Ο ιπτάμενος γιατρός
 Πορτρέτο του Μολιέρου | |
| Συγγραφέας | Μολιέρος |
|---|---|
| Τίτλος | Le Médecin volant |
| Γλώσσα | Γαλλικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1645 |
| Μορφή | θεατρικό έργο |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Ο ιπτάμενος γιατρός (γαλλικός τίτλος: Le Médecin volant) είναι μονόπρακτη φάρσα σε 16 σκηνές που έγραψε ο Μολιέρος στην αρχή της καριέρας του σε αβέβαιη ημερομηνία, πιθανόν το 1645, η πρεμιέρα στο Παρίσι έγινε στις 18 Απριλίου 1659, στο Λούβρο. Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1819. Για πολύ καιρό εθεωρείτο αμφίβολης πατρότητας, αλλά από τον 19ο αιώνα περιλαμβάνεται οριστικά στα έργα του Μολιέρου.[1]
Τμήματα του έργου διασκεύασε αργότερα ο Μολιέρος στις κωμωδίες Ο έρωτας γιατρός (1665) και Ο γιατρός με το στανιό (1666). Όλοι οι ρόλοι, εκτός από τον υπηρέτη Γκρο-Ρενέ, είναι αναγνωρίσιμοι χαρακτήρες της ιταλικής Κομέντια ντελ άρτε. Στο έργο εμφανίζεται για πρώτη φορά ο Σγαναρέλος, χαρακτήρας που αργότερα επανεμφανίζεται σε πολλά έργα του Μολιέρου.[2]
Η πλοκή βασίζεται στο παραδοσιακό ιταλικό θέμα του «ιπτάμενου γιατρού» που απαντάται σε πολλά έργα της Κομέντια ντελ άρτε και που εδώ συνδυάζεται με την παραδοσιακή γαλλική φάρσα. [3]
Υπόθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Σαμπίν εξηγεί στον Βαλέριο ότι ο θείος της, ο αυταρχικός και φιλάργυρος Γκόργκιμπους, αποφάσισε να παντρέψει την κόρη του Λουσίλ με τον ηλικιωμένο Βιλμπρεκέν. Η Λουσίλ, ερωτευμένη με τον Βαλέριο, προσποιείται ότι είναι άρρωστη για να καθυστερήσει τον γάμο. Η Σαμπίν προτείνει στον Βαλέριο να στείλει τον υπηρέτη του Σγαναρέλο μεταμφιεσμένο σε γιατρό, ώστε να συστήσει στη Λουσίλ για θεραπεία ένα ταξίδι για να ξεκουραστεί, όπου ο Βαλέριος θα τη συναντήσει για να παντρευτούν κρυφά. Ο Βαλέριος συμφωνεί και εξηγεί το σχέδιο στον Σγαναρέλο.[4]
Ο Γκόργκιμπους ζητά από τον υπηρέτη του Γκρο-Ρενέ να φέρει έναν γιατρό για την κόρη του. Ο τελευταίος συμμορφώνεται, αφού συμβουλεύει τον κύριό του να μην παντρέψει με τη βία την κόρη του με έναν γέρο. Στη συνέχεια μπαίνει η Σαμπίν, παρουσιάζοντας τον Σγαναρέλο ως τον καλύτερο γιατρό του κόσμου. Ο Σγαναρέλος, μετά από διάφορες ακατανόητες επιστημονικές ασυναρτησίες για να φανεί σαν πραγματικός γιατρός και να εντυπωσιάσει με την ευρυμάθειά του, συστήνει για θεραπεία στη νεαρή κοπέλα να ξεκουραστεί στην εξοχή.
Ο Βαλέριος ανησυχεί για την εξέλιξη των γεγονότων. Ο Σγαναρέλος, που έχει βγάλει τη μεταμφίεση του γιατρού, τον καθησυχάζει. Στη συνέχεια, ο Σγαναρέλος συναντά κατά λάθος τον Γκόργκιμπους. Για να μην κινήσει υποψίες στον γέρο, προσποιείται ότι είναι ο Νάρκισσος, δίδυμος αδερφός του γιατρού, με τον οποίο εξηγεί ότι μόλις μάλωσε.
Ο Σγαναρέλος, με τα ρούχα του γιατρού, συναντά ξανά τον Γκόργκιμπους, ο οποίος του ζητά να συγχωρήσει τον αδελφό του και θέλει πάση θυσία να είναι παρών στη συμφιλίωση των δύο αδελφών. Στο σημείο αυτό, ο Σγαναρέλος αναλαμβάνει τον διπλό ρόλο, ως «γιατρός» και ως «δίδυμος αδερφός του γιατρού» αλλάζοντας συνέχεια αμφίεση και υποκρινόμενος δύο διαφορετικά πρόσωπα. Ο Γκόργκιμπους παρακολουθεί από το δρόμο τη λογομαχία και μετά τη συμφιλίωση του Σγαναρέλου με τον εαυτό του, που εμφανίζεται στο παράθυρο ερμηνεύοντας διαδοχικά τους ρόλους του γιατρού και του Νάρκισσου.
Τέλος, ο Γκρο-Ρενέ, αποκαλύπτει την απάτη και ενημερώνει τον κύριό του. Ο ηλικιωμένος άνδρας γίνεται έξαλλος με τα νέα, όταν ο Βαλέριος και η Λουσίλ μπαίνουν στη σκηνή ζητώντας του να τους συγχωρέσει. Ο Γκόργκιμπους το δέχεται, θέλοντας και μη, και προτείνει να πάνε όλοι «να γιορτάσουμε τον γάμο και να πιούμε στην υγεία όλης της παρέας».[5]
Ο ιπτάμενος γιατρός στην κωμωδία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το θέμα του «ιπτάμενου γιατρού» ανήκει στο παραδοσιακό ρεπερτόριο της ιταλικής κωμωδίας του 17ου αιώνα. Υπάρχουν τουλάχιστον δύο ανώνυμα έργα της κομέντια ντελ άρτε γνωστά με αυτό το θέμα, καθώς και μια μεταγενέστερη ιταλική κωμωδία, επίσης ανώνυμη. Αυτά τα έργα προβάλουν τα θέματα της ψευδο-ασθενούς και κάποιου που προσποιείται ότι είναι γιατρός, τον οποίο παρουσιάζουν σε μια κατάσταση όπου αναγκάζεται να παίξει τους δύο ρόλους του διαδοχικά, με όλο και πιο μικρά διαστήματα, φτάνοντας τελικά στο σημείο της (φαινομενικά αδύνατης) ταυτόχρονης παρουσίας στη σκηνή των δύο χαρακτήρων.[6]
Τα έργα με αυτό το θέμα ονομάστηκαν «κωμωδίες ιπτάμενων γιατρών» επειδή ο ψεύτικος γιατρός, ο οποίος έπρεπε να μετακινηθεί γρήγορα από έναν όροφο σπιτιού στο ισόγειο και πίσω (για να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ότι ήταν δύο άτομα), χρησιμοποιούσε έναν μηχανισμό με σχοινί δεμένο στο κύριο δοκάρι της θεατρικής σκηνής και φαινόταν σαν να πετάει όταν μεταφέρονταν μεταξύ των δύο τοποθεσιών.
Ελληνική μετάφραση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ο Ιπτάμενος Γιατρός, μετάφραση: Μίρκα Θεοδωροπούλου, εκδόσεις Επικαιρότητα, 2002 (δίγλωσση έκδοση)[7]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Le Médecin Volant | Superprof». Ressources Superprof - Cours théoriques, leçons et exercices (στα Γαλλικά). 3 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
- ↑ «Le Médecin volant - Molière». Babelio (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
- ↑ Julien (21 Αυγούστου 2022). «Résumé de la pièce Le Médecin volant de Molière». Le petit lecteur (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
- ↑ «Le médecin volant Résumé | fiches-de-lecture | Etudier». fiches-de-lecture | Etudier | (στα Γαλλικά). 21 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
- ↑ «Le Médecin volant». Réussis tes cours de (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
- ↑ «Commedia dell'arte | History, Characters, & Facts | Britannica». www.britannica.com (στα Αγγλικά). 5 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2024.
- ↑ Ο ΙΠΤΑΜΕΝΟΣ ΓΙΑΤΡΟΣ (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ).
Έργα του Μολιέρου | ||
|---|---|---|
| Κωμωδίες |
| .jpg) |