Ουντίνε (νουβέλα)
_-_cover_-_Project_Gutenberg_eText_18752.jpg) | |
| Συγγραφέας | Φρίντριχ ντε λα Μοτ Φουκέ |
|---|---|
| Τίτλος | Undine |
| Γλώσσα | Γερμανικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1809 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1811 |
| Μορφή | μυθιστόρημα |
| Εμπνευσμένο από | A Book on Nymphs, Sylphs, Pygmies, and Salamanders, and on the Other Spirits |
| LC Class | OL35852W[1] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Ουντίνε (γερμανικά: Undine) είναι νουβέλα του Φρίντριχ ντε λα Μοτ Φουκέ που δημοσιεύτηκε το 1811. Η υπόθεση αναφέρεται στο υδάτινο πνεύμα Ουντίνε και τον έρωτά της με έναν ιππότη που καταλήγει σε γάμο. Ωστόσο, οι νόμοι του κόσμου της απαγορεύουν την απιστία και η Ουντίνε είναι υποχρεωμένη να σκοτώσει τον αγαπημένο της, αν ποτέ την προδώσει.
Η ιστορία είναι γραμμένη σαν παραμύθι με απλές τοποθεσίες: το δάσος, η καλύβα του ψαρά και το κάστρο του ιππότη και χαρακτήρες: ο ιππότης, η νύφη και η αντίζηλη. Ο χρόνος και ο τόπος είναι απροσδιόριστοι, προφανώς διαδραματίζεται στον Μεσαίωνα. [2]
Ουντίνες είναι υδάτινα πνεύματα της γερμανικής μυθολογίας, που σε αντίθεση με τις γοργόνες δεν ζούσαν στη θάλασσα, αλλά στα βάθη των ποταμών και των λιμνών.
Το έργο είναι χαρακτηριστικό του γερμανικού ρομαντισμού, ένα από τα σημαντικότερα αυτής της εποχής και επηρέασε πολλά μουσικά, λογοτεχνικά και καλλιτεχνικά έργα. Είναι η βάση για την ομώνυμη όπερα του Ε. Τ. Α. Χόφμαν, για την οποία ο ντε λα Μοτ Φουκέ έγραψε το λιμπρέτο. Τον μύθο της Ουντίνε χρησιμοποίησε και ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν στο παραμύθι του Η Μικρή Γοργόνα.
Έμπνευση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ιστορία είναι εμπνευσμένη από τα έργα του αποκρυφιστή Παράκελσου ο οποίος στο βιβλίο του για τις Νύμφες αναφέρει ότι οι Ουντίνες μπορούν να αποκτήσουν αθάνατη ψυχή εάν παντρευτούν έναν άνθρωπο. Οι μύθοι τους συνδέονται με τον γαλλικό μύθο της Μελουζίν, στον οποίο ένα υδάτινο πνεύμα παντρεύεται έναν ιππότη με την προϋπόθεση ότι δεν θα τη δει ποτέ τα Σάββατα, οπότε ξαναβρίσκει το σχήμα της γοργόνας. Σχετική είναι και η γερμανική μυθιστορία Πέτερ φον Στάουφενμπεργκ (1310), στην οποία μια νεράιδα σκοτώνει τον εραστή της όταν αυτός παντρεύεται μια γυναίκα.
Υπόθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο ιππότης Χούλντμπραντ συναντά την Ουντίνε
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μακριά από τον πολιτισμό, ένα ζευγάρι ψαράδων ζει σε ένα ακρωτήρι. Η καλύβα τους χωρίζεται από την πόλη από ένα δάσος που λέγεται ότι είναι στοιχειωμένο αλλά ο ψαράς συχνά το διασχίζει για να πουλήσει τα ψάρια του, προστατευμένος από την ευσέβειά του. Ένα βράδυ, ο ιππότης Χούλντμπραντ φτάνει εξαντλημένος στην καλύβα του ψαρά και ζητά ένα μέρος να μείνει για τη νύχτα. Εκεί, γνωρίζει τη 18χρονη θετή κόρη τους, Ουντίνε. Ο ψαράς εξηγεί ότι πριν από χρόνια, η κόρη τους χάθηκε στη λίμνη και προφανώς πνίγηκε, αλλά την ίδια μέρα εμφανίστηκε στο κατώφλι τους η Ουντίνε. Από τότε την έχουν μεγαλώσει σαν κόρη τους.
Η Ουντίνε τον ρωτά τι έκανε στο δάσος και ο ιππότης της εξηγεί ότι συμμετείχε σε ένα τουρνουά όπου γνώρισε την Μπερτάλντα, θετή κόρη ενός δούκα. Καθώς τη φλέρταρε, αυτή υποσχέθηκε να του δώσει το γάντι της αν διέσχιζε το στοιχειωμένο δάσος. Για να αποδείξει το θάρρος του, το έκανε, συναντώντας περίεργα και απειλητικά πνεύματα που τον κυνηγούσαν μέχρι που έφτασε στην καλύβα τους.
Όταν ο ιππότης ξυπνά το επόμενο πρωί, διαπιστώνει ότι μια καταιγίδα εκείνη τη νύχτα φούσκωσε το κοντινό ποτάμι και η ψαροκαλύβα αποκλείστηκε από τη στεριά, έτσι δεν μπορεί να επιστρέψει. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του εκεί ερωτεύεται τη ζωηρή και όμορφη Ουντίνε, αν και εκείνη συμπεριφέρεται περίεργα και φαίνεται ότι μπορεί να ελέγχει τον καιρό.[3]
Ένας γάμος και μια νέα φιλία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μια μέρα ένας ναυαγός κληρικός φθάνει στην καλύβα. Μετά από παράκληση του ιππότη, ο κληρικός παντρεύει το ζευγάρι. Το πρωί μετά το γάμο, η Ουντίνε ομολογεί στον ιππότη ότι είναι υδάτινο πνεύμα χωρίς αθάνατη ψυχή και ο πατέρας της την έστειλε στους ανθρώπους για να αποκτήσει ψυχή μέσω του έρωτα: με τον γάμο της μαζί του το πέτυχε αλλά πρέπει να μείνει πιστός γιατί θα είναι υποχρεωμένη να τον σκοτώσει αν την προδώσει και να μην της μιλήσει ποτέ άσχημα ενώ βρίσκονται κοντά στο νερό, διαφορετικά οι συγγενείς της θα την πάρουν. Φοβάται ότι ο ιππότης θα φύγει, αλλά αυτός ορκίζεται να μην την εγκαταλείψει ποτέ.
Μετά τη νύχτα του γάμου, το ποτάμι που είχε αποκόψει την καλύβα από τη στεριά στέγνωσε. Το ζευγάρι ταξιδεύει για την πόλη. Στο δρόμο συναντούν τον Κύλεμπορν, ένα υδάτινο πνεύμα και θείο της Ουντίνε που μπορεί να αλλάζει εμφάνιση. Ο ιππότης προσπαθεί να του επιτεθεί, αλλά ο Κύλεμπορν μεταμορφώνεται σε καταρράκτη. Στην πόλη, όλοι καλωσορίζουν τον Χούλμπραντ. Η Μπερτάλντα απογοητεύεται βαθιά όταν μαθαίνει ότι είναι πλέον παντρεμένος, αλλά γίνεται φίλη με την Ουντίνε.[4]
Η ζωή στο κάστρο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το ζευγάρι και η Μπερτάλντα πηγαίνουν στο κάστρο του ιππότη για να ζήσουν όλοι μαζί. Αλλά αυτό αποδεικνύεται δύσκολο γιατί ο Χούλντμπραντ αναπτύσσει ξανά συναισθήματα για την πρώην αγαπημένη του και η Ουντίνε αισθάνεται μόνη. Ο θείος της, το υδάτινο πνεύμα Κύλεμπορν εμφανίζεται στο κάστρο μέσα από ένα πηγάδι, προειδοποιώντας την για την Μπερτάλντα. Απορρίπτει την προειδοποίησή του, αλλά στο δείπνο αποκαλύπτει ότι της είπε ποιοι είναι οι αληθινοί γονείς της Μπερτάλντα - οι ανάδοχοι γονείς της ίδιας, ο ψαράς και η σύζυγός του, τους οποίους έφερε για να τη συναντήσουν. Η Μπερτάλντα είναι το παιδί που πίστευαν ότι είχε πνιγεί. Αντί για τη χαρούμενη επανένωση που περιμένει η Ουντίνε, η Μπερτάλντα νιώθει ταπεινωμένη για την καταγωγή της. Τους αρνείται και αποκαλεί την Ουντίνε μάγισσα, αλλά η ταυτότητά της αποδεικνύεται από μερικά σημάδια.
Η Ουντίνε σφραγίζει το πηγάδι με μια πέτρα για να προστατεύσει τους κατοίκους του κάστρου από τον Κύλεμπορν, αλλά η Μπερτάλντα θυμώνει επειδή χρησιμοποιούσε το νερό του πηγαδιού για την ομορφιά της. Ο Χούλντμπραντ συγκινείται από τις ενέργειες της Ουντίνε και στρέφεται εναντίον της Μπερτάλντα. Φεύγει θυμωμένη στο δάσος, ο Χούλντμπραντ την ακολουθεί για να την ηρεμήσει. Ο Κύλεμπορν περιμένει ήδη στο δάσος και με διάφορες μορφές, βασανίζει και ξεγελάει το ζευγάρι. Είναι έτοιμος να τους πνίξει με μια πλημμύρα όταν, την τελευταία στιγμή, η Ουντίνε ηρεμεί τα νερά και καταφέρνει να σώσει τον άντρα της και την Μπερτάλντα.[5]
Η εξαφάνιση της Ουντίνε και ο θάνατος του Χούλντμπραντ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι τρεις τους μένουν ήσυχοι για λίγο, μέχρι που αποφασίζουν να κάνουν ένα ταξίδι κατά μήκος του Δούναβη στη Βιέννη. Ο Κύλεμπορν τους βασανίζει συνεχώς με καταιγίδες, κύματα και τρομακτικές οπτασίες. Οι ναύτες και οι υπηρέτες γίνονται καχύποπτοι καθώς η Ουντίνε σταματά με μαγικό τρόπο αυτές τις επιθέσεις και ο Χούλντμπραντ αρχίζει να αγανακτεί και την κατηγορεί ότι είναι μάγισσα. Όπως τον είχε προειδοποιήσει, η Ουντίνε πηδά στο νερό και εξαφανίζεται στο ποτάμι, ζητώντας του θλιμμένα να παραμείνει πιστός.
Καθώς η Ουντίνε δεν επιστρέφει, ο ιππότης πιστεύει ότι είναι νεκρή και αποφασίζει να παντρευτεί τη Μπερτάλντα. Τη νύχτα, ονειρεύεται την Ουντίνε να μιλάει κάτω από το νερό με τον Κύλεμπορν, ο οποίος της λέει ότι αν ο Χούλντμπραντ παντρευτεί άλλη, η Ουντίνε θα πρέπει να τον σκοτώσει γιατί αυτό απαιτούν οι νόμοι του κόσμου τους. Η Ουντίνε λέει ότι έχει προστατεύσει το κάστρο σφραγίζοντας το σιντριβάνι, επομένως κανένα υδάτινο πνεύμα, ούτε η ίδια, δεν μπορεί να περάσει, αλλά ο Κύλεμπορν επισημαίνει ότι ο ιππότης είναι καταδικασμένος αν αποσφραγιστεί ποτέ το σιντριβάνι ή φύγει από το κάστρο του. Παρά αυτές τις προειδοποιήσεις, ο γάμος γίνεται. Αμέσως μετά την τελετή, η Μπερτάλντα ζητά νερό από το πηγάδι, οι υπηρέτες το ξεσκεπάζουν και έτσι η Ουντίνε μπαίνει στο κάστρο, φιλά τον πρώην σύζυγό της πνίγοντάς τον με τα δάκρυά της. Εμφανίζεται για άλλη μια φορά κατά την κηδεία του και μεταμορφώνεται σε ποτάμι που περικυκλώνει τον τάφο του, ώστε να τον αγκαλιάζει αιώνια.[6]
Διασκευές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Undine, όπερα του Ε. Τ. Α. Χόφμαν (πρεμιέρα στο Βερολίνο το 1816)
- Undine, όπερα του Άλμπερτ Λόρτσινγκ (πρεμιέρα το 1845 στο Μαγδεμβούργο)
- Undina, όπερα σε απόσπασμα του Τσαϊκόφσκι που συντέθηκε το 1869 (αποσπάσματα παρουσιάστηκαν στη Μόσχα το 1870, η παρτιτούρα σε μεγάλο βαθμό είναι κατεστραμμένη, αποσπάσματα επαναχρησιμοποιήθηκαν σε μεταγενέστερα έργα)
- Undine, ημιτελής όπερα του Σεργκέι Προκόφιεφ (σύνθεση 1904–1907)
- Ondine, θεατρικό έργο του Ζαν Ζιρωντού βασισμένο σε αυτό το έργο (1939)
- Undine (Ondine), μπαλέτο σε 3 πράξεις του Χανς Βέρνερ Χέντσε (1956/57)
- Ουντίνε - Η Nύμφη του Νερού, ταινία του Κριστιάν Πέτζολντ που διαδραματίζεται στη σύγχρονη εποχή, 2020 [7]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ (Αγγλικά) MusicBrainz. Ίδρυμα MetaBrainz. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ . «lektuerehilfe.de/friedrich-de-la-motte-fouque/undine/kapitelzusammenfassung».
- ↑ . «studysmarter.de/schule/deutsch/epische-texte/undine-buch/».
- ↑ . «maerchenatlas.de/kunstmarchen/undine/».
- ↑ . «inhaltsangabe.de/fouque/undine/inhaltsangabe».
- ↑ . «lyrik.antikoerperchen.de/undine-zusammenfassung-kapitel-motte-fouque».
- ↑ . «flix.gr/cinema/undine-Η νύμφη του νερού».