Μετάβαση στο περιεχόμενο

Νάσος Δάφνης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Νάσος Δάφνης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση23  Ιουλίου 1914[1][2][3]
Ελλάδα
Θάνατος23  Νοεμβρίου 2010[4][2][3]
Provincetown
Αιτία θανάτουνόσος
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής[5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταζωγράφος[6][7]
καλλιτέχνης[8]
γλύπτης[7]
καλλιτέχνης γραφικών τεχνών[7]
ΑντιπρόσωποςArtists Rights Society[9]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΥποτροφία Γκούγκενχαϊμ[10]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Νάσος Δάφνης του Παναγιώτη (αγγλ. Nassos Daphnis, 23 Ιουλίου 1914 – 23 Νοεμβρίου 2010) ήταν Ελληνοαμερικανός ζωγράφος της αφηρημένης τέχνης και κατά δεύτερο λόγο γλύπτης και καλλιεργητής παιωνίων.

Θητεία και σπουδές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Δάφνης γεννήθηκε στις Κροκεές Λακωνίας και μετανάστευσε σε νεαρή ηλικία, το 1930, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, όπου πήρε σύντομα την αμερικανική υπηκοότητα, για αυτό και κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε στον στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών (από το 1942 έως το 1945). Κατά τη διάρκεια της θητείας του, τού ζητήθηκε να χρησιμοποιήσει τις ζωγραφικές δεξιότητές του για πρακτικούς σκοπούς, οπότε δημιούργησε καμουφλάζ για χρήση σε τεράστιους ανάγλυφους στρατιωτικούς χάρτες. Σύμφωνα με ορισμένους κριτικούς της τέχνης, ζωγραφίζοντας καμουφλάζ, ο Δάφνης ανέπτυξε τη χαρακτηριστική «επιπεδότητα» που αργότερα εφάρμοσε στους αφηρημένους γεωμετρικούς του πίνακες.

Παρά το ότι ο Δάφνης θεωρείται γενικά αυτοδίδακτος καλλιτέχνης, στην πραγματικότητα επεδίωξε κάποια τυπική εκπαίδευση. Μετά τη στρατιωτική του θητεία, εκπαιδεύθηκε στη σχολή «Art Students League of New York», στο Μανχάταν. Από το 1949 μέχρι το 1951 σπούδασε στο Παρίσι. Το 1951 και το 1952 συνέχισε τις σπουδές του στο Κρατικό Ίδρυμα Τέχνης στη Φλωρεντία της Ιταλίας. Το 1952 επέστρεψε ξανά για λίγο στο Παρίσι για πρόσθετες μελέτες.

Η βιομορφική περίοδος (1945-1949)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το καλλιτεχνικό στιλ του Δάφνη εξελισσόταν σε όλη τη σταδιοδρομία του. Ξεκίνησε ως ρεαλιστής, αλλά μετά τον πόλεμο, προχώρησε σε βιομορφικές μορφές με σουρεαλιστικές επιρροές.

Από τις 24 Μαρτίου έως τις 11 Απριλίου 1947 ο Δάφνης πραγματοποίησε επώνυμη ατομική έκθεση στην Γκαλερί Σύγχρονων Τεχνών, στην 57η Ανατολική οδό της Νέας Υόρκης, στην οποία εξέθεσε τους βιομορφικούς του πίνακες. Η έκθεση περιελάμβανε ελαιογραφίες και υδατογραφίες. Ήταν η δεύτερη του έκθεση στη γκαλερί αυτή και στο δοκίμιο που έγραψε για τον καταλόγο ο ιστορικός τέχνης Γκόρντον Γουόσμπερν (Gordon B. Washburn) βρήκε μια νέα υπόσχεση στα έργα: «... Δεν υπάρχει σχεδόν ένα από αυτά, ωστόσο, το οποίο στις μακρινές αποστάσεις ή στον ορίζοντά του, απέτυχε να κρατήσει μια υπόσχεση για μια ανανεωμένη ζωή και τελική ευτυχία. Κάποτε, στα νεανικά του χρόνια, ο Δάφνης ζωγράφισε ένα όραμα του παράδεισου και της κόλασης, αλλά εκείνη την εποχή το καθαρτήριό του ήταν τόσο γοητευτικό όσο και ο παράδεισός του, οι διάβολοι ένας στρατός παιχνιδιών. Ένας νέος ορισμός του καλού και του κακού έχει πλέον βρεθεί, και επιστρέφοντας σε έναν κόσμο μεγαλύτερης ελπίδας και πίστης, καταλαμβάνει την ομορφιά του φυσικού κόσμου - ειδικά τη φυτική του ζωή, της οποίας τις μορφές πάντοτε αγαπούσε πολύ - με ένα παχύτερο σύμπλεγμα από συναισθήματα. Η αυτοδίδακτη τέχνη του ... οι μελωδίες της ... δεν είναι πολυφωνικές. Ο προσχεδιασμός, η στενή οργάνωση και ο καθορισμός υπεισέρχονται στις εικόνες, και μαζί με αυτά τα στοιχεία ελέγχου έρχεται μια αυξανόμενη αφαίρεση». [11]

Σε μια παρουσίαση εκθέσεως το 1985, η επί δεκαετίες καλλιτεχνική συντάκτρια των New York Times Γκρέις Γκλυκ (Grace Glueck) ανέφερε: «Προτού αναπτύξει την αναγωγική του προσέγγιση γραμμής-χρώματος-επιπέδου ... ο Δάφνης ασχολήθηκε με βιομορφικές εικόνες. Μέρος της έμπνευσής του προήλθε από ένα βοτανικό του χόμπι: να υβριδίζει παιώνιες, μια ασχολία που ακολουθεί μέχρι σήμερα. Στον Κούρο (Kouros), μια ομάδα σπανίως εκτιθέμενων καμβάδων και υδατογραφιών από το 1947-1948, ασχολείται με οργανικές, λουλουδένιες και υποθαλάσσιες μορφές, σε ποιητικές συνθέσεις φωτεινών χρωμάτων. Παρά την άμορφη εμφάνισή τους, έχουν μια καλά οργανωμένη δομή, που δεν φαίνεται να απέχει πολύ από τις μεταγενέστερες ανησυχίες του καλλιτέχνη. Σε ένα από τα δυνατότερα έργα - που έχει τον τίτλο «Hybridization» - τα φύλλα και τα στελέχη των φυτών, λουσμένα σε ένα λαμπερό φως, είναι όμορφα κλειδωμένα σε μια αρμονική ισορροπία σχημάτων και αποχρώσεων».

Η θεωρία επιπέδων χρώματος (1950-2010)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη δεκαετία του 1950, ο Δάφνης ταξίδεψε πίσω στην Ελλάδα με τη βοήθεια του νόμου «G.I. Bill» (που έδινε βοήθεια στους βετεράνους του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου). Εκεί το σκληρό, καθαρό φως άρχισε να αλλάζει την αντίληψή του για τα κτίρια και τις μορφές γύρω του. Οι δομές απλοποιήθηκαν και έγιναν γεωμετρικά επίπεδα καθαρού χρώματος. Ακολουθώντας αυτή την προτροπή από τη φύση, ο Δάφνης ανέπτυξε τη θεωρία των επιπέδων χρώματος και επικεντρώθηκε στη γεωμετρική αφαίρεση με μια περιορισμένη παλέτα χρωμάτων με μόνο μαύρο, λευκό και τα βασικά χρώματα. Αυτό έγινε το χαρακτηριστικό του ύφος και τα έργα αυτά συχνά είναι ζωγραφισμένα στο στιλ απότομων ορίων (Hard-edge painting) της γεωμετρικής αφαιρέσεως. Το στιλ του συγκρίνεται συχνά με αυτό του Μοντριάν. Ωστόσο, ο Δάφνης είδε την προσέγγιση του Μοντριάν ως ένα σημείο εκκινήσεως. Ο Δάφνης περιγράφηκε επίσης ως «abstract imagist», ένας όρος που γεννήθηκε από μια έκθεση του 1961 στο Μουσείο Γκούγκενχαϊμ της Νέας Υόρκης, που είχε τίτλο «American Abstract Expressionists and Imagists»[12], στην οποία συμμετείχε και ο Ελληνοαμερικανός ζωγράφος.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 το στιλ του Δάφνη εξελίχθηκε και πάλι, καθώς άρχισε να ενσωματώνει νέες μορφές της τεχνολογίας των υπολογιστών στο έργο του. Επεκτείνοντας την παλέτα χρωμάτων του, ενσωμάτωσε επίσης μερικά επιπλέον χρώματα. Η εφαρμογή γραφικών που δημιουργούνται από υπολογιστή και η χρήση του Atari ST από τον Δάφνη για την ανάπτυξη των ριζοσπαστικών ψηφιακών τοπίων του μπορεί να γίνει καλύτερα κατανοητή ως πρόδρομη τάση προς τα νέα μέσα.

Τοιχογραφίες πόλεως

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1969 η City Walls, Inc. ανέθεσε στον Δάφνη μια τοιχογραφία στη γωνία της 26ης οδού με τη Λεωφόρο Μάντισον στη Νέα Υόρκη. Το ίδιο έγινε το 1971 στο δυτικό τέρμα της 47ης οδού. Αμφότερες ήταν από τις πρώτες εγκαταστάσεις δημόσιων τοιχογραφιών της City Walls, Inc. στην πόλη, καθώς το σχετικό πρόγραμμά της διήρκεσε[13] από το 1971 έως το 1980. Ωστόσο, καμιά από τις δύο αυτές τοιχογραφίες του Δάφνη δεν σώζεται σήμερα.

Αντιπροσώπευση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επί σχεδόν σαράντα χρόνια ο Νάσος Δάφνης αντιπροσωπευόταν από την Γκαλερί του Λέο Καστέλλι. Ο Καστέλλι τού διοργάνωσε 17 ατομικές εκθέσεις στην γκαλερί του, ενώ επιπλέον περιελάμβανε τακτικά τα έργα του σε ομαδικές εκθέσεις μαζί με σημαντικούς καλλιτέχνες, όπως οι Τζάσπερ Τζονς, Φρανκ Στέλα και Ρόμπερτ Ράουσενμπεργκ. Ο Καστέλι υπέβαλε επίσης τακτικά πίνακες του Δάφνη σε εκθέσεις σε διάφορες γκαλερί και ιδρύματα. Τα τελευταία χρόνια του ο καλλιτέχνης εξέθετε έργα του και στην Γκαλερί Eaton/Schoen στο Σαν Φρανσίσκο, καθώς και στην Γκαλερί Ανίτα Σαπόλσκυ στη Νέα Υόρκη.[14]

Μετά τον θάνατο του καλλιτέχνη σε ηλικία 96 ετών στο Πρόβινσταουν της Μασαχουσέτης, η Γκαλερί Richard Taittinger ανακοίνωσε τον Αύγουστο του 2015 την αποκλειστική αντιπροσώπευση του έργου του Νάσου Δάφνη.[15] Η πρώτη μεταθανάτια ατομική του έκθεση έγινε στην γκαλερί «Pixel Fields», από τις 17 Σεπτεμβρίου έως τις 24 Οκτωβρίου 2015.

Δημόσιες συλλογές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σήμερα τα έργα του Νάσου Δάφνη βρίσκονται διάσπαρτα στις μόνιμες συλλογές πολλών σημαντικών δημόσιων ιδρυμάτων τέχνης, όπως στα ακόλουθα:

Τιμητικές διακρίσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μερικές από τις διακρίσεις που επιδαψιλεύθηκαν στον Νάσο Δάφνη κατά τη μακρόχρονη σταδιοδρομία του ήταν οι ακόλουθες:

  • Βραβείο Ιδρύματος Φορντ (1962)
  • Βραβείο Πίτσμπεργκ (1966)
  • Βραβείο Εθνικού Ιδρύματος Τεχνών και Γραμμάτων (1966)
  • Βραβείο Μουσείου του Μπόκα Ρατόουν (Φλόριντα, 1971)
  • Υποτροφία Γκούγκενχαϊμ (1977)
  • Βραβείο Ιδρύματος Πόλοκ-Κράσνερ (1986)
  • Βραβείο Ιδρύματος Francis J. Greenburger (1986)
  • Βραβείο του Richard A. Florsheim Art Fund (1992)
  • Βραβείο Επιτευγμάτων στην Τέχνη του Μουσείου Τέχνης του Κουίνς (1999)


Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 (Ολλανδικά) RKDartists. 20035. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Nassos Daphnis» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00046729. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6dj5k4s. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ www.nytimes.com/2010/12/13/arts/design/13daphnis.html?_r=1&ref=obituaries.
  5. ↑ (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 1385. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  6. ↑ 78349. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 The Fine Art Archive. 119130. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  8. ↑ Jean-Pierre Delarge: (Γαλλικά) Le Delarge. Gründ, Jean-Pierre Delarge. Παρίσι. 2001. 1603_artiste_DAPHNIS_Nassos. Ανακτήθηκε στις 22  Απριλίου 2022. ISBN-13 978-2-7000-3055-6. ISBN-10 2-7000-3055-9.
  9. ↑ www.arsny.com/mostwanted/. Ανακτήθηκε στις 19  Αυγούστου 2018.
  10. ↑ (Αγγλικά) Guggenheim Fellows database. nassos-daphnis.
  11. ↑ Washburn, Gordon: «Daphnis», Contemporary ArtsGallery, Νέα Υόρκη 1947
  12. ↑ «From the Archives». guggenheim.org. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2015. 
  13. ↑ «What's So Public about Public Art? by Neilson MacKay - The New Criterion». newcriterion.com. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2015. 
  14. ↑ «Anita Shapolsky Gallery, 152 East 65th Street, NYC | Abstract Expressionism, New York School». anitashapolskygallery.com. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2015. 
  15. ↑ «Richard Taittinger Gallery». richardtaittinger.com. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Νάσος_Δάφνης&oldid=10534342"