Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μαν Ραίη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|11|11|2024}}


Μαν Ραίη
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Man Ray (Αγγλικά)
ΨευδώνυμοRadenski, Emmanuel, Man Rei και Rudnitzky, Emmanuel
Γέννηση27  Αυγούστου 1890[1][2][3]
Φιλαδέλφεια[4][5][6]
Θάνατος18  Νοεμβρίου 1976[7][2][3]
6ο δημοτικό διαμέρισμα του Παρισιού[8]
Αιτία θανάτουμολυσματική ασθένεια
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο του Μονπαρνάς
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής[9]
Γαλλία[10]
ΣπουδέςΣύνδεσμος Σπουδαστών Τέχνης της Νέας Υόρκης, Boys and Girls High School[11] και Boys High School
Ιδιότητασκηνοθέτης κινηματογράφου, φωτογράφος[12][13][14], κινηματογραφιστής, σεναριογράφος, ζωγράφος[12], μοντέρ, δημιουργός κολάζ, αυτοβιογράφος[15], ηθοποιός, σχεδιαστής[16], σχεδιαστής κοσμημάτων[17], κινηματογραφιστής[13][18], χαράκτης[18], γλύπτης[18] και assemblage artist[18]
ΣύζυγοςJuliet Man Ray[19] και Adon Lacroix (1914–1919)[20][21]
ΣύντροφοςLee Miller[22]
Alice Prin
ΓονείςMax Ray και Manya Lourie Ray
Κίνημαυπερρεαλισμός[5][6] και ντανταϊσμός[5][6]
Είδος τέχνηςΑσαμπλάζ[5] και Αφηρημένη τέχνη[5]
Καλλιτεχνικά ρεύματαυπερρεαλισμός[5][6] και ντανταϊσμός[5][6]
Σημαντικά έργαIngres's Violin και Gift
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Μαν Ραίη (Man Ray, 27 Αυγούστου 1890 - 18 Νοεμβρίου 1976) ήταν Αμερικανός καλλιτέχνης, γνωστός κυρίως για το φωτογραφικό του έργο και την ανάμιξή του στα κινήματα του ντανταϊσμού και του υπερρεαλισμού.

Το πραγματικό του όνομα ήταν Emmanuel Rudzitsky και γεννήθηκε στη Φιλαδέλφεια της Πενσυλβανίας στην Αμερική το 1890, ενώ μεγάλωσε στο Μπρούκλιν της Νέα Υόρκης. Την περίοδο 1910-1911 παρακολουθεί μαθήματα ζωγραφικής αφού προηγουμένως έχει αρνηθεί μια υποτροφία για σπουδές στην αρχιτεκτονική. Το 1915 πραγματοποιεί την πρώτη του ατομική έκθεση ζωγραφικής, στη Νέα Υόρκη γεγονός που αποτελεί επίσης την αφορμή ώστε να ασχοληθεί με τη φωτογραφία, καθώς φωτογραφίζει ο ίδιος τα έργα του για τη δημιουργία καταλόγου. Από εκείνη τη στιγμή, ο Μαν Ραίη αφοσιώνεται στο φωτογραφικό μέσο και οι πρώτες σημαντικές φωτογραφίες του παρουσιάζονται το 1918.

Παράλληλα, ο Μαν Ραίη μαζί με τον Μαρσέλ Ντυσάν, συμμετέχουν στην οργάνωση ενός ντανταϊστικού ρεύματος στην Αμερική, την ίδια εποχή που ο ντανταϊσμός σημειώνει άνθιση στην Ευρώπη. Ακολουθεί η έκδοση ενός μοναδικού τεύχους της επιθεώρησης New York Dada το 1920, ωστόσο ο ίδιος ο Μαν Ραίη αποφαίνεται πως το ρεύμα του ντανταϊσμού δεν είναι εφικτό να αναπτυχθεί στην Αμερική.

Το καλοκαίρι του 1921 εγκαταλείπει τις Ηνωμένες πολιτείες και εγκαθίσταται στο Παρίσι. Η περίοδος που ακολουθεί είναι ίσως η πιο δημιουργική για τον Μαν Ραίη, ο οποίος συνεχίζει να ασχολείται με τη φωτογραφία διαμορφώνοντας ένα ιδιαίτερο ύφος αλλά και μια προσωπική τεχνική. Πολύ σύντομα από την άφιξή του στη Γαλλία, χρησιμοποιεί τις αποκαλούμενες Ραιη-γραφίες (rayographies) φωτογραφίες που παράγονται τοποθετώντας αντικείμενα πάνω σε μια φωτοευαίσθητη επιφάνεια και στη συνέχεια με έκθεσή τους σε φως. Η τεχνική αυτή στην πραγματικότητα ήταν ήδη γνωστή, ωστόσο ο Μαν Ραίη την υιοθέτησε για αμιγώς καλλιτεχνικούς σκοπούς.

Το 1925 συμμετέχει μαζί με τους Μαξ Ερνστ, Χουάν Μιρό, Πάμπλο Πικάσσο και Ζαν Αρπ στην πρώτη υπερρεαλιστική έκθεση που πραγματοποιείται στο Παρίσι.

Τη δεκαετία του 1930 ο Μαν Ραίη επινοεί μαζί με τη βοηθό του Lee Miller τη μέθοδο που καλείται solarization και ουσιαστικά αποτελεί το φαινόμενο Sabatier στη διαδικασία της φωτογραφικής εκτύπωσης.

Παράλληλα με τις υπερρεαλιστικές φωτογραφίες του, το έργο του Μαν Ραίη περιλαμβάνει και μια πληθώρα πορτρέτων, συμπεριλαμβανομένων και γνωστών καλλιτεχνών όπως του Ζαν Κοκτώ, του Ανρί Ματίς καθώς και των υπερρεαλιστών Αντρέ Μπρετόν, Τριστάν Τζαρά, Μαρσέλ Ντυσάν, Μαξ Ερνστ και άλλων.

Στα τελευταία χρόνια της ζωής του επέστρεψε στις Ηνωμένες πολιτείες όπου έζησε στην Καλιφόρνια. Πέθανε το 1976 στη Γαλλία.

Man Ray portrayed by Lothar Wolleh, Paris, 1975

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Neil Baldwin, Man Ray: American Artist, Da Capo Press (ISBN 030681014X)
  • Man Ray, Apperture (Masters of Photography) (ISBN 0893817430)
  • Alain Sayag, Emmanuelle De I'Ecotais (ed.), Man Ray: Photography and Its Double, Gingko Press, (ISBN 3927258660)

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118598694. Ανακτήθηκε στις 21  Ιουλίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Man Ray» (Ολλανδικά) 65785.
  3. ↑ 3,0 3,1 «Benezit Dictionary of Artists» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00115876. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118598694. Ανακτήθηκε στις 10  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 Artnet. man-ray.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 (Ολλανδικά) RKDartists. 65785.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118598694. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  8. ↑ death certificate. archives.paris.fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YTo2OntzOjQ6ImRhdGUiO3M6MTA6IjIwMjItMDktMDIiO3M6MTA6InR5cGVfZm9uZHMiO3M6MTE6ImFya29fc2VyaWVsIjtzOjQ6InJlZjEiO2k6NDtzOjQ6InJlZjIiO2k6MzAxMzY0O3M6MTY6InZpc2lvbm5ldXNlX2h0bWwiO2I6MTtzOjIxOiJ2aXNpb25uZXVzZV9odG1sX21vZGUiO3M6NDoicHJvZCI7fQ%3D%3D#uielem_move=-1020%2C-562.5&uielem_islocked=1&uielem_zoom=167&uielem_brightness=0&uielem_contrast=0&uielem_isinverted=0&uielem_rotate=F. Ανακτήθηκε στις 5  Μαρτίου 2023. σελ. 6.
  9. ↑ (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 3716. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  10. ↑ Κέντρο Ζορζ Πομπιντού. cKxydj.
  11. ↑ Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2021.
  12. ↑ 12,0 12,1 (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Μαρτίου 2019. 500015030. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  13. ↑ 13,0 13,1 The Fine Art Archive. 16872. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  14. ↑ «Man Ray». Ανακτήθηκε στις 7  Σεπτεμβρίου 2021.
  15. ↑ Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  16. ↑ 1868. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  17. ↑ Esther Doornbusch: (Ολλανδικά) hedendaagsesieraden.nl. 2016. hedendaagsesieraden.nl/2017/08/10/man-ray/. Ανακτήθηκε στις 8  Απριλίου 2020.
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 18,3 (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 500015030.
  19. ↑ (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Μαρτίου 2019. 500015030. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2021.
  20. ↑ «Perpetual Motif: The Art of Man Ray» 1988. ISBN-10 2-07-011158-X.
  21. ↑ www.kronobase.org/chronologie-categorie-Adon+Lacroix.html.
  22. ↑ hedendaagsesieraden.nl/2017/08/10/man-ray/.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μαν_Ραίη&oldid=8409257"