Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μπουκ (ποταμός)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 49°53′33.7″N 25°0′59.8″E / 49.892694°N 25.016611°E / 49.892694; 25.016611

Μπουκ
ΠηγέςΥψίπεδα Ποδολίας
ΕκβολέςΝάρεφ
Χώρες ΛεκάνηςΠολωνία, Ουκρανία και Λευκορωσία
ΧώραΠολωνία[1], Λευκορωσία και Ουκρανία
Μήκος772 χλμ
Μέση εκροή110 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο
ΠαραπόταμοιHuczwa, Uherka, Κσνα, Toczna, Liwiec, Μουχαβέτς, Nurzec, Μπροκ, Slotvyna, Rokitna, Holoiivka, Spasivka, Bilyi Stik, Studzianka, Varezhanka, Zolochivka, Włodawka, Cetynia, Buczynka, Pulwa, Liasnaja, Poltva River, Kałamanka, d:Q3919176, Rata, Solokiya River, Ług, Bukowa, Fiszor, Udal, Kamianka, Kołodziejka, Pukawka, Izivka, Bystryak, Hapa, Zolotukha, Kamenka, Neretva, Pitushok, Topkyi, Horpynka, Sarenka, Spanaŭka και Czyżówka
Χάρτης

Ο Μπουκ (πολωνικά: Bug, [buk]) ή Δυτικός Μπουκ (ουκρανικά: Західний Буг, λευκορώσικα: Захо́дні Буг, ρώσικα: Западный Буг) είναι μεγάλος ποταμός που βρίσκεται κυρίως στην Ανατολική Ευρώπη, ο οποίος διέρχεται από τρεις χώρες. Το συνολικό μήκος του είναι 774 χιλιόμετρα.[2]

Είναι παραπόταμος του Νάρεφ, αποτελεί μέρος των συνόρων μεταξύ Ουκρανίας και Πολωνίας για 185 χιλιόμετρα[3] και μεταξύ Λευκορωσίας και Πολωνίας για 178 χιλιόμετρα,[3][4] και είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος ποταμός της Πολωνίας.

Το όνομα Bug πιθανότατα προήλθε από την παλιά γερμανική λέξη *baug-s, που σήμαινε κάτι ελικοειδές ή λυγισμένο. Οι Σλάβοι υιοθέτησαν τη λέξη Baug από τους Γότθους, οι οποίοι προηγουμένως ζούσαν σε μεγάλο αριθμό κοντά στον ποταμό.

Παραδοσιακά, π.χ. από τους σχεδιαστές της Γραμμής Κάρζον, ο ποταμός Μπουκ θεωρείται ότι είναι το εθνογραφικό σύνορο μεταξύ Ανατολής και Δύσης, καθώς και το σύνορο μεταξύ Πολωνών Ορθοδόξων και Καθολικών.[5] 

Ο Μπουκ ήταν μέρος των συνόρων ανάμεσα στα εδάφη της Πολωνίας που καταλήφθηκαν από την Αυστρία και τη Ρωσία μετά τον τρίτο διαμελισμό της Πολωνίας το 1795, το νότιο μισό των ανατολικών συνόρων του Δουκάτου της Βαρσοβίας (1809-1815), της Πολωνίας του Συνεδρίου (1815-1867), της Γης του Βιστούλα (1867-1913) και του Βασιλείου της Πολωνίας (1917-1918). Ο Μπουκ αποτέλεσε επίσης μέρος της διαχωριστικής γραμμής μεταξύ των στρατιωτικών ζωνών της γερμανικής Βέρμαχτ και του σοβιετικού Κόκκινου Στρατού που καθορίστηκε σε μια μυστική ρήτρα της Γερμανικής-Σοβιετικής Συνοριακής Συνθήκης της 28ης Σεπτεμβρίου 1939 μετά την εισβολή στην Πολωνία τον Σεπτέμβριο του 1939 στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Γεωγραφικά χαρακτηριστικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αλληγορία του ποταμού Μπουκ, ένα άγαλμα στη βεράντα του Παλατιού Γουαζιένκι στο Πάρκο Γουαζιένκι στη Βαρσοβία

Ο Μπουκ είναι ένας αριστερός παραπόταμος του Νάρεφ. Πηγάζει από το Όμπλαστ του Λβιβ στα δυτικά της Ουκρανίας προς τα βόρεια μέσα στο Όμπλαστ του Βολίν, πριν περάσει κατά μήκος των συνόρων Ουκρανίας-Πολωνίας και Λευκορωσίας-Πολωνίας και ακολούθως εντός της Πολωνίας, όπου ακολουθεί μέρος των συνόρων μεταξύ του Βοεβοδάτου Μασοβίας και Βοεβοδάτου Ποντλάσκιε. Ενώνεται με το Νάρεφ στο Σέροτσκ, λίγα χιλιόμετρα ανοδικά της τεχνητής λίμνης Ζέγκζε.[3]

Αυτό το τμήμα του Νάρεφ μεταξύ της συμβολής και του Βιστούλα αναφέρεται μερικές φορές ως Μπούγκο-Νάρεφ, αλλά στις 27 Δεκεμβρίου 1962, η πράξη του Πρωθυπουργού της Πολωνίας κατάργησε το όνομα «Μπούγκο-Νάρεφ», αμέσως μετά την ολοκλήρωση της τεχνητής λίμνης Ζέγκζε.

Στον Μπουκ, λίγα χιλιόμετρα από το Βισόκαγιε στο Ραγιόν Καμενέτς της Περιοχής Μπρεστ, βρίσκεται το δυτικότερο σημείο της Λευκορωσίας.[6] Συνδέεται επίσης με τον Δνείπερο μέσω του Μουχαβέτς, παραπόταμου της δεξιάς όχθης, από το Κανάλι Δνείπερου-Μπουκ.

Η συνολική λεκάνη απορροής του Μπουκ είναι 38.712 χλμ2, των οποίων τα μισά, 19.239 χλμ2ή, το 50%, βρίσκεται στην Πολωνία.[2] Κάτι περισσότερο από ένα τέταρτο, 11.400 χλμ2 ή το 29%, βρίσκεται στη Λευκορωσία και λίγο κάτω από το ένα τέταρτο, 8.700 χλμ2, ή το 22%, βρίσκεται στην Ουκρανία.[3]

Το κλίμα της λεκάνης του Μπουκ είναι εύκρατο.[3]

Η λεκάνη παρουσιάζει ετήσια υψηλά επίπεδα νερού κατά τη διάρκεια πλημμυρών την άνοιξη, λόγω του λιώσιμου του χιονιού, μετά το οποίο ξεκινά μια μικρή περίοδος ροής και διαρκεί έως τον Οκτώβριο ή τα μέσα Νοεμβρίου. Περιστασιακές καλοκαιρινές πλημμύρες συμβαίνουν συχνά σε υψηλό υψόμετρο, όπου τα βουνά επηρεάζουν τις ευνοϊκές συνθήκες ξαφνικών πλημμυρών. Το φθινόπωρο η αύξηση της στάθμης του νερού είναι ασήμαντη, όπου σε κάποια χρόνια δεν γίνονται καθόλου. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα ο ποταμός μπορεί να έχει προσωρινές εκρήξεις πάγου που μερικές φορές προκαλούν εμπλοκές πάγου, προκαλώντας αύξηση της στάθμης έως και 2 μέτρα. Τα επίπεδα νερού που προκύπτουν είναι μεταβλητά λόγω της αστάθειας της κάλυψης πάγου.[3]

Σημαντικές πλημμύρες τα τελευταία 60 χρόνια στη Λευκορωσία καταγράφηκαν το 1958, το 1962, το 1967, το 1971 και το 1974.[3] Η μεγαλύτερη ανοιξιάτικη πλημμύρα παρατηρήθηκε το 1979, όταν η μέγιστη απορροή νερού ήταν 19,1 κυβικά μέτρα ανά δευτερόλεπτο στις 24 Μαρτίου 1979, στο χωριό Τσερσκ, 166 κυβικά μέτρα ανά δευτερόλεπτο κοντά στο χωριό Τουκίνιτσι στις 31 Μαρτίου 1979 και 269 κυβικά μέτρα ανά δευτερόλεπτο κοντά στη Μπρεστ την 1η Απριλίου 1979. Μια παρόμοια ανοιξιάτικη πλημμύρα σημειώθηκε το 1999, όταν τα επίπεδα νερού Μαρτίου-Μαΐου ξεπέρασαν τη μέση ετήσια αξία σχεδόν κατά το ήμισυ ξανά (48%).

Η τελευταία φορά που ο Μπουλ πλημμύρισε στην Πολωνία και την Ουκρανία ήταν το 2010 και η τελευταία φορά που πλημμύρισε στη Λευκορωσία ήταν το 1999.[3]

  1. Ανακτήθηκε στις 19  Νοεμβρίου 2018.
  2. 2,0 2,1 Statistical Yearbook of the Republic of Poland 2017, Στατιστική Υπηρεσία Πολωνίας, σελ. 85-86
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 D.François· J. Kikken· P. Moiret· J. Paulzen· B. Stevens (2010). «Characteristics and cross-border cooperation within the river basins of the FLOOD-WISE project» (PDF). Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών Ζούιντ Μάαστριχτ, Ολλανδία. σελίδες 49–55. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 31 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2013. 
  4. «Main Geographic Characteristics of the Republic of Belarus. Main characteristics of the largest rivers of Belarus». Land of Ancestors. Data of the Ministry of Natural Resources and Environmental Protection of the Republic of Belarus. 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2013. 
  5. «POLSKIE PRZESIEDLENIA - HISTORIA NIEZNANA». www.lwow.com.pl. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2018. 
  6. «Main Geographic Characteristics of the Republic of Belarus». Land of Ancestors. The Scientific and Production State Republican Unitary Enterprise “National Cadastre Agency” of the State Property Committee of the Republic of Belarus. 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]