Μετάβαση στο περιεχόμενο

Καθεδρικός Ναός της Αμιένης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Καθεδρικός της Αμιένης)
Καθεδρικός Ναός της Αμιένης
Cathédrale Notre-Dame d'Amiens
Χάρτης
Είδοςκαθεδρικός ναός της Καθολικής Εκκλησίας[1][2] και νομικό πρόσωπο
Αρχιτεκτονικήκλασική γοτθική αρχιτεκτονική και γοτθική αρχιτεκτονική
Διεύθυνσηparvis Notre-Dame
Γεωγραφικές συντεταγμένες49°53′40″N 2°18′8″E
ΘρήσκευμαΚαθολικισμός[3]
Θρησκευτική υπαγωγήRoman Catholic Diocese of Amiens
Διοικητική υπαγωγήΑμιένη[2][1]
ΧώραΓαλλία[2][4]
Έναρξη κατασκευής1220
Ύψος42,3 μέτρα και 112,7 μέτρα
ΑρχιτέκτοναςRobert of Luzarches
Προστασίακατηγοριοποιημένο ιστορικό μνημείο στη Γαλλία (από 1862)[2], τμήμα μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς (από 1998) και Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Η Καθεδρική Βασιλική της Παναγίας της Αμιένης (γαλλ. Basilique Cathédrale Notre-Dame d'Amiens), ή απλούστερα ο Καθεδρικός Ναός της Αμιένης, είναι ρωμαιοκαθολικός ναός, έδρα του επισκόπου της Αμιένης. Βρίσκεται σε μία χαμηλή λοφοσειρά πάνω από τον ποταμό Σομ στην Αμιένη, την πρωτεύουσα της Πικαρδίας, περίπου 120 χιλιόμετρα βορείως των Παρισίων.

Ο Καθεδρικός Ναός της Αμιένης είναι ο υψηλότερος ολοκληρωμένος καθεδρικός ναός σε ολόκληρη τη Γαλλία: ο πέτρινος θόλος του κυρίως ναού φθάνει σε εσωτερικό ύψος 42,3 μέτρα. Επίσης διαθέτει τον μεγαλύτερο εσωτερικό όγκο από όλους τους καθεδρικούς ναούς της Γαλλίας, εκτιμώμενο σε 200 χιλιάδες κυβικά μέτρα. Ο ναός κατασκευάσθηκε από το 1220 μέχρι το 1270 περίπου και έχει καταχωρηθεί από το 1981 στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.[5] Αν και έχει χάσει τις περισσότερες από τις αρχικές υαλογραφίες του, ο ναός είναι περίφημος για την ποιότητα και την ποσότητα της γοτθικής γλυπτικής του 13ου αιώνα στη δυτική πλευρά του κυρίως ναού και στη νότια πύλη, ενώ στο εσωτερικό υπάρχει πλήθος από χρωματισμένα γλυπτά από μεταγενέστερες περιόδους.

Ανέγερση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σχέδιο του ισογείου του Καθεδρικού της Αμιένης (από την Encyclopædia Britannica του 1911)

Η έλλειψη καταγραφών σχετικά με την ανέγερση του ναού οφείλεται μερικώς σε πυρκαγιές που κατέστρεψαν τα αρχεία της επισκοπής το 1218 και πάλι το 1258 (τη δεύτερη φορά έπαθε ζημιές και ο υπό ανέγερση ναός. Οι εργασίες της θεμελιώσεως άρχισαν έγιναν επί επισκόπου Εβράρ ντε Φουιγύ το 1220. Αρχιτέκτονας μέχρι το 1228 ήταν ο Robert de Luzarches και τον διαδέχθηκε ο Τομά ντε Κορμόν (Thomas de Cormont), μέχρι το 1258, ενώ μετά χρέη αρχιτέκτονα είχε ο γιος του, ο Ρενώ (Renaud de Cormont), μέχρι το 1288. Το χρονικό του Κορμπί δίνει ως χρονολογία της ολοκληρώσεως του ναού το 1266, ωστόσο συνεχίσθηκαν εργασίες. Το δάπεδο είναι καλυμμένο με σχέδια όπως ο ο κεκαμμένος σταυρός, που συμβολίζει τον θρίαμβο του Χριστού επί του σταυρικού θανάτου).

Ο χρόνος κατασκευής του ναού υπήρξε σχετικώς σύντομος για μεσαιωνικό καθεδρικό ναό, με αποτέλεσμα τη μεγάλη καλλιτεχνική ομοιογένεια. Η μακρά και σχετικώς ειρηνική βασιλεία του Λουδοβίκου Θ΄ της Γαλλίας έφερε ευημερία στην περιοχή, κάτι που κατέστησε δυνατή την επένδυση στον ναό. Οι καθεδρικοί της Ρεμς και της Σαρτρ είναι περίπου της ίδιας εποχής.

Το εξωτερικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δυτική πρόσοψη του καθεδρικού, κατασκευασμένη σε μία μόνο φάση από το 1220 έως το 1236, παρουσιάζει ασυνήθιστα υψηλό βαθμό καλλιτεχνικής ομοιογένειας: το κάτω επίπεδο με τρεις τεράστιες πύλες στέφεται από μία «γλυπτοθήκη» 22 αγαλμάτων βασιλέων, η οποία καταλαμβάνει όλη την πρόσοψη κάτω από το κυκλικό παράθυρο. Πάνω από το παράθυρο υπάρχει ανοικτή στοά, η «galerie des sonneurs». Οι δύο πύργοι κατασκευάσθηκαν χωρίς να ληφθεί υπόψη ο παλαιότερος σχεδιασμός, με τον νότιο πύργο να ολοκληρώνεται το 1366 και τον βόρειο, που είναι υψηλότερος, το 1406.

Οι πύλες της προσόψεως είναι περίφημες για τα περίτεχνα γλυπτά τους, που παριστάνουν πολλούς τοπικούς αγίους και μεγάλες εσχατολογικές σκηνές. Μερικοί άγιοι της πύλης που έχουν ταυτοποιηθεί είναι οι Βικτωρικός, Φουσκιανός και Γεντιανός, ο Δομίτιος της Αμιένης, ο Άγιος Φιρμίνος και η Αγία Ουλφία της Αμιένης.[6]

Ο οβελός πάνω από το κέντρο του ναού προστέθηκε μεταξύ του 1529 και του 1533. Το εμβαδό του ναού είναι 7.700 τετραγωνικά μέτρα και είναι το μεγαλύτερο για ναό της Γαλλίας.

Τα χρώματα στην πρόσοψη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διαδικασία του καθαρισμού με λέιζερ τη δεκαετία του 1990 ανακαλύφθηκε ότι η δυτική πρόσοψη του ναού ήταν αρχικώς βαμμένη με πολλά χρώματα. Τελειοποιήθηκε τότε μια τεχνική για τον ακριβή προσδιορισμό των χρωμάτων του 13ου αιώνα και μετά, σε συνεργασία με τα εργαστήρια της EDF και μια ιδιωτική εταιρεία, αναπτύχθηκαν περίτεχνες τεχνικές φωτισμού ώστε να προβάλλουν αυτά τα χρώματα απευθείας πάνω στην πρόσοψη με ακρίβεια, αναβιώνοντας την πολύχρωμη εμφάνισή της κατά τον 13ο αιώνα. Με την προβολή τους πάνω στα αγάλματα γύρω από τις πύλες προκύπτει ένα εκπληκτικό θέαμα που φέρνει τις μορφές τους στη ζωή. Τα προβαλλόμενα χρώματα είναι κάπως αχνά για να φωτογραφηθούν, αλλά μια καλής ποιότητας ψηφιακή κάμερα δίνει πολύ καλά αποτελέσματα, όπως φαίνεται πιο κάτω.

Το πλήρες αποτέλεσμα του χρωματισμού μπορεί να εκτιμηθεί καλύτερα με άμεση θέαση, κάτι που μπορεί να βιώσει ο επισκέπτης με μουσική συνοδεία στις παραστάσεις του «ήχος και φως», οι οποίες γίνονται τα καλοκαιρινά βράδυα, αλλά και κατά τη χριστουγεννιάτικη πανήγυρη ή την Πρωτοχρονιά.[7][8]

  • Εικόνες του εξωτερικού του ναού
  • Ο κάθετος διάδρομος και το βόρειο υαλογραφημένο παράθυρο
    Ο κάθετος διάδρομος και το βόρειο υαλογραφημένο παράθυρο
  • Το κλίτος του ψαλτηρίου
    Το κλίτος του ψαλτηρίου
  • Γλυπτή υδρορροή και γλυπτός διάκοσμος
    Γλυπτή υδρορροή και γλυπτός διάκοσμος
  • Η βόρεια όψη με τις επίστεγες αντηρίδες και τον κεντρικό οβελό (flèche).
    Η βόρεια όψη με τις επίστεγες αντηρίδες και τον κεντρικό οβελό (flèche).
  • Το τύμπανον της κεντρικής (δυτικής) πύλης: Ο Ένθρονος Χριστός κατά την Ημέρα της κρίσης με διάταξη αγίων
    Το τύμπανον της κεντρικής (δυτικής) πύλης: Ο Ένθρονος Χριστός κατά την Ημέρα της κρίσης με διάταξη αγίων
  • Ο φωτισμός της προσόψεως με τα αρχικά της χρώματα
    Ο φωτισμός της προσόψεως με τα αρχικά της χρώματα
  • Τοπικοί άγιοι, όπως οι μάρτυρες Βικτωρικός, Φουσκιανός και Γεντιανός, στην κύρια (δυτική) είσοδο
    Τοπικοί άγιοι, όπως οι μάρτυρες Βικτωρικός, Φουσκιανός και Γεντιανός, στην κύρια (δυτική) είσοδο
  • Η κύρια πύλη φωτισμένη, με τους αγίους Βικτωρικό, Φουσκιανό και Γεντιανό στα αριστερά
    Η κύρια πύλη φωτισμένη, με τους αγίους Βικτωρικό, Φουσκιανό και Γεντιανό στα αριστερά
  • Ανάγλυφο χαμηλά στην κύρια είσοδο με έναν σκαντζόχοιρο (αναφορά στον Σοφονία β΄ 14).
    Ανάγλυφο χαμηλά στην κύρια είσοδο με έναν σκαντζόχοιρο (αναφορά στον Σοφονία β΄ 14).

Το εσωτερικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το βόρειο κλίτος το 1903

Ο Καθεδρικός Ναός της Αμιένης έχει το μεγαλύτερο μεσαιωνικό εσωτερικό σε ολόκληρη τη Δυτική Ευρώπη, με 126 κίονες. Ωστόσο, ο Κυρίως ναός και το Ιερό Βήμα είναι πολύ φωτεινά, με σημαντικά σε έκταση υαλογραφημένα παράθυρα να έχουν διασωθεί, παρά τους πολέμους.

Πολυάριθμα εσωτερικά «παρεκκλήσια» (πλευρικές Άγιες Τράπεζες) υπάρχουν στο εσωτερικό του ναού και ένα από τα πλέον πλούσια είναι αυτό των Υφαντουργών. Η υφαντουργία συνιστούσε τον πλέον δυναμικό κλάδο της μεσαιωνικής οικονομίας, ιδίως στη βόρεια Γαλλία, και οι υφασματέμποροι επεδείκνυαν τον πλούτο και την υπερηφάνειά τους.

Το εσωτερικό του ναού περιλαμβάνει έργα τέχνης και διακόσμηση από όλες τις εποχές μετά την ανέγερση του καθεδρικού ναού. Υπάρχει αξιοσημείωτη ζωγραφική μπαρόκ του 17ου αιώνα, από καλλιτέχνες του διαμετρήματος του Φρανς Φράνκεν του νεότερου και του Λωράν ντε λα Υρ.

  • Εικόνες του εσωτερικού του ναού
  • Ο κυρίως ναός κοιτάζοντας προς τη δυτική πλευρά
    Ο κυρίως ναός κοιτάζοντας προς τη δυτική πλευρά
  • Το νότιο κλίτος κοιτάζοντας προς τα δυτικά
    Το νότιο κλίτος κοιτάζοντας προς τα δυτικά
  • Λεπτομέρεια ενός υαλογραφημένου παραθύρου
    Λεπτομέρεια ενός υαλογραφημένου παραθύρου
  • Το παρεκκλήσιο της Αειπαρθένου Μαρίας
    Το παρεκκλήσιο της Αειπαρθένου Μαρίας
  • Το κεντρικό κλίτος του ναού
    Το κεντρικό κλίτος του ναού
  • Το παρεκκλήσιο της Παναγίας του Puy (1627-1628)
    Το παρεκκλήσιο της Παναγίας του Puy (1627-1628)
  • Ομοίωμα τάφου του Εβράρ ντε Φουιγύ, επισκόπου Αμιένης που θεμελίωσε τον ναό (1211-1222)
    Ομοίωμα τάφου του Εβράρ ντε Φουιγύ, επισκόπου Αμιένης που θεμελίωσε τον ναό (1211-1222)
  • Το «ρόδο» της βόρειας πλευράς του κάθετου διαδρόμου
    Το «ρόδο» της βόρειας πλευράς του κάθετου διαδρόμου
  • Γοτθικά στασίδια στο ψαλτήρι (1508-1519)
    Γοτθικά στασίδια στο ψαλτήρι (1508-1519)

Η Κεφαλή του Ιωάννου του Προδρόμου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Λειψανοθήκη για την Κεφαλή του Βαπτιστού Ιωάννου

Η αρχική αφορμή για την ανέγερση του μεγαλοπρεπούς καθεδρικού ναού ήταν στην πραγματικότητα η φύλαξη της Κεφαλής του Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου, που έφθασε στην Αμιένη στις 17 Δεκεμβρίου 1206. Αποτελούσε ένα από τα πολλά λάφυρα από τη λεηλασία της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους της Δ΄ Σταυροφορίας και μεταφέρθηκε στην Αμιένη από τον Βαλόν ντε Σαρτόν. Μια πολύτιμη λειψανοθήκη κατασκευάσθηκε για να φιλοξενήσει το κρανίο. Παρά το ότι η Κεφαλή χάθηκε, ένα αντίγραφο του 19ου αιώνα παρέχει σήμερα μια αφορμή για περισυλλογή και προσευχή στο βόρειο κλίτος του ναού.

Αναγεννησιακή έγχρωμη γλυπτική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάποια από τα σημαντικότερα έργα τέχνης στο εσωτερικό του ναού είναι έγχρωμα γλυπτά, που χρονολογούνται κυρίως στον ύστερο 15ο και τον 16ο αιώνα. Μία μεγάλη σειρά στο βόρειο τμήμα του κάθετου διαδρόμου απεικονίζει την εκδίωξη από τον Ιησού των εμπόρων από τον Ναό των Ιεροσολύμων, όπου ο Ναός παριστάνεται με φαντασία. Μπροστά, δίπλα στο ψαλτήρι, υπάρχουν σειρές γλυπτών με θέμα τους βίους των δύο αγίων, των οποίων η προσκύνηση έφερε τους μεγαλύτερους αριθμούς πιστών στο καθεδρικό ναό: τον Πρόδρομο και Βαπτιστή Ιωάννη και τον Άγιο Φιρμίνο, τον πρώτο επίσκοπο της Αμιένης. Οι καλλιτέχνες φρόντισαν να παραλληλίσουν τις ιστορίες τους: αμφότεροι οι άγιοι αποκεφαλίσθηκαν επειδή προσέβαλαν τους ισχυρούς και πλούσιους του κόσμου τούτου, υπέφεραν την αγνόηση και την απώλεια, μέχρι που μια μετεγενέστερη γενεά ανεκάλυψε τα λείψανά τους και τα στέγασε όπως τους άξιζε.

Ο άμβωνας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο μπαρόκ άμβωνας, κατασκευασμένος από μάρμαρο και επίχρυσο ξύλο, κυριαρχεί στον κυρίως ναό. Στηρίζεται πάνω σε τρεις αλληγορικές γυναικείες μορφές, που φαίνεται ότι συμβολίζουν την Πίστη, την Ελπίδα και την Ελεημοσύνη, τις τρεις «θεολογικές αρετές».

  • Εικόνες αναγλύφων και γλυπτών
  • Η επικείμενη γέννηση του Βαπτιστή Ιωάννη ανακοινώνεται στον ιερέα πατέρα του, τον Ζαχαρία.
    Η επικείμενη γέννηση του Βαπτιστή Ιωάννη ανακοινώνεται στον ιερέα πατέρα του, τον Ζαχαρία.
  • Η επίσκεψη της Παναγίας στην έγκυο μητέρα του Ιωάννη, την Ελισάβετ, η οποία αισθάνεται τον Ιωάννη να αναπηδά μέσα στη μήτρα της.
    Η επίσκεψη της Παναγίας στην έγκυο μητέρα του Ιωάννη, την Ελισάβετ, η οποία αισθάνεται τον Ιωάννη να αναπηδά μέσα στη μήτρα της.
  • Ο Ιωάννης ονοματοδοτείται από τον Ζαχαρία, που έχασε τη μιλιά του και επικοινωνεί γραπτώς.
    Ο Ιωάννης ονοματοδοτείται από τον Ζαχαρία, που έχασε τη μιλιά του και επικοινωνεί γραπτώς.
  • Ο Ιωάννης κηρύττων τη μετάνοια στην έρημο
    Ο Ιωάννης κηρύττων τη μετάνοια στην έρημο
  • Ο Ιωάννης βαπτίζων στον Ιορδάνη
    Ο Ιωάννης βαπτίζων στον Ιορδάνη
  • Ο Ιωάννης ερωτάται αν είναι ο αναμενόμενος Μεσσίας.
    Ο Ιωάννης ερωτάται αν είναι ο αναμενόμενος Μεσσίας.
  • Ο Ιωάννης ανακηρύσσει τον Ιησού ως τον Αμνό του Θεού.
    Ο Ιωάννης ανακηρύσσει τον Ιησού ως τον Αμνό του Θεού.
  • Ο Ιωάννης συλλαμβάνεται και οδηγείται ενώπιον του Ηρώδη.
    Ο Ιωάννης συλλαμβάνεται και οδηγείται ενώπιον του Ηρώδη.
  • Η Σαλώμη ζητά την κεφαλή του Προδρόμου με την υποκίνηση της Ηρωδιάδας.
    Η Σαλώμη ζητά την κεφαλή του Προδρόμου με την υποκίνηση της Ηρωδιάδας.
  • Ο αποκεφαλισμός του Ιωάννη
    Ο αποκεφαλισμός του Ιωάννη
  • Η κεφαλή του Προδρόμου παρουσιάζεται στην αυλή του Ηρώδη
    Η κεφαλή του Προδρόμου παρουσιάζεται στην αυλή του Ηρώδη
  • Το σώμα του Προδρόμου θάβεται στη Σεβάστεια της Σαμάρειας.
    Το σώμα του Προδρόμου θάβεται στη Σεβάστεια της Σαμάρειας.
  • Προσευχές και δεήσεις στον τάφο του Προδρόμου
    Προσευχές και δεήσεις στον τάφο του Προδρόμου
  • Το σώμα του Προδρόμου ξεθάβεται και καίγεται
    Το σώμα του Προδρόμου ξεθάβεται και καίγεται
  • Οι στάχτες του Προδρόμου σκορπίζονται
    Οι στάχτες του Προδρόμου σκορπίζονται
  • Η Κεφαλή του Προδρόμου γίνεται δεκτή στην Αμιένη το 1206, μεταφερθείσα από την Κωνσταντινούπολη.
    Η Κεφαλή του Προδρόμου γίνεται δεκτή στην Αμιένη το 1206, μεταφερθείσα από την Κωνσταντινούπολη.
  • Ό μπαρόκ άμβωνας
    Ό μπαρόκ άμβωνας
  • Ο Άγιος Χριστόφορος με τον Χριστό στα δεξιά της κύριας πύλης
    Ο Άγιος Χριστόφορος με τον Χριστό στα δεξιά της κύριας πύλης

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 70. Ανακτήθηκε στις 31  Ιουλίου 2018.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «base Mérimée» (Γαλλικά) Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας.
  3. ↑ Ανακτήθηκε στις 6  Ιανουαρίου 2021.
  4. ↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 70. Ανακτήθηκε στις 30  Ιουλίου 2018.
  5. ↑ For the UNESCO citation details see http://whc.unesco.org/en/list/162
  6. ↑ «footnotes». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2019. 
  7. ↑ «Gothic art in Picardy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 2008-01-26. 
  8. ↑ «Official site of the polychromatic façade of the cathedral». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2019. 

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Καθεδρικός_Ναός_της_Αμιένης&oldid=9609728"