Νύχτα Αγωνίας
Το Νύχτα αγωνίας (πρωτότυπος τίτλος Spellbound), γνωστό και ως Έκστασις και Νύχτες αγωνίας στο Σπέλμπουντ, είναι αμερικανική θρίλερ - ψυχολογική ταινία, παραγωγής 1945, σε σκηνοθεσία Άλφρεντ Χίτσκοκ. Το σενάριο της ταινίας, το οποίο έγραψαν οι Μπεν Χεκτ και Άνγκους ΜακΦέιλ, είναι βασισμένο στο μυθιστόρημα του 1927 The House of Dr. Edwardes των Χίλαρι Σέιντ Τζορτζ Σόντερς και Τζον Πάλμερ. Πρωταγωνιστούν οι Γκρέγκορι Πεκ και Ίνγκριντ Μπέργκμαν.
Πλοκή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η παρακάτω περίληψη πλοκής του έργου που αφορά το λήμμα είναι ημιτελής. |
Ο διευθυντής της ψυχιατρικής κλινικής The Green Manors, γιατρός Μέρτσισον (Λίο Τ. Κάρολ) ετοιμάζεται να εγκαταλείψει τη θέση του και περιμένει τον αντικαταστάτη του, τον γιατρό Έντουαρντς (Γκρέγκορι Πεκ). Ο Έντουαρντς φτάνει στην κλινική και γοητεύεται από την όμορφη αλλά ψυχρή γιατρό Κοντσάνς Πίτερσεν (Ίνγκριντ Μπέργκμαν). Οι δυο τους ερωτεύονται, αλλά σύντομα γίνεται γνωστό ότι ο άνδρας που παρουσιάστηκε ως γιατρός Έντουαρντς είναι στην πραγματικότητα απατεώνας.
Ο άνδρας που έχει χάσει τη μνήμη του το σκάει από την κλινική κι η Κονστάνς, ακόμα ερωτευμένη μαζί του, τρέχει ξωπίσω του και τον συναντά σε ένα ξενοδοχείο. Η Κονστάνς υπόσχεται στον άνδρα ότι πρόκειται να τον βοηθήσει να βρει τη μνήμη του κι οι δυο τους ξεκινούν τις έρευνες προκειμένου να εξιχνιάσουν το μυστήριο της εξαφάνισης του πραγματικού γιατρού Έντουαρντς.
Παραγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ταινία δημιούργησε μεγάλη ρήξη στις σχέσεις μεταξύ του Άλφρεντ Χίτσκοκ και του παραγωγού Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ. Ο Χίτσκοκ είχε υπογράψει συμβόλαιο με την εταιρία του Σέλζνικ το 1939, αλλά από το 1939 μέχρι και το 1945 είχε γυρίσει μόνο τρεις ταινίες (εκτός του Νύχτα αγωνίας οι άλλες δυο ήταν το Ρεβέκκα (Rebecca, 1940) και το Υπόθεση Παραντάιν (The Paradine Case, 1947)) για τον παραγωγό. Στο μεταξύ ο Σέλζνικ τον δάνειζε όποτε έκρινε σωστό σε άλλα κινηματογραφικά στούντιο. Ο Σέλζνικ είχε θετική εμπειρία από την ψυχανάλυση και ζήτησε από το Χίτσκοκ να σκηνοθετήσει μια ταινία πάνω στο θέμα. Έφερε επίσης τον ψυχαναλυτή του στα γυρίσματα ως τεχνικό σύμβουλο κάτι που προκάλεσε την οργή του σκηνοθέτη.
Η διένεξη συνεχίστηκε όταν ο Σέλζνικ προσέλαβε το σουρεαλιστή Ισπανό ζωγράφο Σαλβαδόρ Νταλί για να οραματιστεί τις σκηνές που σχετίζονταν με την ψυχολογική ψευδαίσθηση. Ο ζωγράφος δημιούργησε τη σκηνή του ονείρου του Γκρέγκορι Πεκ, στην οποία ο Χίτσκοκ είχε ελάχιστη ανάμειξη. Η δουλειά του Νταλί ξεπέρασε τις προσδοκίες του Σέλζνικ και παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκε το μεγαλύτερο μέρος της, ένα κομμάτι της σκηνής του ονείρου στο οποία η Ίνγκριντ Μπέργκμαν μεταμορφωνόταν σε άγαλμα της θεάς Αρτέμιδος αφαιρέθηκε από την ταινία. Ο Ντόναλντ Σπότο αναφέρει στη βιογραφία του Άλφρεντ Χίτσκοκ με τίτλο The Dark Side of Genius ότι η Ίνγκριντ Μπέργκμαν υποστήριξε ότι η σεκάνς του ονείρου, πριν την επεξεργαστεί ο Σέλζνικ, είχε διάρκεια 20 περίπου λεπτών.[12] Το υλικό που αφαιρέθηκε από την ταινία έχει πλέον χαθεί, ενώ σώζονται μόνο φωτογραφίες από τα γυρίσματα στο αρχείο του Σέλζνικ. Ο Σέλζνικ προσέλαβε τον Γουίλιαμ Κάμερον Μένζις με τον οποίο είχε συνεργαστεί και στο Όσα παίρνει ο άνεμος (Gone With the Wind, 1939) για τη δημιουργία των σκηνικών της ταινίας.
Η μουσική επένδυση της ταινίας έγινε από τον Μίκλος Ρόζα, ο οποίος βραβεύτηκε με όσκαρ για τη δουλειά του. Ο Σέλζνικ ήθελε αρχικά να προσλάβει τον Μπέρναρντ Χέρμαν, ο οποίος εκείνη την περίοδο δεν ήταν διαθέσιμος[12]. Παρά το γεγονός ότι η μουσική επιμέλεια του Ρόζα για την ταινία θεωρείται ως μια από τις καλύτερες που έκανε ποτέ ο συνθέτης, ο Χίτσκοκ είχε αντίθετη άποψη. Ο σκηνοθέτης θεωρούσε ότι το μουσικό θέμα της ταινίας παρεμπόδιζε τη δική του δουλειά. Ο Ρόζα δήλωσε ότι μετά από εκείνη τους τη συνεργασία δεν ξαναείδε ποτέ τον σκηνοθέτη.[13]
Η ταινία γυρίστηκε σε ασπρόμαυρη φωτογραφία. Έντονο κόκκινο χρώμα όμως εμφανίζεται σε δυο καρέ, στη σκηνή στην οποία το όπλο εκπυρσοκροτεί. Αυτή η λεπτομέρεια αφαιρέθηκε όμως όταν η ταινία κυκλοφόρησε σε βιντεοκασέτα και ξαναπροστέθηκε με την κυκλοφορία της ταινίας σε DVD.
Υποδοχή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά την κυκλοφορία της, η ταινία έσπασε όλα τα ρεκόρ στο Λονδίνο. Γέμισε τα δυο μεγαλύτερα σινεμά της πρωτεύουσας της Αγγλίας, κάνοντας υψηλές πωλήσεις που δίηρκεσαν περίπου έναν μήνα.[14]
Βραβεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ταινία προτάθηκε για 6 βραβεία Όσκαρ το 1946. Τη βραδιά των όσκαρ όμως έλαβε τελικά μονάχα ένα βραβείο για τη μουσική επένδυση του Μίκλος Ρόζα. Η Ίνγκριντ Μπέργκμαν παρά το γεγονός ότι έλαβε το βραβείο των κριτικών της Νέας Υόρκης για την ερμηνεία της στην ταινία δεν προτάθηκε για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου καθώς η ακαδημία προτίμησε την ερμηνεία της στην ταινία Οι καμπάνες της Αγίας Μαρίας (The Bells of St. Mary's) της ίδιας χρονιάς. Η ταινία που ήταν υποψήφια και για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας έχασε το βραβείο από Το χαμένο Σαββατοκύριακο (The Lost Weekend, 1945) του Μπίλι Γουάιλντερ. Ο Χίτσκοκ έλαβε την τρίτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ Σκηνοθεσίας κι έχασε από τον Γουάιλντερ.
Βράβευση:
- Μουσικής Επιμέλειας - Μίκλος Ρόζα
Υποψηφιότητα:
- Καλύτερης Ταινίας - Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ
- Σκηνοθεσίας - Άλφρεντ Χίτσκοκ
- Β’ Ανδρικού Ρόλου – Μάικλ Τσέχωφ
- Ασπρόμαυρης Φωτογραφίας – Τζορτζ Μπαρνς
- Ειδικών Εφέ - Τζακ Κόσγκροβ
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ www
.imdb .com /title /tt0038109 /. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2016. - ↑ 2,0 2,1 stopklatka
.pl /film /urzeczona. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2016. - ↑ 3,0 3,1 www
.filmaffinity .com /es /film403198 .html. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2016. - ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 www
.imdb .com /title /tt0038109 /fullcredits. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2016. - ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 www
.bbfc .co .uk /releases /spellbound-1970-6. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2016. - ↑ 6,0 6,1 6,2 decine21
.com /peliculas /recuerda-4558. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2016. - ↑ 7,0 7,1 www
.allocine .fr /film /fichefilm _gen _cfilm=2741 .html. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2016. - ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
- ↑ 9,0 9,1 (Αγγλικά) Internet Movie Database. www
.imdb .com /title /tt0038109 /releaseinfo /. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2023. - ↑ «Indies $70,000,000 Pix Output». Variety: 3. 3 November 1944. https://archive.org/stream/variety156-1944-11#page/n2/mode/1up. Ανακτήθηκε στις 26 July 2016.
- ↑ David Thomson, Showman: The Life of David O. Selznick, Abacus, 1993 p 445
- ↑ 12,0 12,1 Spoto, Donald (1999). The Dark Side of Genius: The Life of Alfred Hitchcock. Da Capo. σελίδες 277. ISBN 0-306-80932-X.
- ↑ «Miklós Rózsa - Biography». Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2009.
- ↑ http://news.google.com/newspapers?id=rggtAAAAIBAJ&sjid=19UFAAAAIBAJ&dq=spellbound&pg=4942%2C5207428[νεκρός σύνδεσμος]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Νύχτα Αγωνίας στην IMDb (Αγγλικά)
- Νύχτα Αγωνίας στο AllMovie (Αγγλικά)
- Νύχτα Αγωνίας στο Rotten Tomatoes (Αγγλικά)
- Νύχτα Αγωνίας στο Metacritic (Αγγλικά)
- Νύχτα Αγωνίας στο Box Office Mojo (Αγγλικά)
- Νύχτα Αγωνίας στο TCMDB (Αγγλικά)
- Νύχτα Αγωνίας στο AlloCine (Γαλλικά)
- Νύχτα Αγωνίας στο Cine.gr (αρχειοθετημένος)
- Spellbound Criterion Collection essay by Leonard Leff
- Spellbound Criterion Collection essay by Lesley Brill
- Spellbound Concerto by Miklós Rózsa στο YouTube Music to the film arranged by Rózsa
- Spellbound on Lux Radio Theater: March 8, 1948
- Photos of Ingrid Bergman in Spellbound Αρχειοθετήθηκε 2022-10-12 στο Wayback Machine. by Ned Scott
- Photos of Rhonda Fleming in Spellbound Αρχειοθετήθηκε 2013-12-13 στο Wayback Machine. by Ned Scott
- Ταινίες του 1945
- Αγγλόφωνες ταινίες
- Αμερικανικές ταινίες
- Αμερικανικές ασπρόμαυρες ταινίες
- Φιλμ νουάρ
- Ταινίες με θέμα την ψυχανάλυση
- Ταινίες σε σκηνοθεσία Άλφρεντ Χίτσκοκ
- Ταινίες σε παραγωγή Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ
- Ταινίες σε σενάριο Μπεν Χεκτ
- Ταινίες βασισμένες σε βρετανικά μυθιστορήματα
- Αμνησία σε ταινίες
- Ταινίες με μουσική σύνθεση Μίκλος Ρόζα
- Ταινίες που κέρδισαν Όσκαρ Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής
- Ταινίες παραγωγής United Artists
- Ταινίες παραγωγής Selznick International Pictures
- Ταινίες γυρισμένες στη Γιούτα
- Αμερικανικές θρίλερ ταινίες μυστηρίου
- Ταινίες με θέμα την αναπηρία