Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μπούρτζι (Ναυπλίου)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Μπούρτζι.

Συντεταγμένες: 37°34′11″N 22°47′25″E / 37.56972°N 22.79028°E / 37.56972; 22.79028

Μπούρτζι
Χάρτης
Είδοςνησίδα φρούριο
Αρχιτεκτονικήαναγεννησιακή αρχιτεκτονική
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°34′11″N 22°47′26″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Ναυπλιέων και Δημοτική Κοινότητα Ναυπλιέων Αργολίδας
ΤοποθεσίαΝαύπλιο
ΧώραΕλλάδα
Έναρξη κατασκευής1473
Γενικές διαστάσεις0,12 χλμ × 0,043 χλμ
Προστασίααρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα και διατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα[1]
Commons page Πολυμέσα

Ο Θαλασσόπυργος ή Καστέλλι[2] κατά τους Ενετούς και Μπούρτζι[3] κατά τους Τούρκους, όπως και είναι περισσότερο γνωστή, είναι μικρή νησίδα μπροστά στο λιμένα του Ναυπλίου, ακριβώς απέναντι από το επάκτιο πυροβολείο των «Πέντ' - Αδερφιών», καλυπτόμενη πλήρως από παλαιό ενετικό Φρούριο στο οποίο οφείλει και το όνομά της.

Το Φρούριο αυτό ανεγέρθη από τους Ενετούς μετά την αποχώρηση του Μαχμούτ Πασά το 1473,[4] εφοδιάζοντας το με νεότερα πυροβόλα. Το 1502 οι Ενετοί, μεταβάλλοντας με οχυρώσεις τη ΝΔ πλευρά της Ακροναυπλίας σε αυτοτελή προμαχώνα με επάλξεις («Πέντε Αδέρφια»), συνέδεσαν αυτόν με τεχνητό βραχίονα από ογκόλιθους στον οποίο προσέδεναν αλυσίδα η οποία έφθανε μέχρι τον Θαλασσόπυργο για την προφύλαξη του λιμένα και της πόλης, εξού και το όνομα «Λιμένας της Αλύσου».

Μετά τη συνθήκη του Κάρλοβιτς (1698) οι Ενετοί ανήγειραν στη νησίδα ισχυρότατο Πύργο και προμαχώνες με πυροβόλα, δημιουργώντας έτσι το γνωστό Φρούριο που δεσπόζει σήμερα στην είσοδο του λιμένα του Ναυπλίου.[5]

Κατά την Ελληνική επανάσταση του 1821 ο Θαλασσόπυργος κατελήφθη, το 1822, από 50 οπλοφόρους και 150 πυροβολητές, των οποίων ηγούνταν οι Χέιστινγκς, Άνερμαν, Χάνεκ και Δημήτριος Καλλέργης. Αυτοί τελούσαν υπό την ηγεσία του Γάλλου ταγματάρχη Φ. Γκιουρντέν, ο οποίος κανονιοβολούσε το Ναύπλιο από τον Θαλασσόπυργο και κατάφερε να ματαιώσει τον «λαθραίο» επισιτισμό των πολιορκούμενων Τούρκων από αγγλικό πλοίο.[4]

Στην αμέσως μετέπειτα δεκαετία, κατά τις αιματηρές ελληνικές εμφύλιες εχθροπραξίες (1823 – 1833), δύο φορές αναγκάσθηκε η τότε κυβέρνηση να καταφύγει στον Θαλασσόπυργο για την ασφάλειά της, στις 25 Μαΐου του 1824 και στις 2 Ιουλίου του 1827.

Μετά την έλευση του Βασιλέως Γεωργίου του Α’ και κατ΄ εντολή του, το 1865 ο Θαλασσόπυργος αφοπλίστηκε και κατέστη τόπος διαμονής του δημίου της γκιλοτίνας.

Άποψη του Μπουρτζίου το 1892

Τέλος, με τη δημιουργία του Οργανισμού Τουρισμού, ο Θαλασσόπυργος αναπαλαιώθηκε στη δεκαετία του 1930[5] εξόδοις του ιδιώτη και μελλοντικού του εκμισθωτή και διευθυντή, Παναγιώτη (Τάκη) Κωστούρου, και μετετράπη έτσι σε ένα από τα πρώτα άξια λόγου τουριστικά κέντρα Α΄ Κατηγορίας στην Ελλάδα, με τη λειτουργία ξενοδοχείου 12 μόνο δωματίων και εστιατόριο με ειδική μνεία στους καλύτερους διεθνείς ταξιδιωτικούς οδηγούς της εποχής. Λειτούργησε συνεχώς από την δεκαετία του 1930 μέχρι τα χρόνια της απριλιανής δικτατορίας, η οποία θεωρήθηκε σκόπιμο να το κλείσει, μη ανανεώνοντας την εκμισθωτική άδεια. Πλάνα από την εποχή που λειτουργούσε ως ξενοδοχείο μπορεί να δει κανείς στην ταινία του 1958 Ο άνθρωπος του τραίνου.[6]

  1. www.arxaiologikoktimatologio.gov.gr/el/monuments_info?id=147557&type=Monument.
  2. Νέζης, Νίκος (2010). Τα ελληνικά βουνά - Γεωγραφική εγκυκλοπαίδεια. Αθήνα: Ε.Ο.Ο.Α. & Κληροδότημα «Αθ. Λευκαδίτη». σελ. 197. ISBN 978-960-86676-5-5. 
  3. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 23. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 200. 
  4. 4,0 4,1 Παπαθανασίου, Μανώλης. «Μπούρτζι». Καστρολόγος. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2022. 
  5. 5,0 5,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 44. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 61-62. 
  6. Ο άνθρωπος του τραίνου, https://www.filmfestival.gr/el/movie-tdf/movie/876, ανακτήθηκε στις 2022-01-26