Μετάβαση στο περιεχόμενο

Οικονομία της Κύπρου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Οικονομία της Κύπρου
Πανοραμική άποψη της Λευκωσίας.
Κατάταξη ΑΕΠ108η (ονομαστικό, 2023)
ΝόμισμαΕυρώ (EUR, €)
Οικονομικό έτοςΗμερολογιακό έτος
Εμπορικοί οργανισμοίΕυρωπαϊκή Ένωση, ΠΟΕ.
Στατιστικά
Ονομαστικό ΑΕΠ
  • Αύξηση $30.864 δισ. δολάρια (ονομαστικό, 2023)[1]
  • Αύξηση $49.857 δισ. δολάρια (PPP, 2023)[1]
Αύξηση ΑΕΠ
  • Αύξηση 5.6% (2022)[2]
  • Αύξηση 2.5% (2023f)[2]
  • Αύξηση 2.8% (2024f)[2]
Κατά κεφαλήν ΑΕΠ
  • Αύξηση $33,807 (ονομαστικό, 2023)[1]
  • Αύξηση $54,611 (PPP, 2023)[1]
ΑΕΠ ανά τομέα
Πληθωρισμός (ΔΤΚ)
  • 3.7% (April 2023)[4]
  • 3.9% (2023 εκτ.)[1]
  • 8.1% (2022 εκτ.)[1]
  • 2.2% (2021)[1]
  • −1.1% (2020)[1]
ΠληθυσμόςΑύξηση 0,913 εκατομμύρια (εκτίμηση 2023)[1]
Πληθυσμός κάτω
από το όριο της φτώχειας		Θετική μείωση 17,3% σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού (2021)[5]
Συντελεστής ΤζίνιΑρνητική αύξηση 29.4 χαμηλό (2021)[6]
Δείκτης HDI
  • Αύξηση 0.896 πολύ υψηλό (2021)[7] (29η)
  • Αύξηση 0.819 πολύ υψηλό IHDI (25η) (2021)[8]
Εργατικό δυναμικό
  • Αύξηση 655,118 (2021)[9]
  • Αύξηση 75,9% ποσοστό απασχόλησης (20 έως 64 ετών, 2021)[10]
Εργατικό δυναμικό
ανά επάγγελμα
Ανεργία
  • Θετική μείωση 6.8% (March 2023)[11]
  • Σταθερό 18,7% ανεργία των νέων (κάτω των 25 ετών, Μάρτιος 2023) [11]
Μέσος ακαθάριστος μισθός€2,237 μηνιαίως (2022)[12]
Μέσος καθαρός μισθός€17,582 ετησίως (2022)[13]
Κύριες βιομηχανίες
  • τουρισμός
  • επεξεργασία τροφίμων και ποτών
  • τσιμέντο και γύψος
  • επισκευή και ανακαίνιση πλοίων
  • υφάσματα
  • ελαφρά χημικά
  • μεταλλικά προϊόντα
  • προϊόντα ξύλου, χαρτιού, πέτρας και πηλού
Εξωτερική
ΕξαγωγέςΑύξηση $5.16 δισ. δολάρια(2021)[14]
Εξαγωγή εμπορευμάτων
  • Εσπεριδοειδή, πατάτες, φαρμακευτικά προϊόντα, τσιμέντο, είδη ένδυσης.
Κύριοι εξαγωγικοί εταίροι
Εισαγωγές14,8 δισ. δολάρια (2021)[14]
Εισαγωγές εμπορευμάτων
  • καταναλωτικά αγαθά, πετρέλαιο και λιπαντικά, μηχανήματα, εξοπλισμός.
Κύριοι εισαγωγικοί εταίροι
Τρεχούμενος λογαριασμόςΜείωση −$1.458 δισ. δολάρια (εκτίμηση 2017)[3]
Ακαθάριστο εξωτερικό χρέοςΘετική μείωση $95.28 δισ. δολάρια (εκτίμηση 31 Δεκεμβρίου 2013)
Δημόσια οικονομικά
Δημόσιο χρέος€23.371 δισ. ευρώ (Θετική μείωση 86,5% του ΑΕΠ, εκτίμηση 2022) [15][16]
Έλλειμα προϋπολογισμού€570 million (Αύξηση 2,1% του ΑΕΠ, εκτίμηση 2022) [15][16]
ΈσοδαΑύξηση 41,9% του ΑΕΠ (εκτίμηση 2022) [16]
ΈξοδαΘετική μείωση 39,8% του ΑΕΠ (εκτίμηση 2022)[16]
Όλες οι αξίες, εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά, είναι σε δολάρια ΗΠΑ

Η οικονομία της Κύπρου είναι μια οικονομία υψηλού εισοδήματος όπως ταξινομήθηκε από την Παγκόσμια Τράπεζα[17] και συμπεριλήφθηκε από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στον κατάλογο με τις προηγμένες οικονομίες το 2001.[18][19] Η Κύπρος υιοθέτησε το ευρώ ως επίσημη νόμισμα την 1η Ιανουαρίου 2008, αντικαθιστώντας την κυπριακή λίρα με αμετάκλητη σταθερή ισοτιμία 0,585274 Λίρα Κύπρου ανά 1 ευρώ.[20]

Ιστορικά η Κυπριακή οικονομία χαρακτηρίζεται από σημαντικό βαθμό ανάπτυξης, τα τελευταία 50 χρόνια υψηλότερο από όλες τις χώρες της περιοχής (εκτός από το Ισραήλ) και γενικά της ανατολικής Μεσογείου. Η τουρκική εισβολή στην Κύπρο, ενώ ήταν ένα μεγάλο πλήγμα, δεν κατάφερε να ανακόψει την ανοδική πορεία του νησιού που στηρίζεται κυρίως στις υπηρεσίες (τουρισμό, ναυτιλία, χρηματοοικονομικά).

Η χρηματοπιστωτική κρίση του 2012–2013, που ήταν μέρος της ευρύτερης ευρωπαϊκής κρίσης χρέους, έχει κυριαρχήσει στις οικονομικές υποθέσεις της χώρας. Τον Μάρτιο του 2013, η κυπριακή κυβέρνηση κατέληξε σε συμφωνία με τους εταίρους της στην ευρωζώνη για τη διάσπαση της δεύτερης μεγαλύτερης τράπεζας της χώρας, της Κυπριακής Λαϊκής Τράπεζας (γνωστή και ως Λαϊκή Τράπεζα), σε μια «κακή» τράπεζα που θα εκκαθαριστεί με την πάροδο του χρόνου και σε μία «καλή» τράπεζα η οποία θα απορροφούνταν από τη μεγαλύτερη Τράπεζα Κύπρου. Σε αντάλλαγμα για το πακέτο διάσωσης ύψους 10 δισεκατομμυρίων ευρώ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η κυπριακή κυβέρνηση κλήθηκε να επιβάλει σημαντικό κούρεμα στις καταθέσεις.[21]

Μετά από μία ύφεση τριάμισι ετών, η Κύπρος επέστρεψε σε ανάπτυξη το πρώτο τρίμηνο του 2015.[22] Ολοκλήρωσε με επιτυχία το τριετές πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας στο τέλος του Μαρτίου 2016, έχοντας δανειστεί συνολικά 6,3 δισ. ευρώ από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και 1 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ. [23][24] Τα υπόλοιπα 2,7 δισ. ευρώ του προγράμματος διάσωσης του ESM δεν διανεμήθηκαν ποτέ, λόγω των καλύτερων από τα αναμενόμενα οικονομικά της κυπριακής κυβέρνησης κατά τη διάρκεια του προγράμματος.[23][24]

Διαγράμματα που δείχνουν το ΑΕΠ της Κύπρου.
Η αποκλειστική οικονομική ζώνη μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου όπως υπογράφηκε στη Λευκωσία.

Επισκόπηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οικονομία στην ελεγχόμενη από την κυβέρνηση περιοχή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γράφημα που δείχνει την πορεία των κυπριακών εξαγωγών.

Η Κύπρος έχει μια οικονομία ανοιχτής, ελεύθερης αγοράς, βασισμένης στις υπηρεσίες, με ελαφριά παραγωγή. Διεθνώς, η Κύπρος προωθεί τη γεωγραφική της θέση ως «γέφυρα» μεταξύ Ανατολής και Δύσης, μαζί με τον μορφωμένο αγγλόφωνο πληθυσμό της, το μέτριο τοπικό κόστος, τις καλές αεροπορικές συνδέσεις και τις τηλεπικοινωνίες.

Από την απόκτηση της ανεξαρτησίας από το Ηνωμένο Βασίλειο το 1960, η Κύπρος είχε ιστορικό επιτυχημένων οικονομικών επιδόσεων, που αντικατοπτρίζονται σε ισχυρή ανάπτυξη, συνθήκες πλήρους απασχόλησης και σχετική σταθερότητα. Η υπανάπτυκτη αγροτική οικονομία που κληρονόμησε από την αποικιοκρατία έχει μετατραπεί σε μια σύγχρονη οικονομία, με δυναμικές υπηρεσίες, βιομηχανικούς και αγροτικούς τομείς και προηγμένη φυσική και κοινωνική υποδομή. Οι Κύπριοι είναι από τους πιο ευημερούντες στην περιοχή της Μεσογείου, με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ το 2023 να πλησιάζει τα 34.000 δολάρια σε ονομαστικούς όρους και τα 55.000 δολάρια με βάση την ισοτιμία αγοραστικής δύναμης.[1]

Το βιοτικό επίπεδο αντικατοπτρίζεται ως «πολύ υψηλό» στον Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης της χώρας [25] και η Κύπρος κατατάσσεται στην 23η θέση παγκοσμίως ως προς τον Δείκτη Ποιότητας Ζωής.[26] Ωστόσο, μετά από περισσότερες από τρεις δεκαετίες αδιάλειπτης ανάπτυξης, η κυπριακή οικονομία συρρικνώθηκε το 2009. [27] Αυτό αντανακλούσε την έκθεση της Κύπρου στην Μεγάλη Ύφεση και την ευρωπαϊκή κρίση χρέους. Επιπλέον, η Κύπρος δέχτηκε ένα σοβαρό πλήγμα από την έκρηξη στη Ναυτική Βάση Ευάγγελου Φλωράκη τον Ιούλιο του 2011, με το κόστος για την οικονομία να εκτιμάται σε 1–3 δισεκατομμύρια ευρώ, ή έως και 17% του ΑΕΠ.[28]

Τα οικονομικά επιτεύγματα της Κύπρου κατά τις προηγούμενες δεκαετίες ήταν σημαντικά, λαμβάνοντας υπόψη τη σοβαρή οικονομική και κοινωνική καταστροφή που δημιούργησε η τουρκική εισβολή του 1974 και η συνεχιζόμενη κατοχή του βόρειου τμήματος του νησιού από την Τουρκία. Η τουρκική εισβολή επέφερε σοβαρό πλήγμα στην κυπριακή οικονομία και ειδικότερα στη γεωργία, τον τουρισμό, τα ορυχεία και τα λατομεία, με το 70% των πλουτοπαραγωγικών πόρων του νησιού να έχει χαθεί. Επιπλέον η απώλεια του λιμανιού της Αμμοχώστου, που διαχειριζόταν το 83% του γενικού φορτίου και το κλείσιμο του Διεθνούς Αεροδρομίου Λευκωσίας ήταν πρόσθετες απώλειες.

Η επιτυχία της Κύπρου στον οικονομικό τομέα έχει αποδοθεί, μεταξύ άλλων, στην υιοθέτηση ενός οικονομικού συστήματος προσανατολισμένου στην αγορά, στην άσκηση υγιών μακροοικονομικών πολιτικών από την κυβέρνηση καθώς και στην ύπαρξη μιας δυναμικής και ευέλικτης επιχειρηματικότητας και μιας υψηλής μόρφωσης του εργατικού δυναμικού. Επιπλέον, η οικονομία επωφελήθηκε από τη στενή συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Τα τελευταία 30 χρόνια, η οικονομία έχει μετατοπιστεί από τη γεωργία στην ελαφριά βιομηχανία και τις υπηρεσίες. Ο τομέας των υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένου του τουρισμού, συνεισφέρει σχεδόν το 80% στο ΑΕΠ και απασχολεί περισσότερο από το 70% του εργατικού δυναμικού. Η βιομηχανία και οι κατασκευές αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα πέμπτο του ΑΕΠ και της εργασίας, ενώ η γεωργία είναι υπεύθυνη για το 2,1% του ΑΕΠ και το 8,5% του εργατικού δυναμικού. Οι πατάτες και τα εσπεριδοειδή είναι οι κύριες καλλιέργειες εξαγωγής. Μετά από ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης τη δεκαετία του 1980 (με μέση ετήσια ανάπτυξη 6,1%), οι οικονομικές επιδόσεις στη δεκαετία του 1990 ήταν μικτές: η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ ήταν 9,7% το 1992, 1,7% το 1993, 6,0% το 1994, 6,0% το 1995, 1.0% το 1996 και 2,3% το 1997. Αυτό το μοτίβο υπογράμμισε την ευπάθεια της οικονομίας στις διακυμάνσεις των αφίξεων τουριστών (δηλ. στις οικονομικές και πολιτικές συνθήκες στην Κύπρο, τη Δυτική Ευρώπη, και τη Μέση Ανατολή) και την ανάγκη διαφοροποίησης της οικονομίας. Η φθίνουσα ανταγωνιστικότητα στον τουρισμό και ιδιαίτερα στη μεταποίηση αναμένεται να λειτουργήσει ως τροχοπέδη στην ανάπτυξη έως ότου επέλθουν διαρθρωτικές αλλαγές. Η υπερτίμηση της κυπριακής λίρας πριν από την υιοθέτηση του ευρώ το 2008 είχε κρατήσει υπό έλεγχο τον πληθωρισμό.

Το εμπόριο είναι ζωτικής σημασίας για την κυπριακή οικονομία - το νησί δεν είναι αυτάρκης σε τρόφιμα και μέχρι τις πρόσφατες ανακαλύψεις φυσικού αερίου είχε λίγους γνωστούς φυσικούς πόρους - με το εμπορικό έλλειμμα να συνεχίζει να αυξάνεται. Η Κύπρος πρέπει να εισάγει καύσιμα, τις περισσότερες πρώτες ύλες, βαριά μηχανήματα και μεταφορικό εξοπλισμό. Πάνω από το 50% του εμπορίου της γίνεται με την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδιαίτερα με την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ η Μέση Ανατολή δέχεται το 20% των εξαγωγών της. Το 1991, η Κύπρος εισήγαγε φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ), ο οποίος είναι 19% στις 13 Ιανουαρίου 2014. Η Κύπρος επικύρωσε τη νέα παγκόσμια εμπορική συμφωνία (Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου) το 1995 και άρχισε να την εφαρμόζει πλήρως από την 1η Ιανουαρίου 1996. Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις στην ΕΕ ξεκίνησαν στις 31 Μαρτίου 1998 και ολοκληρώθηκαν όταν η Κύπρος προσχώρησε στον οργανισμό ως πλήρες μέλος το 2004.

Επενδυτικό κλίμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το νομικό σύστημα της Κύπρου βασίζεται στο αγγλικό δίκαιο και επομένως είναι οικείο στους περισσότερους διεθνείς χρηματοδότες. Η νομοθεσία της Κύπρου ευθυγραμμίστηκε με τους κανόνες της ΕΕ κατά την περίοδο πριν από την ένταξη στην ΕΕ το 2004. Οι περιορισμοί στις άμεσες ξένες επενδύσεις καταργήθηκαν, επιτρέποντας σε πολλές περιπτώσεις την ξένη ιδιοκτησία σε ποσοστό 100%. Απελευθερώθηκαν επίσης οι επενδύσεις ξένου χαρτοφυλακίου στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου.[29] Το 2002 τέθηκε σε εφαρμογή ένα σύγχρονο, φιλικό προς τις επιχειρήσεις φορολογικό σύστημα με συντελεστή εταιρικού φόρου 12,5%, έναν από τους χαμηλότερους στην ΕΕ. Η Κύπρος έχει συνάψει συνθήκες διπλής φορολογίας με περισσότερες από 40 χώρες και ως μέλος της ευρωζώνης, δεν έχει περιορισμούς ανταλλαγής. Οι ξένοι επενδυτές μπορούν ελεύθερα να επαναπατρίσουν τα έσοδα από επενδύσεις στην Κύπρο.[29]

Δεδομένα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022
(ΑΕΠ δις€) 9.986 10.322 14.401 15.201 17.988 19.482 22.675 25.994 23.864 24.012 26.448 24.612 23.250 21.852 19.752 20.324 22.859 23.498 24.963 23.695 27.964 28.970
Ανάπτυξη (%) 4,73 5,89 3,07 2,49 6,97 4,46 5,81 -0,16 -2,75 -1,56 -0,43 -3,24 -5,91 -3,89 -0,71 1,03 2,17 3,47 4,68 -6,84 4,98 3,28
Εξέλιξη δανείων (δείκτες) -2,65% -2,58% -2,51% -2,00% -1,58% -2,68% -3,91% -4,21% -4,30% -1,24% -2,52% -9,71% -7,82% -5,10% -4,78% -3,86% -4,06% -4,12% -4,20% -4,45% -3,29% -2,71
Πληθωρισμός 2,1% 2,0% 3,58% 2,71% 2,93% 1,93% 3,49% 4,21% 2,45% 2,41% 1,95% 0,82% -1,75% -1,38% -1,40% -1,10% 0,53% 1,05% 2,04% 0,32% 3,06% 5,21%
Ανεργία 6,8% 5,6% 4,6% 5,4% 4,5% 3,9% 3,8% 3,7% 4,8% 7,2% 10,7% 12,6% 14,5% 17,1% 16,2% 13,3% 10,3% 9,2% 6,7% 7,2% 6,9% 6,6%
Δείκτης Κινδύνου Φτώχιας ή Κοινωνικού Αποκλεισμού 5,37% 7,95% 4,88% 4,71% 4,09% 4,684 4,42% 3,98% 5,84% 8,38% 12,06% 14,84% 18,95% 17,02% 14,49% 12,40% 11,86% 10,93% 9,94% 8,48% 7,97% 7,61%
ισοζύγιο (εσόδων-εξόδων) 9,5-2,6 10,6-3,1 9,8-4,7 10,4-

5,1

11,8-5,8 12,7-

7,4

13,3-

8,2

14,9-

8,9

18,6-12,6 17,3

16,7

15,7-

17,9

14,7-

18,2

15,4-

17,1

16,3-

16,1

16,6-

15,3

16,8-

14,2

16,5-

14,6

16,7-

15,1

17,0-

15,4

17,2-

15,6

16,2-

20,5

17,3-21,2

Δημόσιο χρέος γενικής κυβερνήσεως (δισεκατομμύρια€)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ποσό χρέους:
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022
3.982 4.671 5.188 4.802 4.909 5.274 7.983 9.664 9.421 10.867 9.002 9.772 9.932 10.642 10.851 12.731 11.982 11.632 13.033 12.263 16.897 17.012 19.331

Κυπριακό εργατικό δυναμικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έτος Ελλάς Κύπρος
1997 70.5 78.3
1998 70.3 79.1
1999 70.8 80.2
2000 72.9 80.9
2001 73.2 82.8
2002 77.2 82.0
2003 80.9 79.8
2004 81.8 82.6
2005 82.0 83.3
2006 82.7 (f) 82.7 (f)
2007 83.7 (f) 82.4 (f)
2008 84.7 (f) 82.2 (f)

Σημείωση: οι συγκρίσεις με την Ελλάδα είναι προ της αναθεώρησης του ελληνικού ΑΕΠ. Ως πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Κύπρος αντιμετωπίζει με μετρημενη επιτυχία την πρόκληση που συνεπάγεται η συμμετοχή της στη κοινη ευρωπαϊκη αγορα.

Ως πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Κύπρος αντιμετωπίζει με μετρημενη επιτυχία την πρόκληση που συνεπάγεται η συμμετοχή της στη κοινη ευρωπαϊκη αγορα.

Η οικονομία της χώρας χαρακτηρίζεται από συνθήκες μακροοικονομικής σταθερότητας, η οποία επιβεβαιώνεται συχνά και από τις αξιολογήσεις και σχόλια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και άλλων διεθνών οργανισμών.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου 2000-2004, ο πραγματικός ρυθμός αύξησης του Α.Εγχ.Π της Κυπριακής οικονομίας ήταν της τάξης του 3,4% που συγκρίνεται ευνοϊκά με τον μέσο όρο της αύξησης του Α.Εγχ.Π στις χώρες της ΕΕ. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η ανάπτυξη αυτή καταγράφηκε σε συνθήκες πλήρους απασχόλησης, χαμηλού πληθωρισμού, και σταθερού, ισχυρού νομίσματος. Επίσης, το κατά κεφαλήν εισόδημα της Κύπρου σε μονάδες αγοραστικής δύναμης έφτασε κατά το 2004 το 82,6% του αντίστοιχου μέσου όρου της ΕΕ25.

Η ανάπτυξη συνεχίστηκε από το 2004 και συνέχισε, κορυφώθηκε με την εισαγωγή το 2007 στην ζώνη του Ευρώ και στην αλλαγή του νομίσματος. Η κρίση του 2008 την επηρέασε όχι τόσο πολύ, η οξεία οικονομική κρίση στην Ελλάδα οδήγησαν το τραπεζικό σύστημα σε απώλειες και το έλλειμμα της Κύπρου στο 6,3% του Α.Ε.Π. το 2011 το χρέος το 76% του Α.Ε.Π. το 2011 ενώ το 2012 υπολογίζεται στο 86% λόγω ομολογιακού της Λαικής. Η Κύπρος ζήτησε βοήθεια από τους Ευρωπαίους και έως το 2016 θα έχει μέτρα. Αυτό έγινε για την στήριξη του χρηματοπιστωτικού τομέα που μπορεί να ανεβάσει το χρέος στα 160% του Α.Ε.Π. και να είναι μη βιώσιμο, αναζητήτε λύση ενώ εάν επιβαιβεωθούν οι φήμες για εκλογή του Νίκου Αναστασιάδη στην εξουσία λόγω των αποκρατικοποιήσεων και των μειώσεων δαπανών μέσω απόσυρσης του κράτους από της επιχειρηματικές δραστηριότητες θα κατεβάσει και το χρέος και τις δαπάνες


Ρόλος ως οικονομικός κόμβος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γραφεία της Τράπεζας Κύπρου στην Αγλαντζιά Λευκωσίας.

Στα χρόνια που ακολούθησαν τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης κέρδισε μεγάλη δημοτικότητα ως πύλη για επενδύσεις από τη Δύση στη Ρωσία και την Ανατολική Ευρώπη,[30] και έγινε για τις εταιρείες αυτής της προέλευσης ο πιο κοινός φορολογικός παράδεισος. Πιο πρόσφατα, υπήρξαν αυξανόμενες επενδυτικές ροές από τη Δύση μέσω της Κύπρου στην Ασία, ιδιαίτερα στην Κίνα και την Ινδία, τη Νότια Αμερική και τη Μέση Ανατολή. Επιπλέον, επιχειρήσεις εκτός ΕΕ χρησιμοποιούν την Κύπρο ως σημείο εισόδου για επενδύσεις στην Ευρώπη. Ο τομέας των επιχειρηματικών υπηρεσιών παραμένει ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος τομέας της οικονομίας και είχε ξεπεράσει όλους τους άλλους τομείς σε σημασία. [31] Από το 2016, η Χρηματοοικονομική Ρυθμιστική Αρχή, ρυθμίζει πολλά από τα μεγαλύτερα εμπορικά σήματα στον κόσμο του λιανεμπορίου, καθώς το θεωρούν γενικά ως έναν αποτελεσματικό τρόπο απόκτησης άδειας λειτουργίας της ΕΕ και τεχνογνωσίας του κλάδου.[32][33]

Παραγωγή φυσικού αερίου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι έρευνες δείχνουν ότι περισσότερα από 100 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (2,831 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα) βρίσκονται ανεκμετάλλευτα στη λεκάνη της ανατολικής Μεσογείου μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ – σχεδόν ίσα με τη συνολική ετήσια κατανάλωση φυσικού αερίου στον κόσμο.[34]Το 2011, η Noble Energy υπολόγισε ότι ένας αγωγός προς το κοίτασμα φυσικού αερίου Λεβιάθαν θα μπορούσε να τεθεί σε λειτουργία το 2014 ή το 2015.[35] Τον Ιανουάριο του 2012, η ​​Noble Energy ανακοίνωσε την ανακάλυψη κοιτάσματος φυσικού αερίου. [36]Προσέλκυσε τις Shell, Delek και Avner ως συνεργάτες. [36]Αρκετές συμβάσεις κατανομής της παραγωγήςγια εξερεύνηση υπεγράφησαν με διεθνείς εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των εταιριών Eni, KOGAS, TotalEnergies , ExxonMobil και QatarEnergy. [37][36] Είναι απαραίτητο να αναπτυχθούν υποδομές για την εκφόρτωση του φυσικού αερίου στην Κύπρο και για την υγροποίηση προς εξαγωγή.[36]

Ρόλος ως ναυτιλιακός κόμβος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κύπρος αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα διαχείρισης πλοίων στον κόσμο. Περίπου 50 εταιρείες διαχείρισης πλοίων και ξένες επιχειρήσεις που σχετίζονται με τη ναυτιλία ασκούν τις διεθνείς δραστηριότητές τους στο νησί, ενώ η πλειονότητα των μεγαλύτερων εταιρειών διαχείρισης πλοίων στον κόσμο έχουν ιδρύσει γραφεία στην Κύπρο.[38] ​​Η γεωγραφική της θέση ως σταυροδρόμι τριών ηπείρων και η γειτνίασή της με τη Διώρυγα του Σουέζ έχει προωθήσει την εμπορική ναυτιλία ως σημαντική βιομηχανία. Η Κύπρος έχει τον δέκατο μεγαλύτερο νηολογημένο στόλο στον κόσμο, με 1.030 πλοία που αντιστοιχούν σε 31.706.000 dwt από την 1η Ιανουαρίου 2013.[39][40]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 «World Economic Outlook Database, April 2023». Washington, D.C.: International Monetary Fund. 7 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2023. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «The outlook is uncertain again amid financial sector turmoil, high inflation, ongoing effects of Russia's invasion of Ukraine, and three years of COVID». International Monetary Fund. 11 Απριλίου 2023. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Πρότυπο:Cite CIA World Factbook
  4. ↑ «CONSUMER PRICE INDEX (CPI): APRIL 2023». Nicosia: Statistical Service of Cyprus. 4 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2023. 
  5. ↑ «POVERTY AND SOCIAL EXCLUSION: 2021». Nicosia: Statistical Service of Cyprus. 18 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2022. 
  6. ↑ «Gini coefficient of equivalised disposable income - EU-SILC survey». Luxembourg: Eurostat. 28 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2023. 
  7. ↑ «Country Insights». New York: Human Development Report Office, United Nations Development Programme. 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. 
  8. ↑ «Inequality-adjusted Human Development Index». New York: Human Development Report Office, United Nations Development Programme. 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. 
  9. ↑ «Labor force, total - Cyprus». Washington, D.C.: World Bank. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2023. 
  10. ↑ «Employment rate by age». Luxembourg: Eurostat. 17 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2023. 
  11. ↑ 11,0 11,1 «Euro area unemployment at 6.5%» (PDF). Luxembourg: Eurostat. 3 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2023. 
  12. ↑ «AVERAGE MONTHLY EARNINGS OF EMPLOYEES: 4th QUARTER 2022». Nicosia: Statistical Service of Cyprus. 31 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2023. 
  13. ↑ «Mean and median income by age and sex - EU-SILC and ECHP surveys». Luxembourg: Eurostat. 17 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2020. 
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 «Cyprus (CYP) Exports, Imports, and Trade Partners». The Observatory of Economic Complexity. 4 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2023. 
  15. ↑ 15,0 15,1 «Excessive Deficit Procedure and Annual Fiscal Accounts of General Government». Nicosia: Statistical Service of Cyprus. 21 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2023. 
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 «Provision of deficit and debt data for 2022 - first notification» (PDF). Luxembourg: Eurostat. 21 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2023. 
  17. ↑ «World Bank Country and Lending Groups – World Bank Data Help Desk». Washington, D.C.: The World Bank Group. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2023. 
  18. ↑ «World Economic Outlook Database - Groups and Aggregates». Washington, D.C.: International Monetary Fund. 8 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2023. 
  19. ↑ «World Economic Outlook Database - Changes to the Database». Washington, D.C.: International Monetary Fund. 8 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2023. 
  20. ↑ «Our money». Frankfurt: European Central Bank. 12 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2020. 
  21. ↑ Higgins, Andrew (31 March 2013). «As Banks in Cyprus Falter, Other Tax Havens Step In». The New York Times. https://www.nytimes.com/2013/04/01/business/global/as-banks-in-cyprus-falter-other-tax-havens-step-in.html?_r=0. Ανακτήθηκε στις 24 October 2013. 
  22. ↑ «Cyprus growth welcome but fragile – finmin». Cyprus Weekly. 13 May 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 May 2015. https://web.archive.org/web/20150518080146/http://in-cyprus.com/cyprus-growth-welcome-but-fragile-finmin/. Ανακτήθηκε στις 13 May 2015. 
  23. ↑ 23,0 23,1 «Cyprus successfully exits ESM programme». Luxembourg: European Stability Mechanism. 31 Μαρτίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2016. 
  24. ↑ 24,0 24,1 «Επισήμως εκτός μνημονίου η Κύπρος». Kathimerini (Athens). 31 March 2016. http://www.kathimerini.gr/855021/article/oikonomia/ellhnikh-oikonomia/epishmws-ektos-mnhmonioy-h-kypros. Ανακτήθηκε στις 31 March 2016. 
  25. ↑ «Human Development Index (HDI) – 2011 Rankings». United Nations Development Programme. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2011. 
  26. ↑ «The Economist Intelligence Unit's quality-of-life index». Economist Intelligence Unit. 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-10-09. https://ghostarchive.org/archive/20221009/http://www.economist.com/media/pdf/QUALITY_OF_LIFE.pdf. Ανακτήθηκε στις 2 August 2011. 
  27. ↑ «Report for Selected Countries and Subjects». World Economic Outlook Database, April 2014. Washington, D.C.: International Monetary Fund. 8 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2014. 
  28. ↑ Kambas, Michele (30 July 2011). «Cyprus too slow in making cuts». Cyprus Mail (Nicosia). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 September 2011. https://web.archive.org/web/20110901030437/http://www.cyprus-mail.com/cyprus/cyprus-too-slow-making-cuts/20110730. Ανακτήθηκε στις 30 July 2011. 
  29. ↑ 29,0 29,1 Cyprus will continue to fight against money laundering FT.com 20 August 2007
  30. ↑ «The midget and the mighty». Economist. 6 August 2012. http://www.economist.com/node/21525458. 
  31. ↑ Investments worth Billions in the Pipeline Αρχειοθετήθηκε 21 November 2012 στο Wayback Machine. Cyprus-Mail – 13 September 2012
  32. ↑ «FX Empire: CySEC Regulated Brokers». 
  33. ↑ «The Current State of the Reform Process in Cyprus». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2023. 
  34. ↑ Cyprus hopes gas export income will flow by 2019 Αρχειοθετήθηκε 2019-05-28 στο Wayback Machine. Reuters.com 6 July 2012
  35. ↑ Oil and gas for Cyprus and Israel Economist.com 15 November 2011
  36. ↑ 36,0 36,1 36,2 36,3 «Cyprus | Oil & Gas» (PDF). Deloitte. 2018. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2020. 
  37. ↑ «Production Sharing contract signed for Cyprus block 10». Lebanon Gas News (στα Αγγλικά). 5 Απριλίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2020. 
  38. ↑ Limassol Based Shipping Companies CyprusShipping.com
  39. ↑ «Review of Maritime Transport 2013» (PDF). Geneva: United Nations Conference on Trade and Development. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2014. 
  40. ↑ «Lloyds Ship Management Directory». 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Οικονομία_της_Κύπρου&oldid=10563835"