Ρωσοκριμαϊκοί πόλεμοι

Ρωσοκριμαϊκοί πόλεμοι (1507–1572)
	Ρωσοτουρκικοί πόλεμοι
	Ο πρίγκιπας Μιχαήλ Ιβάνοβιτς Βοροτίνσκι στο Μνημείο “1000 χρόνια της Ρωσίας" (Millennium of Russia) στο Νόβγκοροντ
Χρονολογία	1507–1572
Τόπος	διάφορες περιοχές
Αντιμαχόμενοι
Μοσχοβία; Βασίλειο της Ρωσίας	Οθωμανική Αυτοκρατορία Χανάτο της Κριμαίας,; Τάταροι ; Νογαΐ ; Τσερκέζοι;
Ηγετικά πρόσωπα
Τσάροι:; Βασίλειος Γ΄ της Ρωσίας; Ιβάν ο Τρομερός	Σουλτάνοι:; Βαγιαζίτ Β΄; Σελίμ Α΄,; Σουλεϊμάν Α΄; Σελίμ Β΄; Χανάτο της Κριμαίας:; Μενλί Α΄ Γκιρέι; Μεχμέντ Α΄ Γκιρέι; Γκάζι Α΄ Γκιρέι; Σααντέτ Α΄ Γκιρέι; Ισλάμ Α΄ Γκιρέι; Σαΐμπ Α΄ Γκιρέι; Ντεβλέτ Α΄ Γκιρέι

Δείτε επίσης: Ρωσοκαζανικοί πόλεμοι

Οι Ρωσοκριμαϊκοί πόλεμοι, ήταν σειρά πολέμων του 16ου αιώνα, μεταξύ των ετών 1507–1572, ανάμεσα στους Ρώσους του Μεγάλου δουκάτου της Μόσχας (1340 –1547, Μοσχοβία), της μετεξέλιξής του ως Βασιλείου της Ρωσίας (1547–1721) και των Τατάρων του Χανάτου της Κριμαίας (1449–1783), που ήταν υποτελείς στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Αιτίες

Μια από τις κύριες αιτίες των Ρωσοκριμαϊκών πολέμων ήταν για τον έλεγχο της περιοχής του ποταμού Βόλγα. Επίσης οι προσπάθειες για την εμπόδιση του τουρκικού επεκτατισμού. Τον 16ο αιώνα η περιοχές των άγριων στεπών της Ρωσίας ήταν συχνά εκτεθειμένες σε επιδρομές των Τατάρων. Επίσης η βία και οι ίδιοι οι πόλεμοι, αμέσως μετά τη λήξη τους δημιουργούσαν τις νέες προϋποθέσεις για τους επόμενους πολέμους. Κατά τη διάρκεια των πολέμων αυτών οι Τάταροι της Κριμαίας, οι οποίοι υποστηρίζονταν από τον τουρκικό στρατό εισέβαλαν στην κεντρική Ρωσία και κατέστρεψαν το Ριαζάν (Ryazan), έκαψαν τη Μόσχα κατά τη διάρκεια του Ρωσοκριμαϊκού πολέμου το 1571 και πήραν 150.000 Ρώσους αιχμάλωτους. Ωστόσο, το επόμενο έτος, το 1572, οι Τάταροι ηττήθηκαν στη Μάχη του Μολοντί. Αργότερα, οι επιδρομές των Τατάρων στο Χανάτο της Κριμαίας συνεχίστηκαν και τον επόμενο αιώνα, εισέβαλαν αρκετές φορές και τελικά το κατέκτησαν πρόσκαιρα στα τέλη του 18ου αιώνα. Οι Τάταροι θα χάσουν τελικά την επιρροή τους στην περιοχή και οι Μοσχοβίτες μετά την προσάρτηση των εδαφών αυτών θα επεκτείνουν τη σφαίρα επιρροής, ως της προς το νότο κοντά στο Βόρειο Καύκασο και την Κασπία Θάλασσα.

Οι συγκρούσεις αυτές ήρθαν στην επιφάνεια αμέσως μετά την ίδρυση του Χανάτου του Κασίμ (Qasim Khanate, 1452–1681), υποτελούς κράτους της Μοσχοβίας και την κυριαρχία της Μόσχας κατά τη διάρκεια των Ρωσοκαζανικών πολέμων (1438-1552), δηλαδή από τα μέσα του 15ου αιώνα ως το 1552, όταν ο Τσάρος Ιβάν ο Τρομερός ενσωμάτωσε το Χανάτο του Καζάν στη Ρωσία.

Ιστορία

Οι επιδρομές των Τατάρων της Κριμαίας στη Μοσχοβία, η οποία τότε ήταν γνωστή και ως Μέγα Δουκάτο της Μόσχας, ξεκίνησαν το 1507, μετά το θάνατο του Μεγάλου Δούκα της Μόσχας Ιβάν Γ΄ της Ρωσίας, όταν το Χανάτο της Κριμαίας επιτέθηκε στις ρωσικές πόλεις Μπέλεφ και Κοζέλσκ. Τον 16ο αιώνα τα σύνορα για τις άγριες στέπες, ήταν κοντά στην πόλη Ριαζάν, κοντά στον ποταμό Οκά, παραπόταμο του Βόλγα και κοντά στον ποταμό Γιέλετς, παραπόταμο του ποταμού Ντον, κοντά στο Σόσνα (Sosna). Η κύρια διαδρομή για τη Μόσχα ήταν η “Διαδρομή Μουράβα” (Muravsky Trail ή Murava Route), πηγαίνοντας από τον κριμαϊκό Ισθμό του Περεκόπ μέχρι την πόλη Τούλα μεταξύ των λεκανών απορροής των ποταμών Δνείπερου και Σαβέρσκι Ντόνετς (Severskiy Donets). Διεισδύοντας μόνο για περίπου 100-200 χιλιόμετρα στο ρωσικό έδαφος, οι Τάταροι μπορούσαν να γυρίσουν άνετα πίσω, μετά από εκτεταμένες λεηλασίες και απαγωγές. Οι αιχμάλωτοί τους, αποστέλλονταν στην κριμαϊκή πόλη Θεοδοσία για να πωληθούν.

Κάθε άνοιξη, η Μόσχα κινητοποιούσε μέχρι και 65.000 στρατιώτες για συνοριακή φύλαξη. Οι αμυντικές γραμμές αποτελούνταν από οχυρωματική σειρά με φρούρια και πόλεις. Για την προστασία από τις εισβολές των Ορδών Νογαΐ (Nogai Horde) στην περιοχή μεταξύ των ποταμών Βόλγα και Ιρτίς, ιδρύθηκαν, οι επί του Βόλγα πόλεις, της Σαμάρα, το 1586, του Βόλγκογκραντ, το 1589 και η πόλη Σαράτοφ το 1590.

Ο ρωσικός πληθυσμός στις παραμεθόριες αυτές περιοχές ήταν και αυτός που υπέφερε σε μεγάλο βαθμό από αυτές τις επιδρομές. Αυτή η μείωση του πληθυσμού, σε συνδυασμό με την αδυναμία άμυνας των ρωσικών οικισμών στις νότιες περιοχές, όπου το κλίμα ήταν πιο ευνοϊκό για τη γεωργία, εμπόδιζαν την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της Μοσχοβίας.

Οι πιο επικίνδυνες επιδρομές - εισβολές, έγιναν το 1517 και το 1521 (υποστηριζόμενες από το Χανάτο του Καζάν), το 1537 (υποστηριζόμενη από το Χανάτο του Καζάν, τους Λιθουανούς και την Οθωμανική Αυτοκρατορία), το 1552, το 1555, μεταξύ των ετών 1570-1572 (που υποστηρίζονταν από τη Σουηδία και την Οθωμανική Αυτοκρατορία), τα έτης 1589, 1593, 1640, 1666-1667 (που υποστηρίζονταν από την Πολωνο-Λιθουανική Κοινοπολιτεία), το 1671 και το 1688.

1570

Το 1570 ορδές των Τατάρων της Κριμαίας κατέστρεψαν την πόλη του Ριαζάν (Ryazan), η οποία ήταν παραμεθόριος περιοχή της Μοσχοβίας, συναντώντας αδύναμη αντίσταση.

1571

Τον Μάιο του 1571 ισχυρός στρατός από το Χανάτο της Κριμαίας^[1] και την Οθωμανική Αυτοκρατορία με επικεφαλής τον Χαν της Κριμαίας Ντεβλέτ Α΄ Γκιρέι διέλυσε τη συνοριοφυλακή των Ρώσων και ο στρατός μη έχοντας δυνάμεις να σταματήσει την εισβολή, υποχώρησε ως τη Μόσχα. Οι επιτιθέμενοι κατέστρεψαν τις απροστάτευτες πόλεις και τα χωριά γύρω από τη Μόσχα, και στη συνέχεια έβαλαν φωτιά στα προάστια της πρωτεύουσας.^[2] Η φωτιά επεκτάθηκε και η Μόσχα κάηκε ολοσχερώς. Τα θύματα της εισβολής των μαχών και της πυρκαγιάς ήταν περίπου 80.000,^[3] ενώ περίπου 150.000 Ρώσοι αιχμαλωτίσθηκαν.^[3]

1572

Μετά το κάψιμο της Μόσχας, ο Χαν Ντεβλέτ Α΄ Γκιρέι, υποστηριζόμενος από την Οθωμανική Αυτοκρατορία εισέβαλε και πάλι τη Ρωσία, ωστόσο, αυτή τη φορά απωθήθηκε κατά τη Μάχη στο Μολοντί. Τον Ιούλιο-Αύγουστο του 1572, ο ισχυρός στρατός των 120.000 ανδρών του Χανάτου της Κριμαίας νικήθηκε από τους Ρώσους με επικεφαλής τον πρίγκιπα Μιχαήλ Ιβάνοβιτς Βοροτίνσκι (Mikhail Ivanovich Vorotynsky) και τον πρίγκιπα Ντιμίτρι Χβοροστίνιν (Dmitriy Khvorostinin).^[4]

Μεταγενέστερη κατάσταση

Αργότερα, η ρωσική επεκτατικότητα στράφηκε προς τη Μαύρη Θάλασσα και οι Ρώσοι εισέβαλαν στο Χανάτο της Κριμαίας αρκετές φορές, κατά τον 18ο αιώνα, και τελικά το κατέκτησαν κατά τη διάρκεια των μεταγενέστερων Ρωσοτουρκικών πολέμων.

Παραπομπές

↑ Robert Nisbet Bain, Slavonic Europe: A political History of Poland and Russia from 1447 to 1796, (Cambridge University Press, 1908), 124.
↑ Alan W. Fisher, The Crimean Tatars, (Hoover Press Publication, 1987), 45.
↑ ^3,0 ^3,1 Robert Nisbet Bain, Slavonic Europe: A political History of Poland and Russia from 1447 to 1796, 124.
↑ Robert Payne and Nikita Romanoff, Ivan the Terrible, (Cooper Square Press, 2002), 329.

Πηγές

Vasily Klyuchevsky, The Course of Russian History, Vol. 2.
А.Р.Андреев. История Крыма, ("Ιστορία της Κριμαίας")
The Full Collection of Russian Annals. The Patriarchal Annals, vol.13, Moscow. 1965

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Ρωσοκριμαϊκοί πόλεμοι

Wars of Russia

Αυτό το λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το.

[1] Robert Nisbet Bain, Slavonic Europe: A political History of Poland and Russia from 1447 to 1796, (Cambridge University Press, 1908), 124.

[2] Alan W. Fisher, The Crimean Tatars, (Hoover Press Publication, 1987), 45.

[ReferenceA-3] 3,0 ^3,1 Robert Nisbet Bain, Slavonic Europe: A political History of Poland and Russia from 1447 to 1796, 124.

[4] Robert Payne and Nikita Romanoff, Ivan the Terrible, (Cooper Square Press, 2002), 329.

[1]

[2]

[3]

[4]

π σ ε Ένοπλες συγκρούσεις που αφορούν τη Ρωσία
Εσωτερικές συγκρούσεις (Εξεγέρσεις, Επαναστάσεις, Εμφύλιοι)	Εξέγερση του Ραζίν (Εξέγερση των Κοζάκων), 1670–1671 Εξέγερση των Στρέλτσι, 1682 Εξέγερση του Μπολαβίν (Επανάσταση του Άστραχαν),1707–1708 Εξέγερση του Πουγκατσιόφ (Εξέγερση των Κοζάκων), 1773–1775 Εξέγερση των Δεκεμβριστών, 1825 Ρωσική επανάσταση, 1905 Επανάσταση του Φεβρουαρίου, 1917 Οκτωβριανή επανάσταση, 1917 Ρωσικός Εμφύλιος Πόλεμος, 1917–1922 Αυγουστιάτικη εξέγερση, 1924 Απόπειρα σοβιετικού πραξικοπήματος, 1991 Ρωσική συνταγματική κρίση, 1993 Πρώτος Πόλεμος της Τσετσενίας, 1994–1996 Πόλεμος του Νταγεστάν, 1999 Δεύτερος Πόλεμος της Τσετσενίας, 1999–2009 Εξέγερση στο Βόρειο Καύκασο, 2009–σήμερα
προ του 17ου αιώνα	Μοσχοβουλγαρικός πόλεμος, 1376 Μάχη του ποταμού Πιάνα, 1377 Μάχη του ποταμού Βόζχα, 1378 Ρωσοκαζανικοί πόλεμοι, 1438–1552 Πρώτος Μοσχολιθουανικός πόλεμος, 1492–1494 Ρωσοσουηδικός πόλεμος, 1495–1497 Δεύτερος Μοσχολιθουανικός πόλεμος, 1500–1503 Μάχη του ποταμού Σίριτσα, 1501 Τρίτος Μοσχολιθουανικός πόλεμος, 1507–1508 Ρωσοκριμαϊκοί πόλεμοι, 1507–1572 Τέταρτος Μοσχολιθουανικός πόλεμος, 1512–1522 Πέμπτος Μοσχολιθουανικός πόλεμος, 1534–1537 Ρωσοσουηδικός πόλεμος, 1554–1557 Πόλεμος της Λιβονίας (Terra Mariana), 1558–1583 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1568–1570 Ρωσοκριμαϊκός πόλεμος, 1571 Ρωσική κατάκτηση της Σιβηρίας, 1580–1747 Ρωσοσουηδικός πόλεμος, 1590–1595 Πολωνομοσχοβίτικος πόλεμος, 1605–1618 και Εποχή των Αναστατώσεων, 1598–1613 Πόλεμος της Ίνγκρια, 1610–1617 Πόλεμος του Σμολένσκ, 1632–1634 Ρωσοπερσικός πόλεμος, 1651–1653 Σινορωσική συνοριακή σύγκρουση, 1652–1689 Ρωσοπολωνικός πόλεμος, 1654–1667 Δεύτερος Βόρειος Πόλεμος, 1655–1660 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1676–1681 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1686–1700
18ος–19ος αιώνας	Μεγάλος Βόρειος Πόλεμος, 1700-1721 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1710–1711 Ρωσοπερσικός πόλεμος, 1722–1723 Πόλεμος της Πολωνικής διαδοχής, 1733–1738 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1735–1739 Πόλεμος της Αυστριακής διαδοχής, 1740–1748 Ρωσοσουηδικός πόλεμος, 1741–1743 Επταετής Πόλεμος, 1756–1763 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1768–1774 Συνομοσπονδία του Μπαρ, 1768–1772 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1787–1792 Ρωσοσουηδικός πόλεμος, 1788–1790 Πολωνορωσικός πόλεμος, 1792 Εξέγερση Κοστιούσκο, 1794–1795 Ρωσοπερσικός πόλεμος, 1796 Ο Πόλεμος του Δεύτερου Συνασπισμού, 1798–1802 Εκστρατείες του Αλέξανδρου Βασίλιεβιτς Σουβόροφ: Ελβετική εκστρατεία του Σουβόροφ, 1799 Ιταλική εκστρατεία του Σουβόροφ, 1799 Ο Πόλεμος του Τρίτου Συνασπισμού, 1803–1806 Ρωσοπερσικός πόλεμος, 1804–1813 Ο Πόλεμος του Τέταρτου Συνασπισμού, 1806–1807 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1806–1812 Αγγλο-ρωσικός πόλεμος, 1807–1812 Φιλανδικός πόλεμος, 1808–1809 Ο Πόλεμος του Πέμπτου Συνασπισμού, 1809 Γαλλική εισβολή στη Ρωσία, 1812 Ο Πόλεμος του Έκτου Συνασπισμού, 1812–1814 Ο Πόλεμος του Έβδομου Συνασπισμού, 1815 Καυκάσιοι Πόλεμοι, 1818–1864 Ρωσοπερσικός πόλεμος, 1826–1828 Ρωσοτουρκικός Πόλεμος, 1828–1829 Εξέγερση του Νοεμβρίου, 1830–1831 Ουγγρική Επανάσταση, 1848–1849 Κριμαϊκός Πόλεμος, 1853–1856 Εξέγερση του Ιανουαρίου, 1863–1864 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1877–1878 Εξέγερση των Μπόξερ, 1899–1901 Ρωσική εισβολή στην Μαντζουρία, 1900
20ος αιώνας	Ρωσοϊαπωνικός Πόλεμος, 1904–1905 Ρωσική εισβολή στο Ταμπρίζ, 1911 Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, 1914–1918 Ρωσοτουρκικός πόλεμος, 1914–1917 Ουκρανο-σοβιετικός πόλεμος, 1917–1921 Τουρκοσοβιετικός πόλεμος, 1917–1918 Φιλανδικός εμφύλιος πόλεμος, 1918 Heimosodat, 1918–1920 Σοβιετική δυτική επίθεση, 1918–1919 Πόλεμος Ανεξαρτησίας της Εσθονίας, 1918–1920 Πόλεμος Ανεξαρτησίας της Λετονίας, 1918–1920 Λιθουανο-σοβιετικός πόλεμος, 1918–1919 Πολωνο-σοβιετικός πόλεμος, 1919–1921 Εισβολή του Κόκκινου Στρατού στο Αζερμπαϊτζάν, 1921 Εισβολή του Κόκκινου Στρατού στη Γεωργία, 1921 Εισβολή του Κόκκινου Στρατού στην Μογγολία, 1921 Σινο-σοβιετική σύγκρουση, 1929 Σοβιετο-ιαπωνικές συνοριακές συγκρούσεις, 1932–1945 Σοβιετική εισβολή στο Σιντζιάνγκ, 1934 Πόλεμος του Σιντζιάνγκ, 1937 Σοβιετική εισβολή στην Πολωνία, 1939 Χειμερινός πόλεμος, 1939–1940 Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, 1939–1945 Αγγλο-σοβιετική εισβολή στο Ιράν, 1941 Εξέγερση του Ίλι, 1944 Πρώτος πόλεμος της Ινδοκίνας, 1946–1954 Πόλεμος της Κορέας, 1950–1953 Πόλεμος του Βιετνάμ, 1955–1975 Ουγγρική Επανάσταση, 1956 Πόλεμος Ανεξαρτησίας της Ερυθρέας, 1961–1991 Πόλεμος της Φθοράς, 1967–1970 Εισβολή του Συμφώνου της Βαρσοβίας στην Τσεχοσλοβακία, 1968 Σινο-σοβιετική μεθοριακή σύγκρουση, 1969 Πόλεμος του Ογκαντέν, 1977–1978 Σοβιετικός πόλεμος στο Αφγανιστάν, 1979–1989
Μετασοβιετικές συγκρούσεις	Πόλεμος της Υπερδνειστερίας, 1990–1992 Πόλεμος του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, 1988–1994 Εμφύλιος πόλεμος Γεωργίας, 1991–1993 Εμφύλιος πόλεμος Τατζικιστάν, 1992–1997 Ρωσο-Γεωργιανός πόλεμος, 2008 Ρωσική στρατιωτική παρέμβαση στην Ουκρανία, 2014–2016 Κρίση στην Κριμαία, 2014 Πόλεμος στο Ντονμπάς, 2014–σήμερα Ρωσική στρατιωτική παρέμβαση στη Συρία, 2015–σήμερα
Σχετικά λήμματα	Στρατιωτική ιστορία της Ρωσίας Ρωσικός Χειμώνας Ρωσική Επανάσταση Ψυχρός πόλεμος Σφαίρες επιρροής
Περιλαμβάνονται επίσης οι χρονικές περίοδοι της Μοσχοβίας (Πριγκιπάτο της Μόσχας, 1276–1340 & Μέγα Δουκάτο της Μόσχας, 1340– 1547), του Βασιλείου της Ρωσίας (1547–1721), της Ρωσικής Αυτοκρατορίας (1721–1917) και της Σοβιετικής Ένωσης (1922–1991)