Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ο Ιβάν Φιόντοροβιτς Σπόνκα και η θεία του

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Ιβάν Φιόντοροβιτς Σπόνκα και η θεία του
Νικολάι Γκόγκολ (1840)
ΣυγγραφέαςΝικολάι Γκόγκολ
ΤίτλοςИван Фёдорович Шпонька и его тётушка
ΓλώσσαΡωσικά
Ημερομηνία δημιουργίας1831
Ημερομηνία δημοσίευσης1832
Μορφήδιήγημα
ΠροηγούμενοΜια τρομερή εκδίκηση
ΕπόμενοΤο μαγεμένο μέρος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ιβάν Φιόντοροβιτς Σπόνκα και η θεία του (ρωσικός τίτλος: Иван Фёдорович Шпонька и его тётушка) είναι διήγημα του Ρώσου συγγραφέα Νικολάι Γκόγκολ. Περιλαμβάνεται στον δεύτερο τόμο της συλλογής διηγημάτων Βραδιές σε ένα αγρόκτημα κοντά στη Ντικάνκα που εκδόθηκε το 1832.[1]

Λογοτεχνική τεχνική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιστορία είναι ουσιαστικά ημιτελής αλλά θεωρείται ως συνειδητή λογοτεχνική τεχνική του συγγραφέα. Ο Γκόγκολ κάνει να φαίνεται ότι ο φίλος του Ρούντι Πάνκο κατέγραψε την ιστορία σε ένα τετράδιο που έβαλε σε ένα συρτάρι, αλλά η γυναίκα του, που δεν ήξερε να διαβάζει, χρησιμοποίησε κατά λάθος μέρος του τετραδίου για να ψήσει πίτα και έμεινε μόνο ένα τμήμα. Ο Ρούντι ήθελε να ακούσει πάλι την ιστορία όταν πέρασε από το χωριό Γκαντιάτς, αλλά ξέχασε και το θυμήθηκε μόνο όταν απομακρύνθηκε ​​από το χωριό.[2]

Ο Ιβάν Φιόντοροβιτς Σπόνκα είναι ένας ήπιος και πράος άνδρας που δεν είναι πολύ ευφυής, όταν ήταν μικρός ήταν μέτριος μαθητής αλλά με την ευγενική του συμπεριφορά απέφευγε τις τιμωρίες ενός από τους πιο φοβερούς δασκάλους στο σχολείο. Τελείωσε το σχολείο του σχεδόν στα 15 και κατατάχθηκε στο στρατό με τον βαθμό του σημαιοφόρου, διοικούσε μια διμοιρία και 11 χρόνια αργότερα προήχθη σε ανθυπολοχαγό. Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του, ο Ιβάν έλαβε την είδηση ​​του θανάτου της μητέρας του και ότι η αδερφή της, η 50χρονη ανύπαντρη Βασιλίσα, ανέλαβε να διαχειριστεί τη μικρή περιουσία του. Τέσσερα χρόνια αργότερα, όταν ο Ιβάν βρισκόταν στο σύνταγμά του, έλαβε ένα γράμμα από τη θεία του, η οποία του πρότεινε να τελειώσει τη στρατιωτική του καριέρα και να έρθει στο αγρόκτημα για να φροντίσει το νοικοκυριό του, έτσι συνταξιοδοτήθηκε με τον βαθμό του υπολοχαγού και ξεκίνησε για το Γκαντιάτς στην περιοχή Πολτάβα της σημερινής Ουκρανίας.

Στο δρόμο, σε ένα πανδοχείο, συνάντησε τον χοντρό γαιοκτήμονα Γκριγκόρι Γκριγκόρεβιτς που τον χαιρέτισε θερμά, ήταν γείτονάς του και τον προσκάλεσε πιεστικά να τον επισκεφτεί στο κτήμα του. Όταν ο Ιβάν έφτασε στο σπίτι του, βρήκε τη θεία του σε πολύ καλή υγεία να διοικεί δραστήρια το κτήμα. Ο Ιβάν εγκαταστάθηκε στο κτήμα του και με την καθοδήγηση της θείας άρχισε να διαχειρίζεται με επιτυχία την πατρική περιουσία. [3]

Μια μέρα μετά από τέσσερα χρόνια, η θεία μιλάει στον ανιψιό της για ένα θέμα που την απασχολούσε εδώ και καιρό. Έτσι, ο Ιβάν μαθαίνει ότι το γειτονικό χωριό και η γη πίσω από το κτήμα του ανήκαν στον εραστή της μητέρας του, ο οποίος άφησε το χωριό ως κληρονομιά στον Ιβάν, άρα είναι δικαιωματικά δικά του με διαθήκη, αλλά ο γιος του Γκριγκόρι Γκριγκόρεβιτς φέρεται να κρύβει τη διαθήκη. Η θεία συμβουλεύει τον ανιψιό να πάει στον γείτονα. Ο Ιβάν πηγαίνει και συναντά τον ίδιο τον εργένη γαιοκτήμονα, τη μητέρα του, και τις δύο μικρότερες αδερφές του. Ο Ιβάν Φιόντοροβιτς αρχίζει να τον ρωτά για τη διαθήκη αλλά εκείνος, παριστάνοντας τον κουφό, προσπαθεί να αποφύγει την απάντηση και τελικά αρνείται την ύπαρξη διαθήκης του πατέρα του. Στη συνέχεια, τον κέρασε διάφορες ποικιλίες βότκας και του πρόσφερε ένα καλό δείπνο.

Αφού άκουσα την αναφορά του Ιβάν για τα κεράσματα και την 19χρονη όμορφη ξανθιά Μάσα, η θεία σκέφτηκε το θέμα και αποφάσισε να πάει η ίδια στον Γκριγκόρι Γκριγκόρεβιτς, μαζί με τον Ιβάν. Ο γαιοκτήμονας δεν ήταν στο σπίτι και τους υποδέχθηκε η μητέρα του, μετά από λίγο οι δύο γυναίκες αποσύρθηκαν για να επιθεωρήσουν το νοικοκυριό, αφήνοντας σκόπιμα τον Ιβάν στο δωμάτιο μόνο με την ξανθιά αδερφή Μάσα. Επιστρέφοντας στο σπίτι, η θεία ξεκαθαρίζει στον Ιβάν ότι είναι ώρα να δημιουργήσει οικογένεια. Ο Ιβάν είναι εντελώς απροετοίμαστος και αναστατώνεται. Η ιστορία τελειώνει με ένα τρομερό όνειρο του Ιβάν Φιοντόροβιτς σχετικά με τον γάμο, μετά από το οποίο ξυπνά με κρύο ιδρώτα, ενώ μια νέα ιδέα έχει ωριμάσει στη θεία του. Η ιστορία τελειώνει εδώ αναφέροντας ένα «επόμενο κεφάλαιο», που δεν υπάρχει.[4]

Τον Απρίλιο του 2002, η κωμική σειρά του BBC Radio 4 Τρεις Ιβάν, δύο θείες και ένα παλτό μετέδωσε μια διασκευή της ιστορίας με πρωταγωνιστή τον Griff Rhys Jones ως Ιβάν. Η διασκευή τελειώνει με τον Ιβάν να φεύγει στη Σιβηρία και να προσπαθεί να στρατολογηθεί εκ νέου, αλλά δεν γίνεται δεκτός από τον πρώην διοικητή του και πρέπει να αντιμετωπίσει τη φρικτή πιθανότητα να επιστρέψει στη θεία του και στην πιθανή μέλλουσα σύζυγό του.[5]

Μετάφραση στα ελληνικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Στη συλλογή διηγημάτων του Γκόγκολ Βραδιές στο μετόχι κοντά στην Ντικάνκα, μετάφραση: Ελένη Δ. Λογαρά, εκδόσεις Φρυδά, 2003 [6]