Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ομορφίτα (συνοικία Λευκωσίας)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 35°11′0.000″N 33°25′0.000″E / 35.18333333°N 33.41666667°E / 35.18333333; 33.41666667

Ομορφίτα (συνοικία Λευκωσίας)
(τουρκ.: Küçük Kaymaklı)
Η τοποθεσία της Ομορφίτας στον Δήμο Λευκωσίας.
Τοποθεσία στον χάρτη
Τοποθεσία στον χάρτη
Ομορφίτα/Κιουτσούκ Καϊμακλί
Χώρα(de jure)
Κυπριακή Δημοκρατία
ΕπαρχίαΛευκωσίας
Χώρα(de facto)
Τ.Δ.Β.Κ.
ΕπαρχίαΛεφκόσα
Πληθυσμός10.856  (2011)

Η Ομορφίτα (τουρκικά: Κιουτσούκ Καϊμακλί, Küçük Kaymaklı‎‎) είναι συνοικία του Δήμου Λευκωσίας.[1] Το έδαφος της συνοικίας ανήκει εκ του νόμου (de jure) στην Κυπριακή Δημοκρατία και υπάγεται διοικητικά στην Επαρχία Λευκωσίας. Ωστόσο, μετά την τουρκική εισβολή του 1974, μεγάλο μέρος της ελέγχεται εκ των πραγμάτων (de facto) από την μη αναγνωρισμένη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου, ενώ η μισή σχεδόν διοικητική της έκταση βρίσκεται εντός της Νεκρής Ζώνης.

Στα βόρεια συνορεύει με την κοινότητα Μάνδρες, στα ανατολικά και νοτιοανατολικά με το Καϊμακλί, στα νοτιοδυτικά με τη Νεάπολη και στα δυτικά με την κοινότητα Τράχωνα.

Υπάρχουν δύο εκδοχές για την προέλευση της ονομασίας Ομορφίτα:[2]

  • η ονομασία προέρχεται από τη λέξη όμορφη.
  • οι ιδρυτές της προέρχονταν από τη Μόρφου και έτσι το χωριό ονομάστηκε Ομορφίτα.

Η Ομορφίτα ήταν γνωστή, και στους Ελληνοκύπριους και στους Τουρκοκύπριους, και σαν Κιουτσούκ Καϊμακλί. Κιουτσούκ στα τούρκικα σημαίνει μικρό. Ο προσδιορισμός μικρό χρησιμοποιείτο ώστε να γίνεται διάκριση μεταξύ της Ομορφίτας και του Καϊμακλίου, ο οποίος ήταν γνωστός σαν Μπουγιούκ Καϊμακλί, δηλαδή σαν Μεγάλο Καϊμακλί.[2][3]

Η ονομασία Καϊμακλί προέρχεται από την τούρκικη λέξη kaymak (καϊμάκκιν). Καϊμάκκιν είναι ο αφρός που σχηματίζεται στην επιφάνεια του γάλακτος ή του καφέ όταν βράσει. Η περιοχή πήρε την ονομασία της κατά την Τουρκοκρατία και σημαίνει χώρος που κατασκευάζεται καϊμάκκιν ή/και ξινόγαλα.[3][4] Στο Καϊμακλί κατασκευαζόταν καϊμάκκιν. Με την ονομασία αυτή λεγόταν τα παλιά χρόνια το βούτυρο από γάλο. Το Καϊμακλί ήταν γνωστό για το γιαούρτι και τα γαλακτοκομικά προϊόντα του.[5]

Μέχρι το 1968 η Ομορφίτα αποτελούσε ξεχωριστό χωριό. Στις 29 Μαρτίου 1968 η Χωριτική Αρχή Ομορφίτας ενσωματώθηκε στον Δήμο Λευκωσίας. [6]

Μέχρι το 1974 η Ομορφίτα ήταν μικτός οικισμός στον οποίο κατοικούσαν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι. Αρχικά οι Ελληνοκύπριοι ήταν περισσότεροι, ωστόσο το 1960 ο πληθυσμός των Τουρκοκυπρίων ήταν περίπου πενταπλάσιος από τον πληθυσμό των Ελληνοκυπρίων.[2]

Κατά τις δικοινοτικές διαταραχές της δεκαετίας του 1950, πολλοί Ελληνοκύπριοι εγκατέλειψαν την Ομορφίτα. Στις δικοινοτικές διαταραχές του 1963, ελληνοκυπριακές δυνάμεις επιτέθηκαν στην Ομορφίτα, η οποία είχε καταληφθεί προηγουμένως από τουρκοκυπριακές δυνάμεις. Οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι της εγκατέλειψαν τα σπίτια τους και εγκαταστάθηκαν σε άλλες περιοχές. Στη συνέχεια στην Ομορφίτα εγκαταστάθηκαν πολλοί Τουρκοκύπριοι.[2]

Κατά την τουρκική εισβολή του 1974 οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι της Ομορφίτας διέφυγαν στην ελεύθερη Κύπρο.[2]

Από τότε, η μισή περίπου διοικητική έκταση της Ομορφίτας βρίσκεται στη Νεκρή Ζώνη. Στο μέρος που ελέγχεται από την Τουρκική Δημοκρατία της Βορείου Κύπρου διαμένουν Τουρκοκύπριοι ενώ στο μικρό μέρος που ελέγχεται από την Κυπριακή Δημοκρατία διαμένουν Ελληνοκύπριοι.[2][7]

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό της Ομορφίτας όπως καταγράφηκε στις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο. Οι απογραφές από το 1976 και μετά αφορούν μόνο το έδαφος της συνοικίας το οποίο βρίσκεται υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Ομορφίτα δεν εμφανίζεται στην απογραφή του 1976 και στην απογραφή του 1982.

Ιστορικό απογραφών [8]
Απογραφή Πληθυσμός Άνδρες Γυναίκες
1881339[9]—  177162
1891348[10]2.7%186162
1901413[11]18.7%219194
1911507[12]22.8%271236
1921585[13]15.4%296289
1931861[14]47.2%456395
19462.252[15]161.6%
19606.350[16]182.0%3,1813,169
19732.197[17]-65.4%1,1161,081
1992252[18][19]—  133119
2001220[20][21]-12.7%114106
2011284[22][23]29.1%137147

(Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα).

Η ποδοσφαιρική ομάδα Κιουτσούκ Καϊμακλί έχει κατακτήσει 4 Πρωταθλήματα ΤΔΒΚ (1963, 1985, 1986, 2011)

  1. «ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΟΙ ΔΗΜΩΝ/ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΝΟΡΙΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, 2015». Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2018. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 «Omorfita». www.prio-cyprus-displacement.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2018. 
  3. 3,0 3,1 «Kaimakli». www.prio-cyprus-displacement.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2018. 
  4. «Κοινωνικός Χώρος Kaymakκιν». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2018. 
  5. «Από πού πήρε το όνομα του το Καϊμακλί;». 12 Ιουλίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2018. 
  6. «Οι ενορίες της Λευκωσίας». 1 Μαΐου 2010. σελίδες 42–44. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2018. 
  7. «Εδώ ελεύθερη γειτονιά Ομορφίτας». 30 Ιουνίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2018. 
  8. Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα Wikidata.
  9. 9,0 9,1 «Census of Cyprus, 1881». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1881. 4  Απριλίου 1881. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2018. σελ. 7.
  10. «Census of Cyprus, 1891». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1891. 6  Απριλίου 1891. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2018. σελ. 5.
  11. «Census of Cyprus, 1901». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1901. 31  Μαρτίου 1901. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 4.
  12. «Census of Cyprus, 1911». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1911. 2  Απριλίου 1911. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 4.
  13. «Census of Cyprus, 1921». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1921. 24  Απριλίου 1921. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 4.
  14. «Census of Cyprus, 1931». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1931. 27  Απριλίου 1931. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 2.
  15. «Census of Population and Agriculture 1946». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1946. 10  Νοεμβρίου 1946. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 3.
  16. «Census of Population and Agriculture 1960». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1960. 11  Δεκεμβρίου 1960. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 3.
  17. «Cyprus census 1973» (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
  18. «Απογραφή πληθυσμού 1992». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 1992. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1992. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2018.
  19. «Census of population 1992». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1992. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1992. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2018.
  20. «Απογραφή πληθυσμού 2001». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 2001. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2018. σελ. 46.
  21. «Census of population 2001». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 2001. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2018. σελ. 46.
  22. «Απογραφή πληθυσμού 2011». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 2011. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 11  Ιανουαρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2018.
  23. «Census of population 2011». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 2011. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 11  Ιανουαρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2018.