Σελκούπ
 Άνδρας Σελκούπ από το Ομπντόρσκ, στον ποταμό Ομπ | |
| Περιοχές με σημαντικούς πληθυσμούς | |
|---|---|
 Ρωσία | 3.649[1] |
| Γλώσσες | |
| γλώσσα σελκούπ | |
| Σχετιζόμενες εθνικές ομάδες | |
| Νγκάνασαν, Νένετς, Ένετς και Κέτες | |
Οι Σελκούπ (ρωσικά: сельку́пы), οι οποίοι μέχρι τη δεκαετία του '30 ονομάζονταν Οστιάκ-Σαμογέτες (остя́ко-самое́ды), είναι μια εθνοτική σαμογεντική ομάδα, η οποία προέρχεται από τη Βόρεια Σιβηρία.
Ζουν στα βόρεια τμήματα του όμπλαστ Τομσκ, του Κράι Κρασνογιάρσκ, του αυτόνομου θύλακα Γιαμάλων Νένετς και του οκρούγκ της Νενετσίας.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Σελκούπ μιλούν τη σελκουπική γλώσσα, η οποία ανήκει στις σαμογεδικές γλώσσες της οικογένειας των ουραλικών γλωσσών Κατά τη διάρκεια της ιστορίας της, η γλώσσα έχει χρησιμοποιήσει και το κυριλλικό και το λατινικό αλφάβητο.
Οι Σελκούπ προέρχονται από τη μέση λεκάνη απορροής του ποταμού Ομπ, από τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των ιθαγενών Γενισέι και Σαμογετών, που ήρθαν στην περιοχή από τα βουνά Σαγιάν κατά τη διάρκεια της αρχής της πρώτης χιλιετίας.[2]
Τα καλοκαίρια, ζούσαν σε κωνικές σκηνές, ενώ τους χειμώνες σε ξύλινες καλύβες. Θήρευαν σκίουρους, ζιμπελίνες, αδηφάγους και άλλα ζώα για τις γούνες τους.
Τον 13ο αιώνα, οι Σελκούπ τέθηκαν υπό τον έλεγχο των Μογγόλων. Γύρω στο 1628, οι Ρώσοι κατέλαβαν την περιοχή και οι Σελκούπ υποτάχθηκαν. Συμμετείχαν σε μια εξέγερση κατά της ρωσικής κυριαρχίας, αλλά νικήθηκαν. [3]
Τον 17ο αιώνα, μερικοί από τους Σελκούπ μετεγκαταστάθηκαν βόρεια για να ζήσουν κατά μήκος του ποταμού Ταζ και του ποταμού Τουρουχάν. Ασχολήθηκαν κυρίως με το κυνήγι, το ψάρεμα και την εκτροφή ταράνδων.
Η άφιξη των Ρώσων εποίκων στην περιοχή τον 18ο αιώνα οδήγησε τους Ρώσους να κυνηγήσουν τους τάρανδους των Σελκούπ, κάτι που δυσχέρανε την εκτροφή ταράνδων.[3] Κατά την ίδια περίοδο, οι Ρώσοι προσπάθησαν να εκρωσίσουν και να εκχριστιανίσουν τους Σελκούπ. Ωστόσο, πολλοί διατήρησαν ορισμένες από τις αρχαίες θρησκευτικές τους πεποιθήσεις και έθιμα.
Κατά τη διάρκεια της σοβιετικής περιόδου, οι Σελκούπ αναγκάστηκαν να υιοθετήσουν έναν ήρεμο τρόπο ζωής και ο παραδοσιακός πολιτισμός τους γνώρισε σοβαρή παρακμή. Ο Σαμανισμός εκδιώχθηκε από τους Αθεϊστές και τα παιδιά των Σελκούπ μεγάλωναν σε οικοτροφεία, αποξενωμένα από το παραδοσιακό τους περιβάλλον και ασχολίες.
Οι Σελκούπ αντιμετώπισαν πολιτιστική εξαφάνιση και αφομοίωση από τον ρωσικό πολιτισμό. Υποφέρουν επίσης από φυλετικές διακρίσεις, ανεργία και αλκοολισμό. [3]
Σύμφωνα με την απογραφή του 2002, υπήρχαν 4.249 Σελκούπ στη Ρωσία (4.300 το 1970).
Υπήρχαν 62 Σελκούπ στην Ουκρανία, μόνο ένας εκ τους οποίους είναι ομιλητής της σελκουπικής γλώσσας (ουκρανική απογραφή 2001).
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Russian Census 2010: Population by ethnicity Αρχειοθετήθηκε 2013-12-04 στο Wayback Machine. (in ρωσική)
- ↑ Flegontov, Pavel; Changmai, Piya; Zidkova, Anastassiya; Logacheva, Maria D.; Altınışık, N. Ezgi; Flegontova, Olga; Gelfand, Mikhail S.; Gerasimov, Evgeny S. και άλλοι. (2016-02-11). «Genomic study of the Ket: a Paleo-Eskimo-related ethnic group with significant ancient North Eurasian ancestry». Scientific Reports 6: 20768. doi:. PMID 26865217. Bibcode: 2016NatSR...620768F.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «The Selkups». www.eki.ee. Red Book of the Peoples of the Russian Empire. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2020.
Περαιτέρω ανάγνωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Sobanski, Florian (March 2001). «The southern Selkups of Tomsk Province before and after 1991». Nationalities Papers 29 (1): 171–179. doi:. https://archive.org/details/sim_nationalities-papers_2001-03_29_1/page/171.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- «Selkup | people». Encyclopedia Britannica (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2020.
- «Selkup - International Centre for Reindeer Husbandry - ICR». reindeerherding.org. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2020.
- «The Red Book of the Peoples of the Russian Empire». www.eki.ee. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2020.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Άρθρο για τους Σελκούπ από το Κόκκινο Βιβλίο των λαών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας
- Ένας ψαράς Σελκούπ από τη Δυτική Σιβηρία