Ο πύργος Ντυράντ
 Ο Ονειροπόλος, πίνακας του Κάσπαρ Ντάβιντ Φρίντριχ | |
| Συγγραφέας | Γιόζεφ φον Άιχεντορφ |
|---|---|
| Τίτλος | Das Schloss Dürande |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1835 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1837 |
| Πολιτιστικό κίνημα | ρομαντισμός |
| Μορφή | νουβέλα |
| Βασίζεται σε | d:Q109180048 |
| δεδομένα () | |
Ο πύργος Ντυράντ (γερμανικά: Das Schloß Dürande) είναι νουβέλα του Γιόζεφ φον Άιχεντορφ η οποία γράφτηκε τον χειμώνα του 1835/1836 και δημοσιεύτηκε στη Λειψία το 1836. Περιλαμβάνεται στα έργα του γερμανικού ρομαντισμού.[1]
Η ιστορία ξεκινά το καλοκαίρι του 1789 στην Προβηγκία κοντά στη Μασσαλία στην επικράτεια του κόμη Ντυράντ και απεικονίζει τις ταξικές διαφορές στην προεπαναστατική Γαλλία συνδυάζοντας μια τραγική ιστορία αγάπης μεταξύ μιας κοπέλας αγροτικής καταγωγής και ενός νεαρού αριστοκράτη με τα γεγονότα της Γαλλικής Επανάστασης. Η δυσπιστία, ο θυμός και η δίψα του για εκδίκηση του αδελφού που προσπαθεί να αποκαταστήσει την τιμή της αδελφής του οδηγούν τελικά σε καταστροφικά αποτελέσματα.[2]
Υπόθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ιστορία διαδραματίζεται λίγο πριν και κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης το 1789. Από τον θάνατο των γονιών του, ο Ρενάλντ, κυνηγός στην υπηρεσία του κόμη Ντυράντ, είναι υπεύθυνος για τη νεαρή αδερφή του Γκαμπριέλ. Τα δύο αδέρφια ζουν σε ένα σπίτι στο δάσος κοντά στο κάστρο του κόμη στην Προβηγκία. Μια μέρα ο Ρενάλντ μαθαίνει ότι η αδερφή του συναντά κάποιον στο δάσος. Ο κυνηγός παραμονεύει και τους πιάνει. Στρέφει θυμωμένος το όπλο στον άνδρα, αλλά η Γκαμπριέλ μπαίνει ανάμεσά τους και αυτός ξεφεύγει.
Για να αποτρέψει περαιτέρω καταστροφή, ο Ρενάλντ τη στέλνει σε μοναστήρι να ζήσει με τη θεία του. Μέρα με τη μέρα, η Γκαμπριέλ - που δεν γνωρίζει την ταυτότητα του αγαπημένου της - τον λαχταρά και τελικά μαθαίνει ότι είναι ο νεαρός κόμης Ιππόλυτος Ντυράντ. Όταν αυτός ταξιδεύει στο Παρίσι, η Γκαμπριέλ φεύγει από το μοναστήρι και τον ακολουθεί κρυφά για να είναι κοντά του. Μεταμφιεσμένη σε βοηθό κηπουρού, συναναστρέφεται με τους υπηρέτες του κόμη, χωρίς εκείνος να την αναγνωρίσει.
Εν τω μεταξύ, ο Ρενάλντ μαθαίνει την ταυτότητα του εραστή και την εξαφάνιση της αδερφής του. Πιστεύοντας ότι ο κόμης την έχει απαγάγει, ταξιδεύει στο Παρίσι, όπου συμμετέχει στην επαναστατική αναταραχή, προάγγελο της Γαλλικής Επανάστασης. Ο Ρενάλντ επισκέπτεται τον κόμη και του ζητά να παντρευτεί την αδελφή του. Όμως εκείνος, αγνοώντας την παρουσία της στο περιβάλλον του, αρνείται τις κατηγορίες του Ρενάλντ. Όταν ο Ρενάλντ ακούει τη Γκαμπριέλ να τραγουδά στον κήπο, πιστεύει ότι την κρατά με το ζόρι και εξοργίζεται. Στρέφεται μάταια σε δικηγόρους και την αστυνομία. Όταν θέλει να απευθυνθεί στον βασιλιά, καταλήγει φυλακισμένος σε ψυχιατρείο με την παρέμβαση του νεαρού κόμη. Ωστόσο, μετά από μερικούς μήνες καταφέρνει να δραπετεύσει. Επιστρέφοντας στην Προβηγκία, προκαλεί τον θάνατο του γέροντα κόμη Ντυράντ με την εκδικητική του συμπεριφορά.
Μετά το θάνατο του πατέρα του, ο Ιππόλυτος επιστρέφει στον οικογενειακό πύργο. Μάταια ψάχνει για τη Γκαμπριέλ, που πιστεύει ότι βρίσκεται ακόμη στο μοναστήρι. Όμως το αβαείο έχει ήδη κλείσει λόγω της κοινωνικής αναταραχής. Καθώς η επανάσταση προχωρά, ο κόμης ετοιμάζεται να υπερασπιστεί τον πύργο του. Με μια επιστολή, ο Ρενάλντ τον καλεί και πάλι να αναγνωρίσει τη Γκαμπριέλ ως νόμιμη σύζυγο.
Όταν ο κόμης το απορρίπτει, ο Ρενάλντ υποκινεί τους αγρότες να εισβάλουν στον πύργο. Στην επακόλουθη επίθεση, αναμειγνύονται επαναστατικά γεγονότα και η προσωπική εκδίκηση του Ρενάλντ. Για να δώσει στον αγαπημένο της την ευκαιρία να δραπετεύσει, η Γκαμπριέλ φοράει το πανωφόρι του για να τραβήξει την προσοχή των επαναστατών πάνω της, οπότε ο Ρενάλντ την πυροβολεί. Ο Ιππόλυτος τη βρίσκει τραυματισμένη και συγκινημένος από την αυτοθυσία της, της εξομολογείται τον έρωτά του.
Ο Ρενάλντ λίγο αργότερα πυροβολεί τον κόμη. Με τις τελευταίες δυνάμεις του ξεφεύγει με τη Γκαμπριέλ στο δάσος, όπου υποκύπτουν στα τραύματά τους και θάβονται στην οικογενειακή κρύπτη από τον υπηρέτη του πύργου. Στο μεταξύ, ο Ρενάλντ, που δεν είχε καταλάβει ότι πυροβόλησε την αδελφή του, πιστεύει ότι έχει ολοκληρώσει το καθήκον του. Λίγο αργότερα, όμως, μαθαίνει την αλήθεια από τον υπηρέτη: δηλαδή ότι η Γκαμπριέλ ακολούθησε τον κόμη εν αγνοία του και ότι θέλοντας να τον προστατεύσει σκοτώθηκε η ίδια.
Συνειδητοποιώντας οδυνηρά την ενοχή του, ο Ρενάλντ διώχνει τους επιτιθέμενους από τον πύργο, βάζει φωτιά και καταφεύγει στο σημείο όπου είναι αποθηκευμένη η πυρίτιδα. Με μια αναμμένη δάδα, ανατινάζει τον πύργο Ντυράντ και σκοτώνεται και ο ίδιος.[3]
Σχόλια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ο Άιχεντορφ παρουσιάζει μια εξαιρετικά απαισιόδοξη άποψη για τη Γαλλική επανάσταση: οι δυνάμεις που απελευθερώνει είναι αποκλειστικά καταστροφικές. Ταυτόχρονα, επικρίνει ξεκάθαρα τους ευγενείς που, προσκολλημένοι σε ξεπερασμένες αριστοκρατικές αρχές, έχουν χάσει κάθε σχέση με τον λαό και προκάλεσαν οι ίδιοι την επανάσταση μέσω της αλαζονείας και της περιφρόνησης που επιδεικνύουν. Ο έρωτας δεν ξεπερνά τις ταξικές διαφορές και συνθλίβεται στα γρανάζια της άκαμπτης παλιάς τάξης και της επαναστατικής βίας.
- Ο συγγραφέας, αριστοκράτης ο ίδιος, δεν μπορούσε να εγκρίνει την επανάσταση αλλά την έβλεπε ως μια κατανοητή συνέπεια της κοινωνικής αδικίας. Βρίσκεται στο πλευρό του νεαρού κόμη Ντυράντ και τον περιγράφει με συμπάθεια, ωστόσο, η υπέρβαση των ταξικών διαφορών δεν είναι προσωπικό θέμα. Στην απολυταρχική κοινωνία στην οποία ζουν, η υπέρβαση των ταξικών φραγμών είναι αδύνατη. Η ένωση των δύο εραστών γίνεται μόνο στον θάνατο, σε αντίθεση με το έργο του Από τη ζωή ενός ακαμάτη (1826) που έχει αίσιο τέλος.[4]
- Η περιγραφή της φύσης είναι χαρακτηριστικό μοτίβο στα έργα του Άιχεντορφ: το σεληνόφως, τα δάση που θροΐζουν, οι πηγές, τα αηδόνια που τραγουδούν, τα βουνά, οι κήποι, τα δέντρα, τα λουλούδια, τα ζώα, τα σύννεφα, το φως του ήλιου, οι σκιές, οι καταιγίδες επαναλαμβάνονται και μοιάζουν με παραμυθένια, σουρεαλιστικά σκηνικά.[5]
