Νεράιδα Ιτάμου Καρδίτσας
Συντεταγμένες: 39°08′26″N 21°47′25″E / 39.14056°N 21.79028°E
| Νεράιδα | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας |
| Περιφέρεια | Θεσσαλίας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Καρδίτσας |
| Δήμος | Καρδίτσας |
| Δημοτική Ενότητα | Ιτάμου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Θεσσαλία |
| Νομός | Καρδίτσας |
| Υψόμετρο | 820 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 136 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Σπινάσα |
| Ταχ. κώδικας | 43067 |
| Τηλ. κωδικός | 2441+ |
Η Νεράιδα είναι ορεινός οικισμός του νομού Καρδίτσας.[1] Είναι κτισμένη σε υψόμετρο 820 μέτρων στις πλαγιές του όρους Μάρτσα των Αγράφων[2] και αποτελεί έναν από τους ορεινούς οικισμούς της Θεσσαλίας. Παλαιότερα ήταν γνωστή με το όνομα Σπινάσα, σλαβικής προέλευσης, το οποίο άλλαξε το Μάρτιο του 1928 με βασιλικό διάταγμα[3].
Ιστορική αναδρομή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Νεράιδα σε οθωμανική απογραφή του σαντζακίου των Τρικάλων αναφέρεται ως Ispinasa, με πληθυσμό 23 νοικοκυριά. Το 1525 με τη Συνθήκη του Ταμασίου δόθηκαν προνόμια στα Άγραφα κι έτσι όλη η περιοχή ήκμασε μέχρι το 1770 και τα Ορλωφικά, οπότε το χωριό λεηλατήθηκε από τους Τούρκους ως αντίποινα για τη δράση κλεφτών και αρματολών στα Άγραφα.
Στην περιοχή του χωριού συνέβη μεγάλη κατολίσθηση και δημιουργήθηκε μια μικρή λίμνη-βάλτος η οποία διατηρήθηκε ως το 1920. Ο οικισμός ερήμωσε από το πέρασμα πανούκλας. Κατά το 1750, τμήματα ηπειρωτικών στρατιωτικών δυνάμεων εγκαταστάθηκαν στο χωριό, το οποίο ανοικοδομήθηκε, ενώ άλλες παραδόσεις αναφέρουν την έλευση στο χωριό τριών αδερφών από την Ήπειρο, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν και μοίρασαν τις εκτάσεις μεταξύ τους.
Το χωριό συμμετείχε ενεργά στην Επανάσταση του 1821, ενώ νωρίτερα, το 1808, η περιοχή είχε αποτελέσει θέατρο συμπλοκών του Κατσαντώνη με Τούρκους[4]. Όσοι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν μόνιμα στο χωριό αγόρασαν την έκταση του χωριού το 1826 με τουρκικά συμβόλαια. Το 1883 ιδρύθηκε στο χωριό δημοτικό σχολείο.
Μεταπολεμικά ο πληθυσμός της Νεράιδας άρχισε να μειώνεται και πολλοί απ' τους κατοίκους της περιοχής στη δεκαετία του 1960 έγιναν μεταλλωρύχοι ή ναυτικοί για να επιβιώσουν.
Βορειοανατολικά και σε απόσταση 3 χιλιομέτρων από το χωριό βρίσκεται ο Ναός του Γενεσίου της Θεοτόκου, ο οποίος ιδρύθηκε το 16ο αιώνα[5].
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- "Η ρίζα μας: Το Σαραντάπορο χθες και σήμερα", Γιώργης Δήμου, Ευάγγελος Σπανού
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 24. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 139.
- ↑ «Προορισμός ΝΕΡΑΪΔΑ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ - Greek Travel Pages». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2022.
- ↑ Πανδέκτης Μετονομασίες οικισμών της Ελλάδας
- ↑ «Βιογραφία του Κατσαντώνη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2012.
- ↑ «Υπουργείο Πολιτισμού - Ναός Γενεσίου Θεοτόκου Νεράιδας Δολόπων». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2017.