Μετάβαση στο περιεχόμενο

Νέος ενήλικας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Στην ιατρική και τις κοινωνικές επιστήμες, νέος ενήλικας είναι γενικά ένα άτομο στα χρόνια που ακολουθούν την εφηβεία, ανεξάρτητα από τον τοπικό νομικό ορισμό του "ενήλικου". Οι ορισμοί και οι απόψεις σχετικά με το ποιος πληροί τις προϋποθέσεις για να αποκαλείται νέος ενήλικας ποικίλλουν, ενώ έργα όπως αυτά περί ανθρώπινης ανάπτυξης του Έρικ Έρικσον επηρεάζουν σημαντικά τον ορισμό του όρου. Γενικά, ο όρος χρησιμοποιείται συχνά για να αναφερθεί σε ενήλικες περίπου μεταξύ 20 και 40 ετών, με ορισμένους πιο ορισμούς να επεκτείνονται μέχρι τα 40-45.[1][2] Αυτό το στάδιο της ανθρώπινης ανάπτυξης προηγείται της μέσης ηλικίας.

Στην αγορά του βιβλίου, ο όρος νέος ενήλικας χρησιμοποιείται πολύ συχνά ανεπίσημα ή με όρους μάρκετινγκ για τους αναγνώστες λογοτεχνίας για νέους ενήλικες, δηλαδή για βιβλία που απευθύνονται σε παιδιά ηλικίας από 12-13 ετών. Αυτή η επέκταση των ορίων νέων ενηλίκων σε ανήλικους έχει αμφισβητηθεί, καθώς δεν θεωρούνται ενήλικες ούτε από τον νόμο ούτε από τις περισσότερες κοινωνίες.[3][4]

Χρονικοί παράγοντες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Για διάφορους λόγους, τα όρια ηλικίας για τον χαρακτηρισμό κάποιου ως νέου ενήλικα δεν μπορούν να καθοριστούν ακριβώς, καθώς οι διάφοροι παράγοντες (νομικοί, αναπτυξιακοί, επαγγελματικοί, σεξουαλικοί, συναισθηματικοί και λοιποί) που χρησιμοποιούνται αλληλοεπικαλύπτονται.[5][2] Αναμφισβήτητα, όταν οι άνθρωποι ζουν περισσότερο, φτάνουν στην εφηβεία νωρίτερα, με αποτέλεσμα «οι κανόνες ηλικίας για σημαντικά γεγονότα της ζωής να έχουν γίνει εξαιρετικά ελαστικοί»[6] μετά την έλευση του εικοστού πρώτου αιώνα. Λόγω των αλλαγών στα όρια ηλικίας των γενεών, η πορεία των νέων ενηλίκων έχει γίνει λιγότερο προβλέψιμη.[7] Με τις αυξανόμενες αλλαγές στο κόστος της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, στις συνθήκες διαβίωσης και στις ευκαιρίες εργασίας και εκπαίδευσης, οι νέοι ενήλικες βιώνουν διάφορες μεταβάσεις της ζωής σε πολλά στάδια της ενηλικίωσης και όχι σε ένα ενιαίο στάδιο.

Σύμφωνα με ορισμένους, μετά την "προενηλικίωση… στα πρώτα 20 περίπου χρόνια… η δεύτερη εποχή, η πρώιμη ενηλικίωση, διαρκεί περίπου από τα 17 έως τα 45…". [2] Σε αυτό το πλαίσιο, «η μετάβαση στην πρώιμη ενήλικη ζωή (17–22) είναι μια αναπτυξιακή γέφυρα μεταξύ της προενηλικίωσης και της πρώιμης ενηλικίωσης».[2] Εναλλακτικά, θα μπορούσε κανείς να μιλήσει για «προσωρινή ενηλικίωση (18–30)... [και] έναρξη της πρώτης ενηλικίωσης».[8][9] Εναλλακτικά, το MIT έχει γενικά ορίσει τη "νεανική ενηλικίωση" στα 18-22 ή 18-25.[10]

Υγεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη ενηλικίωση μπορεί να θεωρηθεί η πιο υγιής περίοδος της ζωής[11] και οι νέοι ενήλικες έχουν γενικά καλή υγεία, δεν υπόκεινται ούτε σε ασθένειες ούτε στα προβλήματα της γήρανσης. Η δύναμη και η σωματική απόδοση φτάνουν στο αποκορύφωμά τους στις ηλικίες από 18 έως 39 ετών.[12][13] Η ευελιξία μπορεί να μειώνεται με την ηλικία σε όλη την ενήλικη ζωή.[12][14]

Το γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα φτάνει στο αποκορύφωμα της γονιμότητάς του γύρω στην ηλικία των 20.

Από τις γυναίκες που θέλουν να μείνουν έγκυες,

  • Σε ηλικία 30 ετών
    • Το 75% θα οδηγηθεί σε σύλληψη που καταλήγει σε τοκετό εντός ενός έτους
    • Το 91% θα οδηγηθεί σε σύλληψη που καταλήγει σε τοκετό μέσα σε τέσσερα χρόνια.
  • Σε ηλικία 35 ετών
    • Το 66% θα οδηγηθεί σε σύλληψη που καταλήγει σε τοκετό εντός ενός έτους
    • Το 84% θα οδηγηθεί σε σύλληψη που καταλήγει σε τοκετό μέσα σε τέσσερα χρόνια.
  • Σε ηλικία 40 ετών
    • Το 44% θα οδηγηθεί σε σύλληψη που καταλήγει σε τοκετό εντός ενός έτους
    • Το 64% θα οδηγηθεί σε σύλληψη που καταλήγει σε τοκετό μέσα σε τέσσερα χρόνια.

[15][16]

Καθώς οι έφηβοι περνούν στη νεαρή ενήλικη ζωή, η εμπλοκή σε επικίνδυνες συμπεριφορές μπορεί να γίνει αισθητή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε κινδύνους για την υγεία, όπως «απρόβλεπτος τραυματισμός, σεξ χωρίς προστασία, βία, υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, ατυχήματα με μηχανοκίνητα οχήματα, αυτοκτονίες και κακή διατροφή».[7] Στις ανεπτυγμένες χώρες, τα ποσοστά θνησιμότητας στην ηλικιακή ομάδα 18-40 είναι συνήθως πολύ χαμηλά. Οι άνδρες είναι πιο πιθανό να πεθάνουν σε αυτή την ηλικία από τις γυναίκες, ιδιαίτερα στην ομάδα 18-25: οι λόγοι είναι συνήθως τροχαία ατυχήματα και αυτοκτονίες. Οι στατιστικές θνησιμότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών μειώνονται μετά την ηλικία των 25, εν μέρει λόγω της καλής υγείας και της λιγότερο ριψοκίνδυνης συμπεριφοράς.[17]

Όσον αφορά τις ασθένειες, ο καρκίνος είναι πολύ λιγότερο συχνός στους νέους παρά στους μεγαλύτερους.[18] Εξαιρέσεις αποτελούν ο καρκίνος των όρχεων, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας και το λέμφωμα Hodgkin.[19]

Στην υποσαχάρια Αφρική, το HIV / AIDS έχει πλήξει ιδιαίτερα τον πληθυσμό των νέων ενηλίκων. Σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, το AIDS έχει αυξήσει σημαντικά τη θνησιμότητα ατόμων 20-55 ετών στους Αφρικανούς άνδρες και 20-45 στις Αφρικανές γυναίκες, μειώνοντας το προσδόκιμο ζωής στη Νότια Αφρική κατά 18 χρόνια και στη Μποτσουάνα κατά 34 χρόνια.[20]

Οι θεωρίες του Έρικ Έρικσον

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον Έρικ Έρικσον, στον απόηχο της ανάγκης των εφήβων για διαμόρφωση ταυτότητας, «ο νέος ενήλικας, που αναδύεται από την αναζήτηση και την επιμονή στην ταυτότητα, είναι πρόθυμος να συγχωνεύσει την ταυτότητά του με αυτή των άλλων. Αυτός [ή αυτή] είναι έτοιμος για οικειότητα, δηλαδή την ικανότητα να δεσμευτεί... σε συγκεκριμένες σχέσεις και συνεργασίες».[21] Αυτό σημαίνει ικανότητα «να αντιμετωπίσει τον φόβο της απώλειας του εγώ σε καταστάσεις που απαιτούν την εγκατάλειψη του εαυτού».[22] Η αποφυγή τέτοιων εμπειριών «λόγω του φόβου της απώλειας του εγώ μπορεί να οδηγήσει σε βαθιά αίσθηση απομόνωσης και συνακόλουθο κλείσιμο στον εαυτό.[22]

Όπου αποφεύγεται η απομόνωση, ο νέος ενήλικας μπορεί να βιώσει την ικανότητα ανταλλαγής οικειότητας, αγάπης και συμπόνιας.

Στις σύγχρονες κοινωνίες, οι νέοι ενήλικες στα τέλη της εφηβείας τους και έπειτα αντιμετωπίζουν μια σειρά προβλημάτων καθώς τελειώνουν το σχολείο και αρχίζουν να δουλεύουν σε θέσεις πλήρους απασχόλησης και να αναλαμβάνουν τις ευθύνες της ενηλικίωσης. «Ο νεαρός ενήλικας είναι συνήθως απασχολημένος με την αυτοανάπτυξη στο πλαίσιο της κοινωνίας και των σχέσεων με τους άλλους».[23] Ο κίνδυνος είναι ότι «στη δεύτερη εποχή, την πρώιμη ενήλικη ζωή... πρέπει να κάνουμε κρίσιμα σημαντικές επιλογές σε σχέση με τον γάμο, την οικογένεια, την εργασία και τον τρόπο ζωής, προτού αποκτήσουμε την ωριμότητα ή την εμπειρία ζωής για να επιλέξουμε με σύνεση».[2]

Η ενηλικίωση στη σύγχρονη κοινωνία δεν είναι πάντα γραμμική ή ξεκάθαρη διαδικασία. Καθώς οι γενιές συνεχίζουν να προσαρμόζονται, δημιουργούνται νέοι δείκτες ενηλικίωσης που προσθέτουν διαφορετικές κοινωνικές προσδοκίες για το τι σημαίνει να είσαι ενήλικας.[24]

Η θεωρία του Ντάνιελ Λέβινσον

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ντάνιελ Λέβινσον υποστήριξε ότι τα αναπτυξιακά στάδια συνεχίζουν να διαδέχονται το ένα το άλλο καθώς περνάμε στην ενήλικη ζωή. Η θεωρία του Λέβινσον επικεντρώνεται γύρω από την αντίληψη του Έρικσον για τα μαθήματα ζωής. Αυτή η θεωρία του Έρικσον περιλαμβάνει πρότυπα και γεγονότα στη ζωή του ατόμου που το διακρίνουν.[2] Η μελέτη των μαθημάτων ζωής καλύπτει όλες τις πτυχές των σχέσεων ζωής, τα συναισθήματα, τις σωματικές αλλαγές και τις καλές και κακές στιγμές που βιώνουν.[2] Η προενηλικίωση, η πρώτη ενηλικίωση, η μέση και η όψιμη ενηλικίωση είναι οι τέσσερις εποχές που αποτελούν την πορεία της ζωής.[2] Η προενηλικίωση ξεκινά με τη σύλληψη και συνεχίζει περίπου μέχρι την ηλικία των 22 ετών. Κατά τη διάρκεια αυτών των ετών, το άτομο γίνεται από εξαιρετικά εξαρτημένο και αδιαφοροποίητο πιο ανεξάρτητος και υπεύθυνος ενήλικας. Αυτή είναι η εποχή που βλέπουμε τη μεγαλύτερη βιοψυχοκοινωνική ανάπτυξη. Όταν η προενηλικίωση αρχίζει να πλησιάζει στο τέλος της, αρχίζει η μετάβαση στην πρώιμη ενήλικη ζωή. Εδώ το άτομο αρχίζει να τροποποιεί τη σχέση του από τον κόσμο των προενηλίκων, ώστε να ταιριάζει καλύτερα στον κόσμο των ενηλίκων. Αυτή είναι συνήθως η ώρα για τη διαμόρφωση και την επιδίωξη φιλοδοξιών, την εύρεση μιας θέσης στην κοινωνία, τη δημιουργία οικογένειας. Η τρίτη περίοδος (μέση ενηλικίωση) ξεκινά στα 45 και φτάνει μέχρι τα 65, εδώ αρχίζουμε να βλέπουμε μια πτώση στις βιολογικές μας ικανότητες.[2] Η τελευταία εποχή είναι η όψιμη ενήλικη ζωή, η οποία ξεκινά με την ηλικία των 65 ετών και φτάνει μέχρι τον θάνατο. Σε αυτήν την εποχή το άτομο πρέπει να βρει μια νέα ισορροπία μεταξύ της εμπλοκής με την κοινωνία και του εαυτού του. Το άτομο βιώνει πληρέστερα τη διαδικασία του θανάτου και εδώ θα πρέπει να του δοθεί η δυνατότητα να επιλέξει ελεύθερα τον τρόπο ζωής.

Τακτοποίηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τη σχετική αναταραχή των πρώτων χρόνων της δεκαετίας των '30, τα μέσα έως τα τέλη της δεκαετίας των '30 χαρακτηρίζονται συχνά από την τακτοποίηση, που περιλαμβάνει «αυτό που θα ονομάζαμε σημαντικές επενδύσεις στη ζωή —εργασία, οικογένεια, φίλους, κοινωνικές δραστηριότητες και αξίες».[25][26] Με την πραγματοποίηση των μεγάλων επενδύσεων στη ζωή, το άτομο αναλαμβάνει βαθύτερες δεσμεύσεις επενδύοντας περισσότερο σε αυτές τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει.[27] Αυτό είναι το όχημα για την υλοποίηση των νεανικών μας φιλοδοξιών.[2] Τα άτομα στα τριάντα τους μπορεί να αυξήσουν τις οικονομικές και συναισθηματικές επενδύσεις που κάνουν στη ζωή τους και μπορεί να έχουν εργαστεί αρκετά για να κερδίσουν προαγωγές και αυξήσεις. Συχνά επικεντρώνονται περισσότερο στην πρόοδο της καριέρας τους και στην απόκτηση σταθερότητας στην προσωπική τους ζωή — «με το γάμο και το μεγάλωμα παιδιών»[25], τη δημιουργία οικογένειας, που έρχονται στο προσκήνιο ως προτεραιότητες.

Μετάβαση στη μέση ηλικία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώιμη ενηλικίωση πλησιάζει στο τέλος της με τη «μέση ηλικία, περίπου 40-45 ετών»[2] —δημιουργώντας «ένα ολοκαίνουργιο πέρασμα στη δεκαετία των σαράντα, όταν τελειώνει η πρώτη ενηλικίωση και αρχίζει η δεύτερη ενηλικίωση».[28] Σε αυτήν τη μετάβαση στη μέση ηλικία, συχνά βλέπουμε ότι υπάρχει ένα τέλος της πρώιμης ενηλικίωσης καθώς τα άτομα κάνουν αλλαγές στη ζωή τους, με τη μεγαλύτερη αλλαγή να είναι στην καριέρα τους.[29] Η πρώιμη ενηλικίωση μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει τελειώσει καθώς ένα άτομο σταματά να αναζητά την ιδιότητα του ενήλικα ή να θέλει να αισθάνεται ενήλικας.[29] Μέχρι να φτάσουμε στη μέση ηλικία, αποφεύγουμε να μιλάμε για το πόσων χρονών είμαστε.[29] Στη μετάβαση στη μέση ηλικία, τα άτομα αρχίζουν να επικεντρώνονται σε πράγματα που επηρεάζουν την προσωπική τους ζωή. Αυτά τα άτομα εστιάζουν περισσότερο στο παρόν παρά στο μέλλον και στο παρελθόν. Ο Λέβινσον πίστευε ότι η μέση ηλικία ήταν μια περίοδος κρίσης. Ωστόσο, έρευνες σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες δείχνουν ότι τα άτομα δεν βιώνουν κρίση μέσης ηλικίας. Αντίθετα, αναφέρουν ότι η μέση ηλικία είναι μια απελευθερωτική και ικανοποιητική περίοδος. Ένα σημαντικό πράγμα που πρέπει να λάβουμε υπόψη καθώς διανύουμε τη μετάβαση στη μέση ηλικία είναι οι σωματικές αλλαγές που βιώνουμε (εκτός των αλλαγών που συμβαίνουν στον χαρακτήρα). Η εικόνα του σώματος είναι σημαντική πτυχή των σωματικών αλλαγών που βιώνονται συχνά και η μετάβαση στη μέση ηλικία μπορεί να απαιτήσει αλλαγές στην αντίληψη της εικόνας του σώματος.[30]

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Baack, Brittney N.; Abad, Neetu; Yankey, David; Kahn, Katherine E.; Razzaghi, Hilda; Brookmeyer, Kathryn; Kolis, Jessica; Wilhelm, Elisabeth και άλλοι. (2021). «COVID-19 Vaccination Coverage and Intent Among Adults Aged 18–39 Years — United States, March–May 2021». MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report 70 (25): 928–933. doi:10.15585/mmwr.mm7025e2. PMID 34166337. PMC 8224866. https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/70/wr/mm7025e2.htm. 
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Levinson 1986.
  3. ↑ «What Age Range is Considered a Young Adult? | Cake Blog». 
  4. ↑ «What Does 'Young Adult' Mean?». The Atlantic. 19 Απριλίου 2012. 
  5. ↑ Levinson, Daniel J. (1986). «A conception of adult development». American Psychologist 41 (1): 3–13. doi:10.1037/0003-066X.41.1.3. ISSN 0003-066X. OCLC 1435230. https://ils.unc.edu/courses/2020_fall/inls558_001/adultdevelopment.pdf. 
  6. ↑ Sheehy 1996, σελ. 15.
  7. ↑ 7,0 7,1 Stroud, Clare; Walker, Leslie R.; Davis, Maryann; Irwin, Charles E. (February 2015). «Investing in the Health and Well-Being of Young Adults». Journal of Adolescent Health 56 (2): 127–129. doi:10.1016/j.jadohealth.2014.11.012. ISSN 1054-139X. http://dx.doi.org/10.1016/j.jadohealth.2014.11.012. 
  8. ↑ Sheehy 1996, σελ. 10.
  9. ↑ Sheehy 1996, σελ. 59.
  10. ↑ «Young Adult Development Project». Massachusetts Institute of Technology. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2021. 
  11. ↑ Zastrow & Kirst-Ashman 2009, σελ. 411.
  12. ↑ 12,0 12,1 «Endurance training delays age of decline in leg strength and muscle morphology». Medicine and Science in Sports and Exercise 36 (1): 74–8. 2004. doi:10.1249/01.MSS.0000106179.73735.A6. PMID 14707771. https://archive.org/details/sim_medicine-and-science-in-sports-and-exercise_2004-01_36_1/page/74. 
  13. ↑ «Age-related changes in 100-km ultra-marathon running performance». Age 34 (4): 1033–45. 2012. doi:10.1007/s11357-011-9290-9. PMID 21796378. 
  14. ↑ Emilio, Emilio J. Martínez-López; Hita-Contreras, Fidel; Jiménez-Lara, Pilar M.; Latorre-Román, Pedro; Martínez-Amat, Antonio (1 May 2014). «The Association of Flexibility, Balance, and Lumbar Strength with Balance Ability: Risk of Falls in Older Adults». J Sports Sci Med 13 (2): 349–357. PMID 24790489. 
  15. ↑ pmhdev (25 March 2015). Infertility: Overview. Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0076677/. 
  16. ↑ Leridon, H. (2004). «Can assisted reproduction technology compensate for the natural decline in fertility with age? A model assessment». Human Reproduction 19 (7): 1548–53. doi:10.1093/humrep/deh304. PMID 15205397. https://archive.org/details/sim_human-reproduction_2004-07_19_7/page/1548. 
  17. ↑ «Life Expectancy Profiles». BBC. 6 Ιουνίου 2005. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2007. 
  18. ↑ «UK cancer mortality statistics by age». Cancer Research UK. Μαΐου 2007. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2007. 
  19. ↑ «Cancers at a glance». Cancer Research UK. Μαΐου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2007. 
  20. ↑ Ngom, Pierre; Clark, Samuel (18 August 2003). Adult Mortality In The Era Of HIV/AIDS: Sub-Saharan Africa. Population Division, Department of Economic and Social Affairs, United Nations Secretariat. https://www.un.org/esa/population/publications/adultmort/CLARK_Paper3.pdf. Ανακτήθηκε στις 2007-06-26. 
  21. ↑ Erikson 1975, σελ. 255.
  22. ↑ 22,0 22,1 Erikson 1975, σελ. 155.
  23. ↑ Birch 1997, σελ. 227.
  24. ↑ Vandegrift, Darcie (2015). «'We don't have any limits': Russian young adult life narratives through a social generations lens». Journal of Youth Studies 19 (2): 221–36. doi:10.1080/13676261.2015.1059930. 
  25. ↑ 25,0 25,1 Rapoport & Rapoport 1980, σελ. 46.
  26. ↑ Rapoport & Rapoport 1980, σελ. 72.
  27. ↑ Levinson, Daniel J.; Darrow, Charlotte M.; Klein, Edward B.; Levinson, Maria H.; McKee, Braxton (1976-03-01). «Periods in the Adult Development of Men: Ages 18 to 45» (στα αγγλικά). The Counseling Psychologist 6 (1): 21–25. doi:10.1177/001100007600600105. ISSN 0011-0000. https://doi.org/10.1177/001100007600600105. 
  28. ↑ Sheehy 1996, σελ. 14.
  29. ↑ 29,0 29,1 29,2 «Psychosocial Development | Developmental Psychology». ER Services. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2021. 
  30. ↑ Ogle, Jennifer Paff; Damhorst, Mary Lynn (2005-01-01). «Critical Reflections on the Body and Related Sociocultural Discourses at the Midlife Transition: An Interpretive Study of Women's Experiences» (στα αγγλικά). Journal of Adult Development 12 (1): 1–18. doi:10.1007/s10804-005-1277-2. ISSN 1573-3440. https://doi.org/10.1007/s10804-005-1277-2. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Νέος_ενήλικας&oldid=10310077"