσσες: ⵜⴰⵎⵓⵔⵜ ⵏ ⵍⴻⵇⴱⴰⵢⴻⵍ) είναι πολιτιστική, φυσική και ιστορική περιοχή στη βόρεια Αλγερία. Είναι μέρος της οροσειράς του Άτλαντα Τελλ και βρίσκεται στην ακτή της Μεσογείου.

Η Καβυλία καλύπτει αρκετές επαρχίες της Αλγερίας: Τιζί Ουζού και Μπετζάγια, μικρότερο τμήμα της Μπουίρα και τμήματα των επαρχιών Μπουμερντές, Τζιτζέλ, Σετίφ και Μπορτζ Μπου Αρερίτζ. Το Εθνικό Πάρκο Γκουραγιά και το Εθνικό Πάρκο Τζουρτζουρά βρίσκονται επίσης στην Καβυλία.

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τοπογραφικός χάρτης της Καβυλίας.

Αρχαιότητα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Καβυλία ήταν μέρος του Βασιλείου της Νουμιδίας (202 π.Χ. – 46 π.Χ.).[1]

Μεσαίωνας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δυναστεία των Φατιμιδών του 10ου αιώνα προέρχεται από την Κάτω Καβυλία, όπου ένας Ισμαηλίτης ιεραπόστολος (dā'ī) βρήκε ένα δεκτικό ακροατήριο για το χιλιαστικό του κήρυγμα, και τελικά οδήγησε τη φυλή των Κουτάμα να γίνει δεκτή ως εθελοντικός φοροσυλλέκτης στην Ιφρικίγια. Αφού δεν μπόρεσε να συγκεντρώσει χρήματα και ελπίδα υποστήριξης, η φυλή/οικογένεια Κουτάμα έφυγε για την Αίγυπτο. Μια οικογένεια Βερβέρων πρόβαλε ως τρομερός ηγέτης στη μοναδική βερβερική μορφή διακυβέρνησης μέσω εκλεγμένων αντιπροσώπων (μέσω οικονομικής συμβολής και επομένως επιρροής), των Ζιρίδων. Πέρα από την άμεση ζιριδική τους επικράτεια τους (άαρχ/συγκέντρωση), ένα άλλο άαρχ και η οικογένεια των Χαμαδιδών και οι ακόλουθοί τους εμφανίστηκαν στην Καβυλία με επιρροή που κάλυπτε το μεγαλύτερο μέρος της σημερινής Αλγερίας, ενώ το έδαφος των Ζιρίδων επεκτάθηκε ανατολικά για να καλύψει την περιοχή της σύγχρονης Τυνησίας.[2]

Εγιαλέτι του Αλγερίου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια του Εγιαλετίου του Αλγέρι, το μεγαλύτερο μέρος της Καβυλίας ήταν ανεξάρτητο. Η Καβυλία χωρίστηκε σε δύο βασικά βασίλεια, το βασίλειο του Κούκου στο σύγχρονο Τιζί Ουζού, και το βασίλειο του Αΐτ Αμπάς στη σύγχρονη Μπετζάγια.

Γαλλικός αποικισμός και αντίσταση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πρώτη λειτουργία στην Καβυλία κατά τη γαλλική κατάκτηση της Αλγερίας, 1837

Αν και η περιοχή ήταν το τελευταίο προπύργιο ενάντια στον γαλλικό αποικισμό,[3] η περιοχή σταδιακά κατακτήθηκε από τους Γάλλους μετά το 1830, παρά την έντονη αντίσταση από τον τοπικό πληθυσμό με επικεφαλής ηγέτες όπως ο Φαντμά ν'Σουμέρ, μέχρις ότου η μάχη του Ισεριντέν το 1857 σηματοδότησε μια αποφασιστική γαλλική νίκη, με σποραδικές εκρήξεις βίας να συνεχίζονται μέχρι την εξέγερση του Μοκρανί το 1871. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου κατασχέθηκε μεγάλο μέρος της γης από τις πιο μη συνεργάσιμες φυλές και παραδόθηκε σε Γάλλους πιε-νουάρ. Πολλές συλλήψεις και απελάσεις πραγματοποιήθηκαν από τους Γάλλους ως απάντηση στις εξεγέρσεις, κυρίως στη Νέα Καληδονία (εξ ου και η προέλευση των Αλγερινών του Ειρηνικού.) Ο αποικισμός είχε επίσης ως αποτέλεσμα την επιτάχυνση της μετανάστευσης σε άλλες περιοχές της χώρας και εκτός αυτής.[4]

Οι αλγερινοί μετανάστες που εργαζόταν στη Γαλλία οργάνωσαν το πρώτο κόμμα που προωθούσε την ανεξαρτησία τη δεκαετία του 1920. Ο Μεσαλί Χατζ, ο Ιμάς Αμάρ, ο Σι Τζιλανί και ο Μπελκασέμ Ρατζέφ συγκέντρωσαν γρήγορα πληθώρα ακολούθων σε ολόκληρη τη Γαλλία και την Αλγερία τη δεκαετία του 1930 και εκπαίδευσαν ενεργά μαχητές που έγιναν βασικοί παίκτες κατά τη διάρκεια του αγώνα για ανεξαρτησία και στην οικοδόμηση ενός ανεξάρτητου κράτους της Αλγερίας.[5]

Στον Πόλεμο της Αλγερίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Ανεξαρτησίας (1954–1962), η αναδιοργάνωση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου και του Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού δημιούργησε, για πρώτη φορά, μία ενοποιημένη διοικητική επικράτεια στην Καβυλία, τη βιλάγια III, που ήταν το επίκεντρο του αντι-αποικιακού αγώνα.[6] Ως εκ τούτου, μαζί με την περιοχή των Ωρές, ήταν μια από τις πλέον πληγείσες περιοχές λόγω της σημασίας των μακί (με τη βοήθεια του ορεινού εδάφους) και των υψηλών επιπέδων υποστήριξης και συνεργασίας των κατοίκων τους για τον εθνικό σκοπό. Αρκετοί ιστορικοί ηγέτες του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου καταγόταν από αυτήν την περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των Χοσίν Αΐτ Αχμέντ, Αμπάν Ραμντάν και Κριμ Μπελκασέμ. Επίσης στην Καβυλία έλαβε χώρα η Σύσκεψη Σουμάμ το 1956, η πρώτη του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου. Η άλλη πλευρά για την οποία αυτή η περιοχή θεωρούνταν κρίσιμη για το κίνημα της ανεξαρτησίας ήταν πως θεωρούνταν ένας από τους κύριους στόχους των γαλλικών επιχειρήσεων κατά της εξέγερσης.[7]

Μετά την ανεξαρτησία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τη στιγμή της ανεξαρτησίας, εντάσεις είχαν ήδη αναπτυχθεί μεταξύ των ηγετών της Καβυλίας και της κεντρικής κυβέρνησης, με το κόμμα του Μετώπου Σοσιαλιστικών Δυνάμεων του Χοσίν Αΐτ Αχμέντ, το οποίο είχε σημαντική ισχύ στις βιλάγιες III και IV (Καβυλία και Αλγέρι), εναντίον του πολιτικού γραφείου του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου σχετικά με το πρόσωπο του Αχμέντ Μπεν Μπελά, ο οποίος με τη σειρά του βασίστηκε στις δυνάμεις της μεθοριακής ομάδας του στρατού εντός του Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού που διοικούνταν από τον Χουαρί Μπουμεντιέν. Ήδη από το 1963, το Μέτωπο Σοσιαλιστικών Δυνάμεων αμφισβήτησε την εξουσία του μονοκομματικού συστήματος, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα δύο χρόνια ένοπλης αντιπαράθεσης στην περιοχή, αφήνοντας περισσότερους από τετρακόσιους νεκρούς. Οι περισσότεροι από τους ηγέτες του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου από την Καβυλία και τις ανατολικές επαρχίες είτε εκτελέστηκαν ή εξαναγκάστηκαν σε εξορία.[8]

Διαδήλωση από κατοίκους της Καβυλίας το 2014

Τον Απρίλιο του 1980, μετά την απαγόρευση ενός συνεδρίου του συγγραφέα Μουλούντ Μαμερί για την παραδοσιακή ποίηση της Καβυλίας, ξέσπασαν ταραχές και απεργίες στο Τιζί Ουζού, με αρκετούς μήνες διαδηλώσεων σε πανεπιστημιουπόλεις στην Καβυλία και στο Αλγέρι να ακολουθούν. Τα συμβάντα αυτά έμειναν γνωστά ως Βερβερική Άνοιξη, απαιτώντας επισημοποίηση και αναγνώριση της γλώσσας Ταμαζίγκτ. Τα γεγονότα είχαν ως αποτέλεσμα την εξώδικη φυλάκιση χιλιάδων διανοούμενων της Καβυλίας, μαζί με άλλες συγκρούσεις στο Τιζί Ουζού και στο Αλγέρι το 1984 και το 1985.[9] Με την εγκαθίδρυση του πολυκομματικού συστήματος το 1989, το κόμμα Αγώνας για τον Πολιτισμό και τη Δημοκρατία δημιουργήθηκε από τον Σαΐντ Σαντί, ταυτόχρονα με την πολιτική υπέρ της ταυτότητας και την πολιτιστική αφύπνιση των Καβύλων η οποία εντάθηκε ως αντίδραση στην ολοένα και πιο σκληρή αραβοκρατία.[10] Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, υπήρξε μαζική πολιτική ανυπακοή που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 1994 και διήρκεσε ολόκληρο το σχολικό έτος έως τα μέσα του 1995, όπου ο πληθυσμός της Καβυλίας πραγματοποίησε συνολικό μποϊκοτάζ στο σχολείο, γνωστό ως «απεργία του σχολικού σακιδίου».[11][12] Τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 1998, ο πληθυσμός της περιοχής εξερράγη ξανά μετά τη δολοφονία του πολιτικού ακτιβιστή Λουνές Ματούμπ, την ίδια στιγμή που τέθηκε σε ισχύ ένας νόμος που απαιτούσε τη χρήση των αραβικών σε όλους τους τομείς της εκπαίδευσης, επιδεινώνοντας περαιτέρω την ένταση.[13][14]

Μετά τον θάνατο του Μασινισά Γκουερμά, ενός νεαρού μαθητή γυμνασίου, τον Απρίλιο του 2001, υπό αστυνομική κράτηση, έγιναν μεγάλες διαδηλώσεις, γνωστές ως η Μαύρη Άνοιξη, στην οποία 123 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και περίπου δύο χιλιάδες τραυματίστηκαν ως αποτέλεσμα της βίαιης καταστολής από τις αρχές.[15] Τελικά, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να διαπραγματευτεί με την Αρούς, μια συνομοσπονδία προγονικών τοπικών συμβουλίων, για την κατάσταση, παράλληλα με ευρύτερα ζητήματα όπως η κοινωνική δικαιοσύνη και η οικονομία, τα οποία θεωρήθηκαν από την κυβέρνηση ως «περιφερειακά» και επικίνδυνα για την εθνική ενότητα και συνοχή.[16] Ωστόσο, η Ταμαζίγκτ αναγνωρίστηκε το 2002 ως εθνική γλώσσα της Αλγερίας και από τις 7 Φεβρουαρίου 2016, επίσημη γλώσσα του κράτους παράλληλα με τα αραβικά.[17]

Το Κίνημα για την Αυτονομία της Καβυλίας (MAK), που ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 2001, ζήτησε την αυτοδιοίκηση για την περιοχή από το 2011. Το MAK μετονομάστηκε σε « Mouvement pour l'Autodétermination de la Kabylie » (Κίνημα για την αυτοδιάθεση της Καβυλίας) επιδιώκοντας την ανεξαρτησία από την Αλγερία.[18]

Γεωγραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τοπίο κοντά στο Αζαζγκά

Κύρια χαρακτηριστικά:

  • Μεγάλη Καβυλία, η οποία εκτείνεται από το Θενιά (δυτικά) έως τη Μπετζάγια (ανατολικά) και από τη Μεσόγειο Θάλασσα (βόρεια) μέχρι την κοιλάδα του Σουμάμ (νότια), δηλαδή 200 χλμ. επί 100 χλμ., ξεκινώντας 50 χλμ. από το Αλγέρι, την πρωτεύουσα της Αλγερίας.
  • Μικρή Καβυλία, που περιλαμβάνει την Καβυλία των Μπιμπάν και την Καβυλία των Μπαμπόρ.

Τρεις μεγάλες οροσειρές καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής:

  • Στο βορρά, η οροσειρά της παραθαλάσσιας Καβυλίας, με κορυφή στο Τιφρίτ ν'Αΐτ Ελ Χατζ (1.278 μ.)
  • Στο νότο, η Τζουρτζουρά, που κυριαρχεί στην κοιλάδα του Σουμάμ, με κορυφή στη Λαλλά Χεντιτζά (2.308 μ.)
  • Ανάμεσα στις δύο οροσειρές βρίσκεται η οροσειρά του Αγκάβα, η οποία είναι η πιο πυκνοκατοικημένη και έχει μέσο ύψος 800 μέτρα. Η μεγαλύτερη πόλη της Μεγάλης Καβυλίας, η Τιζί Ουζού, βρίσκεται σε αυτήν την οροσειρά. Το Ατ Ιρατέν (πρώην Φορτ-Νασιονάλ κατά τη γαλλική κατοχή), είναι το υψηλότερο αστικό κέντρο της περιοχής.

Οικολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχει πληθώρα χλωρίδας και πανίδας που σχετίζεται με αυτήν την περιοχή. Αξιοσημείωτος είναι ο πληθυσμός του απειλούμενου πρωτεύοντος, Μακάκου της Μπαρμπαριάς, ή Macaca sylvanus, του οποίου η προϊστορική κατανομή κάλυπτε πολύ μεγαλύτερο εύρος από τους σημερινούς περιορισμένους πληθυσμούς στην Αλγερία, το Μαρόκο και το Γιβραλτάρ.[19]

Πληθυσμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Καβύλοι, περ. 1900

Η περιοχή κατοικείται από τους Καβύλους, μια βερβερική εθνοτική ομάδα. Μιλούν τη καβυλιακή διάλεκτο των βερβερικών. Από τη Βερβερική Άνοιξη το 1980, οι Καβύλοι ήταν στην πρώτη γραμμή του αγώνα για αναγνώριση της βερβερικής γλώσσας ως επίσημης γλώσσας στην Αλγερία.

Οικονομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η παραδοσιακή οικονομία της περιοχής βασίζεται στη δενδροκομία (οπωρώνες, ελιές) και στη βιοτεχνία (ταπητουργία ή κεραμική). Η γεωργία των βουνών και των λόφων σταδιακά προς όφελος της τοπικής βιομηχανίας (κλωστοϋφαντουργία και αγροδιατροφικά).

Σήμερα η Καβυλία είναι ένα μία από τις πιο βιομηχανοποιημένες περιοχές της Αλγερίας. Η Καβυλία παράγει λιγότερο από το 15% του ΑΕΠ της Αλγερίας (εξαιρουμένου του πετρελαίου και του φυσικού αερίου).

Το λιμάνι της Μπετζάγια είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στην Αλγερία μετά το Αλγέρι και το 6ο μεγαλύτερο στη Μεσόγειο.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Lawless, Richard I. (2003). The Middle East and North Africa 2003. Londn: Psychology Press. σελ. 156. ISBN 978-1-85743-132-2. 
  2. ↑ Davies, Ethel (2009). North Africa: The Roman Coast. UK: Bradt Travel Guides. σελ. 162. ISBN 978-1-84162-287-3. 
  3. ↑ «Kabylia - Oxford Islamic Studies Online». Oxfordislamicstudies.com. 6 Μαΐου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2020. 
  4. ↑ Maddy-Weitzman, Bruce (2011). The Berber Identity Movement and the Challenge to North African States. Austin: University of Texas Press. σελ. 40. ISBN 978-0-292-72587-4. 
  5. ↑ Johnson, Jennifer (2015). The Battle for Algeria: Sovereignty, Health Care, and Humanitarianism. Philadelphia: University of Pennsylvania Press. σελ. 21. ISBN 978-0-8122-9200-8. 
  6. ↑ Stora, Benjamin (2004-07-05). «Veillée d'armes en Kabylie» (στα γαλλικά). Le Monde.fr. https://www.lemonde.fr/a-la-une/article/2004/07/05/veillee-d-armes-en-kabylie_371616_3208.html. Ανακτήθηκε στις 2020-06-05. 
  7. ↑ Harbi, Mohammed· Stora, Benjamin (2005). La Guerre d'Algérie. Hachette. σελ. 324. ISBN 978-2-012-79279-1. 
  8. ↑ Le Saout, Didier· Rollinde, Marguerite (1999). Émeutes et Mouvements sociaux au Maghreb. Karthala. σελ. 46. ISBN 978-2-865-37998-9. 
  9. ↑ Mourre, Michel (επιμ.), 'Kabyles', Dictionnaire encyclopédique d'Histoire, Paris, Bordas, τόμ. 3, (1996 [1978]), σελ. 3082.
  10. ↑ Jacques Leclerc, "Algérie: Données historiques et conséquences linguistiques" sur L'aménagement linguistique dans le monde, Université Laval,
  11. ↑ Temlali, Yassin (1 Μαΐου 2006). «Petite histoire de la question berbère en Algérie». Babel Med (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2020. 
  12. ↑ Chaker, Salem (2001). «Berber Challenge in Algeria: The State of the Question». Race, Gender & Class 8 (3): 135–156. 
  13. ↑ Jacques Leclerc, "Algérie: Loi no 91-05 du 16 janvier 1991 portant généralisation de l'utilisation de la langue arabe" sur L'aménagement linguistique dans le monde, Université Laval
  14. ↑ Jacques Leclerc, "Algérie: Les droits linguistiques des berbérophones", in L'aménagement linguistique dans le monde, Université Laval, 20 Απριλίου 2010
  15. ↑ «Report No. 15» (PDF). Algeria: Unrest and Impasse in Kabylia. International Crisis Group. 3 Ιουνίου 2003. σελ. 9. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 22 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2020. 
  16. ↑ Addi, Lahouari (2012). Algérie: Chroniques d'une expérience postcoloniale de modernisation. Algiers: Barzakh. ISBN 978-9-947-85199-9. 
  17. ↑ «ALGERIA: Tamazight Recognised» (στα αγγλικά). Africa Research Bulletin: Political, Social and Cultural Series 53 (1): 20850B–20850C. 2016-02-01. doi:10.1111/j.1467-825X.2016.06822.x. ISSN 1467-825X. 
  18. ↑ Zirem, Youcef (2013). Histoire de Kabylie: Le point de vue kabyle. Yoran Embanner. σελ. 179. ISBN 978-2-914-85598-3. 
  19. ↑ «Barbary Macaque (Macaca sylvanus) - iGoTerra.com». Globaltwitcher.auderis.se. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2020. 


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Καβυλία&oldid=10567424"