Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κυθρέα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 35°14′42.24041″N 33°28′56.87843″E / 35.2450667806°N 33.4824662306°E / 35.2450667806; 33.4824662306

Κυθρέα
(τουρκ.: Değirmenlik)
Η τοποθεσία της Κυθρέας στην Επαρχία Λευκωσίας
Τοποθεσία στον χάρτη
Τοποθεσία στον χάρτη
Κυθρέα/Ντεϊρμενλίκ
Χώρα(de jure)
Κυπριακή Δημοκρατία
ΕπαρχίαΛευκωσίας
Χώρα(de facto)
Τ.Δ.Β.Κ.
ΕπαρχίαΛεφκόσα
Πληθυσμός3.284  (2011)

Η Κυθρέα (τουρκικά: Değirmenlik‎‎), επίσης γνωστό ως Κυθραία, καθώς και ως Τζυρκά[1], είναι κωμόπολη στην βόρεια Κύπρο.

Το έδαφος του οικισμού ανήκει εκ του νόμου (de jure) στην Κυπριακή Δημοκρατία, της οποίας είναι δήμος που υπάγεται διοικητικά στην Επαρχία Λευκωσίας. Αποτελεί ένα από τους δώδεκα δήμους της συγκεκριμένης επαρχίας.[2] Ωστόσο, μετά την τουρκική εισβολή του 1974, το χωριό ελέγχεται εκ των πραγμάτων (de facto) από την μη αναγνωρισμένη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου.

Τοποθεσία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Δήμος Κυθρέας βρίσκεται 12 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Λευκωσίας. Η κωμόπολη είναι κτισμένη σε υψόμετρο 160 μέτρων στους πρόποδες του όρους Πενταδάκτυλος[3]. Στα νοτιοδυτικά συνορεύει με το Νέο Χωριό, στα νότια με τη Βώνη, στα νοτιοανατολικά με το Μπέικιοϊ, στα ανατολικά με τα Καλυβάκια, στα βορειοανατολικά με τη Χάρτζια, στα βόρεια με την Κλεπίνη και στα δυτικά με τον Κουτσοβέντη.

Σημαντικός παράγοντας για την ευημερία της περιοχής ήταν η πηγή του Κεφαλόβρυσου που πηγάζει από τον Πενταδάκτυλο[4] και παλιότερα παρείχε νερό για ύδρευση και άρδευση όχι μόνο στην Κυθρέα αλλά και στα υπόλοιπα χωριά της Μεσαορίας[5].

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η περιοχή της Κυθρέας κατοικείτο από το 4000 π.Χ. Στην περιοχή υπήρχε η αρχαία πόλη-βασίλειο Χύτροι. Η πόλη αυτή άκμασε κατά την ελληνιστική και την ρωμαϊκή περίοδο. Την βυζαντινή περίοδο οι Χύτροι έγιναν επισκοπική έδρα (Επισκοπή Χύτρων)[6].

Κατά την περίοδο των αραβικών επιδρομών και έπειτα από τις καταστροφές που υπέστησαν οι Χύτροι, άρχισε να αναπτύσσεται σταδιακά η Κυθρέα[1]. Κατά τον 9ο αιώνα αναφέρεται από έγγραφο του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως ως Κύθροι, ενώ κατά τον επόμενο αιώνα ο Κωνσταντίνος Ζ' ο Πορφυρογέννητος κάνει μνεία στην πόλη αναφέροντάς την ως Κυθαίρεια[7].

Το 1833 ανασκαφές έφεραν στο φως τον αρχαίο ναό της Παφίας Αφροδίτης, ενώ στη θέση Άγιος Δημητριανός ανακαλύφθηκαν τάφοι, αγγεία, επιγραφή καθώς και ορειχάλκινο άγαλμα του Σεπτιμίου Σεβήρου που βρέθηκε το 1928[3]. Στην ανατολική πλευρά της Κυθραίας, βρέθηκε νεκρόπολη της Νεότερης και Μέσης Χάλκινης Εποχής, ενώ έτερη νεκρόπολη ανακαλύφθηκε και στη θέση Χαλήπαση.

Νεότερη και σύγχρονη Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1680 κατέλυσαν στην Κυθρέα σουλτανικά στρατεύματα που είχαν κινηθεί εναντίον του αποστάτη Μεχμέτ Αγά Μπογιατζίογλου που είχε καταλάβει τη Λευκωσία, αλλά τελικά αναγκάστηκε να παραδοθεί καθώς τα σουλτανικά στρατεύματα με την κατάληψη της Κυθρέας στέρησαν στον εχθρό τη σημαντικότερη πηγή επισιτισμού[8]. Το 1765, οι αλευρόμυλοι και τα υδραγωγεία της Κυθρέας υπέστησαν εκ νέου φθορές εξαιτίας εξέγερσης μουσουλμάνων κατά του διοικητή της Κύπρου Τζηλ Οσμάν[1]. Στις 13 Ιουλίου του 1821, στο πλαίσιο των σφαγών που πραγματοποιήθηκαν ως αντίποινα για την Ελληνική Επανάσταση, εκτελέστηκαν από τις οθωμανικές αρχές δύο τοπικοί προύχοντες της Κυθρέας[9].

Η Κυθρέα στα τέλη του 19ου αιώνα.

Το 1855[10] ή το 1865[11] ιδρύθηκε το πρώτο σχολείο της Κυθρέας, στην περιοχή της Χαρδακιώτισσας και τρία χρόνια μετά, ξεκίνησε τη λειτουργία του και δεύτερο σχολείο στον Άγιο Ανδρόνικο. Αργότερα επί Αγγλοκρατίας, ιδρύθηκαν σταδιακά και άλλα σχολεία[12], ενώ το 1974 λειτουργούσαν συνολικά τρία δημοτικά σχολεία και ένα γυμνάσιο[10]. Οι δρόμοι της Κυθρέας ασφαλτοστρώθηκαν για πρώτη φορά στα τέλη του 1956, ενώ το 1959 η κωμόπολη απέκτησε ηλεκτρικό ρεύμα[13].

Διοικητικά, η Κυθρέα μετεξελίχθηκε σε δήμο το 1915[6][14], με πρώτο δήμαρχο τον Νικόλαο Καττάμη.[6][15] Μετά την κατάληψη της Κυθρέας από τον τουρκικό στρατό, ο Δήμος Κυθρέας στεγάζεται σε οίκημα στην εντός των τειχών Λευκωσία, κοντά στην Πύλη Αμμοχώστου[6].

Τουρκική εισβολή του 1974

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την 14η Αυγούστου 1974, κατά τη διάρκεια της β΄ φάσης της τουρκικής εισβολής, η Κυθρέα κατελήφθη από τα τουρκικά στρατεύματα. Έκτοτε 48 κάτοικοι της κωμόπολης παραμένουν αγνοούμενοι[16], ενώ σημαντικές καταστροφές υπέστησαν μεταξύ άλλων οι εκκλησίες της Αγίας Μαρίνας (ναός που είχε ανακαινιστεί το 1934) και του Αγίου Ανδρόνικου[17][18]. Σήμερα στην Κυθρέα εδρεύει η 14η Τεθωρακισμένη Μεραρχία των τουρκικών δυνάμεων κατοχής[19].

Αξιοθέατα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημαντικά αξιοθέατα της Κυθρέας αποτελούν οι εκκλησίες της Παναγίας Χαρδακιώτισσας, της Αγίας Μαρίνας και του Αγίου Ανδρόνικου (οι δύο τελευταίες έχουν υποστεί αρκετές ζημιές και αλλοιώσεις εξαιτίας της εισβολής του 1974 και της τουρκικής κατοχής), τα αρχοντικά του 19ου αιώνα στον Φραγκομαχαλά[18] και η ονομαστή πηγή του Κεφαλόβρυσου[18][20],η μεγαλύτερη στην Κύπρο, τα νερά της οποίας πηγάζουν από τον υδροφορέα του Πενταδακτύλου.[6][21]

Προσωπικότητες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Κυθρέα γεννήθηκαν ο αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης και μετέπειτα αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού Γεώργιος Πετρακίδης[22], ο αγωνιστής της ΕΟΚΑ Σπύρος Χατζηγιακουμής που πέθανε στις 16 Οκτωβρίου του 1958 μετά από σκληρά βασανιστήρια τα οποία υπέστη κατά τη διάρκεια ανάκρισης[23], ο πολιτικός και - επίσης - αγωνιστής της ΕΟΚΑ Θάσος Σοφοκλέους, η βραβευμένη τραγουδίστρια Καλλιόπη Σπύρου[24][25], ο ποιητής Νίκος Ορφανίδης[26] και οι ζωγράφοι Χρυστάλλα Δημητρίου[27] και Κώστας Αβρααμίδης[28]. Επίσης από την Κυθρέα καταγόταν ο νομικός και συγγραφέας Αχιλλέας Αιμιλιανίδης[29].

Πληθυσμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πληθυσμός της Κυθρέας, έως το 1974, αποτελείτο από Ελληνοκύπριους. Οι Τουρκοκύπριοι ήταν ελάχιστοι έως το 1960, ενώ δεν υπήρχε κανένας στην απογραφή του 1973[30]. Κατά την τουρκική εισβολή οι κάτοικοί της διέφυγαν στο νότιο τμήμα της Κύπρου. Στην Κυθρέα εγκαταστάθηκαν Τουρκοκύπριοι πρόσφυγες από το νότια, κυρίως από τα χωριά Αλαμινός, Μαθιάτης, Απλάντα, Κλαυδιά, Λαπηθιού, Κιδάσι, Τέρρα, Κούκλια, Σουσκιού, Κιος, Φοίνικας και Ασπρογιά.[30]

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό του δήμου σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο έως το 1973. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 δεν πραγματοποιήθηκε απογραφή στον δήμο από την Κυπριακή Δημοκρατία, αφού το έδαφος του δεν ελέγχεται από αυτήν.

Ιστορικό απογραφών [31]
Απογραφή Πληθυσμός %± Άνδρες Γυναίκες
18811.630[32]—  773857
18911.653[33]1.4%768885
19011.856[34]12.3%882974
19112.125[35]14.5%1,0041,121
19212.264[36]6.5%1,0251,239
19312.362[37]4.3%1,0601,302
19462.818[38]19.3%
19602.955[39]4.9%1,4271,528
19732.947[40]-0.3%1,4691,478

(Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα).

Διοικητική διαίρεση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι συνοικίες του Δήμου Κυθρέας.

Ο Δήμος Κυθρέας, για διοικητικούς σκοπούς, χωρίζεται σε 6 συνοικίες:[6][41][42]

Δήμαρχοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δήμαρχοι Δήμου Κυθρέας διετέλεσαν κατά σειρά οι:[14][43][44][45][46]

  • Νικόλαος Καττάμης (1915-1919)
  • Κυριάκος Λεμονοφίδης (1919-1929)
  • Χρίστος Καττάμης (1929-1937)
  • Αντώνης Ατταλίδης (1937-1940)
  • Χρίστος Καττάμης (1940-1948)
  • Ευέλθων Ιακωβίδης (1948-1949)
  • Στυλιανός Αθανασιάδης (1949-1953)
  • Γεώργιος Κυριακού (1953-1963)
  • Σάββας Χριστίδης (1964-1987)
  • Κώστας Φραγκούδης (1991-2001)
  • Μιχαλάκης Σάββα (2002-2011)
  • Πέτρος Καρεκλάς (2012-2024)
  • Μάριος Ζαμπακίδης (2024- )

Αδελφοποιήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Δήμος Κυθρέας είναι αδελφοποιημένος με:[47]

Οργανωμένα σύνολα-σωματεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρόλο που η Κυθρέα δεν ελέγχεται από την Κυπριακή Δημοκρατία, στο ελεύθερο τμήμα της Κύπρου συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται σωματεία που είχαν ως έδρα την Κυθρέα. Γνωστότερη είναι η ΑΕΚ Κυθραίας[48]. Άλλα σωματεία είναι ο ΠΑΟΚ Κυθρέας που δραστηριοποιείται στην επιτραπέζια αντισφαίριση,[49] οι Χύτροι Κυθρέας,[50] ο Λαογραφικός Όμιλος Κυθρέας,[51] ο Όμιλος Γυναικών Κυθρέας[52] και η Ελεύθερη Κυθρέα[53].

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Σύγχρονος Εγκυκλοπαιδεία Ελευθερουδάκη, τόμος 15ος, συμπλήρωμα, σελ. 846.
  2. ↑ «Επαρχία Λευκωσίας – Ένωση Δήμων Κύπρου». ucm.org.cy. Ένωση Δήμων Κύπρου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2018. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Γιώργου Στ. Πετάση, 1992, σελ. 19.
  4. ↑ «Ο Κεφαλόβρυσος». kythrea.com. Δήμος Κυθρέας. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  5. ↑ Πέτσας, Χριστόδουλος (Σεπτέμβρης - Δεκέμβρης 1978). «Ο Κεφαλόβρυσος της Κυθρέας». Ελεύθερη Κυθρέα (3): 173 - 178. http://www.eleftheri-kythrea.com/images/Issues_pdf/3/3_Part3.pdf. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 «ΣΥΝΤΟΜΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-11-11. https://web.archive.org/web/20181111141148/https://www.kythrea.com/%CF%83%CF%85%CE%BD%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%B7-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%B7/. Ανακτήθηκε στις 2018-11-11. 
  7. ↑ Γιώργου Στ. Πετάση, 1992, σελ. 23.
  8. ↑ Γιώργου Στ. Πετάση, 1992, σελ. 81-82.
  9. ↑ Γιώργου Στ. Πετάση, 1992, σελ. 85.
  10. ↑ 10,0 10,1 Γιώργου Στ. Πετάση, 1992, σελ. 79.
  11. ↑ Σάββα Π. Χρηστίδη, Κυθραία. Η πράσινή μας κοιλάδα, Λευκωσία 2003, σελ. 42.
  12. ↑ Σάββα Π. Χρηστίδη, 2003, σελ. 42-45.
  13. ↑ Νίκος Ορφανίδης, Ο τόπος της Κυθρέας, Αφιερωματικό Λεύκωμα, εκδόσεις Ακτή, Λευκωσία 2008, σελ. 21.
  14. ↑ 14,0 14,1 «ΙΔΡΥΣΗ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟΥ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-11-11. https://web.archive.org/web/20181111144601/https://www.kythrea.com/%CE%B9%CE%B4%CF%81%CF%85%CF%83%CE%B7-%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%85/. Ανακτήθηκε στις 2018-11-11. 
  15. ↑ Σάββα Π. Χρηστίδη, 2003, σ. 30.
  16. ↑ «Κατάλογος των Κυπρίων Αγνοουμένων». missing-cy.org. The Missing Cypriots. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2016. 
  17. ↑ Νίκος Ορφανίδης, 2008, σελ. 15.
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 Ορφανίδη, Νίκου. «Ο τόπος της Κυθρέας». kythrea.com. Δήμος Κυθρέας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2016. 
  19. ↑ Σκούρης, Βασίλης (25 Ιουνίου 2017). «Η εμπόλεμη ζώνη της Κύπρου». Real News: 16. 
  20. ↑ Πέτσας, Χριστόδουλος (Σεπτέμβρης - Δεκέμβρης 1978). «Ο Κεφαλόβρυσος της Κυθρέας». Ελεύθερη Κυθρέα (3): 173 - 178. http://www.eleftheri-kythrea.com/images/Issues_pdf/3/3_Part3.pdf. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  21. ↑ «ΚΕΦΑΛΟΒΡΥΣΟΣ». ΔΗΜΟΣ ΚΥΘΡΕΑΣ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-11-11. https://web.archive.org/web/20181111144737/https://www.kythrea.com/%CE%BA%CE%B5%CF%86%CE%B1%CE%BB%CF%8C%CE%B2%CF%81%CF%85%CF%83%CE%BF%CF%82/. Ανακτήθηκε στις 2018-11-11. 
  22. ↑ Γιώργου Στ. Πετάση, 1992, σελ. 90.
  23. ↑ Γιώργου Στ. Πετάση, 1992, σελ. 131-134.
  24. ↑ «Χαιρετισμός της κυρίας Έλσης Χριστόφια συζύγου του ΠτΔ στην απονομή βραβείου πολιτιστικής κληρονομιάς «Γρηγόρη Ασσιώτη» στην Καλλιόπη Σπύρου». presidency.gov.cy. Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 5 Νοεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2015. [νεκρός σύνδεσμος]
  25. ↑ Γιώργου Στ. Πετάση, 1992, σελ. 150.
  26. ↑ «Νίκος Ορφανίδης». biblionet.gr. BiblioNet. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2022. 
  27. ↑ «Έφυγε η Νεράιδα με τον μαγικό χρωστήρα». sigmalive.com. Η Σημερινή. 13 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2015. 
  28. ↑ Γιώργου Στ. Πετάση, 1992, σελ. 151.
  29. ↑ Κύρρης, Κώστας Π. (Μάης - Αύγουστος 1979). «Ο Κυθρεώτης λόγιος Αχιλλεύς Κ. Αιμιλιανίδης 1903 - 1978». Ελεύθερη Κυθρέα (5): 120 - 122. http://www.eleftheri-kythrea.com/images/Issues_pdf/5/5_Part4.pdf. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  30. ↑ 30,0 30,1 «Kythrea». www.prio-cyprus-displacement.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2018. 
  31. ↑ Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα Wikidata.
  32. ↑ 32,0 32,1 «Census of Cyprus, 1881». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1881. 4  Απριλίου 1881. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2018. σελ. 7.
  33. ↑ «Census of Cyprus, 1891». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1891. 6  Απριλίου 1891. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2018. σελ. 5.
  34. ↑ «Census of Cyprus, 1901». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1901. 31  Μαρτίου 1901. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 4.
  35. ↑ «Census of Cyprus, 1911». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1911. 2  Απριλίου 1911. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 4.
  36. ↑ «Census of Cyprus, 1921». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1921. 24  Απριλίου 1921. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 4.
  37. ↑ «Census of Cyprus, 1931». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1931. 27  Απριλίου 1931. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 2.
  38. ↑ «Census of Population and Agriculture 1946». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1946. 10  Νοεμβρίου 1946. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 3.
  39. ↑ «Census of Population and Agriculture 1960». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1960. 11  Δεκεμβρίου 1960. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 4.
  40. ↑ «Cyprus census 1973» (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
  41. ↑ «ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΟΙ ΔΗΜΩΝ/ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΝΟΡΙΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, 2015». Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2018. 
  42. ↑ «ΕΝΟΡΙΕΣ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-11-11. https://web.archive.org/web/20181111144739/https://www.kythrea.com/%CE%B5%CE%BD%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%B5%CF%83-2/. Ανακτήθηκε στις 2018-11-11. 
  43. ↑ «Διατελέσαντες Δήμαρχοι κατά το έτος 1986 μέχρι σήμερα – Ένωση Δήμων Κύπρου». ucm.org.cy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2018. 
  44. ↑ «Κυθρέα» (PDF). ucm.org.cy. σελ. 95. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 17 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 
  45. ↑ «Κυθρέα». σελ. 95. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 
  46. ↑ «Δήμαρχος Δήμου Κυθρέας, Σάββας Χριστίδης». apsida.cut.ac.cy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 
  47. ↑ «ΑΔΕΛΦΟΠΟΙΗΣΗ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-11-11. https://web.archive.org/web/20181111142613/https://www.kythrea.com/%CE%B1%CE%B4%CE%B5%CE%BB%CF%86%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%B7%CF%83%CE%B7/. Ανακτήθηκε στις 2018-11-11. 
  48. ↑ «ΑΕΚ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-11-11. https://web.archive.org/web/20181111142827/https://www.kythrea.com/aek/. Ανακτήθηκε στις 2018-11-11. 
  49. ↑ «ΠΑΟΚ ΚΥΘΡΕΑΣ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-11-11. https://web.archive.org/web/20181111142913/https://www.kythrea.com/%CF%80%CE%B1%CE%BF%CE%BA-%CE%BA%CF%85%CE%B8%CF%81%CE%B5%CE%B1%CF%83/. Ανακτήθηκε στις 2018-11-11. 
  50. ↑ «ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΥΘΡΕΑΣ «ΟΙ ΧΥΤΡΟΙ»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-11-11. https://web.archive.org/web/20181111142951/https://www.kythrea.com/%CE%B1%CE%B8%CE%BB%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%83-%CF%83%CF%85%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%83-%CE%BA%CF%85%CE%B8%CF%81%CE%B5%CE%B1%CF%83-%CE%BF%CE%B9-%CF%87%CF%85%CF%84%CF%81%CE%BF-2/. Ανακτήθηκε στις 2018-11-11. 
  51. ↑ «ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-11-11. https://web.archive.org/web/20181111143047/https://www.kythrea.com/%CE%BB%CE%B1%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CF%8C%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%BF%CF%82/. Ανακτήθηκε στις 2018-11-11. 
  52. ↑ «ΟΜΙΛΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-11-11. https://web.archive.org/web/20181111143045/https://www.kythrea.com/%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%BF%CF%83-%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%B9%CE%BA%CF%89%CE%BD/. Ανακτήθηκε στις 2018-11-11. 
  53. ↑ «ΣΩΜΑΤΕΙΟ “ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΥΘΡΕΑ”». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-11-11. https://web.archive.org/web/20181111143049/https://www.kythrea.com/%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%85%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%B7-%CE%BA%CF%85%CE%B8%CF%81%CE%B5%CE%B1/. Ανακτήθηκε στις 2018-11-11. 

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Πετάσης, Γιώργος Στ. (1992). Η κωμόπολη της Κυθρέας (ιστορική, αρχαιολογική, πολιτιστική και λαογραφική επισκόπηση) (πρώτη έκδοση). Λευκωσία. 
  • Χρηστίδης, Σάββα Π. (2003). Κυθραία - Η πράσινή μας κοιλάδα (πρώτη έκδοση). Λευκωσία. ISBN 9963-8897-0-0. 
  • Ορφανίδης, Νίκος (2008). Ο τόπος της Κυθρέας. Αφιερωματικό Λεύκωμα (πρώτη έκδοση). Λευκωσία: Ακτή. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κυθρέα&oldid=10872492"