Ο ειρηνοποιός
Ο ειρηνοποιός (Αγγλικά: Love and Death) είναι μια κωμωδία του 1975 σε σενάριο και σκηνοθεσία του Γούντι Άλεν. Πρόκειται για μια σάτιρα της ρωσικής λογοτεχνίας με πρωταγωνιστές τον ίδιο τον Άλεν και την Ντάιαν Κίτον ως Μπόρις και Σόνια.[8] Ο Μπόρις και η Σόνια είναι δύο Ρώσοι που ζουν στη ναπολεόντειο εποχή και κάνουν μεταξύ τους φιλοσοφικές συζητήσεις-παρωδία. Ο Άλεν θεωρούσε τον Ειρηνοποιό την πιο αστεία ταινιά που είχε γυρίσει μέχρι τότε.[9]
Πλοκή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Όταν ο Ναπολέων (Τζέιμ Τόλκαν) εισβάλλει στην Αυστριακή Αυτοκρατορία κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πόλεμων, ο Μπόρις Γκρουσένκο (Γούντι Άλεν), ένας δειλός και ειρηνιστής λόγιος, αναγκάζεται να καταταγεί στον ρωσικό στρατό. Απελπισμένος και απογοητευμένος μαθαίνοντας ότι η μακρινή του εξαδέλφη Σόνια (Ντάιαν Κίτον), πρόκειται να παντρευτεί έναν έμπορο ρέγγας, γίνεται ήρωας πολέμου κατά λάθος. Ο Μπόρις επιστρέφει και νυμφεύεται την πρόσφατα χήρα , η οποία δεν θέλει αυτόν τον γάμο, αλλά τον δέχεται για να κάνει τον Μπόρις ευτυχισμένο για μια νύχτα, όταν νομίζει ότι εκείνος θα σκοτωθεί σε μονομαχία. Προς έκπληξη και απογοήτευσή της, ο Μπόρις γλιτώνει από τη μονομαχία. Ο γάμος τους έχει πολλές φιλοσοφικές συζητήσεις αλλά καθόλου χρήματα. Η κοινή τους ζωή διακόπτεται, όταν ο Ναπολέων εισβάλλει στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Ο Μπόρις θέλει να φύγουν, αλλά η Σόνια, γεμάτη θυμό που η εισβολή δεν θα τους αφήσει να κάνουν οικογένεια εκείνη τη χρονιά, σκέφτεται ένα σχέδιο για να δολοφονήσουν τον Ναπολέοντα στο αρχηγείο του, στη Μόσχα. Ο Μπόρις και η Σόνια συζητούν το σχέδιο και τις φιλοσοφικές του προεκτάσεις και ο Μπόρις συναινεί διστακτικά. Μετά την αποτυχία τους να δολοφονήσουν τον Ναπολέοντα (ο οποίος έχει δολοφονηθεί ήδη),[10] η Σόνια διαφεύγει τη σύλληψη, ενώ ο Μπόρις εκτελείται, παρόλο που στη φυλακή του είχαν ανακοινώσει ότι θα του δοθεί χάρη. Το φάντασμα του Μπόρις αποχειρετά τη Σόνια και το κοινό και, στη συνέχεια, φεύγει χορεύοντας με τον Θάνατο.
Διανομή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Γούντι Άλεν ως Μπόρις Γκρουσένκο
- Ντάιαν Κίτον ως Σόνια
- Τζέιμς Τόλκαν ως Ναπολέων
- Χάρολντ Γκουλντ ως Άντον Ιβάνοβιτς Λεμπεντόκοφ
- Ολγκά Ζορζ-Πικό ως κόμισσα Αλεξαντρόβνα
- Μπεθ Πόρτερ ως Άννα
- Ζβι Σκούλερ ως πατέρας
- Τζέσικα Χάρπερ ως Νατάσα
- Φιόντορ Άτκιν ως Μιχαήλ Γκρουσένκο
- Δέσπω Διαμαντίδου ως μητέρα [11]
Παραγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Γούντι Άλεν γύρισε την ταινία στη Γαλλία και την Ουγγαρία, αντιμετωπίζοντας κακοκαιρία, κατεστραμμένο φιλμ, τροφική δηλητηρίαση, τραυματισμούς και προβλήματα επικοινωνίας. Μετά από αυτό, ορκίστηκε να μην ξαναγυρίσει ταινία εκτός Ηνωμένων Πολιτειών. Παρ' όλα αυτά, από το 1996 με την ταινία Όλοι λένε σ' αγαπώ, ο Άλεν τελικά γύρισε αρκετές ταινίες στο εξωτερικό.[9]
Τεχνική
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γυρισμένη μεταξύ των ταινιών του Άλεν Ο υπναράς (1973) και Ο νευρικός εραστής (1977), η ταινία Ο ειρηνοποιός αποτελεί την καλλιτεχνική μετάβαση μεταξύ των δύο.[9] Ο Άλεν αποτίει φόρο τιμής στο χιούμορ των Αδελφών Μαρξ, του Μπομπ Χόουπ και του Τσάρλι Τσάπλιν σε όλη την ταινία.
Οι διάλογοι και το σενάριο αποτελούν παρωδία της ρωσικής λογοτεχνίας, ιδίως του Ντοστογιέφσκι και του Τολστόι, όπως των έργων Αδελφοί Καραμάζοφ, Έγκλημα και τιμωρία, Ο παίκτης, Ο ηλίθιος και Πόλεμος και ειρήνη.[9] Χαρακτηρισστικό δείγμα είναι ένας διάλογος ανάμεσα στον Μπόρις και τον πατέρα του, που αποτελείται (σχεδόν) αποκλειστικά από τίτλους έργων του Ντοστογιέφσκι.
Η χρήση έργων του Σεργκέι Προκόφιεφ στο σάουντρακ προσθέτει ρωσικό στιλ στην ταινία. Η "Τρόικα" του Προκόφιεφ από τη σουίτα Υπολοχαγός Κιγιέ ακούγεται τόσο στους τίτλους αρχής και τέλους όσο και σε ενδιάμεσα σημεία. Ακούγονται επίσης η καντάτα Αλέξανδρος Νιέφσκι και το εμβατήριο από την όπερα Έρωτας για τα τρία πορτοκάλια.[9]
Αν και κάποια αστεία της ταινίας είναι ευκολονόητα, κάποια άλλα χρειάζονται γνώσεις κλασικής λογοτεχνίας ή ευρωπαϊκού κινηματογράφου για να γίνουν κατανοητά από τους θεατές. Για παράδειγμα το τελευταίο πλάνο της Ντάιαν Κίτον αποτελεί αναφορά στην ταινία Περσόνα του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν,[12] η σκηνή με τα πέτρινα λιοντάρια είναι παρωδία του Θωρηκτού Ποτέμκιν του Σεργκέι Αϊζενστάιν, ενώ η μάχη των Ρώσων ενάντια στον στρατό του Ναπολέοντα θυμίζει έντονα μια άλλη σκηνή της ίδιας τιανίας.[9] Τέλος, γίνονται συχνές αναφορές στην ταινία του Μπέργκμαν Η έβδομη σφραγίδα.[9]
Υποδοχή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ταινία έβγαλε πάνω από 20 εκατομμύρια δολάρια στη Βόρεια Αμερική και έγινε έτσι η 18η πιο επιτυχημένη εμπορικά ταινία του 1975 στην περιοχή.
Στο Rotten Tomatoes, όλες οι κριτικές (21 στο σύνολό τους) θεωρούν την ταινία "φρέσκια" με μέσο όρο βαθμολογίας 8.13/10.[13]
Στο 25ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου το 1975, η ταινία απέσπασε Αργυρή Άρκτο.[14]
Το Σεπτέμβριο του 2008, σε μια δημοσκόπηση του περιοδικού Empire, η ταινία ψηφίστηκε ως η 301η καλύτερη ταινία στις 500.[15] Τον Οκτώβριο του 2013, ψηφίστηκε από τους αναγνώστες της εφημερίδας Guardian ως η έβδομη καλύτερη ταινία σε σκηνοθεσία του Γούντι Άλεν.
Σάουντρακ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ο μαγικός αυλός - Οβερτούρα K620 (1791) Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ
- Υπολοχαγός Κιγιέ σουίτα για ορχήστρα, Op. 60 (1934) Σεργκέι Προκόφιεφ
- Αλέξανδρος Νιέφσκι, καντάτα για μεσόφωνο, χορωδία & ορχήστρα, Op. 78 (1938) Σεργκέι Προκόφιεφ
- Έρωτας για τα τρία πορτοκάλια, σουίτα για ορχήστραOp. 33 (1919) Σεργκέι Προκόφιεφ
- String Quintet in E, Op. 13 No. 5: III, μενουέτο Λουίτζι Μποκερίνι
- Scythian Suite, για ορχήστρα, Op. 20 Σεργκέι Προκόφιεφ [16]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ www
.imdb .com /title /tt0073312 /. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2016. - ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 www
.filmaffinity .com /es /film743710 .html. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2016. - ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 www
.allocine .fr /film /fichefilm _gen _cfilm=2066 .html. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2016. - ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 4,15 4,16 4,17 4,18 4,19 4,20 4,21 4,22 4,23 4,24 4,25 www
.imdb .com /title /tt0073312 /fullcredits. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2016. - ↑ www
.filmaffinity .com /en /film743710 .html. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2016. - ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
- ↑ 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10 7,11 7,12 7,13 7,14 7,15 7,16 7,17 7,18 www
.imdb .com /title /tt0073312 /releaseinfo. - ↑ «Ο ειρηνοποιός». flix.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 Stafford, Jeff. «Love and Death (1975)». TCM. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2013.
- ↑ «Ο ειρηνοποιός (Love and Death)». www.lifo.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ «Love and Death - Ο ειρηνοποιός». www.artmag.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ «:: Κ.Ο.Π.Ι - κινηματογραφική ομάδα πανεπιστημίου Ιωαννίνων ::». users.uoi.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ «Love and Death». Rotten Tomatoes. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2020.
- ↑ «Berlinale 1975: Prize Winners». Berlinale. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2010.
- ↑ «Empire's 500 Greatest Movies Of All Time». Empire. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2013.
- ↑ Harvey, Adam (2007). The Soundtracks of Woody Allen. US: Macfarland & Company,Inc. σελ. 75. ISBN 9780786429684.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ο ειρηνοποιός στην IMDb
- Ο ειρηνοποιός στο AllMovie
- Ο ειρηνοποιός στον κατάλογο του Αμερικανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου