Πυροκλαστική ροή
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Με τον απλουστευμένο γεωλογικό όρο πυροκλαστική ροή, ή πυροκλαστικό ρεύμα και επιστημονικά πυροκλαστικό ρεύμα πυκνότητας, (ΠΡΠ) ή διεθνώς PDC (εκ του όρου Pyroclastic Density Curent) χαρακτηρίζεται ένα ταχύτατο ρεύμα θερμού αερίου και πυροκλαστικών υλικών (κυρίως από νεαρά, κύρια και τυχαία ηφαιστειακά αναβλήματα, όπως της ηφαιστειακής τέφρας), που κινείται στην επιφάνεια του ηφαιστειακού πεδίου, με δύναμη τυφώνα φθάνοντας τα 700 χλμ/ώρα ή 450 μίλια/ώρα και με θερμοκρασία από 550 °C μέχρι και 1.000 °C (ή 1.830 °F). Η πυροκλαστική ροή, άκρως καταστροφική και θανατηφόρα, συμβαίνει κατά την ηφαιστειακή έκρηξη των επισωρευσιγενών ηφαιστείων.
Γενικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ουσιαστικά οι πυροκλαστικές ροές είναι διάπυρες βαρυτικές ροές νέφους άλλοτε μεγαλύτερης και άλλοτε μικρότερης πυκνότητας του φυσικού αερίου που δημιουργούν λόγω θερμότητας ένα χαοτικό στροβιλισμό, διατηρώντας στο σκοτάδι κόκκινη απόχρωση. Ο όγκος τους κυμαίνεται από μερικές εκατοντάδες κυβικά μέτρα μέχρι και δέκα κυβικά χιλιόμετρα ίσως και περισσότερο, η δε μέγιστη απόσταση που μπορεί να φθάσει από το ηφαιστειακό κέντρο (όπως έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα), λόγω της μεγάλης κινητικής ενέργειας, είναι το μεν πολύ πυκνό με βαριά αναβλήματα περί τα δέκα χιλιόμετρα, ενώ το πολύ ελαφρύ με ηφαιστειακή σπονδό εκατοντάδες χιλιόμετρα.
Βασικά αίτια δημιουργίας τους είναι τόσο η κατάρρευση της υπέρ του κρατήρα ανυψούμενης στήλης της έκρηξης, όσο ακόμα και η κατάρρευση ηφαιστειακής ασπίδας ή θόλου. Παρόμοιες ροές πολύ μικρότερης όμως ισχύος και θερμοκρασίας είναι οι παρατηρούμενες σε υποθαλάσσιες ηφαιστειακές εκρήξεις καθώς και των θερμών σημείων, χαρακτηριζόμενες ως ροές "εν ψυχρώ".
Ο τρόπος και η ταχύτητα της διασποράς των μεταφερομένων υλικών δια του ρεύματος αυτού εξαρτώνται κατά μέγιστο βαθμό από το επιφανειακό ανάγλυφο καθώς και από το μέγεθος και την πυκνότητα του ίδιου του ρεύματος.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- "Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica" τ.51ος, σ.183.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Fisher, R.V.: "Mechanism of Deposition from Pyroclastic Flows" , Am. J. Sci. 264: 350-363 (1966)
- J. G. Moors "Base Surge in Resent Volcanic Eruptions", Bull. Volcan. 30: 337-363 (1967)
- Parsons, W. H.: "Criteria for the Recognition of Volcanic Breccias: Review" Mem. Geol. Soc. Am. 115 p.263-304 (1969)
- R. V. Fisher & A.C. Waters "Base Surge Bedforms in Maar Volcanoes", Am. J. Sci. 268: 157-180 (1970)